Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Praca w branży poligraficznej

PGF.02. Realizacja procesów drukowania z offsetowych form drukowych - Technik procesów drukowania 311935, Drukarz offsetowy 732210

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑zasobu zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑zasobu, w których zostały użyte.

Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w materiale w e‑zasobie.

1
akcydens
akcydens

Wyrób poligraficzny, taki jak: wizytówka, bilet, folder, broszura, kartka pocztowa, etykieta, znaczek pocztowy, formularz, banknot, druki luźne, opakowanie. Do akcydensów nie są zaliczane książki, czasopisma.

RSf8MmVFLb2et
Akcydens
Źródło: https://wikipedia.org, domena publiczna.
BHP
BHP

Skrót od Bezpieczeństwo i Higiena Pracy. Jest to zestaw zasad i norm regulujących pracę w bezpiecznych oraz higienicznych warunkach. BHP odnosi się do bezpieczeństwa fizycznego, środowiskowego oraz zdrowia psychicznego pracownika, a także identyfikuje różne zagrożenia związane z pracą na określonym stanowisku pracy oraz wskazuje jakie rozwiązania mogą zapobiegać potencjalnym zagrożeniom i minimalizować ich skutki.

CMYK
CMYK

(Skrót od ang. Cyan‑Magenta‑Yellow‑Black, czyli cyjan‑magenta‑żółty‑czarny.)

Jest to zestaw 4 bazowych kolorów farb używanych w różnorodnych technikach drukarskich, zarówno analogowych, jak i cyfrowych. Rozszerzeniem modelu CMYK jest np. HexachromeHexachromeHexachrome (CMYK+OV), czyli zestaw kolorów CMYK, wzbogacony o 2 kolory: pomarańczowy (ang. orange) i fioletowy (ang. violet). Z racji szerszego zakresu barwnego znajduje zastosowanie w druku prac wysokiej jakości, jak np. opakowań, gdzie ważne jest dokładne odwzorowanie barw, ale bez konieczności stosowania farb z palety Pantone.

RnhYhPGgrghfs
CMYK
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
CtF
CtF

(Skrót od ang. Computer‑to‑Film).

Nazwa technologii naświetlania form drukowych z zastosowaniem klisz fotograficznych. Obraz zapisany w postaci cyfrowej jest naświetlany na płytach, które następnie służą do wykonania formy drukowej z zastosowaniem kopioramy stykowej. Technologia ta jest coraz rzadziej stosowana w druku offsetowym.

RO6T9JrOZp5Cc
CtF
Źródło: https://wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
CtP
CtP

(Skrót od ang. Computer‑to‑Plate).

Nazwa technologii bezpośredniego naświetlania form drukowych bez zastosowania klisz fotograficznych. Płyty offsetowe są naświetlane laserowo, bezpośrednio ze zripowanych plików cyfrowych.

R1FoUhlxendwg
CtP
Źródło: https://wikipedia.org, domena publiczna.
densytometr
densytometr

Urządzenie kontrolno‑pomiarowe stosowane w poligrafii do pomiaru gęstości optycznej materiałów przezroczystych i nieprzezroczystych.

R13j9Gfx378LZ
Densytometr
Źródło: https://wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 2.5.
druk
druk

Wszelkie techniki przenoszenia obrazu na podłoże, zarówno przy użyciu klasycznych form drukowych (techniki analogowe: offset, fleksografia, rotograwiura), jak i drukowania bezpośrednio z komputera - techniki cyfrowe.

druk offsetowy
druk offsetowy

Popularna technika drukarska zaliczana do technik płaskich, pośrednich. Obraz z płaskiej formy drukowej, w której miejsca drukujące i niedrukujące są na tym samym poziomie, jest przenoszony na podłoże za pośrednictwem cylindra pośredniego z zamontowanym na nim obciągiem offsetowym.

RNMKJVFxg6Tpk
Druk offsetowy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
drukarnia
drukarnia

Przedsiębiorstwo produkcyjne ukierunkowane na produkcję wyrobów drukowanych, takich jak akcydensy (np.: wizytówki, katalogi, plakaty, bilety, mapy, opakowania), książki i czasopisma, opakowania, reklamy wielkoformatowe itp. Zależnie od technologii stosowanej w zakładzie możemy wyróżnić np. drukarnie offsetowe, fleksograficzne, cyfrowe, sitodrukowe itd.

RxtirTm4fyGxu
Drukarnia
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
DTP
DTP

(Skrót od ang. Desktop Publishing).

Ogół operacji służących do przygotowania materiałów graficzno‑tekstowych na komputerze z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania i urządzeń peryferyjnych, jak np. skanery czy naświetlarki. Tak przygotowane materiały są następnie powielane przy użyciu analogowych bądź cyfrowych technik drukarskich.

ergonomia
ergonomia

Dziedzina nauki o pracy, która zajmuje się badaniem minimalizacji skutków oddziaływania otoczenia pracy na organizm i psychikę człowieka, a także przystosowaniem urządzeń, środowiska i warunków pracy do potrzeb, cech oraz możliwości pracownika tak, aby mógł bezpiecznie, sprawnie i wydajnie wykonywać swoją obowiązki pracownicze.

foliarka
foliarka

Urządzenie służące do uszlachetniania oraz zabezpieczania wydruku poprzez pokrycie jego powierzchni folią (matową, błyszczącą lub inną). Foliowanie może odbywać się na mokro, na sucho lub metodą mieszaną.

R1LurVabjHY6z
Foliarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
format papieru
format papieru

Ściśle zdefiniowany rozmiar arkusza stosowany jest m.in. w poligrafii. W druku offsetowym dominują formaty z szeregu B, np.: B3, B2, B1, B0 oraz z szeregu A, np. A3, A2, A1.

RpU6rY7Czezss
Format papieru
gramatura
gramatura

Miara odnosząca się m.in. do podłoży drukarskich, wyrażona w jednostce g/mIndeks górny 2. Gramatura papieru 250 g/mIndeks górny 2 oznacza, że masa  1 arkusza takiego papieru o powierzchni 1 mIndeks górny 2 wynosi 250 gramów.

hexachrome
hexachrome

Zestaw 6 kolorów, który – obok 4 kolorów CMYKCMYKCMYK – zawiera również O (ang. orange, czyli pomarańczowy) oraz G (ang. green, czyli zielony).

RNdV2kgoQqL8x
Nakładanie na siebie poszczególnych przestrzeni barw
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
impozycja
impozycja

Jedna z operacji poligraficznych, wykonywana w ramach działań DTP, służąca do cyfrowego rozłożenia na arkuszu drukarskim użytków akcydensów lub stronic publikacji. W efekcie impozycji powstaje obraz montażu poligraficznego w postaci składki poszczególnych stron publikacji czy rozkładu etykiet, opakowań, broszur czy innych akcydensów na użytku.

krajarka
krajarka

Maszyna używana do krojenia papieru i innych podłoży drukowych. Wyróżniamy krajarki jednonożowe, trójnożowe, krążkowe i krążkowo‑nożowe. Najczęściej spotykaną i używaną jest krajarka jednonożowa, potocznie zwana gilotyną.

R1Fu0VfzsT2ix
Krajarka
Źródło: https://wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
lakierówka
lakierówka

Urządzenie służące do uszlachetniania wydruków poprzez lakierowanie podłoża drukowego. Lakierem może być pokrywana cała powierzchnia druku lub wybrane jego części. Do lakierowania wydruków najczęściej stosuje się lakiery dyspersyjne (wodne) lub utrwalane światłem UV.

R11yytyj5iSfj
Lakierówka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
MSDS
MSDS

(Skrót od ang. Material Safety Data Sheet.)

MSDS to karta charakterystyki mieszaniny/substancji, w której określa się: szczegółowy skład chemiczny mieszanin/substancji; identyfikację zagrożeń wraz z piktogramami; środki pierwszej pomocy w przypadku kontaktu z preparatem; zasady postępowania w przypadku pożaru czy uwolnienia preparatu do środowiska; oraz informacje ekologiczne i postępowanie z odpadami.

oklejarka
oklejarka

Urządzenie introligatorskie używane do wykonywania opraw prostych. Oklejarka do łączenia wkładów książek, czasopism, katalogów lub grubych broszur wykorzystuje klej, np. dyspersyjny, hot‑melt czy PUR, czyli poliuretanowy.

RoGzxc3L1w2t5
Oklejarka
Źródło: https://wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 3.0.
PPOŻ
PPOŻ

Skrót oznaczający przepisy przeciwpożarowe. Jest to zestaw regulacji prawnych, które określają potencjalnej zagrożenia i przyczyny pożaru wraz ze sposobami ich zwalczania oraz zapobiegania ich skutkom.

profil barwny
profil barwny

Inaczej profil kolorystyczny. To opis przestrzeni barwnej i jej zakresu odzwierciedlany w druku. Zastosowanie profilu barwnego, przygotowanego pod konkretne urządzenie drukujące, pozwala na dopasowanie barw oryginalnych (widzianych np. na monitorze) do tych, jakie jest w stanie wydrukować określone urządzenie.

proof
proof

Wydruk próbny, często certyfikowany, obecnie wykonywany najczęściej na odpowiednio sprofilowanej drukarce cyfrowej i dobranym podłożu. W branży poligraficznej istnieje też pojęcie soft proof. Jest to obraz drukowanej pracy przedstawiony na monitorze, który został odpowiednio skalibrowany.

rasteryzacja
rasteryzacja

Operacja zamiany grafik na obrazy zrastrowane, czyli składające się z małych punktów, które następnie są odwzorowywane w druku. Proces ten zwykle jest realizowany z wykorzystaniem profesjonalnego oprogramowania, zwanego RIP‑em.

R1Kd1NUlavUei
Rasteryzacja
Źródło: https://wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
RIP
RIP

Skrót od ang. Raster Image Processor. Specjalne oprogramowanie zainstalowane na dedykowanym stanowisku komputerowym, które służy do operacji ripowania (czyli rasteryzacji) prac graficznych, które następnie przekazywane są do naświetlarek form drukowych lub bezpośrednio do drukujących maszyn cyfrowych.

spektrofotometr
spektrofotometr

Urządzenie kontrolno‑pomiarowe stosowane w poligrafii, wykorzystywane do pomiaru barwy poprzez rozszczepienie światła na składowe o różnych długościach fal, a następnie zmierzenie natężenia tych składowych i porównanie względem wzorca.

R1M55Wj23reko
Spektrofotometr
Źródło: https://wikipedia.org, licencja: CC BY 3.0.
złamywarka
złamywarka

Urządzenie służące do złamywania, czyli zginania arkusza papieru w celu utworzenia na nim trwałego śladu. Złamywarki stosuje się przy złamywaniu złożonych broszur, czasopism czy książek, które są drukowane w większych formatach, a po złamaniu są składane do formatu mniejszego. Popularna nazwa złamywarek to falcerki.

R1YJLQM8Msgfv
Złamywarka
Źródło: https://wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 4.0.