E-materiały do kształcenia zawodowego

Elementy występujące w instalacji telewizyjnej

INF.05. Montaż i eksploatacja instalacji wewnątrzbudynkowych telewizji satelitarnej, kablowej i naziemnej – Technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej 311412

bg‑red

Słownik pojęć dla e‑materiału

RDnmpq2OLn2y7
Instrukcja korzystania ze słownika Słownik pojęć do e-zasobu zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑zasobu, w których zostały użyte. Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w e-zasobie.
1
amplifikacja
amplifikacja

zwiększanie poziomu sygnału telewizyjnego, aby poprawić jakość i stabilność odbioru. W tym celu stosuje się urządzenia wzmacniające sygnał, nazywane wzmacniaczami antenowymi lub przedwzmacniaczami

antena
antena

urządzenie przeznaczone do wysyłania i/lub odbierania fal elektromagnetycznych (radiowych), stanowiące część składową każdego systemu radiokomunikacyjnego; antena nadawcza konwertuje sygnały elektryczne na fale elektromagnetyczne, natomiast antena odbiorcza przetwarza fale elektromagnetyczne na sygnały elektryczne

R1aMDytbgv4Wf
Antena telewizyjno‑radiowa DIPOL‑4-5‑12 DAB DVB‑T/T2
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
antena bierna
antena bierna

rodzaj antenyantenaanteny, która wymaga podłączenia do urządzenia wzmacniającego sygnał radiowysygnał radiowy (R)sygnał radiowy; jest stosowana w sytuacjach, gdy sygnałsygnałsygnał jest słaby i wymaga wzmocnienia, np. przy odbiorze sygnału telewizyjnego lub radiowego w miejscach oddalonych od nadajników

antena naziemna
antena naziemna

rodzaj antenyantenaanteny, która jest przeznaczona do odbioru sygnału radiowegosygnał radiowy (R)sygnału radiowego lub telewizyjnegosygnał telewizyjny (TV)telewizyjnego z nadajników naziemnych; zwykle stosowana w domach, mieszkaniach i budynkach, umożliwia odbiór sygnałów telewizyjnych lub radiowych z nadajników znajdujących się w pobliżu. Główne elementy budowy anteny to: dipoldipoldipol, direktorydirektordirektory, reflektoryreflektor antenyreflektory oraz puszka antenowa i elementy konstrukcyjne

R1TFq5Uwy4fMv
Budowa anteny naziemnej DVB‑T
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
antena satelitarna
antena satelitarna

rodzaj antenyantenaanteny przeznaczonej do odbioru sygnału telewizyjnegosygnał telewizyjny (TV)sygnału telewizyjnego lub radiowegosygnał radiowy (R)radiowego z satelity umieszczonego na orbicie okołoziemskiej; antena satelitarna składa się z wyprofilowanej czaszy, konwerterakonwerterkonwertera, który umieszcza się na wysięgniku, oraz uchwytu służącego do mocowania anteny

antena satelitarna offsetowa
antena satelitarna offsetowa

inaczej nazywana podświetloną — antena, w której punkt skupienia fal jest przesunięty od geometrycznego środka reflektora parabolicznego (najczęściej o kąt 23°). Czasza ma kształt owalny, a jej powierzchnia pozostaje niezasłonięta przez promiennik, konwerter i wsporniki, co zmniejsza zakłócenia sygnału. Konwerter umieszczony jest z przodu anteny, a nie na środku jak w antenie parabolicznej. Przy odbiorze telewizji z europejskich satelitów czasza jest ustawiona prawie pionowo, dzięki czemu nie gromadzi się na niej woda i śnieg

R1OhvQ5W4YNCv
Zasada działania anteny satelitarnej offsetowej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
antena satelitarna paraboliczna
antena satelitarna paraboliczna

rodzaj anteny satelitarnej, w której konwerter umocowany jest dokładnie w środkowej części czaszy, dzięki czemu ognisko jest dość niewielkie, co zapewnia duży zysk i dobrą kierunkowość. Jednak cień rzucany przez konwerter przesłania część czaszy anteny, co może powodować zakłócenia sygnału. Antena paraboliczna jest także znacznie odchylona od pionu, przez co na jej powierzchni mogą zalegać woda deszczowa lub śnieg. Rozwiązaniem tych problemów jest stosowanie anten offsetowychantena satelitarna offsetowaanten offsetowych

R1e4L9VuFiNcp
Zasada działania anteny satelitarnej parabolicznej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
częstotliwość
częstotliwość

pojęcie, które odnosi się do liczby pełnych okresów drgań lub cykli sygnałusygnałsygnału w jednostce czasu; w kontekście sygnałów elektromagnetycznych częstotliwość jest mierzona w hercach (Hz) i określa liczbę pełnych cykli fali elektromagnetycznej w jednej sekundzie

dekoder
dekoder

urządzenie elektroniczne, które przekształca odbierany przez antenę sygnał na obraz i dźwięk; dekoder może też odbierać sygnał bezpośrednio, bez konieczności zastosowania anteny; w przypadku telewizji cyfrowej dekoder odbiera sygnał telewizyjnysygnał telewizyjny (TV)sygnał telewizyjny i konwertuje go na format kompatybilny z telewizorem

Rt1MKrcGvQT0Y
Tuner DVB‑T2
Źródło: dostępny w internecie: www.sklep.audax.net.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
dipol
dipol

