E-materiały do kształcenia zawodowego

Przygotowanie materiałów cyfrowych do wykonywania projektów graficznych

AUD.05. Realizacja projektów graficznych i multimedialnych - Technik fotografii i multimediów 343105

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑zasobu zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑zasobu, w których zostały użyte.

Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w materiale w e‑zasobie.

1
AI
AI

Skrót od nazwy programuprogramy do edycji obrazuprogramu Adobe Illustrator, należącego do pakietu Adobe i służącego do tworzenia i edycji grafiki wektorowejgrafika wektorowagrafiki wektorowej. Jest to również format zapisu plikówformat zapisu plikuformat zapisu plików graficznych. Programprogramy do edycji obrazuProgram jest stosowany do tworzenia m.in. rysunków technicznych, plakatów, reklam, wizytówek, logo, ulotek.

R1Ioe44hh5wbW
Grafika przedstawia ikonę programu Adobe Illustrator. W brązowy kwadrat z zaokrąglonymi narożnikami wpisane są dwie pomarańczowe litery Ai, skrót od Adobe Illustrator.
Ikona Adobe Illustrator
Źródło: https://en.wikipedia.org/, domena publiczna.
archiwizowanie
archiwizowanie

Wykonywanie archiwizacji polegającej na porządkowaniu, sortowaniu i przekazywaniu np. negatywów czy fotografii do archiwum. W przypadku fotografii archiwizowanie może polegać również na digitalizacjidigitalizacjadigitalizacji. W przypadku projektów multimedialnych archiwizowanie może polegać na wykonywaniu kopii zapasowej.

R1YhIMXzSBE4E
Zdjęcie przedstawia fragment białego blatu, na którym widoczne są po lewej stronie – obiektyw aparatu, po prawej stronie – cztery prostokątne karty pamięci do aparatu. W tle, widoczna rozmazana czarna klawiatura.
bitrate
bitrate

Parametr techniczny materiału audio i wideo, który informuje o liczbie bitów wykorzystywanych do zapisu jednej sekundy materiału wideo. Im wyższy bitrate, tym lepsza jakość obrazu, ale również większy rozmiar pliku.

CDR
CDR

Skrót od nazwy programuprogramy do edycji obrazuprogramu CorelDRAW, używanego do tworzenia i edycji grafiki wektorowejgrafika wektorowagrafiki wektorowej. Jest to również format zapisu plikówformat zapisu plikuformat zapisu plików graficznych. Programprogramy do edycji obrazuProgram jest stosowany do tworzenia m.in. rysunków technicznych, plakatów, reklam, wizytówek, logo, ulotek.

RmJNAAK8TspE4
Grafika przedstawia logo programu CorelDraw. Pośrodku znajduje się napis z czarnych liter CorelDRAW (górny wers) i Graphics Suite (dolny wers). Na prawo od napisu schematycznie pokazany balon w szaro‑białe pasy, z zielonym koszem.
Ikona CorelDRAW
Źródło: https://en.wikipedia.org/, domena publiczna.
częstotliwość próbkowania
częstotliwość próbkowania

Ang. sample rate. W świecie cyfrowego audio częstotliwość próbkowania określa liczbę próbek na sekundę, które są pobierane z analogowego sygnału ciągłego. W celu odtworzenia danej częstotliwości za pomocą dyskretnego zapisu cyfrowego konieczne jest zastosowanie dwukrotnie większej częstotliwości próbkowania (np. przy częstotliwości próbkowania wynoszącej 44100 Hz można zapisać dźwięk o maksymalnej częstotliwości wynoszącej 22050 Hz).

R1PhyH57Uqr7g
Grafika przedstawia wykres częstotliwości próbkowania sygnału. Po lewej stronie widoczna jest oś pionowa, zakończona u góry czarną strzałką, która przestawia częstotliwość próbkowania na sekundę, oznaczone małymi literami f oraz t w nawiasie. Pośrodku widoczna jest oś pozioma, zakończona na prawym końcu czarną strzałką, która przedstawia stałe próbkowanie oznaczone małą literą t. Na wykresie widoczna sinusoidalna linia szara obrazująca sygnał analogowy oraz pionowe czerwone kreski, dotykające linii szarej w dół lub w górę od osi poziomej, obrazujące sygnał dyskretny spróbkowany ze stałą częstotliwością próbkowania.
Sygnał analogowy (szary) i dyskretny (czerwony) spróbkowany ze stałą częstotliwością próbkowania
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 3.0.

