Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

R1Flnx6QXdd2n1

Ćwiczenie 1

Zaznacz związki frazeologiczne i przysłowia, których Jan Piszczyk mógłby użyć do autocharakterystyki.

Lelum polelum
Kiedy wejdziesz między wrony, krakajże jak i ony
Kozioł ofiarny
Biednemu zawsze wiatr w oczy
Brzydkie kaczątko
Piąte koło u wozu
Kłamstwo ma krótkie nogi
W czepku urodzony
Czarny charakter
Nie sprzedać tanio skóry
Kłaść się Rejtanem
Mieć asa w rękawie
Szpakami karmiony
Cnota naukę przechodzi

R16ijFhsT0tDk1

Ćwiczenie 2

Ułóż w kolejności chronologicznej wydarzenia z życia Jana Piszczyka.

Śledzenie męża Kropaczyńskiej
Udział w demonstracji członków Ozonu i ONR
Poznanie Basi
Praca w fabryce broni
Rozpoczęcie pracy w biurze pisania podań
Uwięzienie w stalagu
Wyjazd z Wąsikiem do Krakowa
Odznaczenie za wzorową pracę
Prześladowanie przez studentów z powodu wyglądu
Przeprowadzka do mieszkania Jelonka
Spotkanie z podchorążym Sawickim w mieszkaniu konspiracyjnym
Poznanie Joli
Wstąpienie do Ozonu

RFzUgHEDVzKrs1

Ćwiczenie 3

Połącz działania Jana Piszczyka z motywami, które nim kierowały. wstąpienie do Ozonu Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeba ochrony bliskiej osoby, 2. potrzeba bycia bohaterem, 3. potrzeba zabezpieczenia przed kolejnymi nieszczęściami, 4. potrzeba ochronienia się przed prześladowaniem, 5. chęć wtopienia się w tłum, 6. potrzeba zainteresowania ze strony kobiet, 7. potrzeba uznania ze strony przełożonych wykrzykiwanie antysemickich haseł na demonstracji Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeba ochrony bliskiej osoby, 2. potrzeba bycia bohaterem, 3. potrzeba zabezpieczenia przed kolejnymi nieszczęściami, 4. potrzeba ochronienia się przed prześladowaniem, 5. chęć wtopienia się w tłum, 6. potrzeba zainteresowania ze strony kobiet, 7. potrzeba uznania ze strony przełożonych zgłoszenie się do szkoły oficerskiej Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeba ochrony bliskiej osoby, 2. potrzeba bycia bohaterem, 3. potrzeba zabezpieczenia przed kolejnymi nieszczęściami, 4. potrzeba ochronienia się przed prześladowaniem, 5. chęć wtopienia się w tłum, 6. potrzeba zainteresowania ze strony kobiet, 7. potrzeba uznania ze strony przełożonych przejęcie teczki z drukami konspiracyjnymi Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeba ochrony bliskiej osoby, 2. potrzeba bycia bohaterem, 3. potrzeba zabezpieczenia przed kolejnymi nieszczęściami, 4. potrzeba ochronienia się przed prześladowaniem, 5. chęć wtopienia się w tłum, 6. potrzeba zainteresowania ze strony kobiet, 7. potrzeba uznania ze strony przełożonych próba zaangażowania w konspirację Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeba ochrony bliskiej osoby, 2. potrzeba bycia bohaterem, 3. potrzeba zabezpieczenia przed kolejnymi nieszczęściami, 4. potrzeba ochronienia się przed prześladowaniem, 5. chęć wtopienia się w tłum, 6. potrzeba zainteresowania ze strony kobiet, 7. potrzeba uznania ze strony przełożonych gorliwe tworzenie gazetek naściennych Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeba ochrony bliskiej osoby, 2. potrzeba bycia bohaterem, 3. potrzeba zabezpieczenia przed kolejnymi nieszczęściami, 4. potrzeba ochronienia się przed prześladowaniem, 5. chęć wtopienia się w tłum, 6. potrzeba zainteresowania ze strony kobiet, 7. potrzeba uznania ze strony przełożonych prośba o zgodę na pozostanie w więzieniu Możliwe odpowiedzi: 1. potrzeba ochrony bliskiej osoby, 2. potrzeba bycia bohaterem, 3. potrzeba zabezpieczenia przed kolejnymi nieszczęściami, 4. potrzeba ochronienia się przed prześladowaniem, 5. chęć wtopienia się w tłum, 6. potrzeba zainteresowania ze strony kobiet, 7. potrzeba uznania ze strony przełożonych

Połącz działania Jana Piszczyka z motywami, które nim kierowały.

potrzeba ochrony bliskiej osoby, chęć wtopienia się w tłum, potrzeba ochronienia się przed prześladowaniem, potrzeba zabezpieczenia się przed kolejnymi nieszczęściami, potrzeba zainteresowania ze strony kobiet, potrzeba uznania ze strony przełożonych, potrzeba bycia bohaterem

wstąpienie do Ozonu
wykrzykiwanie antysemickich haseł na demonstracji
zgłoszenie się do szkoły oficerskiej
przejęcie teczki z drukami konspiracyjnymi
próba zaangażowania w konspirację
gorliwe tworzenie gazetek naściennych
prośba o zgodę na pozostanie w więzieniu

Ćwiczenie 4

Objaśnij stwierdzenie Jana Piszczyka, że za bieg jego życia odpowiedzialne jest „zezowate szczęście”. W odpowiedzi odwołaj się do wydarzeń z biografii bohatera.