(gr. dipolos – dwa bieguny) – antena dipolowa w kształcie dwóch ramion niepołączonych z sobą (dipol prosty) lub złączonych końcami (dipol pętlowy). Typowymi dipolami są dachowe odbiorcze anteny radiowo‑telewizyjne

direktor
direktor

bierny element niektórych anten zespołowych służący do zwiększenia kierunkowości anteny; może mieć postać pręta (o długości nieco mniejszej od dipola czynnego anteny), umieszczonego przed dipolem i skierowanego wzdłuż linii o największej kierunkowości

dystrybucja sygnału
dystrybucja sygnału

odnosi się do sposobu, w jaki sygnałsygnałsygnał jest przesyłany lub rozprowadzany z jednego źródła do wielu odbiorników; w dziedzinie telewizji i radiokomunikacji dystrybucja sygnału jest kluczowym elementem procesu przesyłania treści z nadajnika do odbiorników

ekran (oplot)
ekran (oplot)

miedziana bądź metalowa osłona zewnętrzna, która chroni izolowane przewody w kablu np. koncentrycznym; zapobiega powstaniu zakłóceń elektrycznych, które negatywnie wpływają na efektywność przesyłania sygnału

fale elektromagnetyczne
fale elektromagnetyczne

fale wykorzystywane do przesyłania sygnałówsygnałsygnałów informacyjnych na odległość; są niewidzialne dla oka ludzkiego i składają się z pól elektrycznych i magnetycznych, które oscylują prostopadle do kierunku propagacji fali; fale elektromagnetyczne są klasyfikowane według ich częstotliwościczęstotliwośćczęstotliwości i długości; częstotliwość fali jest określana jako liczba oscylacji w jednostce czasu, a długość fali jako odległość pomiędzy dwoma kolejnymi punktami na fali, które są w fazie

filtr
filtr

urządzenie przeznaczone do redukcji lub eliminacji zakłóceń radiowych, które mogą powodować problemy z odbiorem sygnału telewizyjnego. Filtry w instalacjach TV są zwykle stosowane w przypadkach, gdy w pobliżu anteny lub kabla antenowego znajdują się inne urządzenia elektryczne, które generują zakłócenia elektromagnetyczne

R1MpEblxKo4hC
Filtr LTE 700 wewnętrzny z przejściem DC 24 V Signal
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
filtr antenowy LTE
filtr antenowy LTE

specjalny rodzaj filtra stosowany w systemach antenowych, który pozwala na wyeliminowanie zakłóceń i interferencjiinterferencjainterferencji związanych z sygnałami LTE (Long‑Term Evolution); sygnały LTE są używane w sieciach 4G i 5G, a ich zakres częstotliwości waha się od 700 MHz do 2,7 GHz; sygnały LTE mogą powodować zakłócenia innych urządzeń w pobliżu, włącznie z systemami antenowymi, dlatego filtry antenowe LTE są stosowane w celu wyeliminowania tego problemu

R1OYlHtsQsKML
Filtr LTE 700 TF001 masztowy TERRA
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
filtr dolnoprzepustowy
filtr dolnoprzepustowy

rodzaj filtra, który przepuszcza sygnały o niskich częstotliwościach i tłumi sygnały o wyższych częstotliwościach

filtr górnoprzepustowy
filtr górnoprzepustowy

rodzaj filtra, który przepuszcza sygnały o wysokich częstotliwościach, a tłumi sygnały o niższych częstotliwościach

gniazdo końcowe RTV‑SAT
gniazdo końcowe RTV‑SAT

służy do łączenia za pośrednictwem kabla koncentrycznego urządzeń końcowych ze źródłem sygnału, anteną naziemną lub satelitarną. Posiada dwa porty wyjścia używane do podłączenia odbiornika radiowego i telewizyjnego oraz port typu F, do którego można podłączyć tunertunertuner satelitarny. Przez styki następuje połączenie z końcówką przewodu koncentrycznego, aby umożliwić przekaz sygnału. Obudowa gniazda wykonana jest z tworzywa sztucznego

R1BEWXIMnSZ5Z
Gniazdo końcowe RTV/SAT
Źródło: dostępny w internecie: https://dvbsklep.pl, licencja: CC BY 3.0.
gniazdo przelotowe RTV‑SAT
gniazdo przelotowe RTV‑SAT

stosowane w instalacjach szeregowych, służy jako punkt pośredni w transmisji sygnału. Sygnał jest doprowadzony do gniazda, a następnie przesyłany do następnego urządzenia. Wewnątrz obudowy znajdują się styki, które umożliwiają transmisję sygnału z anteny między wtykiem kabla koncentrycznego a gniazdem. Posiada dwa porty wyjścia służące do podłączenia odbiornika radiowego i telewizyjnego oraz port typu F, do którego można podłączyć tunertunertuner satelitarny.  Obudowa gniazda wykonana jest z tworzywa sztucznego

R1cXjOddpsosj
Gniazdo przelotowe RTV‑SAT
Źródło: dostępny w internecie: https://dvbsklep.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
gniazdo wejściowe
gniazdo wejściowe

służy do podłączenia różnych urządzeń zewnętrznych do innych urządzeń lub systemów. Gniazdo wejściowe może przyjmować różne formy, w zależności od zastosowania, na przykład mieć postać złącza audio, wideo, sieciowego, USB lub innych. W przypadku sprzętu audio/wideo popularnymi gniazdami wejściowymi są np. złącza HDMI, RCA, VGA, DisplayPort, Jack lub USB

gniazdo wyjściowe
gniazdo wyjściowe

złącze, które umożliwia przekazywanie sygnałówsygnałsygnałów z jednego urządzenia do innego lub do wielu urządzeń jednocześnie

hybrydowa instalacja antenowa
hybrydowa instalacja antenowa

instalacja antenowa umożliwiająca odbiór sygnału telewizyjnego z różnych źródeł, takich jak naziemna telewizja cyfrowa, telewizja satelitarna i telewizja kablowa; może łączyć różne anteny i technologie, aby zwiększyć jakość odbieranego sygnału