  • E‑Book – Narzędzia i programy do nagrywania dźwięku i materiałów filmowychDEmxhFEwoE‑Book – Narzędzia i programy do nagrywania dźwięku i materiałów filmowych

  • Źródło: Strona internetowa Live Sound&Installation, Tutoriale, Technika cyfrowa - przetwarzanie analogowo‑cyfrowe. Próbkowanie, https://livesound.pl/tutoriale/3979-technika-cyfrowa-przetwarzanie-analogowo-cyfrowe.-probkowanie [dostęp 27.04.2023 r.].

digitalizacja
digitalizacja

Przekształcenie obrazu analogowego, np. fotografii, odbitek drukarskich, archiwaliów, do postaci cyfrowej np. przez skanowanie lub fotografowanie. Dzięki temu możliwa jest dalsza obróbka materiałów zdigitalizowanych.

RYLGxhG0yqqet
Zdjęcie przedstawia otwartą książkę ułożoną na dwuskrzydłowym skanerze do skanowania książek. Na lewym skrzydle skanera widoczne są poprzylepiane małe karteczki z napisami.
digitalizacja
Źródło: https://en.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 4.0.
drukarka
drukarka

Drukarka to urządzenie peryferyjne wyjścia, czyli takie, które umożliwia stworzenie formy analogowej z obrazu cyfrowego. Drukarki dzielą się na atramentowe, laserowe i termosublimacyjne. Do drukowania zdjęć są obecnie wykorzystywane głównie drukarki atramentowe kolorowe, które dysponują czterema barwnikami w kolorach podstawowych, czyli CMYK.

RdWU4dj2K4CWj
Zdjęcie przedstawia wielofunkcyjne urządzenie łączące w sobie funkcje drukarki i skanera. Widoczna jest prostopadłościenna szaro‑biała obudowa urządzenia, w dolnej części widoczna jest lekko wysunięta szuflada, w której widoczny jest włożony papier. W górnej części urządzenia widoczna jest szara klapa, z panelem sterującym z przyciskami i diodami. Na przodzie w środkowej części obudowy, widoczny jest płaski uchwyt. Urządzenie stoi na blacie, a w tle po prawej stronie widoczne są czarne kable.
drukarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
filtr polaryzacyjny
filtr polaryzacyjny

To rodzaj filtra fotograficznego, który ma zdolność blokowania światła spolaryzowanego, czyli odbitego. Często postrzeganego jako „odblask”.

RfbG6OD5LJ4uH
Zdjęcie przedstawia przykładowy filtr polaryzacyjny. Widoczny jest okrągły przedmiot z czarną obwódką i szarym szkłem w środku, U góry widoczny jest krótki cylindryczny uchwyt.
filtr polaryzacyjny
Źródło: https://commons.wikimedia.org/, licencja: CC BY-SA 4.0.
format zapisu pliku
format zapisu pliku

Standard zapisu i wyświetlania informacji w pliku danego typu. Rozróżniamy różne formaty plików graficznych m.in. np. JPEG, TIFF, PSD, PNG, PDF, AIAIAI, CDRCDRCDR, dźwiękowych oraz filmowych m.in. np. WAV, FLAC, AIFF, M4A, MP3.

fotomontaż
fotomontaż

Fotomontaż to wykorzystanie rozmaitych sposobów obróbki grafikigrafika rastrowagrafiki, czyli cięcia, łączenia, usuwania, szparowaniaszparowanieszparowania, maskowaniamaskowaniemaskowania i korekcji itp. Fotomontaż to eksperymentowanie z obrazami, zabawa i utrwalanie w programie graficznymprogramy do edycji obrazuprogramie graficznym swoich pomysłów i wizji.

R1FTYgXMrzfOC
Zdjęcie przedstawia przykładowy fotomontaż. Po lewej stronie widoczna jest ręka od przedramienia, w jeansowej koszuli. Ręka trzyma przeźroczystą butelkę z metalową nakrętką, w środku której widoczne jest małe dziecko, zwrócone w stronę ręki trzymającej butelkę. Dziecko ma obydwie ręce podniesione do góry, jest ubrane w białą koszulkę i beżowe szorty, i stoi na piasku.
fotomontaż
Źródło: https://www.freepik.com/, domena publiczna.
głębia bitowa
głębia bitowa

To liczba informacji o kolorach dostępnych dla każdego pikselapikselepiksela obrazu. Im większa jest głębia bitowa, tym więcej kolorów jest w stanie odczytać urządzenie z każdego pikselapikselepiksela.

gradient
gradient

To wypełnienie zaznaczonego obszaru grafiki płynnym przejściem tonalnym między minimum dwoma kolorami. Gradient stosowany jest do obróbki grafiki rastrowejgrafika rastrowagrafiki rastrowej i wektorowejgrafika wektorowawektorowej. Funkcja „Gradient” występuje np. w programach graficznychprogramy do edycji obrazuprogramach graficznych oraz programach do składu i łamania publikacjipublikacjapublikacji.

