E-materiały do kształcenia zawodowego

Dokumentacja w prowadzeniu działalności gospodarczej

ROL.05. Organizacja i prowadzenie przedsiębiorstwa w agrobiznesie – technik agrobiznesu 331402

Słownik pojęć dla e‑materiału

Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik zawiera pojęcia ułożone w kolejności alfabetycznej. Pojęcia zawierają odnośniki do elementów składowych e‑materiału, w których zostały zastosowane. Za pomocą wyszukiwarki „Filtruj pojęcie” można wyszukać odpowiednie pojęcie w słowniku.

1
akcje spółki
akcje spółki

papier wartościowy. Dokument ten potwierdza udział jego właściciela w kapitalekapitał zakładowykapitale spółkispółkaspółki akcyjnej. Właściciele akcji mają prawo do dywidendy, uczestniczenia w walnym zgromadzeniu akcjonariuszyakcjonariuszakcjonariuszy, bierne prawo wyborcze do zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej spółki. Obrót akcjami prowadzi się przede wszystkim na giełdzie, a cena akcji (kurs akcji) zależy od wysokości dywidendy. Akcje dzieli się ze względu na formę zewnętrzną na akcje na okaziciela i akcje imienne (mogą być wydane akcjonariuszowi przed pełną wpłatą przypadającej na nie części kapitału akcyjnego). Kontrolny pakiet akcji to liczba akcji umożliwiająca rzeczywiste kontrolowanie działalności spółki akcyjnej, w praktyce wystarcza do tego mniej niż 50% akcji.

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

aktywa przedsiębiorstwa
aktywa przedsiębiorstwa

ogół zasobów majątkowych przedsiębiorstwa, które są materialną podstawą prowadzenia działalności gospodarczejdziałalność gospodarczadziałalności gospodarczej. Aktywa ze względu na charakter ich zaangażowania dzieli się na aktywa stanowiące majątek trwały (stopniowo ulega zużyciu i amortyzacji w dłuższym okresie, np. przez ponad 1 rok) oraz majątek obrotowy (ulega zużyciu w jednym cyklu obrotowym). Ze względu na formę aktywa można podzielić na wartości niematerialne i prawne, rzeczowe składniki majątku oraz aktywa finansowe. Aktywa mogą też posłużyć do zabezpieczania zobowiązań wobec wierzycieli.

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

akcjonariusz
akcjonariusz

właściciel pakietu akcjiakcje spółkiakcji. Akcjonariuszem zostaje się przez nabycie praw (najczęściej w drodze kupna) do pakietu akcji. Podstawowym obowiązkiem akcjonariusza jest dokonanie wpłaty na akcje. Prawa akcjonariuszy mają charakter majątkowy (prawo do dywidendy, do poboru akcji nowej emisji, do majątku spółkispółkaspółki w razie jej likwidacji) i korporacyjny (udział i prawo głosu na walnym zgromadzeniu, bierne i czynne prawo wyborcze do organów spółki, prawo do kwitowania działalności organów spółki, zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia oraz prawo do informacji o stanie interesów spółki). Akcjonariusz spółki akcyjnej nie odpowiada osobiście za zobowiązania spółki.

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

biegły rewident
biegły rewident

niezależny ekspert dysponujący specjalistyczną wiedzą i umiejętnościami z zakresu rachunkowości, audytu oraz przepisów prawa podatkowego i handlowego. Biegły rewident przygotowuje niezależne i obiektywne opinie dotyczące sprawozdań finansowych przedsiębiorstw, powoływany jest także do badania ich zgodności z obowiązującym prawem i normami rachunkowości. Ustawa o biegłych rewidentach przewiduje również inne zadania dla tych osób, np. sprawdzanie ksiąg rachunkowych, świadczenie usług z zakresu doradztwa podatkowego, prowadzenie szkoleń z rachunkowości oraz podatków. Biegły rewident może także przewodniczyć w postępowaniu upadłościowym. W Polsce biegłymi rewidentami są osoby o odpowiednich kwalifikacjach i wpisane na listę biegłych rewidentów prowadzoną przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów i Krajową Izbę Biegłych Rewidentów.

