Zwróć uwagę, że organy, do których kompetencji należy wprowadzanie źródeł prawa do polskiego porządku prawnego to nie tylko organy ustawodawcze.

• Konstytucja RP: Sejm RP, Senat RP, Prezydent RP;

• ustawa: Sejm RP, Senat RP, Prezydent RP;

• umowa międzynarodowa: Rada Ministrów (któryś z jej członków), Prezydent RP (ratyfikacja); jeśli jednak umowa międzynarodowa jest jedną z wymienionych w art. 89 ust. 1 pkt 1–5, dochodzi procedura legislacyjna wprowadzająca ustawę wyrażającą zgodę na ratyfikację; pełny zestaw organów wyglądałby w tym przypadku następująco: Rada Ministrów (któryś z jej członków), Sejm RP, Senat RP, Prezydent RP (dwukrotnie – podpisując ustawę i ratyfikując);

• Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, poszczególni ministrowie, Prezydent RP, KRRiT;

• organy prawodawcze samorządów (rady gmin i powiatów oraz sejmiki wojewódzkie),

• organy wykonawcze samorządów oraz  terenowe organy administracji rządowej (prezydent miasta, wojewoda).

Przypomnij sobie, czym jest suwerenność państwa.

Argument: Na podstawie tego przepisu Rzeczpospolita Polska traci część kompetencji organów władzy państwowej na rzecz organizacji międzynarodowej lub organu międzynarodowego.

Kontrargument: Zmniejszenie kompetencji organów władzy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej odbywa się wyłącznie za jej zgodą – Polska ceduje te kompetencje z własnej woli (nie zaś je „traci”).

Przypomnij sobie, jakie organy władzy biorą udział w ratyfikacji umów międzynarodowych.

1. Ratyfikacja na mocy ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację uchwalonej przez sejm większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.

2. Ratyfikacja na mocy zgody wyrażonej w referendum ogólnokrajowym.

Decyzja o wyborze jednej z tych dróg ratyfikacji podejmowana jest poprzez uchwałę sejmu podjętą bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Zastanów się, czy umowy międzynarodowe są wyżej czy niżej w hierarchii źródeł prawa niż ustawa.

Umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową, jeśli jej ratyfikacja wymagała wcześniejszej zgody wyrażonej w ustawie (ponieważ umowa dotyczy: pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych; wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji RP; członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej; znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym; spraw uregulowanych w ustawie lub w których konstytucja wymaga ustawy).

Zastanów się, czym różni się rozporządzenie od ustawy.

• wydawane na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie,

• służy jej wykonaniu,

• jest ograniczone co do organu wydającego oraz zakresu regulacji,

• ma charakter imienny, a zatem nie może zostać przekazane żadnemu innemu organowi.

Zastanów się, czy w sytuacjach wyjątkowych potrzebny jest alternatywny wobec sejmu organ stanowiący prawo.

Jeśli państwo znajduje się w kryzysowej sytuacji (stan wojenny), a władza ustawodawcza jest sparaliżowana (nie mogąc się zebrać na posiedzenie), musi istnieć mechanizm pozwalający skutecznie realizować jej zadania (zwłaszcza najpilniejsze, związane z kryzysową sytuacją) przez organ jednoosobowy (szybciej podejmujący decyzję, bez potrzeby „zbierania się”) jednak wciąż o dużej legitymacji społecznej (wybierany bezpośrednio) – Prezydenta RP.

Przypomnij sobie, czy wydawanie rozporządzeń z mocą ustawy należy do prerogatyw Prezydent RP.

Ograniczenia:

• stan wojenny;

• sejm nie może się zebrać na posiedzenie;

• rozporządzenie takie musi być wydane w zakresie i w granicach określonych w art. 228 ust. 3–5;

• rozporządzenie takie wydawane jest na wniosek Rady Ministrów;

• rozporządzenie takie podlega zatwierdzeniu przez sejm na najbliższym posiedzeniu.

Uczynienie z rozporządzenia z mocą ustawy prezydenckiej prerogatywy nieograniczonej wskazanymi warunkami naruszałoby np. zasadę trójpodziału władzy, byłoby zagrożeniem dla praw i wolności człowieka i obywatela, a więc nie miałoby charakteru demokratycznego.