RhGkkg4TJObLU
Grafika przedstawia wygląd gradientu. Widoczny jest prostokąt w poziomie, cieniowany kolorami od magenta u góry, przez fioletowy pośrodku, po cyjanowy u dołu.
gradient
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
grafika rastrowa
grafika rastrowa

Inaczej nazywana bitmapową lub bitmapą. To obraz zbudowany z określonej liczby pikselipikselepikseli ułożonych na siatce punktów. Grafika rastrowa to zdjęcia, realistyczne obrazy, malarstwo cyfrowe, elementy stron internetowych.

R15JTNKdWqgnQ
Grafika przedstawiająca mały emotikon uśmiechniętej buźki, zamieszczony w lewym górnym rogu. Pod spodem zamieszczony jest taki sam emotikon, jednak większy, połączony z małym emotikonem liniami. Pod spodem znajduje się tabelka, podzielona na trzy kolumny. W pierwszej zapisane jest: R 93%, G 93%, B 93%. W drugiej kolumnie: R 35%, G 35%, B 16%. W trzeciej kolumnie: R 90%, G 90%, B 0%.
grafika rastrowa
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, domena publiczna.
grafika wektorowa
grafika wektorowa

Inaczej nazywana obiektową. To grupy punktów o określonych współrzędnych, które są połączone liniami. Grafika wektorowa składa się z obiektów wektorowych i służy do projektowania i edycji np. logo, herbów, godła, rysunków technicznych, obiektów 3D czy stron internetowych.

RitnX1aNXXgb4
Grafika przedstawia ikonę grafiki wektorowej. W biały, pionowo ustawiony prostokąt, w górnej części wpisane są granatowe kontury kwadratu, w który wpisana jest w lewym dolnym narożniku mała litera s, w prawej części – duża litera S. Od połowy dużej litery do małej litery biegnie fioletowy pas. Poniżej kwadratu, pośrodku, widoczny napis Vector, a pod nim napis SVG.
grafika wektorowa
Źródło: https://en.wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 2.5.
interfejs audio
interfejs audio

Urządzenie przeznaczone do współpracy z komputerem, którego główną funkcją jest zamiana cyfrowego dźwięku z komputera na sygnał analogowy i odwrotnie. Zamienione dźwięki mogą zostać zarejestrowane i poddawane dalszej obróbce w środowisku komputerowym. Interfejs audio może przyjąć postać karty dźwiękowejkarta dźwiękowakarty dźwiękowej, która jest zintegrowana z płytą główną komputera, lub samodzielnego urządzenia podłączanego do komputera za pośrednictwem złącz USB czy Thunderbolt. Interfejs audio jest zwykle wyposażony w różnego typu wejścia/wyjścia analogowe i cyfrowe, w tym także porty MIDI.

RqgUHI4Hueqxc
Na zdjęciu widać prostokątne, czarne urządzenie, ze ściętymi narożnikami do połączenia komputera z analogowym sprzętem grającym. Na urządzeniu widoczne są włączniki, pokrętła oraz potencjometry. Po lewej stronie widoczna jest ręka dotykająca jednego z pokręteł na urządzeniu.
interfejs audio
Źródło: https://www.pexels.com/, domena publiczna.
kadrowanie
kadrowanie

To usuwanie części obrazu mające na celu skupienie uwagi na jego wycinku lub/oraz poprawienia jego kompozycji.