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

biuro rachunkowe
biuro rachunkowe

firma (spółkaspółkaspółka lub osoba fizycznaosoba fizycznaosoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarcządziałalność gospodarczadziałalność gospodarczą) zajmująca się prowadzeniem ksiąg rachunkowych oraz udzielaniem wsparcia księgowego i podatkowego innym podmiotom gospodarczym; świadczone przez nią usługi dotyczą: rachunkowości, podatków, płac, obsługi kadrowej, sporządzania sprawozdań finansowych, rozliczeń z ZUS i urzędami skarbowymi oraz doradztwa biznesowego.

Zakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesieDIChxmwQFZakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesie

biznesplan
biznesplan

dokument zawierający koncepcję i plan działalnościdziałalność gospodarczadziałalności przyszłego lub już istniejącego przedsiębiorstwa; ujęte są w nim cele, strategie, sposoby prowadzenia biznesu oraz prognozy finansowe na przyszłość. Służy do przedstawienia projektu biznesowego potencjalnym inwestorom, partnerom biznesowym lub instytucjom finansowym, które udzielają kredytów lub innych form finansowania przedsiębiorstw. Dokument może zawierać informacje dotyczące organizacji, zarządzania i zasobów ludzkich przedsiębiorstwa, a także analizę rynku, konkurencji, produktów, usług i potencjalnych klientów oraz określenie modelu biznesowego i strategii marketingowej.

Zakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesieDIChxmwQFZakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesie

Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG)
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG)

rejestr osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarcządziałalność gospodarczadziałalność gospodarczą lub będących wspólnikami w spółkachspółkaspółkach cywilnych oraz osób prawnychosoba prawnaosób prawnychjednostek organizacyjnychjednostka organizacyjnajednostek organizacyjnych, które nie mają osobowości prawnej, ale zostały wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS)Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)Krajowego Rejestru Sądowego (KRS); scentralizowany system gromadzi dane o wszystkich działających w Polsce podmiotach gospodarczych

Zakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesieDIChxmwQFZakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesie

Centralne Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych (CREWAN)
Centralne Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych (CREWAN)

działa na podstawie ustawy z dnia 14 lutego 2019 r. o Centralnym Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych oraz prowadzeniu przez notariuszy ksiąg wieczystych i hipotecznych; są w nim gromadzone i przechowywane elektroniczne wypisy aktów notarialnych zawierających umowy, oświadczenia oraz czynności prawne sporządzane przez notariuszy; repozytorium służy do zwiększenia przejrzystości obrotu prawnego, ułatwienia dostępu do dokumentów notarialnych. Użytkownicy systemu (osoby fizyczneosoba fizycznaosoby fizyczneprawneosoba prawnaprawne, instytucje państwowe, organy wymiaru sprawiedliwości) uzyskują dostęp do wypisów aktów notarialnych za pośrednictwem specjalnego interfejsu aplikacji internetowej.

Zakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesieDIChxmwQFZakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesie

działalność gospodarcza
działalność gospodarcza

działalność zarobkowa wykonywana w sposób ciągły i zorganizowany; zalicza się do niej m.in.: wytwórstwo, handel, usługi, budownictwo, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż

Zakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesieDIChxmwQFZakładanie działalności gospodarczej w agrobiznesie

dochód
dochód

wszelkie wpływy osiągane w oznaczonym czasie przez jednostkę gospodarującą po potrąceniu kosztów ich uzyskania. W prawie podatkowym dochód jest nadwyżką sumy przychodówprzychódprzychodów nad kosztami ich uzyskania i odnosi się do osób fizycznychosoba fizycznaosób fizycznych i firm stosujących uproszczoną ewidencję zdarzeń gospodarczych, czyli zobowiązanych do prowadzenia podatkowych ksiąg przychodów i rozchodów. W przypadku przedsiębiorstw zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych odpowiednikiem dochodu do opodatkowania jest wykazywany na rachunku strat i zysków zysk brutto powiększony o koszty nieuznawane przez przepisy podatkowe za koszty uzyskania przychodu i zmniejszony o dochody niepodlegające opodatkowaniu oraz skorygowany o przewidziane w przepisach odliczenia od dochodu. Dochód po opodatkowaniu to zysk brutto minus obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego.

