Roztwory wodorotlenków litowców i wapnia (wykazujące działanie żrące) oraz węglanów: sodu, potasu, amonu, a także roztwór amoniaku (woda amoniakalna). Wykazują odczyn zasadowy.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Potocznie zwany tensometrem, to podstawowy element każdej wagi elektronicznej. W połączeniu z odpowiednimi urządzeniami pomiarowymi może on realizować pomiary ciężaru mas ceramicznych i dozowania surowców ceramicznych.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Składają się głównie z minerału dolomitu (węglanu wapnia i magnezu – ponad 90%) i minerału kalcytu (węglanu wapnia), minerałów ilastych, kwarcu, markasytu, pirytu i substancji bitumicznej.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Płynna zawiesina (o określonych parametrach lepkości) uzyskana w procesie mielenia surowców ceramicznych.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Są skałą złożoną z minerałów ilastych, kwarcu, skaleni, substancji koloidalnych, mogą zawierać okruchy innych skał oraz substancje organiczne. Stanowią one cenny surowiec do produkcji ceramiki sanitarnej i płytek ceramicznych, fajansu, wyrobów kamionkowych, ceglarskich.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał z gromady pierwiastków rodzimych. Stosowany jako naturalny suchy smar. Jest on – obok diamentu i fulerytu – odmianą alotropową węgla. Smar grafitowy, to środek chemiczny, w którym olej bazowy został wzbogacony dodatkiem grafitu (minerał, stosowany jako naturalny, suchy smar).

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

(Glinka porcelanowa) – skała osadowa zawierająca w swym składzie głównie kaolinit, a także m.in. kwarc i mikę.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

To określenie danej mieszanki glin, skaleni i piasku przygotowanej na sucho lub z wodą w procesie rozdrabniania i/lub mielenia.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Są to kule o różnych średnicach, które pełnią funkcję mielników w młynach kulowych. Mielniki wykonane są z materiałów o dużej gęstości i niskiej ścieralności, najczęściej stosowane mielniki to mielniki stalowe i ceramiczne.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Są składnikami skał i złóż kruszcowych.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Minerały łączą się ze sobą w formy zwane skałami. Skała to składnik skorupy ziemskiej, powstały w procesie naturalnym odznaczający się określonym składem mineralnym oraz przybierający określoną strukturę (budowę wewnętrzną) i teksturę (sposób przestrzennego ułożenia składników).

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

To odmiana młyna, w którym funkcję mielników spełniają kule o różnych średnicach, wykonane z twardego materiału o dużej gęstości, takiego jak stal czy ceramika. Młyny tego typu służą do mielenia na sucho lub mokro surowców średnio twardych i miękkich – stosuje się je do przeróbki rud lub do przerobu odpadów wielkogabarytowych, a także w przemyśle cementowym, ceramicznym i w energetyce.
Ze względu na zasadę działania młyny kulowe dzieli się na młyny:
– o działaniu ciągłym,
– o działaniu okresowym.
W młynach kulowych o działaniu ciągłym proces naważania, załadunku, mielenia i rozładunku surowców ceramicznych (wchodzących w skład zestawu masy ceramicznej) odbywa się automatycznie i w sposób ciągły.
W młynach o działaniu okresowym przygotowany zestaw masy ceramicznej jest jednocześnie załadowany do bębna młyna, gdzie odbywa się mielenie w określonym czasie, a następnie następuje jego rozładunek.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Maszyna napędowa, będąca nierozłącznym, zintegrowanym połączeniem napędu elektrycznego z przekładnią mechaniczną. W przypadku procesu transportu surowców ceramicznych napędza linie transportowe, aby przemieścić materiał z punktu A do punktu B.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

To ocena wzrokowa surowców i półproduktów pod względem struktury, uziarnienia, zapachu, uszkodzeń mechanicznych, wad jakościowych powierzchni, konsystencji oraz obecności zanieczyszczeń.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Do grupy kwarców w szczególności zalicza się piasek, którego wielkość ziaren waha się od 0.02 do 4.0 mm.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