R1GOsvI4QwNbS
Fotografia przedstawiająca krowy stojące na pastwisku, w tle widoczny jest górzysty teren. Fotografia podzielona jest białymi liniami na 9 części.
kadrowanie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
karta dźwiękowa
karta dźwiękowa

Urządzenie, które umożliwia nagrywanie dźwięku na komputerze. Karta dźwiękowa ma różne wejścia i wyjścia, dzięki którym możliwe jest nagrywanie z różnych źródeł dźwięku.

konwersja pomiędzy formatami graficznymi
konwersja pomiędzy formatami graficznymi

Polega na zapisie grafiki w formie wektorowejgrafika wektorowagrafiki w formie wektorowej na formę rastrowągrafika rastrowarastrową. Rzadziej wykonywana jest konwersja odwrotna, a jeśli już występuje, wówczas nosi nazwę wektoryzacji, trasowania lub tracingu.

krój pisma
krój pisma

Parametr określający podstawowe cechy graficzne znaków tego samego wzoru (liter, cyfr, znaków interpunkcyjnych czy symboli), czyli styl, rytm, proporcję, układ i kształt szeryfów (poprzecznych lub ukośnych kresek głównych liter wybranego kroju pisma).

RXNoBsfeF6nbq
Grafika przedstawiająca zapis liter: AaBbCc, pod spodem ten sam zapis, lecz inną czcionką.
krój pisma
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 3.0.
licencja Creative Commons
licencja Creative Commons

Umowa licencyjna, na podstawie której, pod określonymi warunkami, twórca udostępnia swój utwór objęty prawami autorskimi majątkowymi. Należy wymienić cztery podstawowe warunki licencji CC. Są to: uznanie autorstwa (utwór wolno kopiować, rozprowadzać, wykonywać oraz opracowywać inne utwory na jego podstawie pod warunkiem, że nazwisko autora zostanie przywołane); użycie niekomercyjne (utwór można kopiować, rozprowadzać, wykonywać oraz opracowywać inne utwory na jego podstawie tylko do użytku niekomercyjnego); rozprowadzanie utworów zależnych oraz bez utworów zależnych.

R11nT84utfIJZ
Logo licencji Creative Commons - dwie białe litery CC, pod nimi zapis czarną czcionką: SOME RIGHTS RESERVED.
licencja Creative Commons
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, domena publiczna.
marginesy
marginesy

To puste miejsca na brzegach strony. Marginesy dzielą się na górne, dolne, wewnętrzne i zewnętrzne, a w przypadku akcydensu również na lewe i prawe. Między nimi w dokumencie wstawia się tekst i elementy graficzne publikacjipublikacjapublikacji.

RvDx0oH6wXKyR
Grafika przedstawia marginesy dokumentu. Widoczny jest biały prostokąt z pionie z czerwonymi krawędziami. W środku prostokąta napis z czarnych liter A4 Page, u góry prostokąta napis z czarnych liter Margin (25mm), w prawym górnym narożniku dwie krótkie, czarne linie zakończone po obu stronach strzałkami.
marginesy
Źródło: https://en.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 3.0.
maskowanie
maskowanie

To retuszowanieretuszowanieretuszowanie obrazu cyfrowego polegające na zaznaczeniu wybranej części obrazu, w którym obszar pozostający poza zaznaczeniem zostanie zamaskowany, czyli nie będzie możliwości jego edycji. Maskowanie to inaczej odsłanianie lub zasłanianie jednej warstwywarstwy w programie graficznymwarstwy inną.

R65DpIVKinMxG
Zrzut ekranu z programu Adobe Photoshop, przedstawiający rozwiniętą zakładkę ,,Obiekt'', wybrany z niej punkt ,,Maska przycinania'', a następnie ,,Utwórz''.
maskowanie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
mikrofon
mikrofon

Przetwornikprzetwornik elektroakustycznyPrzetwornik akustyczny wejściowy, który pozwala przetworzyć drgania ośrodka drgającego (np. powietrza, powierzchni ciał stałych) w sygnał akustyczny.

RUVWEjCaGIVw0
Na zdjęciu widoczny jest mikrofon ustawiony w pionie. W górnej części widoczna jest srebrna kulista membrana, wykonana z plecionki cienkich drucików, z dookolnie biegnącym pośrodku niebieskim paskiem. Do membrany przyłączona jest wąska pionowa cewka o walcowatym kształcie, w czarnej obudowie, służącej jako rękojeść, z napisem SPEAK UP. W dolnej części widoczny jest czarny przewód odchodzący od cewki.
mikrofon
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
mikrofon dynamiczny
mikrofon dynamiczny

MikrofonmikrofonMikrofon magnetoelektryczny. Cienka membrana oraz połączona z nią cewka, która jest umieszczona w silnym polu magnetycznym, są poruszane przez fale dźwiękowe wytwarzane przez drgania powietrza. W wyniku tego na zaciskach cewki powstaje napięcie. Drgania cewki, usytuowanej między biegunami magnesu, wzbudzają w niej prąd elektryczny, którego częstotliwość odpowiada częstości drgań fal dźwiękowych.