Przychody i rozchody w działalności gospodarczejDw28efBIuPrzychody i rozchody w działalności gospodarczej

Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (ePUAP)
Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (ePUAP)

ogólnopolska platforma internetowa umożliwiająca elektroniczną komunikację między obywatelami, przedsiębiorcamiprzedsiębiorcaprzedsiębiorcami a instytucjami publicznymi w ujednolicony, standardowy sposób; ułatwia i usprawnia załatwienie wielu spraw urzędowych drogą elektroniczną, np. składanie wniosków, pism, deklaracji podatkowych, sprawdzanie statusu załatwienia danej sprawy urzędowej, pobieranie formularzy, wypełnianie dokumentów elektronicznych, wgląd w dokumenty urzędowe. Jest dostępna dla każdego obywatela bądź przedsiębiorstwa posługującego się podpisem elektronicznym, potwierdzającym tożsamość użytkownika i zapewniającym bezpieczeństwo transmisji danych.

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

ewidencja gruntów i budynków
ewidencja gruntów i budynków

systematycznie aktualizowany zbiór danych o gruntach, budynkach oraz ich właścicielach; prowadzona przez starostów lub prezydentów miast na terenie powiatów lub miast na prawach powiatu; obejmuje informacje dotyczące powierzchni, lokalizacji, przeznaczenia, własności i użytkowania gruntów oraz budynków znajdujących się na tych gruntach, a także dane o nabyciu, zbyciu, dziedziczeniu lub przeniesieniu prawa własności

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

Główny Urząd Statystyczny (GUS)
Główny Urząd Statystyczny (GUS)

urząd centralny administracji rządowej, zajmujący się zbieraniem i udostępnianiem informacji statystycznych na temat większości dziedzin życia publicznego i niektórych stron życia prywatnego; dane mogą być udostępniane tylko w formie zagregowanej (opracowanej), która uniemożliwia identyfikację pojedynczych respondentów

R14EFIsX6ioFD
Siedziba Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie
Źródło: Adrian Grycuk, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

hurtownik
hurtownik

podmiot gospodarczy (pośrednik) zajmujący się kupnem od producentów lub importerów dużych ilości towarów w celu ich dalszej odsprzedaży detalistom lub innym hurtownikom; oferowane towary są zazwyczaj w korzystnych cenach, co pozwala ich odbiorcom na osiąganie wyższych marż

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

jednostka organizacyjna
jednostka organizacyjna

element struktury organizacyjnej wyodrębniony z całości organizacji w celu wykonania określonych zadań, np. oddziały, działy, wydziały, sekcje lub biurabiuro rachunkowebiura, ale też samodzielne stanowiska; zwykle ich układ jest hierarchiczny (wyższe jednostki nadzorują i kontrolują działania niższych jednostek). Jednostka organizacyjna może być autonomiczną jednostką biznesową lub instytucjonalną w obrębie większej organizacji lub przedsiębiorstwa, często ma własne cele, strategie i budżety, ale musi działać w zgodzie z celami i strategiami organizacji nadrzędnej.

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

kapitał zakładowy
kapitał zakładowy

stała część kapitału własnego spółkispółkaspółki potrzebna do jej założenia, tworzona z pieniężnych lub rzeczowych wkładów wspólników. Kapitał zakładowy dzieli się na udziały (w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością) lub akcjeakcje spółkiakcje (w spółce akcyjnej), a jego wysokość jest określona w umowie (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) lub statucie (spółka akcyjna). Minimalną wysokość kapitału zakładowego określa Kodeks spółek handlowych.

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

komandytariusz
komandytariusz

wspólnik w spółcespółkaspółce komandytowej, który odpowiada za zobowiązania spółki do wysokości ustalonej w umowie i wpisanej do rejestru handlowego sumy (tzw. sumy komandytowej)

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

komplementariusz
komplementariusz

wspólnik odpowiadający za zobowiązania spółkispółkaspółki komandytowej w pełnym zakresie, czyli całym swoim majątkiem; jest zobowiązany do ujawniania swojego nazwiska i adresu do publicznej wiadomości; zazwyczaj bierze aktywny udział w zarządzaniu spółką, ma pełne uprawnienia do prowadzenia spraw spółki i do jej reprezentowania, podejmowania decyzji i działań w imieniu spółki, jednocześnie ponosi pełną odpowiedzialność za długi spółki

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

kontrahent
kontrahent

osoba fizycznaosoba fizycznafizyczna lub prawnaosoba prawnaprawna będąca stroną umowy z innymi osobami fizycznymi lub prawnymi; w ogólnym rozumieniu biznesowym mogą to być dostawcy, odbiorcy, partnerzy biznesowi lub klienci, którzy wymieniają towary, usługi lub płatności

