Stanowisko komputerowe dla osob niewidomych i słabowidzących
INF.10. Obsługa oprogramowania i sprzętu informatycznego wspomagających użytkownika z niepełnosprawnością wzrokową – Technik tyfloinformatyk 351204
Słownik pojęć dla e‑materiału
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
zaawansowane oprogramowanie OCR (z ang. Optical Character Recognition), które służy do rozpoznawania tekstu z zeskanowanych dokumentów, zdjęć lub innych plików graficznych. Aplikacja ta wykorzystuje technologię OCR, aby skanować dokumenty, a następnie konwertować ich zawartość na edytowalny tekst
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
forma publikacji książek lub innych tekstów czytanych nagranych na nośniku dźwiękowym. Jest to wygodna alternatywa dla tradycyjnych książek, zwłaszcza dla osób z dysfunkcją wzroku lub w sytuacjach, gdy czytanie jest trudne lub niemożliwe
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
zwykłe pismo, nazywane przez niewidomych czarnodrukowym, w odróżnieniu od pisma Braille'apisma Braille'a
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
program udźwiękowiający, który rozpoznaje i interpretuje informacje wyświetlane na monitorze komputera, a następnie przedstawia je użytkownikowi w postaci głosowej lub przesyła do monitora brajlowskiegomonitora brajlowskiego (inaczej linijki brajlowskiej)
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
(ang. accessibility) ogół zasad dotyczących projektowania interfejsów komunikacji człowieka z komputerem, których nadrzędnym celem jest zapewnienie komfortowego dostępu do funkcji serwisów internetowych jak największemu gronu osób (w tym także ludzi narażonych na wykluczenie cyfrowe z powodu niepełnosprawności, wieku, braku wykształcenia lub wskutek ograniczeń technologicznych)
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
urządzenie, które działa podobnie jak zwykła drukarka, ale zamiast na papierze, drukuje na specjalnym papierze perforowanym lub papierze brajlowskimpapierze brajlowskim

Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
oprogramowanie do czytania e‑booków i innych dokumentów elektronicznych, stworzone z myślą o osobach z ograniczeniami wzroku lub dysleksją. Program obsługuje wiele popularnych formatów plików, takich jak EPUB, PDF, DAISY i TXT, a także oferuje funkcje takie jak powiększanie tekstu, zmiana kontrastu i kolorów, syntezator mowy oraz podział tekstu na strony dla ułatwienia nawigacji
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
polega na tym, że jasne lub intensywne źródło światła może zakłócać widzenie obiektów w otoczeniu. Przyczyną tego zjawiska jest różnica w intensywności światła między źródłem światła a otoczeniem, co utrudnia dostosowanie się ludzkiego wzroku do zmiany kontrastu. Efekt olśnienia mogą powodować błyszczące powierzchnie, takie jak lustra, metaliczne elementy, lśniąca podłoga, błyszczące powierzchnie ścian, np. malowane farbą z połyskiem, monitory komputerowe, nieosłonięte żarówki w lampach i oprawach sufitowych, a także okna bez żaluzji czy firanek. Odbijają one intensywne światło, które może utrudniać widzenie zwłaszcza osobom słabowidzącym
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
pełni taką samą funkcję jak zwykła klawiatura komputerowa: można przy jej pomocy pisać i obsługiwać zainstalowane na komputerze aplikacje. Składa się z ośmiu klawiszy do pisania oraz kilku lub kilkunastu klawiszy funkcyjnych; układ klawiszy uwzględnia budowę znaków pisma Braille'apisma Braille'a

Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
nazywany także linijką brajlowską - linia składająca się z kilkudziesięciu znaków brajlowskich, których punkty wysuwają się lub chowają. Urządzenie to wyświetla w brajlubrajlu ten sam tekst, który pojawia się na ekranie monitora komputerowego

Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
kompaktowe urządzenie powiększające, rozmiarowo przystosowane do noszenia w torebce czy kieszeni. W odróżnieniu od lupy optycznej pozwala na bardzo duże powiększenie i zachowuje szerokie pole widzenia

Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
skrót od angielskiej nazwy NonVisual Desktop Access - bezpłatny czytnik ekranuczytnik ekranu dla systemu operacyjnego Microsoft Windows
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
(ang. optical character recognition) - optyczne rozpoznawanie znaków; oprogramowanie, które rozpoznaje zeskanowany tekst drukowany, pismo ręczne lub dokumenty w formacie PDF
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
rodzaj specjalnego papieru stosowanego w drukarkach brajlowskichdrukarkach brajlowskich do tworzenia wypukłych kropkowych liter i znaków, które mogą być odczytywane za pomocą dotyku. Papier brajlowski ma charakterystyczną fakturę z wypukłymi kropkami, które reprezentują litery alfabetu, cyfry, znaki interpunkcyjne i inne symbole
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
organ administracji publicznej wspierający rehabilitację oraz zatrudnienie osób niepełnosprawnych
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
pismo punktowe Braille’a opiera się na sześciopunkcie nazywanym znakiem tworzącym. System składa się ze znaków stanowiących kombinację sześciu wypukłych punktów ułożonych w dwóch kolumnach po trzy punkty w każdej. Lewa kolumna zawiera umownie oznaczone punkty: 1, 2, 3, a prawa punkty: 4, 5, 6. Podstawę systemu Braille’a stanowi pierwszych 25 znaków alfabetu oraz symbol litery „w”, a także znaki interpunkcyjne i pomocnicze

Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
stacjonarne lub przenośne urządzenie, które wyświetla nawet stukrotnie powiększony obraz na monitorze komputera. Umożliwia powiększenie obrazu obiektów znajdujących się w dalszej odległości (np. zapisanych na tablicy). Można w nim także uzyskać widok całego obiektu, np. strony książki lub gazety, a nie tylko niewielkiego fragmentu tekstu

Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
rodzaj oprogramowania, które umożliwia zwiększenie rozmiaru i czytelności tekstu, grafik i innych elementów na ekranie komputera. Programy powiększające mogą oferować różne funkcje, takie jak zwiększanie rozmiaru czcionki, powiększanie obrazu lub zmianę kolorów, aby ułatwić czytanie tekstu osobom z zaburzeniami widzenia. Niektóre programy powiększające umożliwiają również korzystanie z funkcji przybliżania za pomocą skrótów klawiaturowych lub gestów na ekranie dotykowym
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
program przeznaczony dla osób słabowidzących, które nie są w stanie czytać z ekranu komputera, kiedy ten pracuje w standardowej rozdzielczości; podstawowym zadaniem programu jest powiększanie wyświetlanej na ekranie treści w różnych trybach, np. powiększania pełnoekranowego, lupy czy dokowanych okien. Można też stosować tryby fałszywych kolorów (negatyw, duży kontrast, inwersja kolorów czy kolory własne)
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
czyli czytnik ekranu, np. bezpłatny NVDA lub komercyjny ClearReader czy JAWS, rozpoznaje informacje wyświetlane na monitorze komputera, a następnie przekazuje je użytkownikowi za pomocą syntezatora mowy lub przesyła do monitora brajlowskiego. Czytnik ekranu pozwala osobom z dysfunkcjami wzroku pracować na komputerze w tych samych programach, których używają osoby widzące, czyli obsługiwać m.in.: edytory tekstu, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, przeglądarki internetowe, programy obsługujące pocztę elektroniczną, słowniki. Dzięki niemu można odczytać w brajlu lub odsłuchać: treść strony internetowej, dokument otwarty w edytorze tekstu, załącznik tekstowy przesłany pocztą elektroniczną. Screen reader pozwala dostosować sposób odtwarzania do potrzeb i preferencji użytkownika, np. zwolnić lub przyspieszyć tempo czytania
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
służy do przetwarzania obrazów i tekstu w formie fizycznej na postać cyfrową. Umożliwia przeniesienie do komputera dokumentów, zdjęć, rysunków czy grafik, które wcześniej istniały tylko w formie papierowej. Skaner pozwala także na tworzenie kopii zapasowych dokumentów, archiwizację danych oraz łatwe ich udostępnianie lub przesyłanie za pośrednictwem sieci komputerowej
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
program komputerowy zamieniający tekst na mowę; pozwala na uzyskanie bardzo dokładnej wymowy także słów nietypowych, literowanie skrótów, odczytywanie liczb, w tym ułamków, oraz odczytywanie dat poprzez dekomponowanie liczb; w celu udźwiękowienia komputera syntezator musi współpracować z programem udźwiękowiającym
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
zapisany w formie tekstu opis graficznych elementów umieszczonych na stronie lub w aplikacji
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
dziedzina informatyki zajmująca się sprzętem i oprogramowaniem przeznaczonym dla osób z dysfunkcją wzroku
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
skrót od angielskiej nazwy Web Content Accessibility Guidelines, czyli „Wytyczne dotyczące dostępności treści w sieci”. Jest to zbiór rekomendacji i standardów opracowanych przez międzynarodową grupę ekspertów, którzy zajmują się tematem dostępności stron internetowych dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. WCAG określa standardy i zalecenia dotyczące projektowania i tworzenia treści internetowych, takich jak np. strony internetowe, aplikacje mobilne, multimedia czy dokumenty elektroniczne. Wytyczne te mają na celu zapewnienie dostępności treści internetowych dla osób z różnymi niepełnosprawnościami, takimi jak np. osoby niewidome, słabowidzące, z zaburzeniami słuchu czy z problemami z ruchem.
WCAG dzieli się na trzy poziomy dostępności: A, AA i AAA, z których każdy określa wyższy poziom wymagań w zakresie dostępności treści. Wdrożenie wytycznych WCAG jest dobrowolne, jednak coraz więcej organizacji, instytucji i firm decyduje się na ich wdrożenie, aby zapewnić dostępność swoich treści internetowych dla jak najszerszej grupy odbiorców.
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHWglYnLi
Nagranie tożsame z treścią zawartą poniżej.
oprogramowanie dla osób niewidomych lub słabowidzących. Program umożliwia powiększenie tekstu i obrazów na ekranie, a także odczytywanie treści z ekranu dzięki wbudowanej syntezie mowysyntezie mowy. Oferuje również wiele dodatkowych funkcji, takich jak możliwość dostosowania kolorów i kontrastu, wybór różnych trybów powiększenia, takich jak lupa, pasek czy pełny ekran, a także obsługę klawiatury i urządzeń wskazujących, np. myszy
Opis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącegoOpis stanowiska komputerowego dla użytkownika niewidomego i słabowidzącego