impedancja
impedancja

opór elektryczny dla sygnału zmiennego, ale z uwzględnieniem jego częstotliwościczęstotliwośćczęstotliwości i fazy. Impedancja oznaczana jest symbolem Z i wyrażana w omach (omega). W urządzeniach audio impedancja ma wpływ na dopasowanie między urządzeniami audio, takimi jak wzmacniaczewzmacniaczwzmacniacze i głośniki. Dlatego istotne jest, aby impedancja wzmacniacza i głośników była dopasowana, by uzyskać optymalną jakość dźwięku i uniknąć uszkodzeń urządzeń

impedancja falowa
impedancja falowa

rodzaj oporu elektrycznego wyrażony w omega (omach). Impedancja jest wielkością zespoloną i opisuje stosunek napięcia do prądu w dowolnym miejscu kabla koncentrycznego, kiedy nie występują żadne odbicia, a kabel jest w stanie pełnego dopasowania. Oznacza to, że impedancja falowa kabla powinna być równa impedancji wyjściowej nadajnika i wejściowej odbiornika. Równie ważne jest także dopasowanie złącz, które również występują w różnych impedancjach

interferencja
interferencja

zjawisko, które występuje, gdy fale lub sygnały (dwa i więcej) łączą się ze sobą w jednym miejscu i w tym samym czasie. W wyniku połączenia fal powstaje nowy sygnał, który może mieć inne cechy niż fale, które się z nim złączyły

kabel koncentryczny
kabel koncentryczny

inaczej współosiowy – kabel przeznaczony do przesyłania sygnału radiowego, telewizyjnego oraz satelitarnego; składa się z wewnętrznego przewodnika, zazwyczaj wykonanego z miedzi lub aluminium, i otaczającego go współosiowego przewodnika przewodzącego, często wykonanego z siateczki miedzianej, która pełni funkcję ekranu chroniącego sygnał przed zakłóceniami elektromagnetycznymi z otoczenia; impedancjaimpedancjaimpedancja kabla koncentrycznego wynosi 75 omów

kanał wejścia
kanał wejścia

kanał, przez który sygnałsygnałsygnał wchodzi do urządzenia lub systemu. W przypadku telewizora lub monitora kanał wejścia odnosi się do źródła sygnału, takiego jak odtwarzacz DVD, dekoderdekoderdekoder, konsola do gier lub inny urządzenie podłączone do telewizora. Kanał wejścia może być wybierany za pomocą pilota lub przycisków na urządzeniu i zazwyczaj oznaczany jest skrótem nazwy źródła, np. HDMI, AV, USB, VGA itp.

kąt azymutu
kąt azymutu

miara kątowa określająca kierunek, w którym antena jest zwrócona w płaszczyźnie poziomej. Jest to kąt mierzony w stopniach, wskazujący, na który punkt na horyzoncie skierowana jest antena w odniesieniu do kierunku północnego. Kąt azymutu jest istotny przy instalacji anteny satelitarnej, ponieważ określa, w którą stronę na horyzoncie musi być skierowana, aby poprawnie nawiązać łączność z satelitą. Optymalny kąt azymutu będzie zależał od położenia satelity na niebie w stosunku do lokalizacji montażu anteny

kąt elewacji
kąt elewacji

miara kątowa, która określa nachylenie anteny w pionie względem poziomu; wartość tego kąta jest ważna przy instalacji anteny satelitarnej, ponieważ wpływa na jakość odbieranych sygnałów satelitarnych. Optymalny kąt elewacji będzie zależał od konkretnego satelity, na którego jest ukierunkowana antena, i lokalizacji montażu

konduktor
konduktor

materiał lub struktura, która umożliwia przepływ prądu elektrycznego. Konduktory to zwykle druty lub kable wykonane z metali, takich jak miedź lub aluminium, lub ich stopów. Charakteryzują się niską opornością elektryczną, co oznacza, że mogą przesyłać prąd z minimalnym spadkiem napięcia i minimalnym wydzielaniem ciepła

R1B39W5xBHQPX
Przykład wykorzystania aluminium w przewodach napowietrznych linii elektroenergetycznych
Źródło: Nixdorf via Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
konwerter
konwerter

urządzenie, które odbiera i przekształca sygnał pozyskany przez satelity na częstotliwość odpowiednią dla odbiornika lub dekoderadekoderdekodera. W tym celu przetwarza energię z ogniska anteny parabolicznej w sygnał elektryczny, następnie wzmacnia go i przemienia na częstotliwość pośrednią. Konwerter zbudowany jest z promiennika (służy do zbierania energii skupianej w ognisku anteny odbiorczej i do przekształcania jej w falę), przełącznika polaryzacyjnego i właściwego konwertera (służy do przemiany częstotliwości mikrofalowych na pośrednią częstotliwość satelitarną 950–2150 MHz oraz wzmacnia i przełącza sygnały). Konwerter satelitarny umożliwia odbiór programów telewizyjnych z satelitów orbitujących wokół Ziemi. Może obsługiwać różne typy anten oraz transponderów na satelicie. Minimalizuje dodawany szum, co poprawia jakość odbieranego sygnału

R1VaaohmI55ua
Konwerter
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
konwerter dual (twin, podwójny)
konwerter dual (twin, podwójny)

daje możliwość podłączenia dwóch niezależnych tunerówtunertunerów do jednego konwertera, pozwala na odbiór dwóch różnych programów satelitarnych; wykonywany w wariancie konwertera fullbandkonwerter fullbandkonwertera fullband

