E-materiały do kształcenia zawodowego

Usuwanie powalonych drzew

BPO.03. Wykonywanie czynności ratowniczych - Technik pożarnictwa 311919

bg‑azure

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
bieg jałowy
bieg jałowy

praca silnika pilarki łańcuchowej bez żadnego obciążenia poza wewnętrznymi oporami są to tak zwane wolne obroty silnika

bloczki kierunkowe
bloczki kierunkowe

sprzęty pomocnicze, umożliwiające konstruowanie układów z liną tak, aby podwoić jej siłę w trakcie wciągania bądź ukierunkowania obalanego lub wcześniej obalonego drzewa

czynności ratownicze
czynności ratownicze

czynności wykonywane przez wszystkie jednostki ratowniczo‑gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej, a także przez inne jednostki ochrony przeciwpożarowej lub inne podmioty ratownicze, deklarujące w gotowości operacyjnej zdolność do realizacji zadań według posiadanych możliwości organizacyjno‑sprzętowych i wyszkolenia, w systemie całodobowym i całorocznym

droga ewakuacyjna
droga ewakuacyjna

zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jedn. - Dz.U. 2019, poz. 1065), droga ewakuacyjna to cały odcinek drogi poziomej i pionowej do przebycia z dowolnego punktu budynku do wyjścia końcowego na przestrzeń otwartą lub do innej strefy pożarowej

kierujący działaniem ratowniczym (KDR)
kierujący działaniem ratowniczym (KDR)

osoba, która kieruje działaniami sił i środków podmiotów krajowego systemu ratowniczo‑gaśniczego i innych podmiotów uczestniczących w działaniu ratowniczym

klin do ścinki
klin do ścinki

narzędzie ułatwiające kierunkowe obalenie drzewa; może być wykonany z drewna, lekkich materiałów lub tworzywa sztucznego; powszechnie stosowany przy ścince drzew w lesie oraz przy wyrzynce

łańcuch tnący
łańcuch tnący

łańcuch zbudowany z pojedynczych ogniw – tnącego, napędowego i łączącego – połączonych ze sobą za pomocą stalowych nitów

mata sprzętowa
mata sprzętowa

stosowana jako podkład pod sprzęt wyznaczający miejsce jego ustawienia, ale ma także inne zastosowania, np. jako punkt prowadzenia czynności medycznych, pomoc w osłonieniu drastycznych czynności medycznych lub sposób osłonięcia zwłok w pojeździe; do osłony poszkodowanego w samochodzie w czasie wybijania szyb; jako element wału przeciwpowodziowego; jako prowizoryczne zabezpieczenie dachu

obracak (dźwignia‑obracak)
obracak (dźwignia‑obracak)

narzędzie do obalania drzew w precyzyjnie ustalonym kierunku lub obracania dużych kloców drewna za pomocą haka, mające postać stalowego drąga z ruchomym hakiem

okrzesywanie drzewa
okrzesywanie drzewa

odcinanie części wierzchołkowej drzewa i gałęzi od pnia

pilarka łańcuchowa
pilarka łańcuchowa

uniwersalne narzędzie do usuwania drewnianych elementów, stosowane tam, gdzie wymagają tego prowadzone działania ratowniczo‑gaśnicze; wykorzystywane do szybkiego wycięcia odpowiednio szerokiego pasa drzew w celu stworzenia wolnej przestrzeni zapobiegającej rozprzestrzenianiu się pożaru w dużych obszarach leśnych lub do utorowania przejazdu na drogach zatarasowanych zwałami pni powalonych drzew

podkrzesywanie
podkrzesywanie

zabieg usuwania gałęzi w dolnej części pnia drzewa

prowadnica
prowadnica

część mechanizmu mająca za zadanie przemieszczenie elementu ruchomego po zadanym torze

przerzynka drzewa
przerzynka drzewa

podział ściętego i okrzesanego drzewa na krótsze odcinki w celu ułatwienia transportu lub uzyskania odpowiednich asortymentów, czyli rodzaju drewna z punktu widzenia spełniania norm jakościowych, wymiarów i przeznaczenia

ratownik odpowiednio przeszkolony
ratownik odpowiednio przeszkolony

strażak jednostki ochrony przeciwpożarowej wykonujący działania ratownicze, posiadający wiedzę w zakresie bezpiecznej obsługi narzędzi mechanicznych

rzaz
rzaz

szczelina w miejscu piłowania drzewa

rzaz odwrócony podcinający
rzaz odwrócony podcinający

rzaz, w którym kąt podcięcia wynosi min. 45°, a cięcie poziome wykonywane jest pod tym samym kątem co rzaz ścinający

rzaz rozwarty
rzaz rozwarty

rzaz, w którym kąt podcięcia wynosi 45‑70°, a cięcie dolne wykonywane jest pod tym samym kątem co rzaz ścinający

rzaz rozwarty podcinający
rzaz rozwarty podcinający

rzaz, w którym kąt podcięcia wynosi ponad 70°, a cięcie poziome wykonywane jest pod kątem w stosunku do rzazu ścinającego

rzaz ścinający
rzaz ścinający

cięcie poziome, równoległe do pnia drzewa. Wykonywane po przeciwnej stronie do rzazu podcinającego

samochód z drabiną mechaniczną
samochód z drabiną mechaniczną

samochód pożarniczy z zamontowaną na stałe na obrotowej podstawie wysuwaną drabiną mechaniczną z hydraulicznym podnośnikiem

strefa niebezpieczna
strefa niebezpieczna

obszar zamknięty gdzie ratownik nie wykonuje w tym miejscu działań ratowniczych lub wykonuje je pod szczególnym nadzorem innych ratowników oraz po wcześniejszym ustabilizowaniu elementów, które mogą zagrażać życiu ratownika/strażka.

ściągacz linowy (tirfor)
ściągacz linowy (tirfor)

ręczne urządzenie, za pomocą którego można bezpiecznie ściągnąć każde zawieszone drzewo; wykorzystywane najczęściej podczas podnoszenia oraz usuwania słupów, drzew i konstrukcji budowlanych, a także w przemyśle, podczas działań ratowniczych straży pożarnej, w transporcie, rolnictwie, leśnictwie i innych

teren działań ratowniczych
teren działań ratowniczych

miejsce wyznaczone do prowadzenia działań ratowniczych, zabezpieczone przed wejściem innych osób niż ratownicy

ubranie specjalne w Państwowej Straży Pożarnej
ubranie specjalne w Państwowej Straży Pożarnej

ubranie specjalne składa się z kurtki i spodni spełniających wymagania normy PN‑EN 469 „Odzież ochronna dla strażaków. Wymagania użytkowe dotyczące odzieży ochronnej przeznaczonej do akcji przeciwpożarowych” oraz kurtki lekkiej spełniającej wymagania normy PN‑EN 15614 „Odzież ochronna dla strażaków – Zarządzenie Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej”

ustawienie półgazu
ustawienie półgazu

dźwignia przyspieszacza pilarki łańcuchowej ustawiona do połowy maksymalnego jej nacisku

zawiasa lub niedopił
zawiasa lub niedopił

nieprzepiłowany pas drewna pomiędzy rzazem podcinającym i ścinającym, umożliwiający nadanie właściwego kierunku obalania ścinanemu drzewu. Zostaje on rozerwany (przełamany) w trakcie obalania. Jego szerokość powinna wynosić około 110 średnicy pnia drzewa