Sprawdź się

1
Pokaż ćwiczenia:
Rhj45Epk2u8hv1
Ćwiczenie 1
Przyporządkuj do dwóch grup wyrazy bliskoznaczne do słowa „spolegliwy”. Wyrazy zbliżone do jego współczesnego sensu potocznego: Możliwe odpowiedzi: 1. godny zaufania, 2. wiarygodny, 3. niekonfliktowy, 4. posiadający silny charakter, 5. uległy, 6. wytrwały, 7. pozbawiony silnego charakteru, 8. niekonsekwentny Wyrazy bliskie znaczeniu, w jakim występuje ono w myśli Kotarbińskiego: Możliwe odpowiedzi: 1. godny zaufania, 2. wiarygodny, 3. niekonfliktowy, 4. posiadający silny charakter, 5. uległy, 6. wytrwały, 7. pozbawiony silnego charakteru, 8. niekonsekwentny

Przyporządkuj do dwóch grup wyrazy bliskoznaczne do słowa „spolegliwy”.

niekonsekwentny, uległy, godny zaufania, niekonfliktowy, wiarygodny, pozbawiony silnego charakteru, posiadający silny charakter, wytrwały

Wyrazy zbliżone do jego współczesnego sensu potocznego:  
Wyrazy bliskie znaczeniu, w jakim występuje ono w myśli Kotarbińskiego:  
RIezWrSml5FKY1
Ćwiczenie 2
Uzupełnij tekst właściwymi pojęciami. „Bo wzorzec porządnego człowieka, czyli — wedle naszego rozumienia — opiekuna 1. niezmiennego, 2. litości godnym, 3. radykalnego, 4. waleczność, 5. altruizm, 6. podopiecznym, 7. heroicznego, 8. spolegliwego nie spada z zaświatów ani nie jest jakimś echem 1. niezmiennego, 2. litości godnym, 3. radykalnego, 4. waleczność, 5. altruizm, 6. podopiecznym, 7. heroicznego, 8. spolegliwego ideału bytującego w rejonach czystych idei. Ukształtował się on w walkach obronnych, a stąd jego aspekt dwoisty: sentymentu dla istot bronionych i walorów składających się na 1. niezmiennego, 2. litości godnym, 3. radykalnego, 4. waleczność, 5. altruizm, 6. podopiecznym, 7. heroicznego, 8. spolegliwego w stosunku do sił grożących istotom 1. niezmiennego, 2. litości godnym, 3. radykalnego, 4. waleczność, 5. altruizm, 6. podopiecznym, 7. heroicznego, 8. spolegliwego. ”

Źródło: T. Kotarbiński, Medytacje o życiu godziwym, Warszawa 1986.

Uzupełnij tekst właściwymi pojęciami.

litości godnym, spolegliwego, heroicznego, podopiecznym, niezmiennego, waleczność, altruizm, radykalnego

„Bo wzorzec porządnego człowieka, czyli — wedle naszego rozumienia — opiekuna .............................. nie spada z zaświatów ani nie jest jakimś echem .............................. ideału bytującego w rejonach czystych idei. Ukształtował się on w walkach obronnych, a stąd jego aspekt dwoisty: sentymentu dla istot bronionych i walorów składających się na .............................. w stosunku do sił grożących istotom ............................... ”

Źródło: T. Kotarbiński, Medytacje o życiu godziwym, Warszawa 1986.

RXs7A6UsfENI91
Ćwiczenie 3
Spośród wymienionych poniżej miejsc zaznacz te, gdzie intuicje moralne w określonym czasie wyrażały się w zupełnie innych przekonaniach o tym, co jest moralnie oczywiste, niż oczywistość serca T. Kotarbińskiego. Możliwe odpowiedzi: 1. Sparta VII w. p.n.e., 2. III Rzesza, 3. Cieśnina Sycylijska – październik 2013 r., 4. Piwnica domu rodzin Skoczylasów i Kosiorów w Rekówce – II wojna światowa (do dnia 6 XII 1942 r.)

Spośród wymienionych poniżej miejsc wskaż te, gdzie intuicje moralne w określonym czasie wyrażały się w zupełnie innych przekonaniach o tym, co jest moralnie oczywiste, niż oczywistość serca T. Kotarbińskiego.