RcBDg0RYyYkYC
Konwerter dual (twin, podwójny)
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
konwerter fullband
konwerter fullband

konwerter pełnozakresowy (pełnopasmowy), który pozwala na odbiór programów nadawanych z polaryzacją poziomą i pionową (wybór następuje przez podanie napięcia zasilającego 18 V lub 14 V) oraz w zakresie 10,7–11,7 i 11,7–12,75 GHz (wybór następuje przez wysłanie lub nie sygnału o częstotliwości 22 kHz i amplitudzie 0,6 V). Częstotliwość generatora konwertera wynosi 9,75 GHz dla zakresu 10,7–11,7 GHz i 10,6 GHz dla zakresu 11,7–12,75 GHz

R18bQCB7yQjk2
Konwerter wyposażony w jedno wyjście fullband (pełnopasmowe)
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
konwerter monoblock
konwerter monoblock

urządzenie złożone z dwóch konwerterów umieszczone obok siebie w jednej obudowie z wbudowanym przełącznikiem DiSEqC (Digital Satellite Equipment Control); układ ten, nazywany zezem, umożliwia odbiór sygnału satelitarnego z dwóch pozycji satelitarnych: Astra i Hot Bird. Tego typu konwertery są przystosowane do pracy z antenami o średnicy 80–90 cm

R1ATXGEANkB0L
Konwerter monoblock
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
konwerter octo
konwerter octo

konwerter przeznaczony do realizacji zbiorczego odbioru telewizji satelitarnej za pomocą jednej anteny; za jego pomocą można bezpośrednio podłączyć nawet osiem tunerówtunertunerów satelitarnych

R7XRNMGHQQytq
Konwerter octo
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
konwerter quad
konwerter quad

typ konwertera, który umożliwia odbiór telewizji satelitarnej i radia z jednego satelity i jego dystrybucję do czterech niezależnych tunerówtunertunerów

RlLesn5qz0JzN
Konwerter quad
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
konwerter quattro
konwerter quattro

konwerter wyposażony w cztery wyjścia, z których każde reprezentuje jedno z pasm polaryzacji (pionowej lub poziomej) oraz jedno z pasm częstotliwości (górne lub dolne). Wyjścia konwertera są oznaczone odpowiednio: VH (pionowa górna), VL (pionowa dolna), HH (pozioma górna) i HL (pozioma dolna). W instalacji antenowej konwerter współpracuje z multiswitchem, którego wejścia podłączone są do odpowienich wyjść konwertera quattro. Konwerter dostarcza sygnał z anteny satelitarnej, a multiswitch przekierowuje ten sygnał do wielu odbiorników satelitarnych

RS9NF4fiH8Sa3
Konwerter quatro
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
konwerter unicable
konwerter unicable

rodzaj konwertera przeznaczonego do hybrydowych sieci RTV‑SAT. Jest wyposażony w dwa wyjścia UNICABLE I/II służące do podłączania tunerówtunertunerów za pomocą jednego kabla koncentrycznego z wydzieleniem sygnału na rozgałęźnikach oraz wejście dla sygnału z anteny telewizji naziemnej DVB‑T/T2

RK8kmMYdwNtwu
Konwerter unicable
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
konwerter wideband
konwerter wideband

rodzaj konwertera umożliwiającego wprowadzenie sygnału satelitarnego do instalacji światłowodowej, stosowany w instalacjach multiswitchowych działających w technologii Wideband

RqLrEPSSbaGf3
Konwerter wideband
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.
linia transmisyjna
linia transmisyjna

struktura, która służy do przesyłania sygnałów elektrycznych lub elektromagnetycznych na dłuższe dystanse. Linie transmisyjne składają się z przewodnika, którym przepływa sygnał, oraz otaczającej go izolacji lub osłony. Izolacja lub osłona mają na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się sygnału poza linię i minimalizowanie strat sygnału. W przypadku linii transmisyjnych, w których sygnał przesyłany jest w postaci fali elektromagnetycznej, izolacja lub osłona pełnią również rolę ekranuekran (oplot)ekranu, który zabezpiecza przed zakłóceniami elektromagnetycznymi z otoczenia

lustro anteny
lustro anteny

inaczej reflektor; element czaszy anteny satelitarnej offsetowej, metalowa płytka w kształcie paraboli, która służy do skupiania sygnału satelitarnego na konwerterze umieszczonym z przodu anteny (a nie na środku jak w antenach satelitarnych parabolicznych)

multiswitch
multiswitch

umożliwia łączenie sygnałów VHF i UHF telewizji naziemnej z sygnałami częstotliwościczęstotliwośćczęstotliwości pośredniej (satelitarnej) w zakresie 950‑2150 MHz z czterech polaryzacji i przesyłanie ich jednym przewodem do jednego lub kilku odbiorników satelitarnych

