Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku
AUD.09. Realizacja nagrań dźwiękowych - Technik realizacji nagrań 352123
Słownik pojęć dla e‑materiału
Różnica pomiędzy najwyższą, a najniższą wartością jaką przyjmuje przebieg fali.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Cecha dźwięku, dzięki której można odróżnić brzmienie różnych instrumentów lub głosu; zależy od rodzaju, ilości i natężenia tonów składowych; barwa może zmieniać się nieznacznie w zależności od: sposobu wzbudzania drgań, siły wzbudzenia, częstotliwości i zmian w czasie.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Efekt dźwiękowy z grupy zniekształceń, działający poprzez zmniejszenie rozdzielczości bitowej pliku, czyli ograniczenie liczby możliwych wartości, jaką może przyjmować chwilowa wartość poziomu cyfrowej reprezentacji fali dźwiękowej, co skutkuje zwiększeniem poziomu cyfrowego szumu.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Urządzenie z grupy procesorów dynamiki, które wycisza sygnał poniżej pewnego ustawionego poziomu (progu), a przypuszcza sygnały mające poziom wyższy od tego progu.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Efekt modulacyjny, który osiąga się poprzez nakładanie lekko zmodulowanego i opóźnionego sygnału na sygnał oryginalny. Bazowy czas opóźnienia sygnału efektowego to zwykle 20‑50 ms, jest on modulowany i zwielokrotniany w celu utworzenia jednej lub większej liczby lekko rozstrojonych kopii, imitując brzmienie chóralne.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Zniekształcenie audio, wynikające z przekroczenia możliwości wzmacniacza przez szczyty sygnału; związane z wartością napięcia zasilacza urządzenia.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Liczba drgań przypadających na 1 sekundę, mierzona w hercach (Hz); decyduje o wysokości dźwięku - im większa częstotliwość drgań, tym wyższa wysokość dźwięku; częstotliwość dźwięków słyszalnych zawiera się w zakresie od 16 do 20 000 Hz.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Efekt polegający na dodawaniu do dźwięku kopii sygnału opóźnionego w stosunku do bezpośredniego o pewną wartość czasu (większą niż 20 ms).
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Odstęp między najgłośniejszym, niezniekształconym sygnałem, a najcichszym - szumem (Krzysztof Sztekmiler, Podstawy nagłośnienia i realizacji nagrań, WKiŁ, 2021, str. 175).
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Wrażenie słuchowe, wytworzone drganiami akustycznymi.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Efekt bazujący na zjawisku przesterowania.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Procesor dynamiczny, działający podobnie jak kompresor, lecz wyciszający dźwięki najcichsze (poniżej progu THRESHOLD), takie jak np. szumy, trzaski występujące między dźwiękami w utworze.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Podstawowa fala czystego tonu akustycznego; fala sinusoidalna zachowuje swój kształt po dodaniu do innej sinusoidy o tej samej częstotliwości i dowolnej fazie.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Fala o zaostrzonym przebiegu sinusoidalnym (zwana w muzyce ostrym sinusem) charakteryzująca się bardziej „agresywną” barwą dźwięku.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Fala, która posiada gwałtownie opadające lub zaczynające się rampy; graficzne przedstawienie fali podobne jest do zębów piły.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Fala, która naprzemiennie osiąga wartość minimalną i maksymalną; w idealnej implementacji (która nie jest możliwa do zrealizowania) nie przyjmuje żadnych innych wartości, poza nimi.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Urządzenie lub układ służący do wycinania określonych zakresów częstotliwości.