  • Sparta VII w. p.n.e.
  • III Rzesza
  • Cieśnina Sycylijska – październik 2013 r.
  • Piwnica domu rodzin Skoczylasów i Kosiorów w Rekówce – II wojna światowa (do dnia 6 XII 1942 r.)
R1CGvTCOdDLcW1
Ćwiczenie 4
Wśród poniższych zdań zaznacz te, w których popełniono błąd ekwiwokacji (błąd logiczny polegający na użyciu w jednej wypowiedzi jednego słowa w różnych znaczeniach). Możliwe odpowiedzi: 1. Opiekun spolegliwy troszczy się o podopiecznych i spolegliwie reaguje na ich występki., 2. Franek jest spolegliwy – nikt nie widział, by kiedykolwiek kłócił się z żoną., 3. Opiekun spolegliwy to koncepcja etyczna Tadeusza Kotarbińskiego., 4. Opiekun spolegliwy wykazuje się spolegliwym charakterem niezależnie od okoliczności, nie ulega chimerycznym zachciankom ani własnym słabościom., 5. Bądź trochę spolegliwszy wobec twojej siostry, przecież koncepcja opiekuna spolegliwego jest autorstwa filozofa ze szkoły lwowsko-warszawskiej, twojej ulubionej.

Wśród poniższych zdań wskaż te, w których popełniono błąd ekwiwokacji (błąd logiczny polegający na użyciu w jednej wypowiedzi jednego słowa w różnych znaczeniach).

  • Opiekun spolegliwy troszczy się o podopiecznych i spolegliwie reaguje na ich występki.
  • Franek jest spolegliwy – nikt nie widział, by kiedykolwiek kłócił się z żoną.
  • Opiekun spolegliwy to koncepcja etyczna Tadeusza Kotarbińskiego.
  • Opiekun spolegliwy wykazuje się spolegliwym charakterem niezależnie od okoliczności, nie ulega chimerycznym zachciankom ani własnym słabościom.
  • Bądź trochę spolegliwszy wobec twojej siostry, przecież koncepcja opiekuna spolegliwego jest autorstwa filozofa ze szkoły lwowsko-warszawskiej, twojej ulubionej.
R4pUuTOjuiuEq2
Ćwiczenie 5
Spośród poniższych postaci zaznacz te, których działalność wychowawczą i opiekuńczą można uznać za realizację wzorca opiekuna spolegliwego. Możliwe odpowiedzi: 1. Jean Jacques Rousseau, 2. ks. Jan Kaczkowski, 3. Juliusz Słowacki, 4. Janusz Korczak

Spośród poniższych postaci wskaż te, których działalność wychowawczą i opiekuńczą można uznać za realizację wzorca opiekuna spolegliwego.

  • Jean Jacques Rousseau
  • ks. Jan Kaczkowski
  • Juliusz Słowacki
  • Janusz Korczak
R15Ug6xyMMQnm2
Ćwiczenie 6
Wśród poniższych zdań zaznacz te, których nie mógłby wypowiedzieć zwolennik etyki niezależnej. Możliwe odpowiedzi: 1. Transcendentnie istniejące wartości domagają się urzeczywistnienia w świecie empirycznym., 2. Bóg zakazał cudzołóstwa i dlatego należy być wiernym w małżeństwie., 3. Nie czyń drugiemu, co Tobie niemiłe., 4. Opiekuj się dziećmi tak, by wyrosły na porządnych ludzi., 5. Czcij ojca swego i matkę swoją.

Wśród poniższych zdań wskaż te, których nie mógłby wypowiedzieć zwolennik etyki niezależnej.

  • Transcendentnie istniejące wartości domagają się urzeczywistnienia w świecie empirycznym.
  • Bóg zakazał cudzołóstwa i dlatego należy być wiernym w małżeństwie.
  • Nie czyń drugiemu, co Tobie niemiłe.
  • Opiekuj się dziećmi tak, by wyrosły na porządnych ludzi.
  • Czcij ojca swego i matkę swoją.
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z fragmentami wierszy Tadeusza Kotarbińskiego, a następnie podaj cechy, które zostały w nich opisane. Do każdej cechy dopisz jednego bohatera literackiego lub filmowego, który, w twojej ocenie, posiadł ją w stopniu znacznym. Następnie odpowiedz na pytanie, czy któryś spośród wskazanych przez ciebie bohaterów był opiekunem spolegliwym.