R116EisaWgcGD
Na zdjęciu widoczny jest mikrofon dynamiczny, w pozycji pionowej. W górnej części widoczna jest czarna, półkulista membrana, wykonana z plecionki cienkich drucików, poniżej której biegnie cienki czarny pasek. Od membrany odchodzi w dół szara rękojeść o rozszerzającym się ku górze kształcie, z prostokątnym suwakiem – włącznikiem, w środkowej partii. Powyżej i poniżej włącznika widoczne białe napisy.
mikrofon dynamiczny
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 3.0.
mikrofon lavalier
mikrofon lavalier

Mały mikrofonmikrofonmikrofon, który można przypiąć do ubrania lub innej części ciała. Jest on wykorzystywany do nagrywania dialogów i wywiadów, a także do nagrywania prezentacji, charakteryzuje się bardzo wysoką jakością dźwięku i jest bardzo wygodny w użyciu.

R1ON3EfQQaqj6
Na zdjęciu widoczny jest przykładowy mikrofon lavalier. Po lewej stronie u góry widoczne są dwa czarne prostokątne nadajniki z pionowo wystającymi czarnymi cienkimi elementami po ich prawej stronie. Poniżej nich widoczne zwinięte czarne przewody. Na prawo widoczne są czarne słuchawki z niewielkimi okrągłymi nausznikami. Na prawym końcu widoczne przedłużenie w mikrofon. Na prawo zwinięte czarne przewody.
mikrofon lavalier
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
mikrofon pętlowy
mikrofon pętlowy

MikrofonmikrofonMikrofon wykorzystywany do nagrywania dźwięku z instrumentów akustycznych, charakteryzuje się bardzo wąskim polem nagrywania, co oznacza, że jest on bardziej wrażliwy na dźwięki pochodzące z konkretnej części instrumentu.

mikrofon pojemnościowy
mikrofon pojemnościowy

MikrofonmikrofonMikrofon elektrostatyczny. Mikrofon taki jest zbudowany z dwóch elektrod, które są podłączone do źródła napięcia stałego. Jedna z elektrod mikrofonu jest nieruchoma. Druga elektroda to membrana, na którą oddziałuje energia akustyczna wprawiająca ją w drgania. Pełnią one rolę okładek kondensatora, a każda zmiana odległości między dwiema elektrodami wpłynie na zmianę pojemności takiego kondensatora. Natomiast to ma wpływ na powstanie składowej zmiennej w stałym napięciu zasilającym kondensator i wymaga podania napięcia, najczęściej 48V.

R2VqFVUjk9hSt
Na zdjęciu widoczny jest mikrofon pojemnościowy, w pozycji pionowej, lekko na ukos. W górnej części widoczna jest czarna płaska membrana, wykonana z plecionki cienkich drucików, poniżej której biegnie cieniutki złoty pasek. Do membrany przyłączona jest wąska pionowa cewka o walcowatym kształcie, w czarnej obudowie, służąca jako rękojeść, pogrubiona w środkowej partii. W miejscu pogrubienia znajduje się malutki prostokątny panelem z niebieską kropką.
mikrofon pojemnościowy
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 4.0.
piksele
piksele

Najmniejsze punkty obrazu wyświetlanego na ekranie telewizora, telefonu czy monitora komputerowego.

R9Z53dqyjUZTW
Ilustracja przedstawiająca monitor i leżącą obok klawiaturę, część podstawy monitora zaznaczona jest kwadratem, obok pokazane jest zbliżenie na nią.
piksele
Źródło: https://en.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 3.0.
prędkość klatek
prędkość klatek

To parametr określający liczbę klatek na sekundę. Im wyższa prędkość klatek, tym bardziej płynny jest ruch w filmie. Przy większych prędkościach klatek film będzie miał lepszą jakość, ale wymaga to większej ilości danych. Dla filmów kinowych i telewizyjnych standardowo wykorzystywane są 24 klatki na sekundę, natomiast dla produkcji wideo internetowych można wykorzystać 30 lub 60 klatek na sekundę.