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Przepuszcza częstotliwości niższe, a tłumi częstotliwości wyższe od częstotliwości granicznej.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Przepuszcza częstotliwości wyższe, a tłumi częstotliwości niższe od częstotliwości granicznej.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Dodaje sygnał do jego opóźnionej wersji, co powoduje wzmacnianie, bądź wygaszanie poszczególnych składowych częstotliwościowych poprzez zjawisko interferencji.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Przepuszcza częstotliwości leżące w pobliżu, a tłumi częstotliwości leżące poniżej i powyżej częstotliwości granicznej; zwany również filtrem pasmowym, ponieważ przepuszcza pewne pasmo częstotliwości, tłumiąc pozostałe.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Efekt modulacyjny, który polega na modulowaniu czasu opóźnienia sygnału stałą, bardzo niską częstotliwością 0,5‑4 Hz powodując zmianę barwy dźwięku wynikającą z interferencji sygnału efektowego z oryginalnym i powstawanie filtra grzebieniowego.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Jednostka miary częstotliwości w układzie SI określająca ilość cykli (drgań) na sekundę.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Procesor dynamiczny, wykorzystywany w celu zmniejszenia różnic pomiędzy najgłośniejszymi, a najcichszymi fragmentami sygnału, czyli kompresji dynamicznej.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Proces cyfrowego przetwarzania sygnału dźwiękowego mający na celu zapis pliku dźwiękowego w odpowiednim formacie w zależności od konkretnych potrzeb i wymagań technicznych.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Kompresor o stałym ustawieniem współczynnika kompresji (ratio), zawsze większym od 10:1; brickwall limiter jest typem limitera o nieskończonym ratio, czyli takim, w którym po przekroczeniu progu kompresji (threshold) sygnał na wyjściu nie wzrasta, bez względu na to jaką wartość ma sygnał na wejściu.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Zachodzi, kiedy dwie fale są względem siebie przesunięte, czyli ich cykle nie nakładają się na siebie; w efekcie niektóre częstotliwości będą się wzmacniać lub znosić; niezgodność fazowa może powodować różne efekty brzmieniowe oraz przestrzenne; powstanie filtra grzebieniowego lub odwrócenie polaryzacji jednego z kanałów stereo to przykłady niezgodności fazowej.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Stereofoniczny sygnał dźwiękowy to para kanałów - lewego i prawego, które przy odsłuchu dają wrażenie przestrzennej sceny dźwiękowej. Odwrócenie polaryzacji sygnału (przerzucenie względem osi poziomej, czyli wartości dodatnie stają się ujemnymi i odwrotnie) jednego z kanałów, powoduje niepoprawny odbiór przestrzeni dźwięku - wrażenie bardzo szerokiej sceny dźwiękowej i słabo zdefiniowany środek obrazu stereofonicznego.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Umiejscowienie w obrazie stereofonicznym, za pomocą regulatora można umiejscowić monofoniczne źródło sygnału w obrazie stereofonicznym.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Efekt modulacyjny, w którym modulacja barwy jest uzyskiwana przez dodanie sygnału efektowego (powstającego przez przepuszczenie przez filtry all‑pass) do sygnału oryginalnego i powstanie zmian amplitudy poprzez interferencję, co wpływając na barwę; przy zastosowaniu tego efektu sygnały o niskich częstotliwościach będą bardziej opóźniane, niż te o wyższych częstotliwościach.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Zjawisko stopniowego zanikania dźwięku w pomieszczeniu po zamilknięciu źródła dźwięku, występujące na skutek wielokrotnych odbić od ścian pomieszczenia (Krzysztof Sztekmiler, Podstawy nagłośnienia i realizacji nagrań, WKiŁ, 2021, str. 59).
