Wskaż, które zdanie jest prawdziwe. 1. Reakcje nieodwracalne, to reakcje biegnące do samego końca., 2. Parowanie bromu jest przykładem odwracalnej przemiany chemicznej., 3. Poprawny zapis równań reakcji chemicznych polega na umieszczeniu wzorów substratów za strzałką, a wzorów produktów przed strzałką., 4. Reakcje odwracalne zachodzą tylko w układzie izolowanym., 5. Reakcje odwracalne nie biegną do samego końca, ale w momencie ustalenia stanu równowagi między zawartością substratów, a produktów ulegają zatrzymaniu.
11
Ćwiczenie 2
Określ, które z poniższych reakcji są odwracalne, a które nieodwracalne.
R1LHIlB1wuhKL
reakcja nieodwracalna Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 grupy 1, 2. element 3 grupy 1, 3. element 2 grupy 1, 4. element 1 grupy 2, 5. element 2 grupy 2, 6. element 1 grupy 1, 7. element 3 grupy 2 reakcja odwracalna Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 grupy 1, 2. element 3 grupy 1, 3. element 2 grupy 1, 4. element 1 grupy 2, 5. element 2 grupy 2, 6. element 1 grupy 1, 7. element 3 grupy 2
reakcja nieodwracalna Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 grupy 1, 2. element 3 grupy 1, 3. element 2 grupy 1, 4. element 1 grupy 2, 5. element 2 grupy 2, 6. element 1 grupy 1, 7. element 3 grupy 2 reakcja odwracalna Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 grupy 1, 2. element 3 grupy 1, 3. element 2 grupy 1, 4. element 1 grupy 2, 5. element 2 grupy 2, 6. element 1 grupy 1, 7. element 3 grupy 2
Przypomnij sobie pojęcia:
reakcja nieodwracalna
reakcja nieodwracalna
reakcja przebiegająca tylko w jednym kierunku
reakcja odwracalna
reakcja odwracalna
reakcja, która przebiega w obu kierunkach celem osiągnięcia stanu równowagi
21
Ćwiczenie 3
Zapisz wyrażenia na stałe równowagi dla poniższych reakcji:
A.
B.
C.
D.
RrMVF9emYtme9
Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
RF64Gw1DzYJ9y
(Uzupełnij).
Zgodnie z prawem działania mas Guldberga‑Waagego, dla reakcji:
wyrażenie na stałą równowagi ma postać:
A.
B.
C.
D.
21
Ćwiczenie 4
Opierając się o definicje układu otwartego, zamkniętego i izolowanego, uzupełnij tekst odpowiadający na pytanie, czy i w jakich warunkach reakcja syntezy amoniaku z gazowych reagentów jest reakcją odwracalną.
RgW4DU42lvIIA
Reakcja chemiczna może być odwracalna lub 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu. Duży wpływ na to, z jaką reakcją chemiczną ma się do czynienia, ma układ, w którym przeprowadza się dana reakcję chemiczną. Dla powyższego przykładu 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu amoniaku reakcja ta jest reakcją 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu, jeśli przeprowadza się ją w układzie 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu oraz w izolowanym, lub jest reakcją 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu, gdy przeprowadza się ją w układzie 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu, a gazowe reagenty mogą 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu układ reakcyjny.
Reakcja chemiczna może być odwracalna lub 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu. Duży wpływ na to, z jaką reakcją chemiczną ma się do czynienia, ma układ, w którym przeprowadza się dana reakcję chemiczną. Dla powyższego przykładu 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu amoniaku reakcja ta jest reakcją 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu, jeśli przeprowadza się ją w układzie 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu oraz w izolowanym, lub jest reakcją 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu, gdy przeprowadza się ją w układzie 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu, a gazowe reagenty mogą 1. przekształcić, 2. półotwartym, 3. nieodwracalną, 4. syntezy, 5. zamkniętym, 6. opuścić, 7. odwracalną, 8. nieodwracalna, 9. otwartym, 10. rozkładu układ reakcyjny.