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)
Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)

rejestr publiczny, który służy do gromadzenia danych o różnych podmiotach, m.in. fundacjach, stowarzyszeniach, przedsiębiorcachprzedsiębiorcaprzedsiębiorcach; prowadzą go w systemie informatycznym sądy rejonowe (sądy gospodarcze), obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część, zwane sądami rejestrowymi. KRS składa się z trzech części: rejestru przedsiębiorców (wpisuje się do niego m.in. spółkispółkaspółki, spółdzielniespółdzielniaspółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, jednostki badawczo‑rozwojowe, oddziały przedsiębiorstw zagranicznych działających na terytorium Polski), rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej (wpisywane są do niego m.in. fundacje, stowarzyszenia kultury fizycznej, nieposiadające osobowości prawnej organizacje pożytku publicznego, kościelne osoby prawneosoba prawnaosoby prawne będące organizacjami pożytku publicznego, nieposiadające osobowości prawnej instytucje kościelne będące organizacjami pożytku publicznego). KRS jest źródłem informacji o podmiotach do niego wpisanych i jest jawny. Wpis do KRS pełni funkcję legalizacyjną dla stowarzyszeń i fundacji, co oznacza, że dopiero po jego dokonaniu mogą one rozpocząć działalnośćdziałalność gospodarczadziałalność, do której zostały powołane. Wpisy do rejestru są obligatoryjne i ogłaszane w Monitorze Sądowym i GospodarczymMonitor Sądowy i GospodarczyMonitorze Sądowym i Gospodarczym.

Monitor Sądowy i Gospodarczy
Monitor Sądowy i Gospodarczy

ogólnopolski dziennik urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości, w którym publikowane są obwieszczenia i ogłoszenia wymagane przez Kodeks spółek handlowych, Kodeks postępowania cywilnego, ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawę o rachunkowości i inne ustawy; informacje dotyczą m.in. zmian w strukturze spółek, wpisów do Krajowego Rejestru Sądowego, postępowań egzekucyjnych i upadłościowych, przetargów i zamówień publicznych. Dziennik publikowany jest w formie papierowej i elektronicznej (treść dostępna w internecie na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości).

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

NIP
NIP

numer identyfikacji podatkowej, dziesięciocyfrowy kod, który umożliwia identyfikację podatników w Polsce; NIP jest indywidualny dla każdego podatnika i istnieje obowiązek podawania go we wszystkich dokumentach podatkowych

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

numer REGON
numer REGON

(skrót od Rejestr Gospodarki Narodowej) wielocyfrowy symbol, służący w systemie statystyki państwowej do identyfikacji i rejestracji jednostek administracyjnych gospodarki narodowej

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

osoba fizyczna
osoba fizyczna

w Kodeksie cywilnym osoba fizyczna jest wymieniona obok osoby prawnejosoba prawnaosoby prawnej jako jedyny podmiot stosunków cywilnoprawnych. Sytuacja prawna osoby fizycznej zależy m.in. od zdolności do czynności prawnych, obywatelstwa, stanu cywilnego.

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

osoba prawna
osoba prawna

prawna jednostka organizacyjnajednostka organizacyjnajednostka organizacyjna powołana do określonych celów, którą przepis prawny uznaje za samodzielny podmiot prawa cywilnego, mający zdolność do występowania w obrocie prawnym jako podmiot praw i obowiązków, np. w Polsce Skarb Państwa, przedsiębiorstwa, banki, spółkispółkaspółki akcyjne, fundacje

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

pasywa przedsiębiorstwa
pasywa przedsiębiorstwa

źródła finansowania przedsiębiorstwa; dzielą się na kapitałykapitał zakładowykapitały własne firmy (akcjeakcje spółkiakcje, udziały, kapitał zakładowy), zobowiązania (kredyty, pożyczki, zadłużenia wobec dostawców, wynagrodzenia pracowników do wypłaty, zobowiązania podatkowe i ubezpieczeniowe) i rezerwy na zobowiązania; w bilansie rachunkowym pasywa powinny odpowiadać sumie aktywówaktywa przedsiębiorstwaaktywów, czyli wskazywać na źródła finansowania majątku przedsiębiorstwa

