Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Proces druku cyfrowego i obróbki druków cyfrowych

PGF.05. Drukowanie cyfrowe i obróbka druków - Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311943

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑zasobu zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑zasobu, w których zostały użyte.

Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w materiale w e‑zasobie.

1
bigówka
bigówka

Urządzenie introligatorskie do przegniatania (bigowania) wyrobów papierowych i tektur w celu ich łatwiejszego złamywania. Bigówki mogą być wyposażone w narzędzia bigujące listwowe lub rolkowe.

R1drDoJjVqmuf
Bigówka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning – Drukowanie cyfrowe i obróbka wydruków cyfrowychDCpETG3sOInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning – Drukowanie cyfrowe i obróbka wydruków cyfrowych

bindowanie
bindowanie

Łączenie luźnych kartek przy użyciu metalowych lub tworzywowych grzebieni, albo wkręcanej spirali. Urządzeniami, które umożliwiają stworzenie tego typu opraw, są bindownice.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

foliarka
foliarka

Urządzenie służące do uszlachetniania i zabezpieczania wydruku poprzez pokrycie jego powierzchni folią. Foliowanie może odbywać się na mokro, na sucho lub metodą mieszaną.

Rd9lglotXJQgx
Foliarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

format papieru
format papieru

Ściśle zdefiniowany rozmiar arkusza stosowany jest w poligrafii. W druku offsetowym dominują formaty z grupy B, np.: B3, B2, B1, B0 oraz z grupy A, np. A3, A2, A1. Przykładowy format B2 ma wymiary 500 x 707 mm.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowychD9jKTEFUcProgram ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowych

gramatura
gramatura

Miara odnosząca się do podłoży drukarskich, wyrażona w jednostce g/mIndeks górny 2. Gramatura papieru 250 g/mIndeks górny 2 oznacza, że waga 1 arkusza takiego papieru o rozmiarze 1 mIndeks górny 2 wynosi 250 gramów.

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning – Drukowanie cyfrowe i obróbka wydruków cyfrowychDCpETG3sOInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning – Drukowanie cyfrowe i obróbka wydruków cyfrowych

kaszerowanie
kaszerowanie

Łączenie przy użyciu specjalnego filmu klejowego dwóch arkuszy, z których jeden zwykle jest zadrukowany, a drugi wykonany np. z tektury, czego efektem jest wzmocniony arkusz. Kaszerowanie ma zastosowanie przy produkcji opakowań czy standów reklamowych.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

klejenie
klejenie

Łączenie materiałów (arkuszy, składek, bloków) przy użyciu różnego typu klejów, wykonywane najczęściej na urządzeniach zwanych oklejarkami (oprawa miękka) i urządzeniach do zawieszania bloku (oprawa twarda).

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

krajarka
krajarka

Zwana też potocznie gilotyną. Maszyna używana do krojenia papieru i innych podłoży drukowych. Wyróżniamy krajarki jednonożowe lub wielonożowe (np. trójnożowe).

RPFPtq7QttkHv
Krajarka jednonożowa
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
lakierowanie
lakierowanie

To pokrywanie powierzchni podłoża powłoką lakieru o różnej grubości i charakterystyce. Najczęściej stosowane lakiery w uszlachetnianiu wydruków cyfrowych to lakiery UV i dyspersyjne, a w aspekcie efektu wizualnego – błyszczące, matowe i satynowe.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

lakierówka
lakierówka

Urządzenie służące do zabezpieczania lakierem powierzchni wydruków w celu zwiększenia ich odporności mechanicznej, np. na zadrapania i na czynniki zewnętrzne typu wilgoć. Lakierem może być pokrywana cała powierzchnia druku lub wybrane jego części. Do lakierowania wydruków najczęściej stosuje się lakiery dyspersyjne (wodne) lub utrwalane światłem UV.

RpwnYVDKwiFUh
Lakierówka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

laminator
laminator

Urządzenie w zakresie działania podobne do foliarki. Laminator służy do uszlachetniania i zabezpieczania wydruku poprzez pokrycie jego powierzchni folią. Wyróżniamy też laminatory na laminaty płynne, w których zamiast folii stosuje się laminat w płynie (rodzaj lakieru), którym pokrywa się wydruk, celem jego zabezpieczenia, np. przed ścieraniem.

