1
Pokaż ćwiczenia:
RTEaKDrXISHzn1
Ćwiczenie 1
Połącz wydarzenia z odpowiednimi datami. 02.08.1945 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 02.09.1945 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 20.11.1945 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 05.03.1946 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 30.06.1946 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 22.07.1946 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 18.07.1947 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 29.11.1947 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 09.04.1948 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 14.05.1948 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 15.05.1948 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie 24.06.1948 Możliwe odpowiedzi: 1. Przemowa ChurchillaFulton, 2. Referendum ludowe w Polsce, 3. Rezolucja 181, 4. Zakończenie obrad konferencji w Poczdamie, 5. Początek blokady Berlina, 6. Proklamacja niepodległości Indii, 7. Masakra w Dajr Jasin, 8. Wybuch I wojny izraelsko-arabskiej, 9. Kapitulacja Japonii, 10. Proklamacja niepodległości Izraela, 11. Początek procesów norymberskich, 12. Zamach na hotel King David w Jerozolimie
21
Ćwiczenie 2
Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj polecenia.
Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj polecenia.
RXUAXH5T0EExg
Napisy: nad sędzią: ONZ, na torsie postaci po lewej: Palestyński Arab, na torsie postaci po prawej: Palestyński Żyd, na kartce w dłoni Żyda: Podział.
Źródło: By Illingworth, „The Daily Mail", 1947, dostępny w internecie: mideastcartoonhistory.com, tylko do użytku edukacyjnego.
R1ONT5SBo32fi
Napisz, jakiego wydarzenia dotyczy poniższa ilustracja. Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do trzech elementów graficznych. (Uzupełnij) Wyjaśnij przyczyny reakcji poszczególnych postaci lub grup postaci: grupy mężczyzn po lewej stronie, wiwatującego mężczyzny po prawej stronie, postaci na podwyższeniu za biurkiem, mężczyzny oddzielającego dwie grupy. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 3

Uzupełnij ilustrację o „dymki” wyrażające myśli poszczególnych postaci: pielęgniarki, pacjenta oraz mężczyzn z teczkami opisanymi jako USA i ZSRS. Uwaga! Myśli powinny się odnosić do sytuacji politycznej w Palestynie w 1948 r.

RWiNbMXAn3WrE
Napis pod ilustracją: Pielęgniarka radzi: A teraz, panowie, powinniśmy coś zdziałać sami, zamiast mówić jej, co ma robić. Napisy na teczkach (od lewej): W.B. [Wielka Brytania], USA, Francja, ZSRS, Chiny. Napis przy łóżku „pacjentki”: Palestyna. Napis na butelce na stoliku: Podział, na butelce trzymanej przez postać: Powiernictwo.
Źródło: By Illingworth, „Punch", 1948, dostępny w internecie: mideastcartoonhistory.com, tylko do użytku edukacyjnego.
R1LbQISsPjojn
pielęgniarka (Uzupełnij). pacjentka (Uzupełnij). USA (Uzupełnij). ZSRS (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4
Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj polecenia.
Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj polecenia.
R1KRGISWIQthY
Podpis pod ilustracją: Adoptowane dziecko.
Źródło: E.H. Shepard, dostępny w internecie: mideastcartoonhistory.com, tylko do użytku edukacyjnego.
R1cPE3svgrDTo
W którym roku powstała ilustracja? Wybierz właściwą odpowiedź spośród poniższych propozycji. Uzasadnij swój wybór. Możliwe odpowiedzi: 1. 1948, 2. 1947, 3. 1946, 4. żadna z powyższych dat
R1AizdjwSCwLa
Uzasadnienie (Uzupełnij) Rozpoznaj postaci historyczne przedstawione na ilustracji. (Uzupełnij) Wyjaśnij sens przedstawionej sceny. (Uzupełnij).
211
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z tekstem Deklaracji niepodległości Izraela.

