E-materiały do kształcenia zawodowego

Metody produkcji ryb w stawach

RYB.01. Wykonywanie prac rybackich w akwakulturze oraz rybackie użytkowanie wód śródlądowych
– rybak śródlądowy 622201, technik rybactwa śródlądowego 314208

bg‑cyan

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
aerator
aerator

urządzenie służące do wzbogacania wody w tlen; najczęściej są to urządzenia mechaniczne, rotacyjne wolno- lub szybkoobrotowe, napędzane wiatrem bądź energią elektryczną albo poruszającą się wodą

grobla
grobla

wał, zazwyczaj ziemny, piętrzący wodę lub rozdzielający wody stojące, np. na poszczególne stawy; ma zwykle kształt (profil) trapezowy o skarpach łagodnie nachylonych i jest usypana na podeszwie; środek grobli (duszę) wykonuje się najczęściej z gruntu zwięzłego, a skarpy umacnia darniną; skarpy częściowo wystają nad wodę, a łączy je korona (wierzch) grobli; wzdłuż dolnych krawędzi grobli, pod wodą biegną ławy (poziomo usypane pasy gruntu)

ikra zaoczkowana
ikra zaoczkowana

ikra na takim etapie rozwoju zarodkowego, w którym zaczyna być widoczny pigment w oczach embrionu

jaz
jaz

większa budowla hydrotechniczna, wznoszona w poprzek koryta rzeki w celu podniesienia zwierciadła wody na potrzebną wysokość. Wyróżniamy wiele rodzajów jazów, jednym z ważnych podziałów jest podział na jazy stałe, bez zamknięć i jazy ruchome z zamknięciami

karmniki
karmniki

zbiorniki z paszą ustawione w stawie, wyposażone w ramię, które ryby mogą uruchomić przepływając pod karmnikiem. Tym samym powodują uwolnienie porcji granulatu do wody. W ten sposób samodzielnie ryby pobierają pokarm

kroczek
kroczek

stadium karpia osiągane w drugim roku produkcji o masie 200‑300 g

magazyny
magazyny

stawy służące do przetrzymywania ryb towarowych w okresie od odłowów ze stawów towarowych do czasu sprzedaży

mnich
mnich

urządzenie służące do doprowadzania i odprowadzania wody ze stawu , przy jednoczesnym jej piętrzeniu, z możliwością regulacji przepływu. Składa się on z pionowego stojaka umożliwiającego piętrzenie i regulację przepływu wody za pomocą zastawek (poprzecznie wkładane w wolną przestrzeń stojaka deski) oraz poziomego leżaka (trąba, żłób) czyli rynny przechodzącej przez dolną część grobli. Mnichy mogą być zbudowane z betonu, rur stalowych lub drewna

narybek
narybek

stadium rozwoju ryby w pierwszym roku produkcji. W praktyce rybackiej wyróżnia się, narybek letni karpia zwany również lipcówką (odławiany w lipcu) i jesienny (łowiony jesienią)

ogrzewalnik
ogrzewalnik

niewielki, płytki staw, połączony z tarliskiem, umożliwiający gromadzenie i naturalne ogrzanie dopływającej wody do temperatury 18‑19°C przed zalaniem nią tarliska. Utrzymuje on też stałe uzupełnienie wody w przypadku przerwy w dopływie lub nadejścia fali wód zanieczyszczonych.

płuczka
płuczka

prostokątna ażurowa skrzynia lub betonowy albo plastikowy zbiornik ustawiany na przepływie czystej wody, stosowany podczas odłowu ryb ze stawów, sortowania, przetrzymywania przed sprzedażą czy kąpieli profilaktycznych. Służy do oczyszczenia całego ciała ryb, a przede wszystkim aparatu skrzelowego z mułu i pasożytów oraz dotlenienia i obniżenia poziomu stresu

przesadki I
przesadki I

staw narybkowy przeznaczony do produkcji narybku karpia w pierwszym roku cyklu produkcyjnego. Powinien to być staw żyzny, o powierzchni około 1 ha i głębokości średnio 1‑2 m. Zarybia się go wylęgiem karpia pod koniec maja a odławia na początku lipca

przesadki II
przesadki II

stawy przeznaczone do produkcji narybku jesiennego karpia (od lipca do jesieni lub wiosny następnego roku). Mają powierzchnię najczęściej kilku hektarów i głębokość do 3 m

stawy kroczkowe
stawy kroczkowe

stawy przeznaczone do produkcji karpia w drugim roku życia (od narybku jesiennego do kroczka). Okres użytkowania trwa od marca do listopada. Średnia głębokość od 1,5 do 3 m

stawy tarlakowe
stawy tarlakowe

przeznaczone są do przetrzymywania tarlaków do czasu uzyskania pełnej dojrzałości lub do regeneracji sił po odbytym tarle

stawy towarowe (odrostowe, handlowe)
stawy towarowe (odrostowe, handlowe)

przeznaczone do produkcji ryb handlowych z narybku wiosennego w drugim roku produkcji bądź z kroczka w trzecim roku produkcji. Powinny zajmować największą powierzchnię w gospodarstwie karpiowym. Średnia głębokość od 1,5 do 3‑4 m. Powinny posiadać odpowiednie miejsce do odłowu ryb

tarliska
tarliska

małe, płytkie stawy, o średniej głębokości od 0,5‑1 m, mające dno porośnięte roślinami. Służą do przeprowadzania naturalnego tarła karpi

wylęg
wylęg

larwa ryb po opuszczeniu otoczki jajowej, w stanie spoczynku trawiąca zapasy zgromadzone w woreczku żółtkowym, hodowcy karpia wylęg często nazywają wycierem. Larwy chowają się wśród roślinności (karpiowate) bądź kamieni (łososiowate) przyczepiając się do nich wydzieliną gruczołów przylgowych, które zanikają gdy larwa zaczyna się aktywnie odżywiać

wylęgarnia
wylęgarnia

pomieszczenie wyposażone w aparaty wylęgowe, w których pod opieką hodowcy przeprowadza się inkubację sztucznie pozyskanej i zapłodnionej ikry oraz uzyskuje się larwy ryb. Wylęgarnia może mieć charakter polowy, z przeznaczeniem do celów doraźnych lub stały, stanowiąc odpowiednio wyposażony budynek, którego zasadniczą częścią jest hala wylęgowa. Zasila ją woda spływająca grawitacyjnie lub pompowana w otwartym albo zamkniętym obiegu. Do oczyszczania wody zasilającej wylęgarnię służą instalowane na doprowadzalnikach odstojniki, a w budynkach wylęgarni filtry

zastawka
zastawka

ruchomy element jazu lub mnicha piętrzący (zamykający przepływ) wodę, względnie osobna, mała i prosta budowla hydrotechniczna, sytuowana na niewielkich ciekach lub rowach melioracyjnych służąca utrzymaniu poziomu wody potrzebnego do zalania stawu. Zastawki mogą być drewnianymi lub stalowymi segmentami opuszczanymi lub podnoszonymi, w prowadnicach

zimochowy
zimochowy

małe stawy o powierzchni kilkuset m2 i średniej głębokości 2‑3 m, służące do zimowania ryb tj. ich przetrzymywania od jesieni do wiosny