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

pełnomocnictwo
pełnomocnictwo

upoważnienie drugiej osoby (pełnomocnika) do dokonania czynności prawnych w imieniu i na rzecz mocodawcy; pełnomocnictwo ogólne (plenipotencja), tj. do wszystkich czynności w zakresie zwykłego zarządu, ma na celu zachowanie mienia i osiągnięcie z niego normalnych korzyści; pełnomocnictwo szczególne służy do określonych czynności; pełnomocnictwo rodzajowe upoważnia do określonego rodzaju czynności

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

pensja/płaca
pensja/płaca

kategoria ekonomiczno‑prawna, oznaczająca w sensie prawnym wszystkie należności za pracę, które przysługują pracownikowi zatrudnionemu na podstawie stosunku pracy, nie są płacą dochodydochóddochody z pracy uzyskiwane na podstawie innych umów. Do podstawowych składników płacy należą: płaca zasadnicza (wynikająca z kategorii zaszeregowania osobistego i stawki płac), płaca zryczałtowana (np. dodatki: za staż pracy, funkcyjne, za pracę w szczególnie uciążliwych warunkach, za posiadanie specjalnych kwalifikacji), premia, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych i dniach wolnych od pracy.

Przychody i rozchody w działalności gospodarczejDw28efBIuPrzychody i rozchody w działalności gospodarczej

PIT
PIT

(od ang. Personal Income Tax) podatekpodatekpodatek od dochodówdochóddochodów osobistych; formularz, na którym składa się zeznanie podatkowe

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
PKD – Polska Klasyfikacja Działalności

ogólnopolski oficjalny system klasyfikacji dziedzin działalności gospodarczejdziałalność gospodarczadziałalności gospodarczej; kody PKD określają obszar działalności firmy i są wykorzystywane do celów statystycznych oraz administracyjnych, np. do ustalenia wysokości podatków i składek ZUS; PKD ma zhierarchizowaną strukturę składającą się z sekcji, działów, grup, klas oraz podklas; najnowsza wersja PKD jest z roku 2007

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

Platforma Usług Elektronicznych (PUE)
Platforma Usług Elektronicznych (PUE)

ogólnopolski system informatyczny służący do prowadzenia elektronicznej wymiany informacji między przedsiębiorcami a administracją publiczną; umożliwia załatwienie różnych spraw przez internet, tj. rejestracja działalności gospodarczejdziałalność gospodarczadziałalności gospodarczej, składanie deklaracji podatkowych i zgłoszeń do ZUS, wnioskowanie o różne rodzaje zezwoleń i pozwoleń, przesyłanie dokumentów oraz podpisywanie ich elektronicznym podpisem

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

podatek
podatek

obowiązkowe świadczenia materialne pobierane przez państwo w celu pokrycia jego wydatków

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

podatek należny
podatek należny

wartość podatku wynikająca ze sprzedaży towarów lub usług; jego wysokość jest zależna od ceny netto danego towaru lub usługi oraz stawki podatku VATVATVAT określonej przez przepisy; podatekpodatekpodatek należny to kwota podatku, która wynika z różnicy między kwotą podatku naliczonego (czyli podatku, który został naliczony na zakupione towary lub usługi) a kwotą podatku odliczanego (czyli podatku, który może być odliczony od podatku naliczonegopodatek naliczonypodatku naliczonego); obliczenia podatku dokonuje się, mnożąc cenę netto przez stawkę VAT

Przychody i rozchody w działalności gospodarczejDw28efBIuPrzychody i rozchody w działalności gospodarczej

podatek naliczony
podatek naliczony

kwota podatku naliczanego na zakupione towary lub usługi przez podatnika podatku od wartości dodanej (VATVATVAT); to koszt uzyskania przychoduprzychódprzychodu, który można odliczyć na zasadach określonych w przepisach podatkowych od podatku należnegopodatek należnypodatku należnego (podatku płaconego organowi podatkowemu za prowadzenie działalności gospodarczej); podatekpodatekpodatek naliczony widnieje na fakturze VAT wystawionej przez sprzedawcę; podatek ten jest odliczany w okresie rozliczeniowym (przeważnie miesięcznym lub kwartalnym), w którym podatnik zrealizował zakupy