1
Deklaracja niepodległości Izraela z 14 maja 1948 r.

Erec-Izrael (kraj Izrael) był kolebką narodu żydowskiego. Tu kształtowała się jego tożsamość duchowa, religijna i polityczna. To tutaj, po raz pierwszy, Żydzi stworzyli państwo, jak również wartości kulturalne o narodowym i uniwersalnym charakterze, obdarowawszy świat Księgą Ksiąg.

Po przymusowym wygnaniu ze swej ziemi przez cały kres rozproszenia naród zachował wiarę i nigdy nie zaprzestał pełnej nadziei modlitwy o powrót do swej ojczyzny i odzyskanie politycznej niezawisłości.

Przywiązanie do tradycji i historii sprawiły, że kolejne pokolenia Żydów dokładały starań, aby ponownie osiedlić się w swojej ojczyźnie. W ostatnich dziesięcioleciach rozpoczął się ich masowy powrót. Pionierzy (imigranci przybywający do Izraela na przekór restrykcyjnemu prawu) i bojownicy użyźnili pustynię, przywrócili język hebrajski, zbudowali wioski i miasta, stworzyli kwitnące społeczeństwo sprawujące kontrolę nad własną gospodarką i kulturą, społeczeństwo kochające pokój – lecz potrafiące się bronić […] i pragnące stworzyć własne państwo.

[…]

Zagłada, która spotkała ostatnio naród – w której zgładzono miliony Żydów w Europie – była kolejnym potwierdzeniem konieczności rozwiązania problemu wyobcowania Żydów poprzez odbudowę w Izraelu państwa żydowskiego, które otwarłoby szeroko bramy ojczyzny dla wszystkich Żydów, przyznając im status pełnoprawnych obywateli wspólnoty międzynarodowej.

[…]

W czasie II wojny światowej społeczność żydowska w tym kraju wspomagała narody miłujące wolność i pokój w ich zmaganiach z siłami nazistowskiej niegodziwości i za cenę krwi swych żołnierzy oraz przez wysiłek zbrojny zyskała prawo zasiadania pośród narodów, które stworzyły ONZ.

29 listopada 1947 Zgromadzenie Ogólne ONZ ogłosiło rezolucję wzywającą do utworzenia państwa żydowskiego w Izraelu. Zgromadzenie nakazało mieszkańcom Izraela powziąć wszelkie kroki niezbędne do wprowadzenia powyższej rezolucji w czyn. Uznanie przez Narody Zjednoczone prawa narodu żydowskiego do stworzenia własnego państwa jest nieodwołalne.

Prawo to jest naturalnym prawem narodu żydowskiego i podobnie jak każdego innego narodu do decydowania o własnym losie we własnym państwie.

STOSOWNIE DO TEGO, MY, PRZEDSTAWICIELE RADY NARODU, REPREZENTANCI SPOŁECZNOŚCI ŻYDOWSKIEJ W IZRAELU I RUCHU SYJONISTYCZNEGO, ZGROMADZENI TU W DNIU WYGAŚNIĘCIA BRYTYJSKIEGO MANDATU W IZRAELU – NA MOCY NASZEGO HISTORYCZNEGO I NATURALNEGO PRAWA, JAK RÓWNIEŻ NA PODSTAWIE UCHWAŁY ZGROMADZENIA OGÓLNEGO NARODÓW ZJEDNOCZONYCH – OGŁASZAMY NINIEJSZYM UTWORZENIE ŻYDOWSKIEGO PAŃSTWA NA ZIEMI IZRAELSKIEJ, KTÓRE MA BYĆ ZNANE JAKO IZRAEL.

