1
Pokaż ćwiczenia:
RWDUeAPluBOsf1
Ćwiczenie 1
Zaznacz jedną z kluczowych teorii dla idei społeczeństwa obywatelskiego. Możliwe odpowiedzi: 1. zasada suwerenności ludu, 2. domniemana umowa społeczna, 3. imperializm, 4. antydemokratyzm
R1Q9pBsglDHtY1
Ćwiczenie 2
Zaznacz, czym charakteryzował się system polityczny funkcjonujący wedle filozofii liberalnej Johna Locke'a. Możliwe odpowiedzi: 1. rządami prawa, 2. ograniczoną, podzielną i suwerenną władzą polityczną, 3. znacznie okrojoną sferą indywidualnych wolności, 4. swobodą działalności gospodarczej, 5. brakiem własności prywatnej
RnYYRT7zjJNa21
Ćwiczenie 3
Zaznacz, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Arystoteles utożsamiał społeczeństwo obywatelskie z polityczną wspólnotą. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Natywizm wskazuje, że różnice w myśleniu nie mają charakteru wrodzonego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Karol Marks zredukował zakres pojmowania społeczeństwa obywatelskiego do kategorii ekonomicznych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Po II wojnie światowej oddolne współdziałanie obywateli przeciwko nieakceptowanej władzy publicznej stało się symbolem społeczeństwa obywatelskiego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
R1WuM7llZbb6J2
Ćwiczenie 4
Przyporządkuj koncepcje społeczeństwa obywatelskiego do ich przedstawicieli. Arystoteles Możliwe odpowiedzi: 1. współczesna, 2. klasyczna, 3. liberalna, 4. materialistyczna, 5. brak pasującej koncepcji, 6. socjologiczna Johna Locke Możliwe odpowiedzi: 1. współczesna, 2. klasyczna, 3. liberalna, 4. materialistyczna, 5. brak pasującej koncepcji, 6. socjologiczna Alexis de Tocqueville Możliwe odpowiedzi: 1. współczesna, 2. klasyczna, 3. liberalna, 4. materialistyczna, 5. brak pasującej koncepcji, 6. socjologiczna Karol Marks Możliwe odpowiedzi: 1. współczesna, 2. klasyczna, 3. liberalna, 4. materialistyczna, 5. brak pasującej koncepcji, 6. socjologiczna Karol Popper Możliwe odpowiedzi: 1. współczesna, 2. klasyczna, 3. liberalna, 4. materialistyczna, 5. brak pasującej koncepcji, 6. socjologiczna Cyceron Możliwe odpowiedzi: 1. współczesna, 2. klasyczna, 3. liberalna, 4. materialistyczna, 5. brak pasującej koncepcji, 6. socjologiczna
R1bFOUrBGG6tP2
Ćwiczenie 5
Uzupełnij tekst. Według Arystotelesa rozwój (tu wybierz) 1. polityka, 2. gospodarstwa domowego, 3. państwo, 4. państwa, 5. demokracja, 6. samorealizacji, 7. dobra, 8. kulturalny, 9. społeczny, 10. piękna, 11. gospodarczy, 12. spółki zmierza do powstania (tu wybierz) 1. polityka, 2. gospodarstwa domowego, 3. państwo, 4. państwa, 5. demokracja, 6. samorealizacji, 7. dobra, 8. kulturalny, 9. społeczny, 10. piękna, 11. gospodarczy, 12. spółki. Dzieje się tak, ponieważ wszyscy dążą do pewnego (tu wybierz) 1. polityka, 2. gospodarstwa domowego, 3. państwo, 4. państwa, 5. demokracja, 6. samorealizacji, 7. dobra, 8. kulturalny, 9. społeczny, 10. piękna, 11. gospodarczy, 12. spółki, ale w pierwszej kolejności robi to najważniejsza ze wszystkich wspólnot, czyli (tu wybierz) 1. polityka, 2. gospodarstwa domowego, 3. państwo, 4. państwa, 5. demokracja, 6. samorealizacji, 7. dobra, 8. kulturalny, 9. społeczny, 10. piękna, 11. gospodarczy, 12. spółki.
31
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.

1
Ustawa rządowa z dnia 3-go maja 1791 r.

V. Rząd, czyli oznaczenie władz publicznych

Wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu. Aby więc całość państw, wolność obywatelską i porządek społeczności w równej wadze na zawsze zostawały, trzy władze rząd narodu polskiego składać powinny i z woli prawa niniejszego na zawsze składać będą, to jest: władza prawodawcza w Stanach zgromadzonych, władza najwyższa wykonawcza w królu i Straży, i władza sądownicza w jurysdykcjach, na ten koniec ustanowionych lub ustanowić się mających.

