Sprawdź się
Dokończ zdanie – uzupełnij lukę.
Stolica Rzeczypospolitej Obojga Narodów znalazła się po III rozbiorze w zaborze ...............
Uzupełnij lukę.
Austria, Rosja, Prusy
Który zaborca starał się polepszyć sytuację chłopów? ..............
Zaznacz, które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Pierwsza organizacja konspiracyjna przeciwko zaborcy została utworzona w zaborze pruskim. | □ | □ |
| Izabela Czartoryska zgromadziła pamiątki w Świątyni Sybilli, położonej na terytorium zaboru rosyjskiego. | □ | □ |
| Gimnazjum Wołyńskie, późniejsze Liceum Krzemienieckie, funkcjonowało w zaborze austriackim. | □ | □ |
Jak król Stanisław August Poniatowski motywuje swoją abdykację? Odpowiedz na pytanie na podstawie tekstu źródłowego.
Akt abdykacji Stanisława Augusta PoniatowskiegoMy, Stanisław August, z Bożej Łaski Król Polski, Wielki Książe Litewski et c., et c., et c.
Nie szukając w ciągu królowania naszego innych korzyści lub zamiarów, jak stać się użytecznym ojczyźnie Naszej, byliśmy także tego zdania, iż opuścić należy tron w okolicznościach, w których rozumieliśmy, że oddalenie Nasze przyłoży się do powiększenia szczęścia współziomków Naszych lub też przynajmniej umniejsza ich nieszczęścia; przekonani teraz, że pieczołowitość Nasza na nic się ojczyźnie Naszej nie przyda, kiedy nieszczęśliwa zdarzona w niej insurekcja pogrążyła ją w teraźniejszy stan zniszczenia, i rozważywszy, że środki względem przyszłego losu Polski koniecznie potrzebne z powodu naglących okoliczności, a od Najjaśniejszej Imperatorowej Wszech Rosji i innych sąsiednich mocarstw przedsięwzięte, jedynymi są do przywrócenia pokoju i spokojności współobywatelom Naszym, których dobro zawsze było najmilszym przedmiotem starań Naszych — postanowiliśmy przeto z przywiązania do spokojności publicznej oświadczyć, tak jako też niniejszym aktem najuroczyściej ogłaszamy, że wolnie i z własnej woli wyrzekamy się bez ekscepcji wszelkich praw Naszych do Korony Polskiej, do Wielkiego Księstwa Litewskiego i innych należących do nich krajów, jako też znajdujących się w nich posesji i przynależytości; akt ten uroczysty abdykacji korony i rządu Polski w ręce Najjaśniejszej Imperatorowej Wszech Rosji składamy dobrowolnie i z tą rzetelnością, która postępowaniem Naszym w całym życiu kierowała. Zstępując z tronu, dopełniamy ostatniego obowiązku królewskiej godności, zaklinając Najjaśniejszą Imperatorową, ażeby macierzyńską swą dobroczynność na tych rozciągnęła, których królem byliśmy, i to wielkości Jej duszy działanie wielkim swym sprzymierzeńcom udzieliła. Akt niniejszy dla większego waloru podpisaliśmy i pieczęć nań Nasza wycisnąć rozkazaliśmy.
Działo się to w Grodnie dnia 25 listopada, a roku 32 panowania Naszego Stanisław August, król.
Źródło: Akt abdykacji Stanisława Augusta Poniatowskiego. Cytat za: Maria Żywirska, Ostatnie lata życia króla Stanisława Augusta, Warszawa 1978, s. 128.
Każdemu zaborowi przyporządkuj charakterystyczne działania wobec ludności polskiej. Wybierz je spośród oznaczonych literami A–D.
A. Nowy podział stanu mieszczańskiego.
B. Zdegradowanie szlachty zaściankowej.
C. Rozpoczęcie procesu kolonizacji.
D. Mieszczanie mogą się ubiegać o urzędy.
W każdym wierszu tabeli zaznacz właściwą literę.
| Zabór | A | B | C | D |
| Zabór pruski | A □ | B □ | C □ | D □ |
| Zabór rosyjski | A □ | B □ | C □ | D □ |
| Zabór austriacki | A □ | B □ | C □ | D □ |
Zapoznaj się z podanym źródłem i wykonaj polecenia.
Handel międzynarodowy stanowił […] zbiór zamknięty, gdzie źródłem dobrobytu może być eksport gotowych towarów. […] nie zezwalali na eksport półproduktów i wrogo odnosili się do importu surowców, które w świetle ich teorii należało uzyskiwać na miarę możliwości samodzielnie. Jeśli kraj był pozbawiony danego surowca, należało kolonizować tereny, w których jest on dostępny. Co więcej, […] kraj powinien stwarzać korzystną politykę celną, budować kanały, drogi, dbać o edukację oraz organizować stałe linie komunikacyjne. Ponadto państwo powinno posiadać manufaktury, które można by potem prywatyzować, i wzbudzać przedsiębiorczość u swoich mieszkańców.
Cytat za: Artykuł Rozwój i odmiany merkantylizmu w okresie nowożytnym, J. Latuszek, 2014, Historia.org.
Rozstrzygnij, czy zasada opisana w źródle obowiązywała na ziemiach polskich w zaborze austriackim, czy w zaborze rosyjskim.
- w zaborze austriackim
- w zaborze rosyjskim
Zapoznaj się z podanymi źródłami i wykonaj polecenia.
Źródło A
Źródło B
Rozstrzygnij, która z fotografii (A czy B) przedstawia obiekt, w którym ostatnie lata życia spędził Stanisław August Poniatowski.
- A
- B