c1 Źródło: Deklaracja niepodległości Izraela z 14 maja 1948 r. Cytat za: Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1998, s. 311–312.
RZssJsEyaIXj0
Wyjaśnij, co tekst Deklaracji niepodległości mówi (lub czego nie mówi) o: starożytnej historii Izraela (Uzupełnij) prawie międzynarodowym (Uzupełnij) Wielkiej Koalicji (Uzupełnij) skuteczności ruchu syjonistycznego (Uzupełnij) zasługach Żydów dla kultury światowej (Uzupełnij) konflikcie z Arabami (Uzupełnij) narodowej martyrologii (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 6
RxdjxwbH6TsQr1
Przeciągnij do luk w tekście brakujące zdania. Choć Deklarację Niepodległości opracowywano w pośpiechu, to była pewna sfera powstającego państwa, gdzie przygotowania trwały od dawna – siły zbrojne. 1. Dla Żydów było oczywiste, że w chwili wycofania się Brytyjczyków Arabowie – nieakceptujący podziału Palestyny ani wedle rezolucji ONZ, ani wedle żadnej innej zasady – uderzą., 2. Żydzi od lat starali się zdobywać broń, omijając zakaz jej importu, lecz brakowało im artylerii oraz innego ciężkiego sprzętu., 3. Problemem był też brak doświadczenia bojowego żydowskich imigrantów z Europy., 4. Dla Izraelczyków – i tych świeżo przybyłych, i tych urodzonych w Palestynie – była to wojna o przetrwanie. I że tym razem nie będą to potyczki z palestyńskimi oddziałami partyzanckimi, lecz z regularnymi armiami sąsiednich państw. Gdy doszło więc do starcia, okazało się, że liczebnie siły izraelskie i arabskie są wyrównane: uczestniczące w walce armie arabskie liczyły ok. 27 tys. żołnierzy, a Hagana ok. 30 tys. żołnierzy. Ale Arabowie mieli lepsze uzbrojenie. 1. Dla Żydów było oczywiste, że w chwili wycofania się Brytyjczyków Arabowie – nieakceptujący podziału Palestyny ani wedle rezolucji ONZ, ani wedle żadnej innej zasady – uderzą., 2. Żydzi od lat starali się zdobywać broń, omijając zakaz jej importu, lecz brakowało im artylerii oraz innego ciężkiego sprzętu., 3. Problemem był też brak doświadczenia bojowego żydowskich imigrantów z Europy., 4. Dla Izraelczyków – i tych świeżo przybyłych, i tych urodzonych w Palestynie – była to wojna o przetrwanie. Żydowskie lotnictwo właściwie nie istniało. Wiele zawdzięczano Czechosłowacji, która za gotówkę sprzedała broń i amunicję, a ostatecznie także samoloty typu Messerschmitt, ze zdobyczy na Niemcach (dzięki tym samolotom Izraelczycy zatrzymali egipski marsz na Tel Awiw). 1. Dla Żydów było oczywiste, że w chwili wycofania się Brytyjczyków Arabowie – nieakceptujący podziału Palestyny ani wedle rezolucji ONZ, ani wedle żadnej innej zasady – uderzą., 2. Żydzi od lat starali się zdobywać broń, omijając zakaz jej importu, lecz brakowało im artylerii oraz innego ciężkiego sprzętu., 3. Problemem był też brak doświadczenia bojowego żydowskich imigrantów z Europy., 4. Dla Izraelczyków – i tych świeżo przybyłych, i tych urodzonych w Palestynie – była to wojna o przetrwanie. Nie znali również hebrajskiego – języka używanego przez dowódców. W pierwszej chwili była to więc armia ludzi słabo uzbrojonych i słabo wyszkolonych, którzy jednak przewyższali wroga determinacją. 1. Dla Żydów było oczywiste, że w chwili wycofania się Brytyjczyków Arabowie – nieakceptujący podziału Palestyny ani wedle rezolucji ONZ, ani wedle żadnej innej zasady – uderzą., 2. Żydzi od lat starali się zdobywać broń, omijając zakaz jej importu, lecz brakowało im artylerii oraz innego ciężkiego sprzętu., 3. Problemem był też brak doświadczenia bojowego żydowskich imigrantów z Europy., 4. Dla Izraelczyków – i tych świeżo przybyłych, i tych urodzonych w Palestynie – była to wojna o przetrwanie.
Źródło: Patrycja Bukalska, Trzy warunki powstania Izraela, „Tygodnik Powszechny” 24/2018.
311
Ćwiczenie 7

Ułóż fragmenty artykułu tak, aby całość stanowiła spójną narrację.