R5mMXwncg3URy
Multiswitch SRM522
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
nadajnik
nadajnik

urządzenie służące do generowania i przesyłania sygnałów radiowychsygnał radiowy (R)sygnałów radiowych, telewizyjnychsygnał telewizyjny (TV)telewizyjnych lub innych sygnałów elektromagnetycznych przez przestrzeń, zwykle poprzez falę radiową lub falę mikrofalową. Nadajnik składa się z generatora sygnału, modulatora, wzmacniaczawzmacniaczwzmacniacza i anteny, która emituje sygnałsygnałsygnał do otoczenia. Sygnał jest transmitowany przez nadajnik w określonym paśmie częstotliwościczęstotliwośćczęstotliwości, a odpowiednie anteny odbiorcze mogą odebrać i przetworzyć ten sygnał

odbicie sygnału
odbicie sygnału

zjawisko, które zachodzi, gdy fala elektromagnetyczna napotyka przeszkodę na swojej drodze i odbija się od niej, zmieniając kierunek i propagując się dalej w przestrzeni. Odbicie sygnału może powodować problemy w transmisji informacji, zwłaszcza w przypadku sygnałów radiowychsygnał radiowy (R)sygnałów radiowychtelewizyjnychsygnał telewizyjny (TV)telewizyjnych, gdyż może powodować zakłócenia lub osłabienie sygnału, co prowadzi do pogorszenia jakości odbioru

odbiornik
odbiornik

urządzenie służące do odbierania i przetwarzania sygnałów elektromagnetycznych, takich jak sygnały radiowesygnał radiowy (R)sygnały radiowe, telewizyjnesygnał telewizyjny (TV)telewizyjne, dźwiękowe lub inne. Odbiorniki zwykle składają się z antenyantenaanteny, układu odbiorczego, który przetwarza sygnał na odpowiednią postać, czyli dźwięk lub obraz, oraz układu dekodującego, który interpretuje sygnał i przekształca go na pożądany format

R1OHGPM56lRVY
Przykład odbiornika sygnałów OFDM (DVB‑T) z zaznaczonymi miejscami korekcji błędów
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
odgałęźnik antenowy
odgałęźnik antenowy

urządzenie służące do podziału sygnału antenowego na kilka gałęzi. Odgałęźnik antenowy pozwala na podłączenie kilku odbiorników do jednej antenyantenaanteny, co umożliwia odbieranie sygnałusygnałsygnału przez kilka urządzeń jednocześnie

RQmA0etPotzlF
Odgałęźnik 8 tap używany w telewizji kablowej
Źródło: Firma VECTOR via Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 2.5.
odgałęźnik dwukrotny
odgałęźnik dwukrotny

rodzaj odgałęźnika posiadającego dwa gniazda sygnałowe. Odgałęźnik dwukrotny pozwala podzielić sygnał na dwie linie, co umożliwia jednoczesne korzystanie z dwóch urządzeń bez konieczności używania dwóch osobnych gniazd sygnałowych

R1Qd0GsBlsTTX
Odgałęźnik TV 2‑krotny FAC‑2-10dB (5‑1000MHz)
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
odgałęźnik jednokrotny
odgałęźnik jednokrotny

odgałęźnik z jednym gniazdem sygnałowym, do którego można podłączyć jedno urządzenie

R1UOl1gQejhHk
Odgałęźnik TV 1‑krotny FAC‑1-20dB (5‑1000MHz)
Źródło: dostępny w internecie: www.sklep.audax.net.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
odgałęźnik sygnału
odgałęźnik sygnału

stosowany w instalacjach multiswitchowych służy do wydzielenia sygnałusygnałsygnału z magistrali multiswitchowej. Odgałęźniki są często instalowane, gdy wymagane jest wydzielenie części sygnału podawanego z jednorodnego strumienia. Można to zobrazować na przykładzie telewizji cyfrowych, które oferują różne pakiety kanałów w zależności od tego, jaki abonament wykupił użytkownik

Rt0bgR3IrNT9S
Odgałęźnik TV/SAT SD‑515 Terra
Źródło: dostępny w internecie: www.sklep.audax.net.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
ogniskowa anteny satelitarnej
ogniskowa anteny satelitarnej

odległość między ogniskiem (punkt, w którym zbierane są fale elektromagnetyczne) a powierzchnią reflektora anteny. Anteny satelitarne są często skonstruowane w taki sposób, że promieniowane fale elektromagnetyczne (na przykład fale radiowe) są zbierane i skupiane w ognisku, gdzie znajduje się odbiornik lub konwerter sygnału. W praktyce ogniskowa anteny satelitarnej jest jednym z kluczowych parametrów, które wpływają na zdolność anteny do odbierania sygnałów satelitarnych

opornik
opornik

podstawowy element elektroniczny, który służy do ograniczenia przepływu prądu w obwodzie elektrycznym. Oporniki składają się z materiału o wysokiej oporności elektrycznej, takiego jak węgiel, ceramika lub metal, i posiadają dwa styki, pomiędzy którymi przepływa prąd. Oporniki mają różne wartości oporności, wyrażone w ohmach (omega), które określają ich zdolność do ograniczania przepływu prądu. Oporniki są stosowane w obwodach elektrycznych do regulacji napięcia i prądu, zmniejszenia szumów i zakłóceń, a także do dzielenia napięcia i prądu

RhsR35jnEc03y
Opornik 0,5 wata
Źródło: Nunikasi via Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
oscylator lokalny
oscylator lokalny

urządzenie stosowane do przetwarzania sygnałów odbieranych z anteny, pomaga w wyizolowaniu i przekształceniu sygnałów wejściowych na sygnały o niższych częstotliwościach, jest to tzw. przemiana na częstotliwości pośrednie

polaryzacja anteny
polaryzacja anteny

pojęcie odnoszące się do sposobu, w jaki fala elektromagnetyczna (np. sygnał radiowy, telewizyjny, satelitarny) jest przesyłana przez antenę; kąt, pod jakim rozchodzą się fale. Polaryzacja anteny wskazuje, jak powinna być ustawiona antena w stosunku do powierzchni ziemi (poziomo lub pionowo)

przedwzmacniacz antenowy
przedwzmacniacz antenowy

urządzenie elektroniczne, które służy do wzmacniania sygnału antenowego przed jego rozprowadzeniem do odbiornika. Przedwzmacniacz antenowy jest zwykle instalowany blisko antenyantenaanteny, co pozwala na zwiększenie sygnałusygnałsygnału i zmniejszenie wpływu zakłóceń, zanim sygnał trafi do kabla antenowego