Przychody i rozchody w działalności gospodarczejDw28efBIuPrzychody i rozchody w działalności gospodarczej

podatnik
podatnik

osoba fizycznaosoba fizycznafizyczna, prawnaosoba prawnaprawna lub jednostka organizacyjnajednostka organizacyjnajednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która zobowiązana jest ustawą podatkową odprowadzać podatkipodatekpodatki z całości swojego majątku w terminie i w wysokości określonej w ustawie podatkowej; podatnikiem może być np. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, spółkaspółkaspółka cywilna, spółka z o.o., fundacja, stowarzyszenie, jednostka samorządu terytorialnego

Przychody i rozchody w działalności gospodarczejDw28efBIuPrzychody i rozchody w działalności gospodarczej

podpis elektroniczny
podpis elektroniczny

dane w postaci elektronicznej, które — wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane — służą do identyfikacji osoby składającej taki podpis. Podpis elektroniczny jest bezpieczny, jeśli jest sporządzany za pomocą urządzeń i danych podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej ten podpis i jest powiązany z podpisanymi danymi w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana tych danych jest rozpoznawalna. Składanie podpisu elektronicznego polega na: 1) wyliczeniu wartości ustalonej funkcji, przekształcającej podpisywane dane na sygnaturę, czyli ciąg bitów o niewielkiej, ustalonej długości; funkcja jest dobrana tak, aby praktycznie było niemożliwe zmodyfikowanie danych bez zmiany wartości sygnatury; 2) zaszyfrowaniu sygnatury z wykorzystaniem własnego klucza prywatnego (klucz publiczny), który może być zapisany na karcie magnetycznej lub procesorowej; 3) przesłaniu zaszyfrowanej sygnatury wraz z podpisanymi danymi. W przypadku zastosowania podpisu elektronicznego w ramach jednej instytucji (np. banku) można używać innych schematów szyfrowania, np. tzw. tokenów, czyli urządzeń elektronicznych generujących klucze zmienne w czasie (np. nowy klucz co sekundę) według algorytmu znanego odbiorcy. Użycie bezpiecznego podpisu elektronicznego pozwala nadać danym przesłanym w postaci elektronicznej (np. zeznaniom podatkowym, zamówieniom, fakturom) taki sam status prawny jak dokumentom papierowym.

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

Portal Rejestrów Sądowych
Portal Rejestrów Sądowych

internetowa platforma umożliwiająca dostęp do informacji związanych z publicznymi rejestracjami prowadzonymi przez Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)Krajowy Rejestr Sądowy (KRS), Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) oraz Rejestr Dłużników Niewypłacalnych (KRD); w portalu można np. wyszukać informacje o firmach zarejestrowanych w KRS, sprawdzać status sprawy, rejestracji lub zmiany w firmie, przeglądać ogłoszenia o upadłości

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

profil zaufany
profil zaufany

narzędzie zawierające potwierdzony zestaw danych jednoznacznie identyfikujący jednostkę, umożliwiające kontakt z urzędami i ministerstwami, potwierdzenie swojej tożsamości w systemach elektronicznej administracji oraz podpisywanie dokumentów podpisem zaufanym; jego ważność przedłuża się co 3 lata

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

prokurent
prokurent

pełnomocnik spółkispółkaspółki handlowej lub bankowej upoważniony do działania w jej imieniu

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

przedsiębiorca
przedsiębiorca

przedsiębiorstwo, też: podmiot prowadzący działalność gospodarcządziałalność gospodarczadziałalność gospodarczą

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

przychód
przychód

korzyści materialne lub pieniężne z wyłączeniem podatku VAT uzyskane w ramach prowadzonej działalności gospodarczejdziałalność gospodarczadziałalności gospodarczej, z tytułu zbycia majątku, wynajmu nieruchomości, otrzymania odsetek od lokat, wynagrodzenia za pracę; w przypadku przedsiębiorstwa to wynik sprzedaży produktów lub usług po odjęciu kosztów ich produkcji lub świadczenia; w kontekście podatkowym na podstawie przychodu ustala się podatek dochodowy od osób fizycznychosoba fizycznafizycznychprawnychosoba prawnaprawnych

Przychody i rozchody w działalności gospodarczejDw28efBIuPrzychody i rozchody w działalności gospodarczej

rada nadzorcza spółki
rada nadzorcza spółki

organ osoby prawnejosoba prawnaosoby prawnej powołany do stałego nadzorowania i kontrolowania jej działalności oraz podejmowania decyzji w ważniejszych sprawach; w Polsce zgodnie ustawą z 1994 r. rady nadzorcze funkcjonują w spółkachspółkaspółkach akcyjnych, spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielniachspółdzielniaspółdzielniach

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

remanent
remanent

spis ilości towarów znajdujących się w danej chwili w przedsiębiorstwie

Przychody i rozchody w działalności gospodarczejDw28efBIuPrzychody i rozchody w działalności gospodarczej

spis inwentarza z natury
spis inwentarza z natury

spis inwentarza dokonywany na podstawie naocznego (zweryfikowanego osobiście przez osobę przeprowadzającą spis) stwierdzenia stanu faktycznego

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

spółdzielnia
spółdzielnia

dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób prowadzące działalność gospodarcządziałalność gospodarczadziałalność gospodarczą, społeczną, wychowawczą, kulturalną i oświatową w interesie i na rachunek jego członków. Spółdzielnia ma charakter dwoisty: zrzeszenia i przedsiębiorstwa. Członkiem spółdzielni może być każda osoba fizycznaosoba fizycznafizycznaprawnaosoba prawnaprawna o pełnej zdolności do czynności prawnych, odpowiadająca wymogom statutu. Członkowie wnoszą do spółdzielni określony statutem wkład finansowy lub rzeczowy, członkowie spółdzielni mają czynne i bierne prawo wyborcze do organów spółdzielni. Niezależnie od wkładu na rzecz spółdzielni każdy członek dysponuje jednym głosem, członkowie odpowiadają solidarnie za straty i zobowiązania spółdzielni. Organem wykonawczym spółdzielni jest zarząd, wybierany przez walne zgromadzenie członków lub ich demokratycznie wybranych przedstawicieli. Organem wybieralnym jest rada nadzorczarada nadzorcza spółkirada nadzorcza, spełniająca funkcje nadzoru i kontroli wewnętrznej. Najwyższym organem o charakterze uchwałodawczym jest walne zgromadzenie członków lub ich przedstawicieli, wybieranych w spółdzielniach o dużej liczbie członków. Rozwiązanie spółdzielni może nastąpić na podstawie uchwały walnego zgromadzenia członków albo decyzji jednostki nadrzędnej. Likwidacja spółdzielni może nastąpić na podstawie przepisów prawa cywilnego i ogłoszenia upadłości. W przypadku rozwiązania lub likwidacji spółdzielni jej majątek może być przekazany innej spółdzielni, organizacji społecznych lub sprawiedliwie podzielony między członków.

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

spółka
spółka

podział ze względu na gałąź prawa (spółka prawa cywilnego oraz prawa handlowego) lub kryterium decydującego znaczenia dla jej funkcjonowania (spółka osobowa lub kapitałowa)

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

walne zgromadzenie akcjonariuszy
walne zgromadzenie akcjonariuszy

organ spółkispółkaspółki akcyjnej umożliwiający udziałowcom z prawem głosu wypracować ustalenia i decyzje dotyczące firmy (np. zmiana statutu spółki, wybór członków zarządu, ustalenie polityki dywidendowej, zatwierdzenie sprawozdań finansowych, zatwierdzenie umowy zewnętrznej); zwoływane w trybie zwyczajnym – co najmniej raz w roku po upływie sześciu miesięcy od zamknięcia poprzedniego roku obrotowego, i nadzwyczajnym – w nagłych przypadkach (np. likwidacja spółki)

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

wolny zawód
wolny zawód

zespół czynności, do których wykonywania dana osoba ma przygotowanie teoretyczne oraz praktyczne i dzięki temu może świadczyć wyspecjalizowane usługi; najczęściej są to prace o charakterze intelektualnym, kreatywnym lub artystycznym; wolne zawody są określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznychosoba fizycznaosób fizycznych i należą do nich m.in. lekarze, prawnicy, architekci, inżynierowie, doradcy finansowi, projektanci, nauczyciele, tłumacze; osoby wykonujące wolny zawód prowadzą zazwyczaj własną działalność gospodarcządziałalność gospodarczadziałalność gospodarczą, pracują jako freelancerzy lub zatrudnione są w firmach zajmujących się ich specjalistyczną dziedziną

Jak założyć własną działalność gospodarcząDhVafJreaJak założyć własną działalność gospodarczą