To jest zdolność tworzenia po zarobieniu z wodą masy (gęstwy), którą można formować w dowolny sposób, a która zachowuje nadany kształt po wysuszeniu. Ilość wody, jaką należy dodać do gliny, aby zarobić ją na plastyczną masę, określa się nazwą wody zarobowej i wyraża w procentach.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Wychwytywane ze spalin w urządzeniach odpylających. Surowce wtórne stosowane do mas ceramicznych w produkcji materiałów budowlanych.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Węglan potasowy (potaż) ${\mathrm{K}}_2{\mathrm{CO}}_3$ był od dawna wykorzystywany do produkcji szkła. Produkowano go drogą ługowania popiołu drzewnego i melasy, obecnie otrzymywany jest przez wprowadzanie ${\mathrm{CO}}_2$ do roztworu wodnego $\mathrm{KOH}$. Jego wysoka cena w porównaniu z ceną sody silnie ograniczyła zainteresowanie przemysłu szklarskiego. Siarczan potasowy ${\mathrm{K}}_2{\mathrm{SO}}_4$ produkowany z soli potasowo‑magnezowych typu siarczanowego, np. langbeinitu ${\mathrm{K}}_2{\mathrm{SO}}_{4}2{\mathrm{MgSO}}_4$ lub polihalitu ${\mathrm{K}}_2{\mathrm{SO}}_4{\mathrm{MgSO}}_{4}2{\mathrm{CaSO}}_{4}2{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}$, jest w ograniczonych ilościach zużywany do produkcji szkła.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

To produkty i wyroby będące wynikiem określonych faz produkcji.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Uzyskana w etapie mielenia w młynach masa lejna poddana zostaje homogenizacji, czyli procesowi ujednorodnienia. Wyposażone w mieszadła zbiorniki nieprzerwanie wykonują swoją pracę, jako że masa lejna musi być poddawana stałemu mieszaniu. Równocześnie za pomocą wyselekcjonowanych pigmentów (barwników) masa znajdująca się w zbiornikach może być barwiona na wybrane kolory.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Urządzenie do przesiewania surowców ceramicznych. Służy do zapewnienia odpowiedniej jakości produktów płynnych lub sproszkowanych poprzez usunięcie z nich zanieczyszczeń o zbyt dużych wymiarach.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Najpospolitsze minerały w skorupie ziemskiej. Skalenie są glinokrzemianami przestrzennymi potasu, sodu, wapnia, rzadziej baru. Są obok kwarcu najważniejszymi minerałami skałotwórczymi większości skał magmowych. Skład chemiczny (KAlSiIndeks dolny 3₃OIndeks dolny 8₈ – NaAlSiIndeks dolny 3₃OIndeks dolny 8₈ – CaAlIndeks dolny 2₂SiIndeks dolny 2₂OIndeks dolny 8₈)

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Wermikulity to minerały ilaste, zwietrzałe skały, które pod wpływem podgrzewania zwiększają swoją objętość nawet do 30 razy. W czasie obróbki w wysokiej temperaturze oddają zgromadzoną wodę międzypakietową (występującą w iłach zasobnych w magnez) i przyjmują formę spęczniałych harmonijek. Powstają w ten sposób bardzo lekkie granulki – efekt naturalnego procesu wietrzenia o wszechstronnym zastosowaniu. Pod względem chemicznym wermikulity stanowią uwodniony glinokrzemian magnezu, żelaza i litu.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Smektyty (montmorillonity) – grupa minerałów ilastych, składniki skał osadowych i gleb. Zawierają krzemiany glinu, magnezu, żelaza, wapnia, sodu oraz adsorbowaną w przestrzeniach międzypakietowych wodę, powstałą przez hydrotermalne przeobrażenie wulkanitów i skał magmowych.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

• Soda rodzima - ${\mathrm{Na}}_2{\mathrm{CO}}_3{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}$. W przyrodzie występuje w postaci wykwitów, maskorupień oraz mas ziarnistych i zbitych w glebie, zwłaszcza na brzegach wysychających jezior (jeziora sodowe) – jest to możliwe tylko w klimacie suchym i ciepłym.