R7esMh4BtGqpV

Ćwiczenie 5

Na przykładzie losów Jana Piszczyka wyjaśnij, dlaczego wymienione okoliczności zewnętrzne mogą prowadzić do rozwinięcia przez jednostkę postawy konformizmu.

R1bhBCxbhmj8c

1. Wykluczenie przez rówieśników:
2. Życie w czasie wojny:
3. Życie w państwie autorytarnym:

Ćwiczenie 6

Zredaguj w 5–10 punktach alternatywną wersję życiorysu Jana Piszczyka, która byłaby możliwa, gdyby na zebraniu konspiratorów nie został zdemaskowany przez podchorążego Sawickiego.

R19rWDiWLDEP7

Ćwiczenie 7

W jednej z opinii po obejrzeniu Zezowatego szczęścia można przeczytać:

Tadeusz Drewnowski Za duży blask. O kinie współczesnym
Jest tam znakomicie podchwycona właściwość naszych warunków, w których człowiek nigdy nie wie, czym zawinił i o co będzie podejrzany, a wie, że musiał czymś zawinić i musi być podejrzany.
4 Źródło: Tadeusz Drewnowski, Za duży blask. O kinie współczesnym, Kraków 2004, s. 60–61.

Podaj, co spowodowało, że Piszczyk postrzegał siebie jako ofiarę losu.

RxlPqAvYxXBcz

Wydarzenie z życia Piszczyka:
Błąd Piszczyka w ocenie sytuacji:

Ćwiczenie 8

Przygotuj szkic mowy obrończej i mowy oskarżycielskiej w sądzie nad Janem Piszczykiem. Zapisz po 3 argumenty, których mogliby użyć obrońca i oskarżyciel, i dobierz do nich przykłady działań bohatera.

R1a0X9myDduat

Argumentacja obrony Argumentacja oskarżenia Argument 1: Argument 1: Przykład 1: Przykład 1: Argument 2: Argument 2: Przykład 2: Przykład 2: Argument 3: Argument 3: Przykład 3: Przykład 3:

Praca domowa

Od konformizmu do bohaterstwa ‒ Czy Jan Piszczyk mógłby zostać bohaterem na miarę podmiotu lirycznego z wiersza Potęga smaku?
W pracy odwołaj się do:
• utworu Zbigniewa Herberta Potęga smaku,
• filmu Andrzeja Munka „Zezowate szczęście”,
• wybranych kontekstów.

Zbigniew Herbert Potęga smaku
Pani Profesor Izydorze Dąmbskiej
To wcale nie wymagało wielkiego charakteru
nasza odmowa niezgoda i upór
mieliśmy odrobinę koniecznej odwagi
lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku
Tak smaku
w którym są włókna duszy i cząstki sumienia
Kto wie gdyby nas lepiej i piękniej kuszono
słano kobiety różowe płaskie jak opłatek
lub fantastyczne twory z obrazów Hieronima Boscha
lecz piekło w tym czasie było jakie
mokry dół zaułek morderców barak
nazwany pałacem sprawiedliwości
samogonny Mefisto w leninowskiej kurtce
posyłał w teren wnuczęta Aurory
chłopców o twarzach ziemniaczanych
bardzo brzydkie dziewczyny o czerwonych rękach
Zaiste ich retoryka była aż nazbyt parciana
(Marek Tulliusz obracał się w grobie)
łańcuchy tautologii parę pojęć jak cepy
dialektyka oprawców żadnej dystynkcji w rozumowaniu
składnia pozbawiona urody koniunktiwu
Tak więc estetyka może być pomocna w życiu
nie należy zaniedbywać nauki o pięknie
Zanim zgłosimy akces trzeba pilnie badać
kształt architektury rytm bębnów i piszczałek
kolory oficjalne nikczemny rytuał pogrzebów
Nasze oczy i uszy odmówiły posłuchu
książęta naszych zmysłów wybrały dumne wygnanie
To wcale nie wymagało wielkiego charakteru
mieliśmy odrobinę niezbędnej odwagi
lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku
Tak smaku
który każe wyjść skrzywić się wycedzić szyderstwo
choćby za to miał spaść bezcenny kapitel ciała
głowa
3 Źródło: Zbigniew Herbert, Potęga smaku, [w:] Wiersze zebrane, oprac. R. Krynicki, Kraków 2008, s. 523–524.

Film

Dla nauczyciela