Tadeusz Kotrabiński Opiekun spolegliwy

Żyć rozumnie. Odtrącić złudne opowieści.
Trzeźwo sądzić. Z ponętnych urojeń wyzdrowieć.
I temu tylko ufać, co zawrze w swej treści
Dostarczona empirii, rozwagi podpowiedź.

R1aaEvPwtj5pb
Nagranie dźwiękowe z fragmentem wiersza Tadeusza Kotarbińskiego.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D15PKi7jP

Nagranie dźwiękowe z fragmentem wiersza Tadeusza Kotarbińskiego.

1 Źródło: Tadeusz Kotrabiński, Opiekun spolegliwy.
RdotkVotDlD3b
Możliwe odpowiedzi: 1. rozwaga, 2. sprawiedliwość, 3. rygoryzm

  • rozwaga
  • sprawiedliwość
  • rygoryzm
R1auiXz8YKWb6
(Uzupełnij).
Tadeusz Kotarbiński Poezje wybrane

Ostrożnie z kofeiną, gdyż sen spędza z powiek,
Źle też, gdy alkoholem odurza się człowiek,
Lecz nade wszystko strzeżmy się wody sodowej,
Ona bowiem najmocniej uderza do głowy.

5 Źródło: Tadeusz Kotarbiński, Poezje wybrane, Warszawa 1984, s. 52.
RjE77e9NKpNSq
Nagranie dźwiękowe z fragmentem wiersza Tadeusza Kotarbińskiego.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D15PKi7jP

Nagranie dźwiękowe z fragmentem wiersza Tadeusza Kotarbińskiego.

R1PbyKpu78aAt
Możliwe odpowiedzi: 1. pokora, 2. wstrzemięźliwość, 3. rozwaga

  • pokora
  • wstrzemięźliwość
  • rozwaga
R6OqUx18maJ6x
(Uzupełnij).
Tadeusz Kotarbiński Poezje wybrane

Żeś radykał, świergocą dudki na kościele,
Pytam więc, czy to chwalba, czy złośliwe plotki.
Dobrze, jeśli stanowcze stawiasz sobie cele,
Źle, jeśli zapalczywe aprobujesz środki.

RQs5O9d8oAtqw
Nagranie dźwiękowe z fragmentem wiersza Tadeusza Kotarbińskiego.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D15PKi7jP

Nagranie dźwiękowe z fragmentem wiersza Tadeusza Kotarbińskiego.

4 Źródło: Tadeusz Kotarbiński, Poezje wybrane, Warszawa 1984, s. 152.
R1HxIxDz0x8Wh
Możliwe odpowiedzi: 1. wytrwałość, 2. prawdomówność, 3. heroizm

  • wytrwałość
  • prawdomówność
  • heroizm
RHfF7IOALdnb9
(Uzupełnij).
Tadeusz Kotarbiński Poezje wybrane

Wesołe smutki – nazwę tę pochwalę,
Gdyż dwie przyczyny ma ku swej obronie:
Smutek, że radość nigdy nie trwa stale,
Radość, że smutek zawsze ma swój koniec.

3 Źródło: Tadeusz Kotarbiński, Poezje wybrane, Warszawa 1984, s. 81.
R7s5Ynlla2Fsu
Nagranie dźwiękowe z fragmentem wiersza Tadeusza Kotarbińskiego.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D15PKi7jP

Nagranie dźwiękowe z fragmentem wiersza Tadeusza Kotarbińskiego.

R1ZEVnyjOxPrX
Możliwe odpowiedzi: 1. równowaga, 2. optymizm, 3. cierpliwość

  • równowaga
  • optymizm
  • cierpliwość
R9YX160AoNjNV
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Wśród poniższych filozofów zaznacz tych, których przekonania o źródle poznania moralnego są bardzo odległe od przekonań T. Kotarbińskiego.

R4oFm8eggbTDH
Możliwe odpowiedzi: 1. Augustyn z Hippony, 2. Arystoteles, 3. Hume, 4. Platon
R1D6sFeWrblQ1
Odpowiedz na pytanie, jaka była zasadnicza różnica w przekonaniach na temat źródła poznania moralnego między T. Kotarbińskim a wskazanymi filozofami. (Uzupełnij).
Audiobook
Dla nauczyciela