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS)
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS)

państwowa jednostka organizacyjnajednostka organizacyjnajednostka organizacyjna zajmująca się ubezpieczeniami społecznymi w Polsce

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

zleceniobiorca
zleceniobiorca

osoba fizycznaosoba fizycznafizyczna lub prawnaosoba prawnaprawna, która przyjmuje na siebie realizację określonego zadania lub zlecenia od zleceniodawcy; zleceniobiorca wykonuje określone czynności, dostarcza określone produkty lub usługi za ustalone wcześniej wynagrodzenie i w terminie ustalonymi w umowie; zleceniobiorca nie podlega zleceniodawcy i nie obejmują go sankcje prawa pracy; zleceniobiorcy to np. freelancerzy, agencje reklamowe, kancelarie prawne, firmy sprzątające, pracownie projektowe, wykonawcy usług i producenci

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

zysk / strata z działalności gospodarczej
zysk / strata z działalności gospodarczej

najogólniej, nadwyżka przychodówprzychódprzychodów nad kosztami, dodatni wynik finansowy z całokształtu działalnościdziałalność gospodarczadziałalności przedsiębiorstwa. Rachunek zysków i strat pozwala na ustalenie zysku na kilku poziomach: ze względu na sposób kalkulacji kosztów można wyróżnić zysk księgowy, zysk normalny i zysk ekonomiczny. Zysk księgowy, jako kategoria księgowa (rachunkowa), stanowi nadwyżkę ujętych w ewidencji faktycznie uzyskanych przychodów z różnych źródeł nad faktycznie poniesionymi kosztami. Odmienną kategorią jest zysk ekonomiczny, który oblicza się uwzględniając w kalkulacjach koszt alternatywny (zwany też kosztem ekonomicznym lub kosztem utraconych możliwości) w postaci sumy dochodówdochóddochodów utraconych wskutek niewykorzystania posiadanych zasobów w najlepszym z dostępnych zastosowań. Do tak rozumianych kosztów ekonomicznych wlicza się zatem koszty księgowe, a ponadto wynagrodzenie właściciela przedsiębiorstwa (wówczas, gdy jest w nim zatrudniony) oraz alternatywny koszt kapitałukapitał zakładowykapitału właścicielskiego, zaangażowanego w przedsiębiorstwie, równy kwocie utraconych dochodów z zainwestowania kapitału wg rynkowej stopy procentowej. Koszty ekonomiczne obejmują zatem, oprócz kosztów księgowych, zysk normalny — kwotę odpowiadającą kosztom kapitału własnego i wynagrodzenia przedsiębiorcy. Zysk ekonomiczny (zwany też nadzwyczajnym) jest nadwyżką przychodów nad kosztami ekonomicznymi, zyskiem przekraczającym dochód, który przedsiębiorca mógłby uzyskać angażując swój kapitał w przedsięwzięcie o przeciętnej rynkowej stopie zwrotu. Zysk przedsiębiorstwa jest wypadkową efektywności różnych sfer działalności, wyrazem jego siły dochodowej. Wielkość zysku podmiotu gospodarczego ma charakter względny; zależy od metod pomiaru przychodów i kosztów, wyceny aktywówaktywa przedsiębiorstwaaktywówpasywówpasywa przedsiębiorstwapasywów, znajdujących swój wyraz w prowadzonej polityce bilansowej.

Przychody i rozchody w działalności gospodarczejDw28efBIuPrzychody i rozchody w działalności gospodarczej

VAT
VAT

(od ang. Value Added Tax – podatek od wartości dodanej) podatek od towarów i usług, doliczany do ich ceny; typ podatku obrotowego o charakterze pośrednim; ostatecznie ponoszony jest przez nabywcę towaru, konsumenta i zawarty jest w cenie zakupu

R1Id2e48o6x91
Wydruk paragonu z kasy fiskalnej
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.

Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesieDhiSzqt39Prowadzenie działalności gospodarczej w agrobiznesie

akcje spółki
aktywa przedsiębiorstwa
akcjonariusz
biuro rachunkowe
działalność gospodarcza
dochód
jednostka organizacyjna
kapitał zakładowy
Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)
Monitor Sądowy i Gospodarczy
osoba fizyczna
osoba prawna
pasywa przedsiębiorstwa
podatek
przedsiębiorca
przychód
rada nadzorcza spółki
spółdzielnia
spółka
VAT
podatek należny
podatek naliczony