Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1
R8zMQa3jsq2p8
Łączenie par. Oceń i zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe, czy fałszywe.. Oprócz budowania peptydów i białek, alfa-aminokwasy biorą udział w wielu procesach biosyntezy czynnych biologicznie związków.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do najważniejszych metabolitów tyrozyny należą serotonina i melatonina.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Z tryptofanu powstają hormony tarczycy, adrenalina i dopamina.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Hydroksylacja jest reakcją chemiczną, w wyniku której do związku wprowadzana jest grupa hydroksylowa [-OH].. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
RE2oggVfksZqw1
Ćwiczenie 2
Aminokwasy to związki organiczne wchodzące w wiele reakcji chemicznych. Połącz nazwę danej reakcji chemicznej z jej prawidłowym opisem. dekarboksylacja Możliwe odpowiedzi: 1. przeniesienie grupy NH2 na ketokwas, 2. odłączenie grupy NH2, 3. odłączenie grupy karboksylowej, 4. połączenie atomu węgla grupy karboksylowej z atomem azotu grupy aminowej za pomocą wiązania peptydowego polikondensacja Możliwe odpowiedzi: 1. przeniesienie grupy NH2 na ketokwas, 2. odłączenie grupy NH2, 3. odłączenie grupy karboksylowej, 4. połączenie atomu węgla grupy karboksylowej z atomem azotu grupy aminowej za pomocą wiązania peptydowego deaminacja Możliwe odpowiedzi: 1. przeniesienie grupy NH2 na ketokwas, 2. odłączenie grupy NH2, 3. odłączenie grupy karboksylowej, 4. połączenie atomu węgla grupy karboksylowej z atomem azotu grupy aminowej za pomocą wiązania peptydowego transaminacja Możliwe odpowiedzi: 1. przeniesienie grupy NH2 na ketokwas, 2. odłączenie grupy NH2, 3. odłączenie grupy karboksylowej, 4. połączenie atomu węgla grupy karboksylowej z atomem azotu grupy aminowej za pomocą wiązania peptydowego
1
Ćwiczenie 3
R1J9LR8hM22Yl
Podpisz elementy na poniższym schemacie reakcji, przeciągając w odpowiednie miejsca podane nazwy.
RdxdyGUZvzAxk
Ćwiczenie 3
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
1
Ćwiczenie 4
R1Po8njv2GrgZ
Zaznacz wszystkie sformułowania prawidłowo opisujące dopaminę. Możliwe odpowiedzi: 1. jej prekursorem jest tyrozyna, 2. powstaje w wyniku hydroksylacji noradrenaliny, 3. Bierze udział w warunkowaniu koordynacji ruchowej, napięcia mięśni, odpowiada za procesy emocjonalne, 4. odpowiada za wydzielanie hormonu somatotropowego, inaczej hormonu wzrostu, 5. hamuje syntezę prolaktyny – hormonu odpowiedzialnego za laktację, 6. wzrost jej wydzielania następuje podczas relaksu, najwyższe stężenia osiąga w nocy
2
Ćwiczenie 5
R9CE4eXHZBKZb
Uzupełnij tekst, przeciągając w odpowiednie miejsca podane poniżej sformułowania. Melatonina jest pochodną 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar. Powstaje w 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar na drodze 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar tego aminokwasu, który z kolei jest wytwarzany z 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar w wyniku 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar. Synteza melatoniny odbywa się głównie w 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar, hamowana jest natomiast pod wpływem 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar. Główna rola melatoniny polega na regulacji 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar człowieka. Jej 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar może prowadzić do zaburzeń snu i bezsenności. Ponadto melatonina 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar wydzielanie gonadotropin przez hamujący wpływ na receptory 1. stymuluje, 2. hamuje, 3. tryptofanu, 4. ciśnienia krwi tętniczej, 5. światła, 6. rytmu dobowego, 7. statyn, 8. niedobór, 9. serotoniny, 10. podwzgórzu, 11. zwiększonego stężenia glukozy, 12. nocy, 13. acetylacji, 14. dekarboksylacji, 15. liberyn, 16. dzień, 17. szyszynce, 18. seryny, 19. nadmiar, hormonów stymulujących syntezę i uwalnianie hormonów płciowych.
2
Ćwiczenie 6
RPJSwAAqrOq9y
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Ćwiczenie 6
RTaw7m6NczJUF
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
31
Ćwiczenie 7

Tyrozyna należy do grupy aminokwasów względnie endogennych, czyli takich, które nasz organizm jest w stanie syntetyzować samodzielnie, pod warunkiem że dostarczymy wraz z dietą fenyloalaninę – aminokwas egzogenny, z którego powstaje tyrozyna.

Indeks górny Na podstawie: Katarzyna Stachowicz, Tyrozyna – aminokwas względnie endogenny – czy pełni rolę w schorzeniach psychicznych?, „Wszechświat. Pismo Przyrodnicze” 2019, t. 120, nr 7–9, s. 175–179. Indeks górny koniec

Brak tyrozyny wywołuje:

  • niedoczynność tarczycy;

  • przewlekłe zmęczenie i wyczerpanie;

  • obniżenie syntezy hormonów takich jak norepinefryna czy dopamina, które są hormonami motywującymi nas do działania;

  • spadek motywacji do działania, obniżenie nastroju czy depresję.

Indeks górny Na podstawie: Katarzyna Stachurska, Tyrozyna a fenyloketonuria, VitaPKU. Indeks górny koniec

R8GVOrX5R5tTH
Na podstawie podanych fragmentów tekstu wyjaśnij, w jaki sposób nieprawidłowa dieta może przyczynić się do pojawienia się u człowieka objawów niedoczynności tarczycy. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Histamina powstaje w wyniku dekarboksylacji L-histydyny, reakcji katalizowanej przez dekarboksylazę L-histydynową (…). Stężenie histaminy jest duże zwłaszcza w tkankach mających styczność ze środowiskiem zewnętrznym: w układzie oddechowym, w skórze oraz w błonie śluzowej żołądka i jelit. Jedynie komórki tuczne i granulocyty zasadochłonne mają zdolność do przechowywania histaminy w swoistych ziarnistościach, skąd jest uwalniana w wyniku działania różnych czynników immunologicznych (zwłaszcza reakcji alergicznych z udziałem immunoglobulin IgE), a także nieimmunologicznych, np. pod wpływem niektórych substancji chemicznych, w tym leków (np. morfiny, tubokuraryny) oraz czynników fizycznych, takich jak zimno, uraz.

Histamina wpływa na organizm za pośrednictwem czterech typów receptorów: HIndeks dolny 1, HIndeks dolny 2, HIndeks dolny 3 i HIndeks dolny 4.

Pobudzenie receptorów HIndeks dolny 4 bierze udział w regulacji ekspresji cytokin, a także kontroli chemotaksji komórek tucznych oraz granulocytów kwasochłonnych.

Indeks górny Źródło: Marek Wiercigroch, Joanna Folwarczna, Histamina w regulacji procesów przebudowy kości, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2013, t. 67, s. 887‑895. Indeks górny koniec

R18gLQS72vOJK
Na podstawie przedstawionego fragmentu wyjaśnij, jaką rolę pełni aminokwas histydyna w organizmie człowieka. Odpowiedź uzasadnij. (Uzupełnij).