  • E‑Book – Narzędzia i programy do nagrywania dźwięku i materiałów filmowychDEmxhFEwoE‑Book – Narzędzia i programy do nagrywania dźwięku i materiałów filmowych

  • Źródło: Strona internetowa fotoblogia, Zobacz, jakie znaczenie podczas filmowania ma liczba klatek na sekundę, https://fotoblogia.pl/zobacz-jakie-znaczenie-podczas-filmowania-ma-liczba-klatek-na-sekunde,6793596058801793a [dostęp 27.04.2023 r.].

programy do edycji obrazu
programy do edycji obrazu

Oprogramowanie komputerowe, które umożliwia sprawną i efektowną obróbkę obrazu. Na rynku dostępnych jest wiele programów, zarówno darmowych, np. GIMP, Pixlr E, Pixlr X, PhotoScape X, Fotor, Photos Pos Pro, InPixio, jak i płatnych, np. Corel Photo Paint, PaintShop Pro, Canva, w tym najbardziej powszechne Photoshop and Lightroom z pakietu Adobe.

R1JSG0LzMY5Kl
Fotografia przedstawia laptopa, trzymanego na kolanach osoby, która go używa. Na ekranie widoczny jest program do edycji obrazu.
programy do edycji obrazu
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
przekształcanie obrazu cyfrowego
przekształcanie obrazu cyfrowego

To modyfikacja, obracanie, skalowanieskalowanieskalowanie, pochylanie, rozciąganie czy wypaczanie obrazu, a także inne rodzaje modyfikacji.

R17nGyLcjRndu
Fotografia przedstawia ekran monitora, na którym widoczny jest otwarty program do edycji obrazu.
przekształcanie obrazu cyfrowego
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
przestrzeń barwna
przestrzeń barwna

Inaczej przestrzeń kolorystyczna. Zakres fal elektromagnetycznych widzialnych dla oka ludzkiego, w przybliżeniu 380‑780 nm. Przestrzeń barw jest ilustrowana za pomocą trójwymiarowych modeli barw, np. RGBRGBRGB, CMYK Lab. To opis i zakres kolorów odzwierciedlane w druku. Zastosowanie odpowiedniej przestrzeni barwnej pozwala na dopasowanie barw oryginalnych (widzianych np. na monitorze) do tych, jakie jest w stanie wydrukować określone urządzenie.

RXNi44ild2MBA
Grafika przedstawia koło, w kolorach czerwonym, niebieskim, zielonym i żółtym przechodzących w siebie. Do koła poprowadzone są strzałki, podpisane kolejno: obszar barw widzialnych - ludzkie oko, obszar barw pantone, obszar barw CMYK, obszar barw hexachrome, obszar barw RGB.
przestrzeń barwna
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
przetwornik elektroakustyczny
przetwornik elektroakustyczny

Urządzenie przetwarzające prąd elektryczny na fale dźwiękowe i odwrotnie. Najpopularniejszymi wejściowymi przetwornikami elektroakustycznymi, zamieniającymi dźwięk na sygnał elektryczny są mikrofonymikrofonmikrofony.

RXSLEYeegVAuR
Na zdjęciu widoczny jest mikrofon ustawiony w poziomie. W górnej części widoczna jest czarna kulista membrana, wykonana z plecionki cienkich drucików, obwiedziona pośrodku czarnym paskiem. Do membrany przyłączona jest wąska pionowa cewka o walcowatym kształcie, w czarnej obudowie, służącej jako rękojeść, z elipsoidalnym włącznikiem on/off. W dolnej części widoczny jest czarny przewód odchodzący od cewki i kończący się wtyczką USB.
przetwornik elektroakustyczny
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 4.0.
publikacja
publikacja

Wydanie, czyli opublikowanie jakiegoś dzieła/utworu/projektu. Publikacje dzielimy na elektroniczne, czyli przygotowane do wyświetlania na urządzeniach elektronicznych (np. monitorach, smartfonach, czytnikach) oraz na drukowane – wydawane w formie tradycyjnej, papierowej.

RSPDTWErqCpgX
Zdjęcie przedstawia przykładowe publikacje, czyli gazety. Widoczne są ułożone w pionie różne gazety (dzienniki).
publikacja
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
reguła trójpodziału
reguła trójpodziału

To przecięcie pola obrazu dwoma liniami pionowymi i dwoma poziomymi, które tworzą siatkę. Dzięki temu powstaje dziewięć jednakowych pól. Cztery linie przecinają się w czterech miejscach, zwanych mocnymi punktami obrazu, czyli tam, gdzie wędruje wzrok. Najważniejszym mocnym punktem jest przecięcie linii w lewej górnej części kadru, gdyż na ogół człowiek naturalnie ogląda zdjęcie od lewej do prawej strony.  Istotną rolę odgrywają również linie i mogą posłużyć np. do ułożenia horyzontu wzdłuż jednej z nich.  Regułę trójpodziału można stosować zarówno do grafiki w pionie, jak i w poziomie.