3m Źródło: Ustawa rządowa z dnia 3-go maja 1791 r., dostępny w internecie: libr.sejm.gov.pl [dostęp 5.02.2021 r.].
RmAmEHEu6SqU9
Podaj, o jakiej zasadzie, charakterystycznej dla społeczeństwa obywatelskiego, jest mowa w powyższym artykule Konstytucji RP. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.

Alexis de Toquevile1
Alexis de Toquevile

Społeczeństwa demokratyczne, które zagwarantowały obywatelom wolność polityczną, powiększając jednocześnie despotyzm administracyjny, reprezentują bardzo osobliwy sposób myślenia. Uważa się tam, że obywatelom nie można powierzyć drobnych spraw, do których wystarcza zdrowy rozsądek, natomiast powierza się im wielkie prerogatywy w dziedzinie rządzenia państwem. Są oni na zmianę zabawką w ręku władzy lub jej zwierzchnikami, są czymś więcej niż królowie i czymś mniej niż ludzie zarazem. Wypróbowawszy wszystkie możliwe systemy wyborcze i nie znalazłszy żadnego, który by im odpowiadał, społeczeństwa takie, zdumione, ciągle nie ustają w poszukiwaniach, tak jakby zło nie wynikało z samej konstytucji kraju, lecz z systemu wyborczego. Trudno zresztą zrozumieć, w jaki sposób ludzie, którzy wyrzekli się rządzenia samymi sobą, mogliby dokonać właściwego wyboru tych, którzy mają nimi rządzić. Trudno uwierzyć, by głosowanie zniewolonych ludzi mogło kiedykolwiek powołać rząd liberalny, silny i mądry.

ameryce Źródło: Alexis de Tocqueville. Cytat za: O demokracji w Ameryce, tłum. Marcin Król, Warszawa 1976., pl.wikiquote.org [dostęp 5.02.2021 r.].
RfvlpwiA7eVyJ
Wyjaśnij, jakie niebezpieczeństwo widział Alexis de Tocqueville w wolności politycznej. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.

1
Marcin Wałdoch Krótka historia idei społeczeństwa obywatelskiego

G. Hegel uważał, „że obywatel nie kieruje się wyłącznie wąskim egoistycznym interesem, lecz także – poprzez zapośredniczenie celów ogólnych – interesem ogólnospołecznym”. Widzi on społeczeństwo obywatelskie jako produkt kapitalizmu, z tym, że jasno określa, że nie ma społeczeństwa obywatelskiego bez państwa, choć podaje on państwo jako przesłanie do powstania społeczeństwa obywatelskiego, nie odwrotnie. Zasadniczym jest też, że określił on miejsce społeczeństwa obywatelskiego w stosunkach jednostka – państwo. Wyraził jasne przekonanie, że społeczeństwo obywatelskie jest pośrednikiem między państwem a rodziną, ponadto uważa, że właśnie jego istnienie i powstanie umożliwiły dopiero czasy najnowsze, którym nieobce są idee społeczeństwa jako takiego i wolnej jednostki. Widoczna jest dychotomia państwo – społeczeństwo obywatelskie, które można było według innych opisać jako synonim. Hegel jednak i tu wyraża swoją oryginalność, bowiem zakłada jasno, że ani społeczeństwo obywatelskie, ani państwo nie są bytami niezależnymi, a dla dobra społeczeństwa, tak wewnętrznego, jak i zewnętrznego, konieczne jest istnienie państwa i jego służb kontrolnych (policja, sądy) dla zabezpieczenia interesu jednostki, społeczeństwa, jak i państwa. Także Hegel, chyba jako pierwszy, nierozerwalnie widzi państwo i społeczeństwo obywatelskie, jako składniki komplementarne pewnej spójnej całości.
(…)
Dla M. Heideggera różnorodność i podział na państwo i społeczeństwo obywatelskie był wręcz rzeczą znienawidzoną. Widział państwo i społeczeństwo jako komplementarną całość, jako Volkgemainschaft (wspólnota narodu). Choć u M. Heideggera autonomia społeczeństwa obywatelskiego zanika wobec założenia przez niego a priori, że państwo jest pierwotne. Pojawiają się inne interpretacje, szczególnie osadzone w subiektywizmie, mówiące o tym, że M. Heidegger wyraża w swej filozofii wręcz niepokój o istnienie społeczeństwa obywatelskiego. Bez wątpliwości pozostaje fakt nadrzędności państwa u autora „Bycia i czasu”, ale co ciekawe, ta moc i ta nadrzędność stanowi implikację niezależnego istnienia wspólnoty obywatelskiej.

krótka Źródło: Marcin Wałdoch, Krótka historia idei społeczeństwa obywatelskiego, „Słowo Młodych” 2008, nr 1 (4), s. 10–14.
R1eE74un6VeiB
Wyjaśnij, jakie są podobieństwa pomiędzy wizją społeczeństwa obywatelskiego G. Hegla i M. Heideggera. (Uzupełnij).