E-materiały do kształcenia zawodowego

Rodzaje sadzy

BUD.05. Wykonywanie robót kominiarskich - Kominiarz 713303

bg‑green

Słownik pojęć dla e‑materiału

Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑materiału zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑materiału, w których zostały użyte. Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w e‑materiale.

1
dym
dym

Lotny produkt spalania unoszący się w powietrzu.

dym biały, przezroczysty
dym biały, przezroczysty

Dym przypominający parę wodną – uważany jest za bezpieczny. Powstaje w wyniku spalania gazu, oleju opałowego, suchego drewna, koksu lub dobrej jakości węgla. 

dym ciemnoszary
dym ciemnoszary

Dym powstający w wyniku spalania paliw stałych, np. węgla, lub wilgotnego drewna gorszej jakości, biomasy. 

dym czarny
dym czarny

Dym powstały jako pokłosie spalania złej jakości węgla lub mokrego drewna. Powoduje dużą zawartość pyłów i sadzy w powietrzu. 

dym o niejednolitej barwie,  bladopomarańczowy, bury
dym o niejednolitej barwie,  bladopomarańczowy, bury

Dym powstały w wyniku spalania odpadów: plastików, puszek, obierków, starych ubrań, śmieci. Bardzo toksyczny i groźny dla zdrowia. 

popiół
popiół

Produkt wtórny, otrzymywany poprzez oddziaływanie wysokiej temperatury na substancje mineralne zawarte w materiale. Składa się z minerałów wchodzących w skład spalanej substancji. Ponieważ w procesie spalania związki mineralne zawarte w substancji spalanej ulegają częściowemu rozpadowi, masa popiołu jest mniejsza od masy owych substancji. W paliwach stałych zawartość popiołu wynosi zazwyczaj 2–30%, w paliwach ciekłych zaś nie przekracza 1%. Popiół z węgla, koksu, czyli paliw stałych, których składniki topią się w temperaturze spalania, tworzy żużel zwany szlaką. Popioły i żużle kotłowe są wykorzystywane np. w budownictwie – popiół jako składnik materiałów wiążących, żużel zaś jako kruszywo. Popiół roślinny i torfowy jest stosowany w rolnictwie jako cenny nawóz mineralny; zawierają one niemal wszystkie potrzebne roślinom składniki pokarmowe. Popiół drzewny był używany niegdyś jako źródło potażu (węglanu wapnia). 

sadza
sadza

Produkt powstały podczas niepełnego spalania paliw i innych materiałów, które zawierają w swoim składzie chemicznym znaczne ilości węgla. Składnikami sadzy są: amorficzna, czyli bezpostaciowa postać węgla, drobne struktury grafitopodobne, niewielkie ilości fulerenów i struktur fulerenopodobnych, resztki spalanych substancji organicznych, np. tłuszcze i popiół. Te połączone ze sobą substancje są niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia; w sadzy znajduje się wiele związków rakotwórczych, toksycznych, mutagennych (wywołujących mutację) oraz teratogennych (powodujących wady rozwojowe płodu). 

sadza mazista
sadza mazista

Sadza ta powstaje na skutek palenia śmieciami, plastikowymi odpadami, płytami meblowymi. Błędy te, w połączeniu ze źle zakonserwowaną instalacją, prowadzą do zanieczyszczenia przewodu kominowego i pieca. Powstała w ten sposób sadza mazista jest niebezpieczna, może powodować pęknięcie komina, a na skutek samozapłonu osiągać temperaturę 1500°C.

sadza szklista
sadza szklista

Sadza ta nazywana jest kreozotem bądź – ze względu na wygląd (żółta, oleista ciecz) – smołą kominową. Temperatura wrzenia kreozotu wynosi od 200°C do 215°C. Sadza szklista, powstała na skutek palenia mokrym drewnem bądź dostarczania zbyt małej ilości powietrza do spalania i – co za tym idzie – uzyskania zbyt niskiej temperatury w palenisku i niepełnego spalania, odkłada się na ściankach przewodu kominowego i rurach. Skutkiem osadzania się sadzy jest stopniowe zmniejszanie się światła komina, utwardzanie przewodów oraz ryzyko samoistnego zapłonu sadzy.