R1YujKD72VVwb
Grafika przedstawia regułę trójpodziału> Widoczne są dwie niebieskie linie poziome i dwie niebieskie linie pionowe, przecinające się i dzielące obszar na 9 pól. W miejscu przecięcia linii widoczne cztery niebieskie kropki.
reguła trójpodziału
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

  • Film instruktażowy (tutorial) – Rejestracja i montaż materiałów audio i wideoDUeLHLtwwFilm instruktażowy (tutorial) – Rejestracja i montaż materiałów audio i wideo

  • Źródło: Strona internetowa Komputer Świat, Złoty podział fotografii — czym różni się od trójpodziału?, https://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/zloty-podzial-fotografii-czym-rozni-sie-od-trojpodzialu/wksbf2w [dostęp 27.04.2023 r.].

rejestrator cyfrowy
rejestrator cyfrowy

Urządzenie, które umożliwia nagrywanie dźwięku w różnych warunkach, w tym na zewnątrz. Rejestrator cyfrowy jest zazwyczaj wyposażony w wbudowane mikrofonymikrofonmikrofony i umożliwia nagrywanie dźwięku w formacieformat zapisu plikuformacie WAV lub MP3.

rejestrator cyfrowy typu „field recorder”
rejestrator cyfrowy typu „field recorder”

Małe, przenośne urządzenie z bateriami, które – dzięki przetwornikomprzetwornik elektroakustycznyprzetwornikom i wysokiej jakości mikrofonommikrofonmikrofonom – rejestruje doskonałą jakość dźwięku. Wiele rodzajów takich rejestratorów ma wbudowane bardzo pojemne karty pamięci, co umożliwia długie nagrywanie, bez konieczności przerywania sesji nagraniowej.

retuszowanie
retuszowanie

Korekta grafiki za pomocą narzędzi do retuszowania w programie graficznymprogramy do edycji obrazuprogramie graficznym. Retuszowanie grafiki może odbywać się na kilka sposobów, np. m.in. za pomocą narzędzi „Stempel”, „Usuwanie”, „Łatka”, „Pędzel korygujący” czy filtrów korygujących.

RilEKD9ZrjCYL
Zdjęcie przedstawia retuszowanie obrazu cyfrowego. Widoczny jest monitor laptopa, z otwartym programem do obróbki graficznej i obrabianą grafiką w polu roboczym programu.
retuszowanie
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
RGB
RGB

(Skrót od ang. Red‑Green‑Blue, czyli czerwony‑zielony‑niebieski).

Model przestrzeni barwprzestrzeń barwnaprzestrzeni barw zwany addytywnym. Przestrzeńprzestrzeń barwnaPrzestrzeń RGB jest powszechnie stosowana w różnego rodzaju urządzeniach elektronicznych i wyświetlaczach, wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z falą elektromagnetyczną, np. w ekranach telewizyjnych, monitorach czy wyświetlaczach tabletów i telefonów. Połączenie wszystkich trzech składowych powoduje powstanie światła białego.

RjWJwd4HQXaX6
Grafika przedstawia RGB, czyli addytywne nakładanie się kolorów. Na czarnym tle widoczne są trzy koła w kolorze niebieskim, zielonym i czerwonym, nachodzą na siebie tak, że fragmenty kół kolorów niebieskiego i czerwonego dają kolor magenta, fragmenty kół kolorów niebieskiego i zielonego dają kolor cyjanowy, fragmenty kół kolorów zielonego i czerwonego dają kolor żółty. Na samym środku, w miejscu nachodzenia na siebie wszystkich kolorów, znajduje się kolor biały. Na koła nałożona jest faktura imitująca układ cegieł w murze.
RGB
Źródło: https://en.wikipedia.org/, licencja: CC BY 4.0.
rozdzielczość grafiki rastrowej
rozdzielczość grafiki rastrowej

Określana jako liczba pikselipikselepikseli przypadająca na jednostkę długości. Stosuje się liczbę pikselipikselepikseli na cal (pixel per inch – ppi) i liczbę pikselipikselepikseli na centymetr (pixel per centimeter – ppc).

skalowanie
skalowanie

To modyfikacja obrazu z zachowaniem jego proporcji, którą można wykonać w trakcie przekształcaniaprzekształcanie obrazu cyfrowegoprzekształcania warstwywarstwy w programie graficznymwarstwy dowolnego typu poprzez przeciągnięcie uchwytu narożnego.