RqRGlCSpsxBOI
Elementy do uszeregowania: 1. Wojna o niepodległość zakończyła się w 1949 r. Młodziutkie państwo izraelskie nie tylko przetrwało, ale też znacznie poszerzyło swoje terytorium w stosunku do tego, co ustaliła ONZ. Jego istnienia nie można już było podważyć., 2. Już w okresie poprzedzającym Deklarację Niepodległości, a potem podczas wojny, siły żydowskie zmuszały arabskich cywilów do opuszczenia swoich domów. Liczbę wypędzonych ocenia się na 750 tys. – to szacunki ONZ., 3. Wojna okazała się także momentem przełomowym w kształtowaniu się narodu izraelskiego. Do walki przystąpili wtedy młodzi ludzie, którzy urodzili się już w Palestynie, i którzy bronili swoich własnych domów. Obok nich walczyli imigranci z Europy, ocaleni z Holokaustu, którymi kierowała determinacja i może nawet rozpacz – wiedzieli, że nie mogą już na nikogo liczyć, że muszą sami wywalczyć swoje miejsce na ziemi. Wszyscy ci ludzie mieli różne doświadczenia i przekonania, mówili różnymi językami. Jednak z tej najkrwawszej z izraelskich wojen wyszli zjednoczeni. Jako naród polityczny., 4. Proces ten, przez niektórych historyków określany jako czystka etniczna, obfitował w akty przemocy wobec cywilów – i dał początek nierozwiązanemu do dziś problemowi uchodźstwa palestyńskiego. Dziś liczbę żyjących jeszcze wygnańców oraz ich potomków szacuje się na 5 mln; półtora miliona z nich żyje wciąż w obozach dla uchodźców (obecnie to prawie miasta czy osiedla, ale nadal tak nazywane)., 5. Jednym z najbardziej drastycznych przykładów ówczesnych wypędzeń był los arabskich mieszkańców miast Lydda i Ramle w lipcu 1948 r. Arabowie z Lyddy musieli opuścić miasto pieszo. Niektórzy z nich zmarli po drodze, nie wytrzymując długiego marszu w upale. Jeden z żydowskich dowódców – Icchak Rabin, późniejszy premier – miał potem napisać, że psychologicznie była to dla niego jedna z najtrudniejszych akcji podczas tamtej wojny.
Źródło: Patrycja Bukalska, Trzy warunki powstania Izraela, „Tygodnik Powszechny” 24/2018.
R1VWlG7o7mzs7
Zaproponuj inny tytuł artykułu. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Do każdej fotografii zaproponuj minimum trzy pytania, które mogłyby się stać początkiem badań historycznych związanych z przedstawionymi na zdjęciach osobami i sytuacją, w jakiej się znalazły.

RMzQ9PMe6FOnY
Samochód ciężarowy przerobiony na pojazd pancerny, używany przez bojowników paramilitarnej organizacji żydowskiej Hagana, 1948 r.
Źródło: KKL-JNF PHOTO ARCHIVE, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1X7kSeI3ZzBz
Pytania do fotografii 1 (Uzupełnij).
R187uQILMxesB
Ranny bojownik Hagany w punkcie pomocy medycznej.
Źródło: Government Press Office (Israel), Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
RxzGlvK8RQ81b
Pytania do fotografii 2 (Uzupełnij).
RyE2bVeB5Qh5j
Arabscy cywile i żołnierze izraelscy w miejscowości Al-Faludża po zajęciu jej przez Żydów.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
R7OFUWgP1AINZ
Pytania do fotografii 3 (Uzupełnij).