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Przekroczenie przez poziom sygnału możliwości roboczych układu lub urządzenia elektronicznego; w efekcie przesterowania pojawiają się w sygnale wyjściowym dodatkowe składowe harmoniczne; zazwyczaj jest efektem niepożądanym przy realizacji dźwięku, bywa jednak wykorzystywany w efektach modyfikujących dźwięk, np. fuzz czy overdrive.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Przesunięcie fazy w czasie względem sygnału referencyjnego; skutkuje późniejszym przybyciem sygnału w stosunku do sygnału referencyjnego.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Zmiana jednej lub wielu właściwości dźwięku, barwy, dynamiki, przestrzeni.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Rodzaj zakłócenia, powstały we wstępnych obwodach wzmacniaczy audio, który wynika z przeniknięcia do toru audio częstotliwości sieci energetycznej i jej harmonicznych; objawia się jako buczenie, brzęczenie, warkot.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Ang. rotary speaker (obracający się głośnik); efekt modulacyjny opierający się na efekcie Dopplera, który wynika z poruszania się źródła dźwięku względem obserwatora i jest zjawiskiem fizycznym polegającym na powstawaniu różnicy częstotliwości fali wysyłanej przez jej źródło oraz częstotliwości fali rejestrowanej przez obserwatora; w analogowych kolumnach uzyskiwało się ten efekt poprzez dwie, obracające się wokół własnej osi tuby; w ten sposób dźwięk na zmianę oddalał się i zbliżał do słuchacza; obecnie dodawany najczęściej do modułów procesorowych popularnych wśród gitarzystów.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Rodzaj zakłócenia spowodowany ponownym przedostaniem się wzmocnionego sygnału do toru za pośrednictwem mikrofonu lub przetwornika gitarowego.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Określenie zakresu częstotliwości, jaki jest przenoszony przez dane urządzenie elektroniczne, takie jak: wzmacniacz, mikser, filtr.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
To miara rzeczywistego czasu trwania impulsu wyrażona w procentach cyklu fali; jest istotna przy modulacji sygnału cyfrowego.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Rodzaj szumu akustycznego o całkowicie płaskim widmie, którego moc jest jednakowa dla dowolnej częstotliwości; nazwa wywodzi się od analogii do światła białego; w brzmieniu przeważają wysokie tony.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Rodzaj szumu akustycznego skupiony w zakresie niskich częstotliwości w jeszcze większym stopniu, niż ma to miejsce w szumie różowym; widmo takiego szumu opada w miarę wzrostu częstotliwości odwrotnie proporcjonalnie do kwadratu tej częstotliwości i opada 6 dB na oktawę.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Rodzaj szumu akustycznego, którego gęstość mocy wzrasta o około 3 dB na oktawę wraz ze wzrostem częstotliwości; gęstość jego mocy jest proporcjonalna do f.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Rodzaj szumu akustycznego, którego widmo częstotliwościowe jest odwrotnie proporcjonalne do częstotliwości (1/f), a jego stała moc przypada na określony procent pasma (przykładowo na 1/3 oktawy); nazwa „szum różowy” przywołuje na myśl analogię do światła, gdyż szum ten zawiera w większości niskie częstotliwości; w brzmieniu łagodniejszy od szumu białego.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Rodzaj szumu akustycznego, który uwzględnia psychoakustyczną krzywą jednakowego poziomu głośności (izofonę) i daje odbiorcy wrażenie jednakowej głośności wszystkich częstotliwości zawartych w szumie; ma większą moc na górze widma częstotliwości i na dole widma, a mniejszą w środku widma.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Obniżanie głośności wybranych częstotliwości spektrum, efekt uzyskiwany za pomocą equalizerów lub filtrów.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Dźwięk wytworzony przez sinusoidalne drgania akustyczne.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Raptowny przyrost poziomu sygnału, powstający np. przy uderzeniu w talerz perkusyjny.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
To filtr (dolno- lub pasmowo przepustowy), którego częstotliwość jest modulowana cyklicznie (LFO) za pomocą pedału nożnego lub amplitudy sygnału wejściowego.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Elementy ścieżki dźwiękowej, takie jak przydźwięk sieciowy, hałas studia, szumy, sprzężenia, kliknięcia; w realizacji dźwięku należy dążyć do ich wyeliminowania.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.
Polegają na zmianie pierwotnego kształtu fali dźwiękowej, może mieć charakter pożądany, np. przy redukcji szumu, zastosowaniu filtrów, czy w efektach gitarowych lub niepożądany, np. wszelkiego rodzaju charczenia, przestery.
Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.Gra edukacyjna: „Kształcenie słuchu dla realizatorów dźwięku”.