Sprawdź się
Dopasuj cząstkę do nazwy promieniowania
alfa, beta, gamma, protony, neutrony
| Cząstka | Nazwa promieniowania |
|---|---|
| alfa | |
| beta | |
| gamma |
Źródłem promieniowania może być:
- banan
- woda
- powietrze
- ściana budynku
Naturalne tło promieniowania może być opisywane średnią dawką otrzymaną przez mieszkańców danego obszaru wyrażoną w siwertach na rok – Sv/r w tabeli podano dane dla kilku miejsc na świecie, w tym dla miasta Ramasar w Iranie o największej wartości promieniowania tła na świecie.
Ramsar, Iran | średnio 10,2 mSv/r maksymalnie 260 mSv/r |
Guarapari, Brazylia | średnio 5,5 mSv/r maksymalnie 35 mSv/r |
Kerala, Indie | średnio 3,8 mSv/r maksymalnie 35 mSv/r |
Yangjiang, Chiny | średnio 3,5 mSv/r maksymalnie 5,4 mSy/r |
Hongkong, Chiny | średnio 670 muSv/r |
Norwegia | średnio 630 muSv/r |
Polska | średnio 320 muSv /r |
Tabela: Wartości naturalnego promieniowania tła dla wybranych miejsc na Ziemi
a) ile razy maksymalne promieniowanie tła w Ramsar jest większe niż w maksymalne w Polsce,
b) ile razy średnie promieniowanie tła w Ramsar jest większe niż w średnie w Polsce. Odp. a) Tu uzupełnij, b) Tu uzupełnij
Oblicz,
a) ile razy maksymalne promieniowanie tła w Ramsar jest większe niż średnie promieniowanie tła w Polsce,
b) ile razy średnie promieniowanie tła w Ramsar jest większe niż średnie promieniowanie tła w Polsce. Wyniki podaj z dokładnością do liczb całkowitych.
Odp. a) ............, b) ............
Tabela zawiera przykładowe aktywności wybranych substancji:
Źródło | Aktywność promieniotwórcza |
banan | 125 Bq/kg |
mleko | 50 Bq/l |
woda morska | 12 Bq/l |
granit | 7 000 Bq/kg |
popiół węglowy | 2 000 Bq/kg |
5‑letnie dziecko | 600 Bq |
dorosła osoba (70 kg) | 8 000 Bq |
Tabela: Aktywności promieniotwórcze wybranych ciał
Oblicz, ile rozpadów zachodzi w ciągu godziny w bananie o masie 160 g.
Odp.: około ............ rozpadów.
Uzupełnij zdanie:
Odp.: Wpływ promieniowania na organizmy żywe {#zależy}/{nie zależy} od rodzaju promieniowania. Skutki napromieniowania {#zależą}/{nie zależą} od napromieniowanego organu.
Jedna cząstka promieniowania może zjonizować tylko jedną cząsteczkę lub atom ośrodka P/F
Oceń prawdziwość zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli zdanie jest fałszywe:
Odziaływanie promieniowania jonizującego na organizmy żywe wynika z jego dużej energii. {#P}/{F}
Jedna cząstka promieniowania może zjonizować tylko jedną cząsteczkę lub atom ośrodka {P}/{#F}
Wyraź jednostkę dawki pochłoniętej – greja (Gy) – w jednostkach podstawowych układu SI.
m2, s2, s3, m3, kg2, kg3
Odp.: 1 Gy = ............/............
Zaleca się, aby roczny równoważnik dawki pochłoniętej dla przeciętnego człowieka nie przekroczył 1mSv. W tabeli zestawiono przykładowe dawki otrzymywane w wyniku badań medycznych:
prześwietlenie żołądka | -3,5 mSv |
zdjęcie klatki piersiowej | -0,05 mSv |
zdjęcie klatki małoobrazkowe | -0,2 mSv |
zdjęcie zatok | -0,3 mSv |
zdjęcie zębów | -0,02 mSv |
zdjęcie kręgów lędźwiowych | -0,9 mSv |
Oblicz, ile maksymalnie zdjęć zębów i ile razy można prześwietlić zatoki w ciągu roku, aby nie przekroczyć zalecanej dawki. Pomiń promieniowanie tła.
Odp.: Zęby mogą być prześwietlone ............ razy, zatoki ............ razy.
Energia jonizacji atomu wodoru wynosi około 13,6 eV. Ile maksymalnie atomów wodoru mogła by zjonizować cząstka alfa o energii 6 MeV przy założeniu, że elektrony uzyskują od promieniowania energię kinetyczną równą energii jonizacji? Wynik podaj z dokładnością do dwóch cyfr znaczących.
Odp.: Energia jednej cząstki alfa wystarcza na zjonizowanie około ............ atomów wodoru.