Sprawdź się
Uzupełnij poniższą tabelę, wstawiając w odpowiednie kolumny cechy archeopteryksa charakterystyczne dla gadów lub ptaków.
Cechy charakterystyczne dla gadów | Cechy charakterystyczne dla ptaków |
---|---|
Powyższe zdjęcie przedstawia rekonstrukcję praptaka (Archeopteryx), uważanego za ogniwo pośrednie pomiędzy gadami i ptakami.
Zdarza się, że odkrycie archeologiczne dostarcza i bezpośrednich, i pośrednich dowodów na ewolucję. W 2019 r. w Egipcie odkryto gliniane naczynia służące do fermentacji piwa. Znalezione w nich drożdże miały ok. 5000 lat i znajdowały się w stanie życia utajonego (anabiozy). Naukowcy uwarzyli piwo z zastosowaniem odkrytego szczepu oraz równie starego przepisu. Starożytne drożdże znacznie różniły się od współczesnych szczepów piwowarskich zarówno pod względem genetycznym, jak i zdolności fermentacyjnych.
Indeks górny Źródło: David Nield, Someone Has Made Beer Using 5,000‑Year‑Old Yeast From Ancient Egypt, ScienceAlert.com, 24 maja 2019. Indeks górny koniecŹródło: David Nield, Someone Has Made Beer Using 5,000‑Year‑Old Yeast From Ancient Egypt, ScienceAlert.com, 24 maja 2019.
Pierwsze z powyższych zdjęć przedstawia osobnika gatunku Neoglyphea inopinata (inopinata oznacza „niespodziewany”), drugie natomiast – skamielinę gatunku Mecochirus lingimanatus odnalezioną na terenie bawarskich wykopalisk Solnhofen Limestone. Oba wymienione gatunki należą do grupy Glypheoidae, spośród której znaczna część gatunków wymarła. Neoglyphea inopinata znamy jedynie na podstawie analizy 17 okazów wyłowionych z wód Filipin i Australii. Wszystkie dziesięcionożne gatunki z grupy Glypheoidae wykazują lub wykazywały znaczne podobieństwa morfologiczne. Jednak prawie wszystkie dane na ich temat pochodzą z prac kopalnych.
Indeks dolny Na podstawie: Jacques Forest, [Neoglyphea inopinata: A Crustacean “Living Fossil” from the Philippines], „Science” 1976, nr 192(4242), s. 884. Indeks dolny koniecNa podstawie: Jacques Forest, [Neoglyphea inopinata: A Crustacean “Living Fossil” from the Philippines], „Science” 1976, nr 192(4242), s. 884.
Na pierwszym z powyższych zdjęć znajdują się stromatolity w Zatoce Rekina (zachodnie w wybrzeże Australii). Na zdjęciu drugim widoczny jest przekrój stromatolitu. Te formacje skalne powstały poprzez stopniowe odkładanie się warstw cyjanobakterii i ich mineralizację po śmierci. Szacuje się, że najstarsze z nich mogą mieć nawet ponad 3,5 mld lat. Żyjące dzisiaj cyjanobakterie są najstarszymi znanymi nam żywymi skamieniałościami. Dzięki zdolności do fotosyntezy przyczyniły się do uformowania tlenowej atmosfery Ziemi. Ciekawe jest to, że cyjanobakterie zawierają chlorofil a (charakterystyczny dla eukariotów), podczas gdy inne organizmy prokariotyczne przeprowadzają fotosyntezę za pomocą bakteriochlorofilu. Genom cyjanobakterii ma formę kolistą, a sekwencja nukleotydów DNA wykazuje duże podobieństwo do sekwencji genomu chloroplastowego.
Indeks dolny Na podstawie: Jeong‑Hyun Lee, Stromatolite, [w:] Reference Module in Earth Systems and Environmental Sciences, Elsevier 2019. Indeks dolny koniecNa podstawie: Jeong‑Hyun Lee, Stromatolite, [w:] Reference Module in Earth Systems and Environmental Sciences, Elsevier 2019.