Polecenie 1

Zapoznaj się z wirtualnym spacerem, a następnie wykonaj ćwiczenie.

Zapoznaj się z opisem wirtualnego spaceru, a następnie wykonaj ćwiczenie.

R14kRHObFeGh81
Wirtualny spacer. Eksploracja Marsa. Zdjęcie przedstawia łazik, czyli urządzenie z wieloma urządzeniami oraz kamerą, który porusza się na gąsienicach. Wokół widoczny jest pustynny krajobraz Marsa pełen kamieni. Niebo w tle jest zadymione i pomarańczowe. Opisane elementy wirtualnego spaceru. 1. Robotyczne selfie. Zdjęcie przedstawia łazik marsjański. Widoczny jest uchwyt z kamerą. W tle jest pustynno‑kamienny krajobraz. To zdjęcie jest selfie zrobionym przez łazika Perseverance w kraterze Gale w 2082 dniu misji oznak życia na Marsie. Perseverance, czyli „wytrwałość” to łazik misji NASA Mars 2020, której celem jest zbadanie krateru Jezero. Ma na pokładzie siedem urządzeń do prowadzenia badań naukowych. 2. Łazik marsjański Perseverance. Animacja przedstawia łazik marsjański, który porusza kamerą przed siebie oraz w stronę widza. Najnowszy sześciokołowy robot NASA na Marsie, łazik PerseverancePerseverance, dzięki nauce i innowacjom technicznym sam kontroluje jazdę, korzystając z potężnego systemu automatycznej nawigacji. Ten ulepszony system o nazwie AutoNav tworzy mapy 3D terenu przed nami, identyfikuje zagrożenia i planuje trasę wokół wszelkich przeszkód bez dodatkowych wskazówek ze strony kontrolerów z Ziemi. Perseverance osiąga maksymalną prędkość 393 stóp (120 metrów) na godzinę. 3. Mars Exploration. Ilustracja przedstawia łazik marsjański, satelitę oraz planetę Mars w kolorze czerwonym. Program Mars Exploration prowadzony przez NASA bada zarówno historię i ewolucję Marsa jako planety, jego geologię oraz możliwość życia na nim przez ludzi. Cele tego programu ewoluowały: od „Podążaj za wodą” przez „Odkrywaj zamieszkanie” do „Szukaj oznak życia”. 4. Wcześniejsze badania. Zdjęcie przedstawia łazik marsjański. Naukowcy z NASA odkryli istnienie na Marsie soli organicznych, które są chemicznymi pozostałościami związków organicznych, takich jak te wcześniej wykryte przez inny łazik NASA – Curiosity. Ich pochodzenie nie jest jeszcze dobrze znane: mogły powstać w wyniku procesów geologicznych lub być pozostałościami dawnego życia mikrobiologicznego. Łazik Curiosity realizował swoją misję na Marsie w latach 2011–2012 w ramach programu badawczego Mars Science Laboratory (MSL) w celu oceny możliwości występowania potencjalnych warunków do życia w przeszłości oraz zbadania możliwości utrzymania się życia organicznego na Marsie. 5. Marsjański wyścig. Zdjęcie przedstawia smukłą rakietę, która wystrzeliwana jest do góry. Spod rakiety wydobywa się dym oraz płomienie odrzutowe. Nie tylko NASA interesuje się Marsem. Tylko w 2020 r. zaplanowano start pięciu innych statków kosmicznych: łazika ExoMars Europejskiej Agencji Kosmicznej, Hope Orbiter Zjednoczonych Emiratów Arabskich, łazika z Chin, orbitera z Japonii i kapsuły Dragon amerykańskiej firmy SpaceX. 6. Historia badań nad Marsem. Zdjęcie przedstawia czerwoną powierzchnię Marsa. Oś czasu: 1965 – pierwszego przelotu w okolice Marsa dokonuje amerykańska sonda kosmiczna Mariner. 1971 – Mariner 9 wszedł na orbitę Marsa. 1971 – radziecka sonda Mars 3 ląduje na Marsie. 1976 – dwa orbitery NASA: Viking 1 i Viking 2 lądują na Marsie. 1996–2001 – sonda NASA Mars Global Surveyor ląduje na czerwonej planecie i mapuje jej powierzchnię. 2001 – misję rozpoczął orbiter NASA 2001 Mars Odyssey, który do dziś przekazuje dane. Wykrył on wodór na Marsie. 2003 – lądowanie na Marsie orbitera Mars Express i lądownika Beagle 2 Europejskiej Agencji Kosmicznej. W czasie tej misji wykryto metan w marsjańskiej atmosferze. Orbiter dalej pracuje i zbiera dane dla ESA. 2003–2004 – NASA rozpoczęła program Mars Exploration Rover, w ramach którego na Marsie wylądowały łaziki Spirit (MER‑A) i Opportunity (MER‑B). Potwierdziły one występowanie wody na czerwonej planecie. Łazik Spirit przesyłał dane na Ziemię aż do 2009 r., a Opportunity do 2018. 2005 – początek misji sondy NASA Mars Reconnaissance Orbiter, która do dziś tworzy mapy terenu i pogody Marsa oraz wyznacza miejsca lądowań kolejnych lądowników. 2008 – na Marsie ląduje lądownik Phoenix. Przekazał on na Ziemię obraz lodu wodnego. 2011 – rozpoczęła się misja łazika Curiosity w ramach Mars Science Laboratory. Wyposażony jest w chromatograf, spektrometr gazowy i laser, które mogą analizować skład skał w odległości do 13 m. 2016 – misja ExoMars 2016 Europejskiej Agencji Kosmicznej i rosyjskiego Roskosmosu. Niestety lądownik rozbił się podczas lądowania na Marsie. 2018 – lądowanie misji InSight, która u prowadzi badania geofizyczne planety. 2021 – lądowanie na Marsie amerykańskiej misja Mars 2020 – łazik Perseverance oraz chińskiego łazika <span lang='zh’>Zhurong; arabska Sonda Al Amal weszła na orbitę Marsa. 7. Mars — czwarta planeta Układu Słonecznego. Zdjęcie przedstawia planetę Mars w kolorze czerwonym. Na górze i na dole jest nieco jaśniejsza. Mars – czwarta z kolei planeta Układu Słonecznego położona między Ziemią a Jowiszem. Nazwę zawdzięcza rzymskiemu bogowi wojny – Marsowi, z którym skojarzył się starożytnym Rzymianom kolor planety (podobny do krwi). Jest to planeta mniejsza od Ziemi – według obliczeń powierzchnia Marsa stanowi 0,284 jej powierzchni. Usiany jest kraterami, dolinami, wulkanami, pustyniami i lodowymi czapami polarnymi. Z tych powodów podobny jest do Ziemi, dlatego też naukowcy starają się ustalić, czy możliwe jest życie na Marsie i skolonizowanie go przez człowieka. 8. Technologie. Ilustracja przedstawia urządzenie z panelami słonecznymi, a obok lecącą ku górze rakietę. Wokół widoczna jest powierzchnia Marsa. W wyprawach na Marsa NASA inwestuje we własne technologie, ale także korzysta z innowacji opracowanych dla przemysłu lotniczego i odkryć naukowych. Naukowcy pracują m.in. nad Mars Ascent Vehicle, który ma umożliwiać powrót ludziom wysłanym w przyszłości na Marsa czy technologiami ochrony planety dzięki którym możliwy będzie bezpieczny transport materiałów z Marsa na Ziemię. 9. Atmosfera Marsa. Zdjęcie przedstawia powierzchnię Marsa z kraterem, który wypełniony jest białym obłokiem. Mars posiada własną atmosferę. Atmosfera Marsa składa się z około 96% dwutlenku węgla oraz innych gazów, takich jak argon i azot. Atmosfera jest jednak bardzo cienka, a ciśnienie atmosferyczne na powierzchni Marsa wynosi tylko około 0,6% ziemskiego. Jednak według naukowców Mars mógł mieć gęstszą atmosferę na początku swego istnienia. Wskazują na to dane z sondy NASA (wcześniejsza misja MAVEN). 10. Słońce. Zdjęcie przedstawia powierzchnię Marsa z widocznym na niebie słońcem. Słońce widoczne z Marsa – Mars robi pełny obrót wokół Słońca dłużej niż Ziemia. Zajmuje mu to 2,135 ziemskiego roku. Wokół własnej osi obraca się w 24 h 37 min. Posiada też dwa własne księżyce naturalne.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
R1KvT8r7sPkwA
Poszukaj w dostępnych źródłach informacji na temat udziału polskich naukowców oraz firm, które miały swój wkład w badania nad kosmosem. Odpowiedz na pytanie, które z tych osiągnięć twoim zdaniem było najważniejsze? (Uzupełnij).
Polecenie 2

