Sprawdź się
Spośród podanych wybierz dwie cechy charakteryzujące obieg fosforu w przyrodzie:
- Jest to obieg bez udziału gazów.
- Jest to obieg bez udziału reducentów.
- Jest to obieg powolny lub szybki.
- Jest to obieg pomiędzy skałami i wodą.
- Jest to obieg zależny od nawozów fosforowych.
Lata gospodarcze | 2005/06 | 2006/07 | 2007/08 | 2008/09 | 2009/10 | 2010/11 | 2011/12 | 2012/13 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Wartość | 442 | 412 | 462 | 375 | 353 | 408 | 371 | 387 |
Indeks dolny Na podstawie: dane Głównego Urzędu Statystycznego. Indeks dolny koniecNa podstawie: dane Głównego Urzędu Statystycznego.
Wykonaj wykres na podstawie danych z tabeli.
Wykres sporządzony na podstawie danych GUS zamieszczonych w ćwiczeniu 3 obrazuje trend stosowania nawozów fosforowych, który można określić mianem: Możliwe odpowiedzi: 1. tendencji wzrostowej, 2. tendencji spadkowej, 3. tendencji stałej, 4. tendencji dynamicznej
Wskaż właściwą odpowiedź.
Wykres sporządzony na podstawie danych GUS zamieszczonych w ćwiczeniu 3 obrazuje trend stosowania nawozów fosforowych, który można określić mianem:
- tendencji wzrostowej
- tendencji spadkowej
- tendencji stałej
- tendencji dynamicznej
Zaznacz w tekście wybrane sformułowania tak, aby zdania były prawdziwe.
Ze względu na powszechność występowania fosforu w żywności {obserwuje się}{#nie obserwuje} się na ogół jego niedoborów. Jeżeli w diecie fosforu jest za dużo, to pierwiastek po dostaniu się z jelit do krwiobiegu pobudzi tarczycę i {#zwiększy}{zmniejszy} wydzielanie hormonu kalcytoniny. Kalcytonina pobudzi {wchłanianie}{#usuwanie} wapnia z kości, czym spowoduje ich {#osłabienie}{wzmocnienie}.
Fosfor jest jednym ze składników kości i zębów. W kościach występuje w połączeniu z wapniem jako hydroksyapatyt. Do jego wchłaniania konieczne są witaminy A i D.
Spośród pokarmów bogatych w fosfor wybierz grupę, która pozwoli na dobre zaopatrzenie organizmu w ten pierwiastek:
- chude mięso
- nabiał odtłuszczony
- kasze, płatki
- pestki i orzechy
Fosfor w nadmiarze jest szkodliwy. Wskaż chorobę, która rozwija się w wyniku spożywania wysoko przetworzonych pokarmów i napojów zawierających związki fosforu:
- krzywica
- próchnica
- otyłość
- nadciśnienie
Uzupełnij pierwszą część zdania i uzasadnij jego słuszność, wybierając właściwe wyrażenia. Rozkład martwej materii organicznej przez bakterie 1. fosfor pobrany przez rośliny może trafić do konsumentów, 2. nie ma wpływu na obieg fosforu, 3. biomasa roślin jest sprzątana z pól uprawnych, 4. wycofuje fosfor z obiegu, 5. rośliny pobierają z gleby tylko rozpuszczalne jony organiczne, 6. umożliwia „szybki obieg” fosforu, ponieważ 1. fosfor pobrany przez rośliny może trafić do konsumentów, 2. nie ma wpływu na obieg fosforu, 3. biomasa roślin jest sprzątana z pól uprawnych, 4. wycofuje fosfor z obiegu, 5. rośliny pobierają z gleby tylko rozpuszczalne jony organiczne, 6. umożliwia „szybki obieg” fosforu.
W przyrodzie mamy do czynienia z „wolnym” i „szybkim” obiegiem fosforu. Wolny obieg to krążenie tego pierwiastka pomiędzy skałami, glebą i wodą. Szybki obieg dotyczy ekosystemów.
Uzupełnij pierwszą część zdania i uzasadnij jego słuszność, wybierając właściwe wyrażenia.
rośliny pobierają z gleby tylko rozpuszczalne jony organiczne, wycofuje fosfor z obiegu, biomasa roślin jest sprzątana z pól uprawnych, fosfor pobrany przez rośliny może trafić do konsumentów, nie ma wpływu na obieg fosforu, umożliwia „szybki obieg” fosforu
Rozkład martwej materii organicznej przez bakterie ................................................................................................................................, ponieważ .................................................................................................................................
Zaplanuj doświadczenie, w którym wykażesz wpływ związków fosforu na wzrost rzeżuchy. Pamiętaj o próbie kontrolnej.
Fosfor może łączyć się z innymi pierwiastkami, tworząc kompleksy niedostępne dla roślin.
Indeks górny Źródło: Barbara Sapek, Nagromadzenie i uwalnianie fosforu w glebach – źródła, procesy, przyczyny, Instytut Technologiczno‑Przyrodniczy w Falentach, Zakład Ochrony Jakości Wody. Indeks górny koniecŹródło: Barbara Sapek, Nagromadzenie i uwalnianie fosforu w glebach – źródła, procesy, przyczyny, Instytut Technologiczno‑Przyrodniczy w Falentach, Zakład Ochrony Jakości Wody.