Link to the lesson

The fact that in a given area there is a certain type of soilsoilsoil is determined by not only climate and vegetation. An important role in the soil‑forming processsoil‑forming processsoil‑forming process play the following factors: parent rock, water, animals and other organisms, relief and human activities.
Soils are used by man for growing plants. Therefore, an important issue is their good quality so that the yields were high. The quality of soil is affected by humus content – the higher the better. In this respect, the best soil is chernozem. Other really good soils are fen soil and black earth, as well as some brown soils and limestone soils. Whereas the least content of humus is found in mountain soil, podzol and luvisol.

R1Xrs31GT6TdH

Przekrój profilu glebowego mady rzecznej, river fen soil profile w którym przedstawiono poszczególne warstwy gleby. Układ warstw powtarza się wielokrotnie, co świadczy o wielokrotnym wylewaniu rzeki i nanoszeniu kolejnej warstwy osadów rzecznych. Dolną warstwę stanowi skała macierzysta, sandy substrate – piaski, a wierzchnią warstwę stanowi próchnica, humus. Z prawej strony umieszczono podziałkę i opisano wysokość warstw gleby w centymetrach. Próchnica od zera do pięćdziesięciu centymetrów. Od pięćdziesięciu do stu centymetrów warstwa pyłu piaskowego z domieszką materii organicznej, sand-dust layer with an admixture of organic matter, river alluvial. Od stu do stu pięćdziesięciu centymetrów warstwa skały macierzystej, sandy substrate.

R12bP6yuVBLp0

Przekrój profilu glebowego rędziny, rendzina profile. Dolną warstwę na poziomie 150 centymetrów stanowi skała macierzysta – czyli skała wapienna, bedrock (limestone, marl, dolomite). Wraz ze zmniejszaniem się głębokości przekroju tym warstwa skał bardziej popękana i rozdrobniona. Drugą warstwę na poziomie między 50 a 100 centymetrów zajmuje przejście do skały macierzystej, transition to the bedrock. Trzecią, najbliżej powierzchni warstwę na poziomie od 0 do 50 centymetrów zajmuje próchnica, humus. Wierzchnią warstwę stanowi próchnica. Rędzina ma cienką warstwę glebową, grubą warstwę skały macierzystej w porównaniu do innych profilów glebowych.

R2i6GOo6lDvq0

Przekrój profilu glebowego bielicy, podzolic soil profile na którym przedstawiono poszczególne warstwy gleby. Dolną warstwę między 150 a 100 centymetrów stanowi skała macierzysta – piaski, żwiry, bedrock 9sands, gravels). Kolejną warstwę między 100 a 50 centymetrów stanowi poziom wmywania, level of washing. Kolejną warstwę między 50 a 0 centymetrów stanowi poziom wymywania, level of leaching. Ostatnią, wierzchnią warstwę stanowi próchnica, humus.

R1URhspCsCtCm

Przekrój profilu glebowego czarnoziemu, chernozem profile na którym przedstawiono poszczególne warstwy gleby. Dolną warstwę między 150 a 100 centymetrów stanowi skała macierzysta – lessy, bedrock (loess). Kolejną warstwę między 100 a 50 centymetrów stanowi przejście do skały macierzystej, transition to the bedrock. Ostatnią, wierzchnią warstwę, między 50 a 0 centymetrów stanowi próchnica, humus.

RVreoxqJx7U6u

Przekrój profilu glebowego gleby brunatnej, brown soil profile na którym przedstawiono poszczególne warstwy gleby. Dolną warstwę między 150 a 100 centymetrów stanowi skała macierzysta – piaski, żwiry i gliny, bedrock (sand, gravel, clay). Kolejną warstwę między 100 a 50 centymetrów stanowi poziom brunatnienia, level of browning. Wierzchnią warstwę między 50 a 0 centymetrów stanowi próchnica, humus.

Nearly 80% of Poland's area is covered by brown soils, podzols and luvisols. They occur commonly in lowland areas and lakelands. There is less of them in the highlands and in the mountains (especially podzols). In terms of agricultural suitability, the most valuable of them are brown soils.

R1FlH2UpP5OuI

Diagram kołowy przedstawiający powierzchniową strukturę gleb Polski. The structure of Polish soils. Najwięcej bo 52 % polskich gleb stanowią brunatne i płowe, brown. 26 % gleby bielice, podzolic. 7 % gleby bagienne, marshy soil. 6 % gleby górskie, mountain soil. 5 % gleby mady, alluvial soil. 1% gleby rendzina, rendzina. 1% gleby czarne ziemie, black earth. 1 % gleby czarnoziemy, chernozem. 1% gleby antropogeniczne, anthropological.

There is little soil of the highest quality in our country – chernozem occupies only about 1% of the area. It can be found on the Lublin Upland, Lesser Poland Upland and on the Głubczyce Plateau (Opole Province).
Black earth is characterized by little lower quality but has only about 1% share in the country as well. It occurs mainly in the Kuyavy region, in the Greater Poland Lowland, the Szczecin Lowland and the Silesian Lowland.
A larger percentage (about 5%) falls on fen soil. On a large surface it has formed in the Vistula delta, thanks to which Żuławy Wiślane is one of the most fertile areas in Poland.
Bog soil occupies about 7% of the country's area and outside river valleys it occurs mainly in Podlasie, Polesie and lakelands. This type of soil is quite good, but due to high moistness it is primarily used as meadows and pastures.
Due to the deep profile, limestone soil also is of good quality. Limestone soil has formed on carbonate rocks of the Lesser Poland Upland and the Lublin Upland. They represent a total of approximately 1% of the country's area.
However, for the typical, mountainous initial soil, the percentage is around 6%. You can find it on the slopes of the Carpathians and the Sudetes. It is not very fertile and generally overgrown with grass, which is why animals are most often grazed there.
The last group forms anthropogenic soil, that is soil transformed by man's activity. It occurs in urban areas (the so‑called urbisol), suburban areas (e.g. garden soil – hortisol), and industrialized areas (technosol). Larger complexes can be found in the Upper Silesian Industrial District and other large cities (in Warszawa, Trójmiasto, Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań, and Szczecin) and in the area of opencast brown coal mines (Bełchatów, Konin, Turoszów).

Keywords

soil, soil profile, soil‑forming process

Glossary