Zapoznaj się ze schematem, a następnie wykonaj ćwiczenia.

Innowacje przełomowe dla ludzkości

W historii można znaleźć wiele wynalazków, których powstanie i upowszechnienie odmieniło życie ludzkości.

RiKpg5cEIlzui1
Prezentacja multimedialna.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RbV7b2XpgjOyX
Ćwiczenie 2
Stwórz prywatny ranking innowacji, które były przełomowe dla ludzkości. Porównaj go z zestawieniami innych uczniów. Czy bardzo różnicie się w swoich opiniach? Elementy do uszeregowania: 1. pieniądz, 2. komputer, 3. koło, 4. druk, 5. maszyna parowa, 6. prąd elektryczny, 7. papier, 8. cyfryzacja
Ćwiczenie 3
R1aZnphsGkAN1
Uzasadnij krótko pozycję lidera w twoim rankingu. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 4
R1M2OEbHN92c5
Podaj, jakie czynniki, zarówno sprzyjające, jak i przeszkadzające działalności innowacyjnej, dostrzegasz w swoim mieście/gminie. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 5
R1brUycjdLKGj
Zastanów się, czy są dziedziny nauki, w których chcesz mieć wiedzę ekspercką. Jakich innowacji na tym polu możesz w przyszłości dokonać? (Uzupełnij).