E-materiały do kształcenia zawodowego

Znaczenie transportu drogowego w globalnym transporcie rzeczy

Eksploatacja środków transportu drogowego — Kierowca mechanik , Technik transportu drogowego oraz Organizacja przewozu środkami transportu drogowego — Technik transportu drogowego

bg‑turquoise

Słownik pojęć do e‑materiału

Słownik pojęć zawiera objaśnienia pojęć związanych z zagadnieniami omawianymi w niniejszym e‑materiale. Pojęcia uporządkowano alfabetycznie.

1
cross trade
cross trade

przewóz ładunków pomiędzy dwoma krajami, w których przewoźnik nie posiada zarejestrowanej siedziby. Inne określenia, z którymi można się spotkać w stosunku do tego typu operacji transportowych to przerzut lub tzw. duży kabotaż

eksport
eksport

sprzedaż towarów lub usług wytwarzanych w danym kraju podmiotom zagranicznym

europejski pakiet mobilności
europejski pakiet mobilności

zestaw środków i działań, które mają zapewnić bardziej zrównoważoną, bezpieczną i przyjazną dla środowiska europejskiego mobilność

import
import

zakup towarów lub usług za granicą, by wykorzystać je na rynku wewnętrznym (krajowym)

infrastruktura
infrastruktura

system dróg, mostów, torów, lotnisk itp. niezbędny do skutecznego funkcjonowania systemu transportu

kabotaż (cabotage)
kabotaż (cabotage)

w transporcie drogowym to zarobkowy transport ładunku pomiędzy odbiorcami znajdującymi się w innym państwie członkowskim (Unii Europejskiej lub EFTA) niż kraj, w którym przewoźnik zarejestrował działalność gospodarczą

ładunek (cargo)
ładunek (cargo)
  • dobra materialne (np. surowce, materiały, półwyroby, wyroby gotowe) przemieszczane w łańcuchu dostaw,

  • towary przewożone lub przeznaczone do przewozu samolotem, z wyjątkiem poczty lub innego mienia przewożonego zgodnie z międzynarodową konwencją pocztową, bagażu (włącznie z bagażem osobistym pasażera) i mienia przewoźnika – zgodnie z lotniczym listem przewozowym (airway bill)

ładunek drobnicowy (general cargo)
ładunek drobnicowy (general cargo)

ładunki w pojedynczych sztukach (w opakowaniu lub bez opakowania), które można policzyć

RZRFiU7kK5MF3
Ładunek drobnicowy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
ładunek tranzytowy (transit cargo)
ładunek tranzytowy (transit cargo)
  • ładunek znajdujący się między eksportową i importową odprawą celną,

  • ładunek przybywający do jakiegoś punktu i opuszczający ten punkt w ramach jednego lotu docelowego

pakiet fit for fifty‑five
pakiet fit for fifty‑five

inicjatywa dotycząca transformacji europejskiej energetyki i transportu, mająca na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej do roku

pasażerokilometry
pasażerokilometry

liczba pasażerów, którzy podróżują danym środkiem transportu, pomnożona przez odległość, jaką pokonali

praca przewozowa
praca przewozowa

to przeliczenie liczby przejechanych kilometrów i liczby przewiezionych pasażerów lub łącznej wagi przetransportowanych towarów. Pracę przewozową wyraża się w pasażerokilometrach, gdy mowa o transporcie ludzi lub tonokilometrach w przypadku transportu ładunków

przewozy „od drzwi do drzwi” (door‑to‑door transport, transportation)
przewozy „od drzwi do drzwi” (door‑to‑door transport, transportation)

transport towarów od nadawcy do odbiorcy. W Stanach Zjednoczonych używa się określenia z „punktu do punktu” zamiast terminu „drzwi–drzwi”, ponieważ słowo „dom” (house) oznaczać może „urząd celny” (customs house) lub „dom maklerski”, tj. instytucje zlokalizowane na ogół w porcie

przewoźnik uczestniczący (participating carrier)
przewoźnik uczestniczący (participating carrier)
  • przewoźnik uczestniczący w taryfie i tym samym stosujący stawki, opłaty, trasy i przepisy taryfowe,