Przypomnij sobie pojęcia:
układ otwarty
układ otwarty
układ reakcyjny, który może wymieniać z otoczeniem materię i energię
układ zamknięty
układ zamknięty
układ, który nie wymienia z otoczeniem materii chemicznej, lecz może wymieniać z otoczeniem energię
układ izolowany
układ izolowany
układ, który nie może i nie wymienia z otoczeniem ani materii, ani energii
21
Ćwiczenie 5
Oblicz wartość stałej równowagi dla reakcji:
jeśli w stanie równowagi reagenty miały następujące stężenia:
R8t74mQqLwjl9
Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
R86J4Ruc9g1NN
(Uzupełnij).
Należy zapisać wyrażenie na stałą równowagi:
Stała równowagi dla reakcji wynosi 2,25.
21
Ćwiczenie 6
Reakcję syntezy tlenku azotu(II):
prowadzono do ustalenia stanu równowagi (w danej temperaturze). Oblicz, ile wynoszą stężenia substratów w stanie równowagi, wiedząc, że stała równowagi wynosi: 2,07 · 10Indeks górny -31-31, a stężenie tlenku azotu(II) w stanie równowagi wynosiło 2 .
RDGyl6nuKXAL0
Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
R1aPdkfHhK5Hr
(Uzupełnij).
Należy zapisać wyrażenie na stałą równowagi:
Dla podanej reakcji zapisujemy wyrażenie na stałą równowagi reakcji ma postać:
Stężenia substratów w stanie równowagi wynoszą .
31
Ćwiczenie 7
Zapoznaj się z poniższym doświadczeniem i odpowiedz na pytania.
Doświadczenie 1
Przeprowadzono reakcję termicznego rozkładu węglanu wapnia w otwartym naczyniu. Jeśli produkt tej reakcji zostanie pozostawiony w otwartym naczyniu w temperaturze pokojowej, to wówczas może odtworzyć jej substrat. Zapisz równania dla obydwu reakcji i odpowiedz na pytania.
RhX35fW6qkQW2
Reakcja odtworzenia węglanu wapnia jest reakcją odwrotną do jego rozkładu, czy powyższe reakcje są odwracalne? Tu uzupełnij.
2. W jakich warunkach powyższa reakcja osiągnie stan równowagi? Tu uzupełnij.
R1Q7vAf6Mep9J
Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
RivksnDPraxuR
(Uzupełnij).
Zastanów się, jakie produkty powstają w wyniku termicznego rozkładu węglanu wapnia. W celu odpowiedzi na pytania pomyśl, w jakim stanie skupienia są produkty tej reakcji.
Reakcja pierwsza:
Reakcja druga:
Obydwa przykłady reakcji to reakcje nieodwracalne.
Warunki potrzebne do tego, aby powyższa reakcja była reakcją odwracalną, tj. osiągnęła stan równowagi, to zastosowanie warunków zgodnych z układem izolowanym.
Reakcja pierwsza:
Reakcja druga:
31
Ćwiczenie 8
Zaproponuj doświadczenie, które przedstawi, że reakcja otrzymywania chlorku sodu z octanu sodu i kwasu solnego jest reakcją odwracalną. Zapisz słownie czynności, jakie należy wykonać.
RazzEX3Nt2an9
Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
RIFJteZR1ItQr
(Uzupełnij).
Należy udowodnić odwracalność reakcji:
Pierwsza część: Do probówki należy wprowadzić 10 1M roztwór i dodać do niego pół łyżeczki octanu sodu, całość należy zamieszać do całkowitego rozpuszczenia. Następnie papierkiem wskaźnikowym można sprawdzić pH‑które wskaże na odczyn kwasowy, jednak najbardziej charakterystyczny będzie fakt, że poczujemy silny zapach octu‑kwas octowy.
Druga część: Do probówki należy dodać szczyptę stałego chlorku sodu, następnie dodać 10 roztworu kwasu octowego o stężeniu 1 o stężeniu 1 i całość wymieszać do całkowitego rozpuszczenia. Chlorek sodu reaguje z kwasem octowym, czego dowodem jest wydzielanie się silnego zapachu chlorowodoru i gdy całość pozostawimy do krystalizacji, otrzymamy kryształy octanu sodu.