R1UlL6aYJLU1Q
Zrzut ekranu z programu do edycji obrazu. W fioletowej ramce znajduje się zdjęcie, na którym widoczne są krowy stojące na pastwisku, w górzystym terenie.
skalowanie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
statyw
statyw

Konstrukcja, stojak, podstawa, służąca do montażu zestawów głośnikowych, mikrofonówmikrofonmikrofonów, kamer czy aparatów fotograficznych, a także szeroko pojętych źródeł światła, np. lamp, modyfikatorów.

R1U4jg6Fp2Aq2
Zdjęcie przedstawia statyw do zamocowania mikrofonu. Czarny statyw pokazany jest z boku i składa się, od dołu, z okrągłej podstawy, pośrodku której umieszczona jest pionowa rurka, która na trzech czwartych wysokości zwęża się. Na jej końcu przymocowana jest rurka pod kątem 45 stopni, która po prawej stronie, u dołu, jest zakończona walcowatym elementem, zaś po lewej, u góry, czarnym elementem w kształcie poziomego prostokąta, pustego w środku – uchwytem mikrofonu.
statyw
Źródło: https://www.freepik.com/, domena publiczna.
szparowanie
szparowanie

To wycinanie części obrazu z tła i umieszczanie go na innym, dowolnym tle lub polu bez tła.

RVQ1WFPPPDaRg
Ilustracja kobiety ubranej w strój z dawnych lat oraz kapelusz z piórami. Kobieta zwrócona w lewo, stojąca bokiem.
szparowanie
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, domena publiczna.
warstwy w programie graficznym
warstwy w programie graficznym

To zapisywane informacje, które są ułożone w odpowiedni sposób i dają ostateczny obraz graficzny. Na warstwie może znaleźć się tekst, bitmapagrafika rastrowabitmapa czy obiekt wektorowygrafika wektorowaobiekt wektorowy. Każdej warstwie można nadać własną nazwę lub skorzystać z nazw automatycznie nadawanych przez program graficznyprogramy do edycji obrazuprogram graficzny.

RqsQ9Fu9fUPXW
Zdjęcie przedstawia przykładowy ekran z widokiem warstw w programie graficznym. Po prawej widoczna jest kolumna z różnymi nazwami, np. Balance, Bass, zaś po lewej fragment zdjęcia.
warstwy w programie graficznym
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
wypełnianie obiektów
wypełnianie obiektów

To wypełnienie kolorem, wzorkiem lub gradientemgradientgradientem wnętrza obiektów.

RxUtAptw4fbjo
Grafika przedstawia wypełnianie obiektów. Widoczne są dwie gwiazdy, mniejsza po lewej i większa po prawej. Mniejsza gwiazda wypełniona jest kolorem niebieskim, większa nie ma wypełnienia, natomiast jej kontury są w kolorze niebieskim.
wypełnianie obiektów
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
złoty podział
złoty podział

Znany również jako boskie proporcje, golden ratio, podział harmoniczny. To „idealny”, wynikający z przyrody, podział odcinka na dwie części, a stosunek długości dwóch linii wynosi 1:1,1618. Stosunek ten oznacza się literą phi (phi). Np. jeśli jedna linia ma 1 cm, to druga ma 1,1618 cm.

R12fFr5Lr9Ph6
Grafika przedstawia złoty podział. U góry pośrodku widoczny jest napis z czarnych liter Golden Ratio. Poniżej widocznych jest sześć pól, po trzy w kolumnie - w każdym polu przedstawione są różne podziały z tym pięć ze spiralami, wpisanymi w prostokąty, w które wpisane są koła, kwadraty lub trójkąty.
złoty podział
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

  • Film instruktażowy (tutorial) – Rejestracja i montaż materiałów audio i wideoDUeLHLtwwFilm instruktażowy (tutorial) – Rejestracja i montaż materiałów audio i wideo

  • Źródło: Strona internetowa Komputer Świat, Złoty podział fotografii – czym różni się od trójpodziału?, https://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/zloty-podzial-fotografii-czym-rozni-sie-od-trojpodzialu/wksbf2w [dostęp 27.04.2023 r.].

Interaktywne materiały sprawdzające
Przewodnik dla nauczyciela