  • przewoźnik, na którego trasie odbywa się jeden lub więcej etapów przewozu zgodnie z lotniczym listem przewozowym. Przewoźnik zewnętrzny outsider to przewoźnik, który prowadzi działalność na trasie obsługiwanej przez konferencję linii żeglugowych (liner conference), niebędący jednak członkiem tej organizacji

przewóz (carriage)
przewóz (carriage)

przemieszczanie ładunku z wykorzystaniem środków transportu zewnętrznego, pomiędzy miejscem jego załadunku a miejscem jego rozładunku. Ze względu na rodzaj zastosowanych środków przewozowych wyróżnia się przewóz drogowy, kolejowy, wodny, lotniczy lub intermodalny

przewóz krajowy (domestic carriage)
przewóz krajowy (domestic carriage)

przewóz, którego trasa w całości przebiega po terytorium jednego kraju

przewóz międzynarodowy
przewóz międzynarodowy

usługa transportu, w której towar lub osoby są przemieszczane pomiędzy krajami

pojazd samochodowy
pojazd samochodowy

pojazd mechaniczny, który jest zaprojektowany do przemieszczania się na kołach po drogach publicznych i prywatnych

pojazdy autonomiczne
pojazdy autonomiczne

pojazdy, które mają zintegrowane systemy technologiczne pozwalające im na poruszanie się i wykonywanie zadań bez bezpośredniego udziału kierowcy

środki transportu (means of transport, transportation)
środki transportu (means of transport, transportation)

urządzenia służące do przemieszczania osób i dóbr materialnych w procesie transportu

tonokilometry
tonokilometry

liczba ton przewożonych towarów pomnożona przez odległość, na jaką zostały one przetransportowane

R19vGS1TNDo3k
Wielkość pracy przewozowej w Unii Europejskiej w latach 2010‑2021 w miliardach tonokilometrów [mld tkm]
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
transport (transport, transportation)
transport (transport, transportation)
  • czynności związane z przemieszczaniem osób i dóbr materialnych przy użyciu odpowiednich środków,

  • przemieszczanie ładunku z wykorzystaniem jednego lub wielu środków transportu zewnętrznego wraz z operacjami przeładunkowymi i tymczasowym składowaniem, realizowane pomiędzy miejscem podjęcia ładunku od nadawcy a miejscem jego dostawy

transport drobnicowy
transport drobnicowy

usługa przewozu towarów o niewielkich gabarytach, takich jak produkty przetworzone i gotowe wyroby, punktu nadawcy A do punktu odbiorcy B. W tego typu transporcie ładunki nie są dzielone podczas przeładunków i są zazwyczaj zapakowane w jednostkowe lub zbiorcze opakowania. Jest to idealne rozwiązanie dla klientów, którzy potrzebują dostarczenia mniejszych ilości towarów bezpośrednio do swoich magazynów lub sklepów

RjRXrQxGGYfEi
Ładunek drobnicowy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
transport drogowy (haulage)
transport drogowy (haulage)

przemieszczanie towarów pomiędzy wskazanymi punktami na lądzie przy użyciu pojazdów drogowych

tranzyt
tranzyt

w transporcie przewóz ludzi lub towarów przez terytorium państwowe (z jednego obcego kraju do drugiego).
Tranzyt dzieli się na:

  • tranzyt bezpośredni – ma miejsce wtedy, gdy ładunek obcy jest przewożony przez terytorium własnego kraju bez prawa składowania,

  • tranzyt pośredni – ma miejsce wtedy, gdy przewożone ładunki obce składowane są przez pewien czas na terytorium własnego kraju

zespół pojazdów
zespół pojazdów

to grupa kilku pojazdów mechanicznych, które używane są razem do realizacji jakiegoś celu, takiego jak transport towarów lub osób