R3sov6WV1NBTl
Wzmacniacz antenowy CA‑210 VHF/UHF z możliwością zasilenia przedwzmacniacza napięciem 24 V DC
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
reflektor anteny
reflektor anteny

bierny element niektórych anten służący do zwiększenia kierunkowości anteny; może mieć postać pręta (o długości nieco większej od dipola czynnego anteny), znajduje się po przeciwnej stronie dipola niż direktor, jego zadaniem jest odbijanie energii w stronę elementu aktywnego

rozgałęźnik/sumator
rozgałęźnik/sumator

może pracować jako szerokopasmowy sumator antenowy lub jako rozgałęźnik antenowy. Pracujący jako sumator umożliwia podłączenie dwóch antenantenaanten do wzmacniacza antenowegowzmacniacz antenowywzmacniacza antenowego lub bezpośrednio do jednego odbiornika telewizyjnego. Pracujący jako rozgałęźnik antenowy umożliwia podłączenie dwóch odbiorników TV do jednej anteny z małymi stratami

RUupxElv3et2r
Rozgałęźnik antenowy
Źródło: dostępny w internecie: www.aval.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
satelita telekomunikacyjny
satelita telekomunikacyjny

sztuczny satelita umieszczony na orbicie wokółziemskiej, który umożliwia przekazywanie sygnałów telekomunikacyjnych, w tym sygnałów radiowychsygnał radiowy (R)sygnałów radiowych, telewizyjnychsygnał telewizyjny (TV)telewizyjnych, internetowych i telefonii komórkowej, pomiędzy różnymi punktami na ziemi. Satelity telekomunikacyjne są wyposażone w antenyantenaanteny, wzmacniaczewzmacniaczwzmacniacze, multipleksery i dekoderydekoderdekodery, które umożliwiają przetwarzanie i przekazywanie sygnałówsygnałsygnałów na różnych częstotliwościachczęstotliwośćczęstotliwościach. Satelity telekomunikacyjne są umieszczane na orbicie wokółziemskiej na różnych wysokościach i w różnych pozycjach geostacjonarnych, co pozwala na zapewnienie lepszej jakości i szybkości przekazywania sygnałów

RNGclOv6k5UXx
Satelita Iridium, system 66 sztucznych satelitów telekomunikacyjnych rozmieszczonych na sześciu orbitach okołoziemskich na wysokości 780 km
Źródło: ideonexus via Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 2.0.
separacja kanałów
separacja kanałów

proces rozdzielenia sygnałówsygnałsygnałów na różne kanały, aby uniknąć interferencjiinterferencjainterferencji między nimi i zapewnić ich niezależne przekazywanie. Separacja kanałów jest stosowana w wielu dziedzinach, w tym w telewizji, radiu, telekomunikacji i przemyśle muzycznym. W przypadku telewizji i radia sygnał jest rozdzielany na różne kanały, np. audio i wideo, aby umożliwić niezależną regulację każdego z nich. W przypadku przesyłania sygnałów telewizyjnychsygnał telewizyjny (TV)sygnałów telewizyjnych sygnał wideo jest oddzielany od sygnału audio i każdy z nich jest przesyłany osobno, aby zapewnić lepszą jakość dźwięku i obrazu

stosunek promieniowania przód/tył
stosunek promieniowania przód/tył

stosunek promieniowania głównego do wstecznego, czyli stosunek maksymalnego natężenia wiązki głównej do maksymalnego natężenia największego listka bocznego, określający zdolność anteny do eliminowania zakłóceń; wartość podawana jest w dB. Im wartość jest większa, tym antena lepiej tłumi sygnały z kierunku przeciwnego i zakłócające

styk
styk

połączenie dwóch lub więcej elementów elektrycznych lub mechanicznych, które umożliwia przepływ energii, sygnałówsygnałsygnałów lub danych między nimi

sygnał
sygnał

elektromagnetyczny nośnik informacji wideo i dźwiękowych, transmitowany przez medium, np. fale radiowe, umożliwiający przesyłanie informacji na odległość lub rejestrację

R58W0KWNUrmSK
Widmo sygnału DVB‑T przy zastosowaniu modulacji OFDM
Źródło: dostępny w internecie: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
sygnał analogowy
sygnał analogowy

rodzaj sygnału, w którym wartość sygnału zmienia się płynnie w czasie lub przestrzeni, w sposób ciągły i proporcjonalny do wartości sygnału źródłowego. Wartość sygnału analogowego jest zazwyczaj reprezentowana jako sygnał sinusoidalny lub cosinusoidalny

sygnał radiowy (R)
sygnał radiowy (R)

rodzaj fali elektromagnetycznej, która jest wykorzystywana w radiu, telewizji, telefonii komórkowej, sieciach bezprzewodowych oraz innych systemach komunikacyjnych. Sygnał radiowy jest transmitowany przez przestrzeń powietrzną bez konieczności stosowania przewodów

sygnał DVB‑T
sygnał DVB‑T

(ang. Digital Video Broadcasting‑Terrestrial – cyfrowe nadawanie telewizyjne naziemne) – standard transmisji telewizyjnej cyfrowej nadawanej przez anteny naziemneantena naziemnaanteny naziemne. Sygnał DVB‑T przesyła sygnał telewizyjnysygnał telewizyjny (TV)sygnał telewizyjny w formacie cyfrowym, co pozwala na uzyskanie lepszej jakości obrazu i dźwięku w porównaniu z analogową transmisją naziemną

sygnał satelitarny (SAT)
sygnał satelitarny (SAT)

sygnał telewizyjnysygnał telewizyjny (TV)sygnał telewizyjny przesyłany drogą satelitarną. Sygnał SAT jest przesyłany z satelity umieszczonego na orbicie geostacjonarnej, czyli na wysokości około 36 000 km nad powierzchnią Ziemi. Sygnał przesyłany z satelity do anteny ma postać analogowej fali radiowej zmodulowanej cyfrowo

sygnał telewizyjny (TV)
sygnał telewizyjny (TV)

sygnał przesyłany w postaci fal elektromagnetycznych, umożliwiający odbiór programów telewizyjnych na ekranie telewizora. Sygnał TV jest przesyłany drogą radiową lub kablową, w zależności od sposobu dystrybucji sygnałudystrybucja sygnałudystrybucji sygnału przez operatora telewizyjnego

sygnał wejściowy
sygnał wejściowy

sygnałsygnałsygnał przesyłany do danego urządzenia lub systemu jako jego źródło danych wejściowych. Sygnał wejściowy może pochodzić z różnych źródeł, takich jak urządzenia peryferyjne, karty pamięci, zewnętrzne dyski twarde, urządzenia mobilne, kamery wideo, mikrofony itp.

symetryzator
symetryzator

urządzenie pasywne wykorzystujące transformator do zmiany impedancjiimpedancjaimpedancji z 300 omega na 75 omega oraz przejścia z linii symetrycznej na niesymetryczną. Umożliwia on podłączenie anteny z wyjściem symetrycznym o dużej impedancji (np. 300 omega) do niesymetrycznego gniazda antenowego o niższej impedancji (np. 75 omega). Symetryzator antenowy jest zwykle urządzeniem pasywnym, wykorzystującym transformator na rdzeniu ferrytowym. Czasem w puszce antenowej montowana jest płytka zawierająca zarówno symetryzator, jak i przedwzmacniacz antenowy i wówczas potrzebne jest zasilanie

szum fazowy
szum fazowy

niepożądana modulacja oscylatora, która poszerza wrażliwość widmową. Szum fazowy jest wytwarzany przez źródła termiczne oraz inne źródła szumów w obwodzie oscylatora

telewizja satelitarna
telewizja satelitarna

forma dystrybucji sygnałudystrybucja sygnałudystrybucji sygnału telewizyjnego, w którym sygnałsygnał telewizyjny (TV)sygnał jest przesyłany z satelity na ziemię i umożliwia odbiór programów telewizyjnych na całym świecie. Telewizja satelitarna jest wykorzystywana głównie w miejscach, gdzie trudno jest zapewnić dostęp do innych źródeł sygnału telewizyjnego, np. w regionach górskich czy na morzu

tłumienność (strata)
tłumienność (strata)

spadek mocy sygnału zwykle mierzony w decybelach. Tłumieniu w szczególności ulegają sygnały radiowe przechodzące przez kabel koncentryczny, złącza, tłumiki, korektory i elementy pasywne, takie jak rozgałęźniki i odgałęźniki

tłumienie odbiciowe (strata odbiciowa)
tłumienie odbiciowe (strata odbiciowa)

ilość mocy dostarczonej ze źródła w porównaniu do ilości odbitej z powrotem w kierunku źródła, mierzona w decybelach (dB); jest to liczba dodatnia. W przeciwieństwie do straty wtrąceniowej, im wyższa liczba, tym lepsza wydajność. Zmniejszenie odbić skutkuje wyższą stratą powrotną

tłumienie wtrąceniowe (strata wtrąceniowa)
tłumienie wtrąceniowe (strata wtrąceniowa)

ilość mocy, jaką sygnał traci podczas przemieszczania się wzdłuż łącza kablowego, mierzona w decybelach (dB); jest to liczba dodatnia obliczana przez porównanie mocy wejściowej sygnału w źródle z mocą wyjściową na końcu łącza. Im niższa strata wtrąceniowa, tym lepsze osiągi. Jeśli strata wtrąceniowa jest zbyt wysoka, może uniemożliwić prawidłowy odbiór i interpretację sygnału przez aktywny sprzęt na dalekim końcu łącza. Tłumienność wtrąceniowa jest bezpośrednio związana z odległością i liczbą punktów połączeń

tłumik antenowy
tłumik antenowy

urządzenie służące do tłumienia sygnału antenowego przesyłanego z antenyantenaanteny do odbiornika. Tłumiki antenowe są stosowane w celu zmniejszenia poziomu sygnałusygnałsygnału, który jest zbyt silny i powoduje zakłócenia w odbiorze sygnałusygnałsygnału, np. szumy, fluktuacje obrazu, brak dźwięku. Tłumik antenowy działa poprzez redukcję poziomu sygnału poprzez wprowadzenie dodatkowego tłumienia. Tłumienie jest mierzone w decybelach (dB), a im większa wartość tłumienia, tym większa redukcja sygnału

RneBmyzxAnTku
Tłumik antenowy RTV regulowany TRA‑03 AMS
Źródło: dostępny w internecie: www.aval.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
tłumik nastawny
tłumik nastawny

rodzaj tłumika, który pozwala na regulację tłumienia w określonym zakresie częstotliwości

tłumik stały
tłumik stały

rodzaj tłumika, który służy do tłumienia sygnału radiowego lub telewizyjnego o stałym poziomie tłumienia. Tłumik stały może być stosowany w instalacjach antenowych w celu zmniejszenia poziomu sygnału, co jest szczególnie istotne w przypadku, gdy sygnał jest zbyt silny i powoduje zakłócenia w odbiorze

RWM08VFRGJ1Eb
Tłumik stały RTV‑SAT 10 dB 5‑2400 MHz z przejściem DC
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
tuner
tuner

urządzenie elektroniczne, które przekształca odbierany przez antenę sygnał, tak aby mógł być on odtworzony przez odbiornik telewizyjny w postaci obrazu i dźwięku. W tunerze następuje: wydzielenie odpowiedniego kanału częstotliwości, przemiana częstotliwości na częstotliwość pośrednią, demodulacja sygnału, dekodowanie/multipleksacja sygnału, przekazanie sygnału cyfrowego lub analogowego do stopni wyjściowych odbiornika (najczęściej procesora wizyjnego lub audio)

właściwości kierunkowe anteny
właściwości kierunkowe anteny

charakterystyka promieniowania anteny, obejmująca wiązkę główną promieniowania i znaczne mniejsze wiązki, nazywane listkami bocznymi i tylnymi. Szerokość wiązki głównej określa kąt zawarty między kierunkami promieniowania w wiązce głównej, dla którego natężenie spada do 0,707 (-3 dB) swojej wartości. Z powodu trudności z wyrysowaniem modelu trójwymiarowego zazwyczaj do opisania charakterystyki promieniowania używa się dwóch względnie prostopadłych płaszczyzn. Podaje się wartości kątów określane w płaszczyźnie pionowej i poziomej. Znajomość szerokości wiązki głównej pozwala szybko ocenić, czy antena jest dookólna czy kierunkowa

wtyk
wtyk

element złączny służący do łączenia przewodów elektrycznych, kabli, przewodów antenowych itp. Wtyk składa się z dwóch części - męskiej i żeńskiej. Wtyk męski ma wypustkę, która jest wkładana w otwór żeński. Wtyk żeński natomiast ma formę otworu, w którym umieszczana jest wypustka męska

wzmacniacz
wzmacniacz

urządzenie służące do zwiększenia siły sygnału elektrycznego, stosowane w różnych dziedzinach, np. elektronice, telekomunikacji, przemyśle muzycznym. Wzmacniacze mają wiele zastosowań, na przykład wzmacnianie sygnału audio lub wideo w systemach audio‑wideo, wzmacnianie sygnału antenowego w systemach telewizyjnych i radiowych, wzmacnianie sygnałusygnałsygnału w urządzeniach telekomunikacyjnych itp.

RLDGo81a4zitT
Widok elementów regulacyjnych wzmacniacza HS‑016
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
wzmacniacz antenowy
wzmacniacz antenowy

urządzenie stosowane do kompensowania poziomu sygnału traconego w wyniku tłumienności toru. Służy również do podniesienia poziomu sygnału antenowego przy zbyt małym natężeniu pola elektromagnetycznego

RQPy3cwDz5DJV
Przykład wzmacniacza antenowego
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
wzmacniacz mocy
wzmacniacz mocy

urządzenie elektroniczne służące do zwiększania mocy sygnału elektrycznego. Wzmacniacz mocy składa się z kilku elementów, w tym z przedwzmacniacza, wzmacniacza mocy, układu sterowania i zasilania

RWqGoeLGQCl93
Podstawowy blokowy układ wzmacniacza mocy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
zasilacz
zasilacz

urządzenie elektroniczne, które przetwarza napięcie zasilania sieciowego na inne napięcie, odpowiednie dla urządzeń elektrycznych lub elektronicznych, z którymi jest związane. Zasilacz zapewnia stabilne napięcie zasilania potrzebne do poprawnej pracy urządzeń, a także chroni urządzenia przed skokami napięcia i innymi zaburzeniami w sieci zasilającej

R1WZZFEGjI2xu
Zasilacz impulsowy stosowany do zasilania wzmacniaczy antenowych za pośrednictwem separatorów zasilania
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
zatłumienie
zatłumienie

zmniejszenie siły lub intensywności sygnału elektrycznego, świetlnego lub akustycznego w wyniku przejścia przez materiał, medium lub przeszkodę. Zatłumienie może wystąpić z powodu absorpcji, rozpraszania lub odbicia fali, co prowadzi do utraty mocy lub energii sygnału. Zatłumienie może być mierzone w decybelach (dB) i jest określane jako stosunek mocy sygnału na wejściu do mocy sygnału na wyjściu po przejściu przez medium. Na przykład zatłumienie w kablach może być określone jako stosunek mocy sygnału na wejściu do mocy sygnału na wyjściu, wyrażony w dB na metr kabla

zniekształcenie sygnału
zniekształcenie sygnału

każda zmiana sygnałusygnałsygnału, która wprowadza błędy lub zakłócenia do jego pierwotnej formy. Zniekształcenia mogą występować w sygnałach elektrycznych, optycznych, akustycznych oraz sygnałach cyfrowych, np. danych przesyłanych przez sieć

zwrotnica
zwrotnica

urządzenie stosowane w instalacjach, w których należy podłączyć co najmniej dwie anteny, przy dużych odległościach anten odbiorczych od siebie (tych, które podłącza się do zwrotnicy). Dodatkowo zwrotnice antenowe wykorzystuje się, gdy wzmacniacz antenowy ma tylko jedno wejście. Jest to rozwiązanie stosowane przy dużych odległościach pomiędzy anteną nadawczą a odbiorczą

zysk energetyczny
zysk energetyczny

różnica między ilością energii dostarczonej do układu a ilością energii pobranej z układu. W instalacjach antenowych zysk energetyczny jest miarą efektywności anteny w odbiorze sygnału radiowego lub telewizyjnego. Zysk energetyczny anteny określa, ile razy antena zwiększa moc sygnału odebranego z określonego kierunku w porównaniu do mocy sygnału odbieranego bez anteny