• Trona – ${\mathrm{Na}}_3\mathrm{H}{\left[{\mathrm{CO}}_3\right]}_{2}2{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}$. Tworzy kryształy tabliczkowe lub słupkowe; połysk szklisty, bezbarwna, szarawa lub żółtawa, smak alkaliczny. Soda rodzima i trona są produktami wietrzenia skaleni i innych minerałów zasobnych w NaIndeks dolny 2₂O. Koncentrują się w jeziorach pustynnych i stepowych, z których bywają uzyskiwane.

• Mirabilit (rodzima sól glauberska) – ${\mathrm{Na}}_2{\mathrm{SO}}_{4}10{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}$. Zwykle występuje w postaci skupień zbitych lub ziarnistych, naskorupień i wykwitów. Na powietrzu ulega dehydratacji i przechodzi w thenardyt.

• Thenardyt – ${\mathrm{Na}}_2{\mathrm{SO}}_4$. Tworzy skupienia ziarniste, jest niezbyt kruchy, bezbarwny, szarawy lub żółtawy. Krystalizuje z roztworów wodnych, stanowi też produkt dehydratacji mirabilitu.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Materiał przeznaczony do dalszej przeróbki. Surowce są produktami przemysłu wydobywczego, rolnictwa, leśnictwa lub powstają w wyniku przerobu odpadów.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Surowce kopalne pochodzenia mineralnego stosowane do wytworzenia masy ceramicznej. Podstawowymi surowcami ceramicznymi są:

-Surowce krzemionkowe – ${\mathrm{SiO}}_2$:

• Minerały grupy ${\mathrm{SiO}}_2$,

• Skały krzemionkowe -Surowce glinowe oraz surowce zawierające alkalia – (KIndeks dolny 2₂O i NaIndeks dolny 2₂O),

• Surowce glinowe,

• Surowce glinowo‑krzemianowe,

• Surowce glinowo‑krzemianowe zasobne w alkalia,

• Sodowe surowce węglanowe i siarczanowe,

• Potasowe surowce węglanowe i siarczanowe.

-Surowce wapniowe – $\mathrm{CaO}$:

• Węglanowe surowce wapniowe,

• Siarczanowe surowce wapniowe,

• Krzemianowe surowce wapniowe.

-Surowce magnezowe – $\mathrm{MgO}$:

• Węglanowe surowce magnezowe,

• Krzemianowe surowce magnezowe,

• Chlorkowe surowce magnezowe.

-Chromity (surowce chromowe – CrIndeks dolny 2₂OIndeks dolny 3₃):

• Surowce cyrkonowe,

• Grafit.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Chlorowe Halit – $\mathrm{NaCl}$, krystalizujący w układzie regularnym, stanowi rozpowszechniony minerał ewaporatów morskich (sól kamienna) i jeziornych. Jest eksploatowany jako składnik pożywienia dla ludzi i karmy zwierząt. Przeważną część jego wydobycia, przeznacza się na cele przemysłowe, głównie dla przemysłu chemicznego, np. sodowego. Do produkcji specjalnych gatunków szkła, np. optycznego, używane są chlorany: sodowy NaClOIndeks dolny 3₃ i potasowy KClOIndeks dolny 3₃, także nadchlorany: sodowy NaClOIndeks dolny 4₄ HIndeks dolny 2₂O i potasowy KClOIndeks dolny 4₄.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Nazwa pochodzi od składu chemicznego minerału, którego głównym składnikiem jest chrom. Często potocznie dla opisania chromitu używa się pojęcia ,,skały chromitowej”.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Surowce krzemionkowe, których głównym, składnikiem są minerały grupy SiOIndeks dolny 2₂, można podzielić na:

