Słownik: zawsze pod ręką!

Ilustracja interaktywna prezentująca budowę i zastosowanie słownika ortograficznego. Z lewej strony rysunku widnieje napis Słownik ortograficzny. Wokół niego pogrupowano pola tekstowe wraz z objaśnieniami. W lewym górnym rogu grupa zawierająca trzy pola tekstowe. Główne: Jak z niego korzystać? O miejscu wyrazu w słowniku decyduje kolejna różniąca je litera, np. wieczorek – wieczornica, ponieważ litera „e” w wyrazie „wieczorek” jest w alfabecie przed „n” w wyrazie „wieczornica”. Poboczne: Wyrazy są ułożone w kolejności alfabetycznej (na którym znajduje się odsyłacz nr 2: „Kolejnością wyrazów rządzi alfabet” – Słowa ułożone są w słowniku w kolejności alfabetycznej.) oraz: Żywa pagina przyspieszy odnajdywanie wyrazów (na którym znajduje się odsyłacz nr 1: „Pagina" – występuje w części słowników. Na górnym marginesie zapisane są pierwszy i ostatni wyraz zawarty na danej stronie. Przyspiesza to wyszukiwanie haseł.). Z prawej strony napisu "Słownik ortograficzny znajduje się klamra. Po jej prawej stronie dwa rzędy pól tekstowych. Na pierwszym cztery pola tekstowe wraz z objaśnieniami. Główne: Co zawiera słownik? Poboczne: Prawidłowy zapis wyrazów; Zapis trudniejszych form wyrazów odmiennych oraz: Podstawowe zasady pisowni (na którym znajduje się odsyłacz nr 4: „Zasady pisowni" – Najczęściej znajdują się na początku słownika. Zasady pisowni są ponumerowane i podzielone na konkretne zagadnienia np.: pisownia wielkich i małych liter, pisownia łączna lub rozdzielna, pisownia nazw własnych i inne.). Na drugim rzędzie pięć pól tekstowych. Główne: Co zawiera hasło słownikowe. Poboczne: Wyrazy wraz z odmianą, czyli w innych formach (na którym znajduje się odsyłacz nr 5: „Wyrazy wraz z odmianą, czyli w innych formach” - Odmiana niektórych wyrazów budzi wątpliwości. Jeśli nie wiemy, czy poprawnie napisać „nie widzę tu żadnych wiedźm” czy „nie wiedzę tu żadnych wiedźmów”, sprawdzimy to w słowniku ortograficznym. Po podstawowej formie wyrazu słownik ortograficzny podaje trudniejsze formy jego odmiany, np. wiedź•ma -mie, -mę; wiedźm. I jest jasne, jak trzeba napisać, że wokół nas nie ma ani jednej wiedźmy.). Poniżej: Wyjaśnienia wyrazów lub ich skróty (na którym znajduje się odsyłacz nr 6: „Wyjaśnienia wyrazów lub ich skróty” – Zapisane są w nawiasach zwykłych. To one pomagają w zrozumieniu trudniejszych wyrazów, chociaż takich dodatkowych informacji o znaczeniu słów powinniśmy szukać w słowniku języka polskiego. W wielu słownikach ortograficznych w okrągłych nawiasach znajdziemy właśnie wyjaśnienia lub skróty wyrazów, np. wieczor•nica (impreza) -icę; -ic. I już wiemy, że wieczornica to inaczej impreza!). Numery zasad pisowni, które objaśniają zapis (na którym znajduje się odsyłacz nr 7: „Numery zasad pisowni” – Co oznacza [12] w nawiasie kwadratowym? To odsyłacz do konkretnej reguły pisowni, znajdującej się w pierwszej części słownika. Pod nim znajdziemy uzasadnienie pisowni lub interpunkcji.). Miejsca podziału wyrazu przy jego przenoszeniu (na którym znajduje się odsyłacz nr 7: „Miejsca podziału wyrazu przy jego przenoszeniu” – Niekiedy mamy kłopot z prawidłowym podziałem wyrazu na sylaby podczas przenoszenia ich do następnego wiersza. W wielu przypadkach słownik przychodzi nam z pomocą, pokazując słuszne miejsce podziału. Oznaczone jest ono kropką, np. wieczoryn•ka -n•ce, -n•kę; -nek.). W lewym dolnym rogu grupa zawierająca cztery pola tekstowe wraz z objaśnieniami. Główne: W czym ci pomoże? Poboczne: Ustrzeże cię przed błędami ortograficznymi oraz: Podpowie, jak odmienić wyraz, (na którym znajduje się odsyłacz nr 3: „Odmiana wyrazów" – wzory odmiany wyrazów, np. pies – psa, celwonik: psu, psie; psów; akademia -mii, -mię.).