RhSULc33uj4hE
Laminator
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowychDxNFQfRs6Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowych

linia zbierająco‑szyjąca
linia zbierająco‑szyjąca

Urządzenie używane do zeszytowych opraw prac drukowanych cyfrowo i offsetowo. Składki są zbierane w sekcji zbierającej, a następnie zszywane drutem bądź zszywkami przez grzbiet.

Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowychDxNFQfRs6Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowych

oczkarka
oczkarka

Urządzenie służące do obróbki materiałów wielkoformatowych, przeznaczone do zakuwania krawędzi materiałów, np. banerów, w specjalne oczka. Oczkowanie służy łatwiejszemu zawieszaniu materiałów, chociażby przy użyciu zaczepów linkowych.

RZrAqc64HKPLD
Oczkarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowychDxNFQfRs6Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowych

oklejarka
oklejarka

Urządzenie introligatorskie używane do wykonywania opraw klejonych miękkich bądź twardych. Oklejarka wykorzystuje klej, np. dyspersyjny, hot‑melt czy PUR (poliuretanowy), do łączenia grzbietowego okładek z wnętrzem książek, czasopism, katalogów lub grubych broszur.

R5mQsxQlGSJhi
Oklejarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning – Drukowanie cyfrowe i obróbka wydruków cyfrowychDCpETG3sOInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning – Drukowanie cyfrowe i obróbka wydruków cyfrowych

oprawa klejona
oprawa klejona

Jeden z typów opraw introligatorskich. Wyróżniamy oprawę klejoną miękką, wykonywaną zwykle na urządzeniach zwanych oklejarkami, oraz oprawę klejoną twardą, do której wykonania niezbędne są urządzenia do montażu okładki twardej oraz maszyna do zawieszania (wklejania) bloku książki w grzbiet okładki.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowychD9jKTEFUcProgram ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowych

oprawa spiralna
oprawa spiralna

Jeden z typów opraw introligatorskich, gdzie okładka, składająca się z okładzin tylnej i przedniej, jest połączona z wkładem za pomocą spirali. Spirale mogą być wykonane z drutu, tworzywa, tektury, a ich średnica jest dobierana do grubości oprawianego bloku.

R1OSBFDNv70xU
Oprawa spiralna
Źródło: pexels.com, domena publiczna.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowychD9jKTEFUcProgram ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowych

oprawa zeszytowa
oprawa zeszytowa

Jeden z typów opraw introligatorskich, oznaczający oprawę szytą przy użyciu gotowych zszywek lub takich, które w trakcie oprawy są przycinane ze zwoju drutu introligatorskiego.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowychD9jKTEFUcProgram ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowych

perforatorka
perforatorka

Urządzenie introligatorskie używane do wykonywania otworów w papierze, tekturze, folii. Jednym z efektów tej operacji jest np. łatwiejsze odrywanie kawałka materiału, który został poddany perforacji, czy możliwość wykonania oprawy spiralnej – spirala z drutu lub tworzywa jest przekładana przez wykonaną wcześniej perforację.

R1EpvVhI7Tw7k
Perforatorka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowychD9jKTEFUcProgram ćwiczeniowy do projektowania – Metody wykańczania wydruków cyfrowych

ploter tnący płaski
ploter tnący płaski

Urządzenie służące do mechanicznej obróbki materiałów. Na ploterze płaskim można ciąć materiały miękkie (np. folię czy tkaniny) oraz sztywne (np. pleksi, sklejki, tekturę). Ploter tnący płaski jest wyposażony w dodatkowe narzędzia tnące, np. nóż wleczony służący do cięcia tektur, folii lub poliwęglanów; nóż oscylacyjny do cięcia m.in. materiałów miękkich; narzędzie frezujące wykorzystywane do drewna czy pleksi; oraz narzędzia bigujące do tektur.