• minerały grupy ${\mathrm{SiO}}_2$: kwarc oraz jego odmiany i opal,

• skały krzemionkowe: piaski kwarcowe i pokrewne, kwarcyty, chalcedonity, krzemienie, ziemia okrzemkowa i diatomity, ziemia krzemionkowa, łupki kwarcytowe.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Główną ich cechą jest występowanie wśród plastycznych, niekiedy pęczniejących produktów wietrzenia i w skałach ilastych. Do minerałów ilastych zalicza się następujące grupy:

• kaolinitu: kaolinit,

• hydromik – hydromuskowit i pokrewny mu illit,

• smektyt (montmorillonit, beidellit, nontronit, wołkonskoit) i saponit,

• wermikulit i pałygorskit (attapulgit).

Minerały ilaste o strukturach mieszanych są niejednorodne, zwykle zbudowane z pakietów dwóch rodzajów, np. ilitowych i smektytowych.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Których wyróżniającym składnikiem jest MgO, stanowią grupę surowców przemysłu materiałów ogniotrwałych (wyroby magnezytowe, forsterytowe, dolomitowe i in.), przemysłu budowlanych materiałów wiążących (magnezyt kaustyczny), w mniejszym stopniu przemysłu szklarskiego, ceramicznego i chemicznego. Uwzględniony tu zostanie także chlorek magnezowy MgClIndeks dolny 2₂ 6HIndeks dolny 2₂O. Można je podzielić na dwie grupy:

1. węglanowe surowce magnezowe: magnezyty, dolomity i marmury dolomitowe,

2. krzemianowe surowce magnezowe: oliwiny, kordieryt, diopsyd, enstatyt.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Siarczanowe surowce wapniowe to surowce mineralne, których podstawowymi składnikami są minerały siarczanowe: gips CaSOIndeks dolny 4₄·2HIndeks dolny 2₂O i anhydryt βbeta‑CaSOIndeks dolny 4₄. Nazwy tych minerałów są zbieżne z nazwami skał (surowców): skały zbudowane niemal wyłącznie z gipsu nazywamy gipsami lub skałami gipsowymi, skały utworzone niemal wyłącznie z anhydrytu to anhydryty lub skały anhydrytowe.
Siarczanowe surowce wapniowe są wykorzystywane jako budowlane materiały wiążące (spoiwa z gipsu prażonego) oraz do produkcji wyrobów gipsowych (np. płyty gipsowe i gipsowo‑kartonowe na bazie gipsu prażonego). Gips i anhydryt w formie surowej są stosowane głównie w przemyśle cementowym jako regulator czasu wiązania, w niewielkim zakresie także jako wypełniacze w przemyśle papierniczym oraz farb i lakierów.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Których przeważającym i charakterystycznym składnikiem jest CaO mają duże znaczenie w ceramice szlachetnej i przemyśle szklarskim. Szczególnie doniosła jest ich rola w przemyśle budowlanych materiałów wiążących (wapno, cement, gips). Coraz większego znaczenia nabierają w produkcji materiałów wysoko ogniotrwałych.
Można je podzielić na trzy grupy:

1. węglanowe surowce wapniowe: kalcyt, wapienie, margle, marmury, kreda;

2. siarczanowe surowce wapniowe: skały gipsowe i anhydrytowe;

3. krzemianowe surowce wapniowe: wollastonit.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Do węglanowych surowców mineralnych należą różne odmiany wapieni i dolomitów, margle, kreda pisząca oraz kalcyt. Ich głównym składnikiem jest węglan wapnia, najczęściej w postaci minerału kalcytu. Wykorzystywane są w różnych gałęziach przemysłu np. w budownictwie jako składnik cementów, betonów i zapraw, w rolnictwie i ochronie środowiska jako nawozy, uzdatniacze i neutralizatory, a także w przemyśle papierniczym, szklarskim i ceramicznym, materiałów ogniotrwałych, a nawet cukiernictwie. Specyficznym gatunkiem węglanowych surowców wapniowych są mączki stosowane do produkcji szkła.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Surowce wtórne są to wybrakowane wyroby pochodzące z produkcji przemysłu: ceramiki szlachetnej, szklarskiego, materiałów ogniotrwałych, materiałów ściernych.