Ilustracja interaktywna prezentująca budowę i zastosowanie słownika języka polskiego. Z lewej strony rysunku widnieje napis Słownik języka polskiego. Wokół niego pogrupowano pola tekstowe wraz z objaśnieniami. W lewym górnym rogu grupa zawierająca trzy pola tekstowe. Główne: Jak z niego korzystać? Poboczne: Wyrazy są ułożone w kolejności alfabetycznej oraz: Żywa pagina przyspieszy odnajdywanie wyrazów (na którym znajduje się odsyłacz nr 1: „Żywa pagina" - Na górnym marginesie zapisane są pierwszy i ostatni wyraz zawarty na danej stronie. Przyspiesza to wyszukiwanie haseł. Np. wyraz hasłowy „ośrodek" znajduje się na stronach zawierających hasła od „ościenny" do „otóż"). W lewym dolnym rogu grupa zawierająca cztery pola tekstowe wraz z objaśnieniami. Główne: W czym ci pomoże? Poboczne: Wskaże poprawną wymowę wyrazu; Sprawdzisz w nim znaczenie wyrazów oraz: Podpowie, jak użyć wyrazu w zdaniu. Z prawej strony napisu Słownik języka polskiego znajduje się klamra. Po jej prawej stronie dwa rzędy zawierające po pięć i sześć pól tekstowych wraz z objaśnieniami. Rząd lewy: Główne: Co zawiera wstęp do słownika? Poboczne: Informacje o budowie wyrazów hasłowych (na którym znajduje się odsyłacz nr 2: „Informacje o budowie wyrazów hasłowych” – Pomagają prawidłowo odczytać hasło słownikowe); Tabele z odmianą rzeczowników i przymiotników przez przypadki; Tabele z odmianą czasowników przez osoby; Objaśnienia skrótów i znaków. Rząd prawy: Główne: Co zawiera hasło słownikowe? Poboczne: Kwalifikatory (na którym znajduje się odsyłacz nr 3: „Kwalifikatory” - skróty informujące o: - pochodzeniu, jeśli jest to wyraz obcy (np. włoski, angielski); - zakresie użycia wyrazu (np. potoczne, naukowe, książkowe); - jego nacechowaniu (np. żartobliwe, wulgarne); Opisowe objaśnienie znaczenia wyrazu (na którym znajduje się odsyłacz nr 4: „Opisowe objaśnienie znaczenia wyrazu” – Definicja wyrazu, przybliżająca jego wszystkie znaczenia, np. „odra - choroba zakaźna, przeważnie wieku dziecięcego, połączona z wysypką").; Formy odmiany (na którym znajduje się odsyłacz nr 5: „Formy odmiany" - Wzory odmiany wyrazów, zapisane za pomocą końcówek, np. "pies D. -a, C.-u"). Przykłady użycia objaśnionych wyrazów (na którym znajduje się odsyłacz nr 6: „Przykłady użycia objaśnianych wyrazów" - Pokazują przykładowe zastosowanie wyrazów w zdaniach, np. „pieczeń- upiec dwie pieczenie na jednym ogniu"). Oraz: Związki frazeologiczne z objaśnianymi wyrazami.