RIlOxMDufaEk9
Ploter tnący płaski
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowychDxNFQfRs6Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowych

ploter tnący rolowy
ploter tnący rolowy

Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowychDxNFQfRs6Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowych

Urządzenie służące do obróbki materiałów wielkoformatowych drukowanych z roli. Ploter tnący rolowy jest wyposażony w dodatkowe narzędzia tnące, zamontowane na specjalnych wałkach, krążkach lub głowicach. Zależnie od stopnia docisku noża można ustawić proces na pełne wycinanie lub na nacinanie, tzw.  kiss‑cut, dzięki czemu warstwa spodnia podłoża pozostanie nietknięta. Nacinanie jest stosowane przy różnego rodzaju podłożach samoprzylepnych, np. etykietach czy naklejanych literach.

R1bfHCgQtKOiu
Ploter tnący rolowy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
szycie nićmi
szycie nićmi

Łączenie składek wkładu książek czy grubych broszur przy użyciu nici introligatorskich, wykonywane zwykle maszynowo, na urządzeniach zwanych niciarkami.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

termoformierka próżniowa
termoformierka próżniowa

Maszyna introligatorska stosowana do wykonywania liter i obiektów przestrzennych, w której przy użyciu promienników ciepła podłoża – zwykle folii z PVC czy PET, następuje podgrzanie, a następnie formowanie określonego kształtu.

RJz96eZWgHOcH
Termoformierka próżniowa
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowychDxNFQfRs6Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowych

tłoczenie
tłoczenie

To trwałe odciskanie na podłożu wzoru wypukłego bądź wklęsłego. Wyróżniamy tłoczenie folią na gorąco (ang. hot‑stamping) lub na zimno (ang. cold‑stamping), bądź bez folii – wówczas mówimy o suchym tłoczeniu. Tłoczenie folią metalizowaną jest nazywane złoceniem.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

wycinanie ploterowe
wycinanie ploterowe

Proces cięcia lub nacinania różnych kształtów, przygotowanych wcześniej w programach graficznych. Do cięcia podłoży w zwojach służą plotery rolowe, do cięcia podłoży płaskich – plotery z płaskim stołem.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

wykrawanie
wykrawanie

Proces wycinania różnych kształtów z zadrukowanych arkuszy, wykonywany najczęściej przy użyciu maszyn wyposażonych w narzędzia wykrawające zwane wykrojnikami.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

zgrzewarka
zgrzewarka

Urządzenie do obróbki materiałów wielkoformatowych, służące do łączenia w większe powierzchniowo kawałki najprzeróżniejszych typów podłoży technicznych czy reklamowych, które trudno złączyć z wykorzystaniem innymi technologii.

Rjf3LFahiJr8b
Zgrzewarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowychDxNFQfRs6Film edukacyjny – Procesy obróbki wydruków wielkoformatowych

złamywanie
złamywanie

Proces składania arkuszy, wykonywany najczęściej przy użyciu urządzeń zwanych złamywarkami. W zależności od liczby zastosowanych narzędzi złamujących, można rozróżnić złamy pojedyncze lub wielokrotne, a zależnie od linii złamu możemy wyróżnić złamywanie równoległe, prostopadłe lub mieszane.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych

złamywarka
złamywarka

Urządzenie służące do złamywania, czyli zginania arkusza papieru w celu utworzenia na nim trwałego śladu. Złamywarki stosuje się przy złamywaniu złożonych broszur, czasopism czy książek, które są drukowane w większych formatach, a po złamaniu są składane do formatu mniejszego.

R1Y44sr2THzRa
Złamywarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning – Drukowanie cyfrowe i obróbka wydruków cyfrowychDCpETG3sOInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning – Drukowanie cyfrowe i obróbka wydruków cyfrowych

złociarka
złociarka

Urządzenie służące do uszlachetniania wydruków poprzez pokrywania na gorąco wybranych elementów wydruku folią metalizowaną, najczęściej złotą lub srebrną. Złocenie można wykonać na wybranych partiach arkusza, przy użyciu matryc lub bezmatrycowo. Do tego celu stosuje się specjalne folie, które przylegają do miejsc wcześniej zadrukowanych np. czarnym tonerem. Folia przylega tylko do grafik zadrukowanych tonerem, dzięki czemu powstaje wrażenie wykonania foliowania wybiórczego.

RG7P0cms1Q7nb
Złociarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowychD137DprR4Film instruktażowy – Maszyny i urządzenia introligatorskie w obróbce wydruków cyfrowych