W fabrykach porcelany wykorzystywany jest przede wszystkim złom produkcyjny w stanie surowym. Dodatek do mas produkcyjnych stłuczki pochodzącej z wyrobów wypalanych na ostro tj. w około 140°C nie powinien przekraczać 20%. Większy jej udział powoduje wzrost podatności wyrobów na deformację co wiąże się z obniżeniem temperatury spiekania i zawężeniem jej interwału. Po przekroczeniu podanej zawartości pogarszają się również właściwości formiercze masy porcelanowej. W podobnych ilościach wypalona stłuczka porcelanowa może stanowić składnik białych szkliw porcelanowych (w przypadku barwnych szkliw bywają one wyższe). Stosuje się ją ponadto jako składnik niektórych farb ceramicznych oraz dodatek do cementu przy wymurówce młynów kulowych.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Podstawowym składnikiem tego surowca jest minerał talk o wzorze MgIndeks dolny 3₃SiIndeks dolny 4₄OIndeks dolny 10₁₀Indeks dolny 2₂. W przemyśle ceramicznym spełnia często rolę topnika. Ze względu na nieznaczną twardość stosowanie talku w ceramice do produkcji wyrobów z mas suchych przeciwdziała szybkiemu zużyciu matryc w wyniku tarcia.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Pałygorskity (attapulgity) – minerały z gromady krzemianów. Tworzą kryształy włókniste, skupienia spilśnione. Odmiana bardzo drobnoziarnista spotykana jest w skałach osadowych niekiedy jako główny składnik, mają własności jonowymienne. Wykazują cechy sita molekularnego podobnie do zeolitów. Identyfikuje się je rentgenograficznie.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Urządzenie przeznaczone do ważenia, rozdrabniania i transportu surowców ceramicznych w odpowiednich proporcjach.

Materiał multimedialny: Wizualizacja modeli w grafice 3DDqjFZiEKeWizualizacja modeli w grafice 3D: Sporządzanie mas ceramicznych.

Glinokrzemianowych minerałów skałotwórczych, np. skaleni w klimacie umiarkowanym prowadzi do powstania minerałów ilastych, w których obecny jest krzem i glin (silicium – aluminium). Jest ono określane nazwą wietrzenie sialitowe w odróżnieniu od wietrzenia alitowego, którego produkty zawierają wodorotlenki glinu. Jest ono właściwe klimatowi tropikalnemu, w którym powstają lateryty, boksyty itp.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Określa się wypalone jednokrotnie (na tzw. biskwit) wybrakowane wyroby ceramiczne.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Kruszywa naturalne pochodzenia mineralnego, rozdrobnione w wyniku erozji skał lub uzyskiwane przez mechaniczne rozdrobnienie skał litych, występujące w przyrodzie w postaci luźnych okruchów skalnych. Do kruszyw używanych w przemyśle ceramicznym możemy zaliczyć np. dolomity, skalenie.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Stanowią alternatywę dla surowców naturalnych.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.

Substytuty i surowce wtórne wykorzystywane w przemyśle ceramicznym. Granulowane żużle wielkopiecowe są używane jako substytuty naturalnych piasków do zapraw wapiennych, cementowych, do wyrobu cegły żużlowej, płytek ceramicznych, także jako surowiec do wyrobu opakowań szklanych (szkło butelkowe), a nawet szkła okiennego.

Materiał multimedialny: Film edukacyjnyD16Yxb2ezFilm edukacyjny: Podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych.