Sprawdź się
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Połącz bitwy kampanii wrześniowej z dowódcami polskimi, którzy brali w nich udział.
Ułóż w kolejności chronologicznej, rozpoczynając od najwcześniejszego, wydarzenia z okresu kampanii wrześniowej.
Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
Powołując się na informacje zaczerpnięte ze źródeł B i C wyjaśnij, w jaki sposób strategiczny plan uderzenia na Polskę znalazł odzwierciedlenie w rozmieszczeniu dywizji niemieckich.
Źródło A
Zgodnie z wytycznymi Hitlera naczelne dowództwo sił zbrojnych Niemiec (OKW) wydało 3i11 kwietnia 1939 r. dyrektywę o wojennych przygotowaniach Wehrmachtu na rok 1939/1940.
Dyrektywa zawierała między innymi ogólny zamiar kampanii wojennej przeciwko Polsce oraz wytyczne do jej przygotowania z orientacyjnym terminem gotowości do działań na l września 1939 r. (…)
Zamiar operacyjny niemieckiego planu kampanii przeciwko Polsce zakładał zniszczenie głównych sił Wojska Polskiego, rozwiniętych, jak przewidywano, na zachód od rubieży Wisła, Narew. Zamiar ten miał być zrealizowany przez wykonanie uderzenia rozcinającego – głównymi siłami ze Śląska w kierunku środkowej Wisły, z równoczesnymi uderzeniami oskrzydlającymi – z Prus Wschodnich oraz Moraw i Słowacji.
Skoncentrowane w Prusach -Wschodnich, na Pomorzu Zachodnim, Śląsku i Morawach wojska niemieckie zostały zorganizowane w dwie grupy armii – „Północ” (dowódca gen. v. Bock) i „Południe” (dowódca gen. v. Rundstedt).
Źródło B
Źródło C
Stosunek sił na poszczególnych odcinkach frontu polsko‑niemieckiego o świcie 1 września 1939 r.
Wielkie jednostki w gotowości bojowej 1 IX 1939 r. | |||
Polacy | Niemcy | ||
Armia „Modlin” | dwie dywizje piechoty dwie brygady kawalerii | 3 Armia | pięć dywizji piechoty dywizja pancerna |
GO „Wyszków” | dywizja piechoty | 3 Armia | brygada kawalerii dwie brygady piechoty |
SGO „Narew” | dwie dywizje piechoty dwie brygady kawalerii | ||
Armia „Pomorze” | pięć dywizji piechoty brygada kawalerii | 3 Armia 4 Armia | dwie dywizje piechoty dziewięć dywizji piechoty dwie dywizje zmot. dywizja pancerna brygada piechoty |
Armia „Poznań” | cztery dywizje piechoty brygada kawalerii | 4 Armia | oddziały graniczne dywizja piechoty |
Armia „Łódź” | trzy dywizje piechoty brygada kawalerii | 10 i 8 Armia | trzynaście dywizji piechoty dwie dywizje zmot. trzy dywizje lekkie dwie dywizje pancerne |
Armia „Kraków” | pięć dywizji piechoty brygada panc.-motorowa brygada kawalerii brygada górska | 14 Armia | osiem dywizji piechoty dywizja górska dywizja lekka dwie i pół dywizji pancernej |
Armia „Karpaty” | dwie brygady górskie | ||
Razem | 34 wielkie jednostki | Razem | 57,5 wielkich jednostek |
Indeks dolny Wojsko Polskie w II wojnie światowej, red. nauk. E. Pawłowski i Z. Wawer, Warszawa 2005, str. 18. Indeks dolny koniecWojsko Polskie w II wojnie światowej, red. nauk. E. Pawłowski i Z. Wawer, Warszawa 2005, str. 18.
Na podstawie źródeł oraz wiedzy własnej A‑D wyjaśnij czemu miały służyć akty dywersji przeprowadzone przez Niemców przed wybuchem wojny, a jakim celom miały służyć te, które zostały przeprowadzone po wybuch wojny.
Źródło A
Z rozkazu Pana Inspektora Armii „Toruń” podaję do wiadomości oraz: celem wydania rozkazów podległym oddziałom wojska i Straży Granicznej następujący rozkaz Pana Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych:
„Powtarzające się ustawicznie napady różnego typu band niemieckich i naruszenia naszej granicy przez lotnictwo niemieckie mają wyraźnie na celu sprowokowanie nas do wystąpień agresywnych i zrzucenia następnie winy na nas za wywołanie wojny.
Należy się liczyć, że metodę tę zechcą Niemcy stosować przez czas dłuższy, a agresje ich mogą przybrać charakter poważniejszy niż dotąd. Nie wolno nam ułatwić Niemcom osiągnięcia tego, do czego zmierzają. W związku z tym nakazuję:
1. Zachowanie bezwzględnego spokoju i opanowania przez oddziały graniczne wobec prowokacji niemieckich.
2. Granica nie może zostać przez nasze oddziały pod żadnym warunkiem naruszona.
3. Oddziały wojskowe lub nieregularne bandy niemieckie, które wtargnęły przez granicę – odeprzeć siłą, ograniczając się jednak do przeprowadzenia z nimi walki wyłącznie na naszym terytorium.
Każde posunięcie nasze nacechowane musi być rozwagą i mieć na oku, by przez fałszywie pojętą gorliwość i chęć walki nie dać się porwać ku czynom, które z punktu widzenia całokształtu sytuacji byłyby dla nas szkodliwe”.
Źródło B
Dzisiaj wieczór, około godziny 20.00 radiostacja w Gliwicach została zajęta przez polskich napastników. Polacy wdarli się do studia siłą. Udało im się odczytać odezwę polską w polskim i częściowo niemieckim języku. Jednak po kilku minutach zostali obezwładnieni przez policję, którą zaalarmowali gliwiccy radiosłuchacze. Policja musiała użyć broni, przy czym napastnicy ponieśli straty w zabitych.
Napad na radiostację gliwicką był prawdopodobnie sygnałem do generalnego ataku polskich powstańców na teren Niemiec.
Źródło C
(…)
Meldowano wypadki dywersyjnego działania i strzelania przez niemiecką ludność do naszych oficerów i szeregowych w lasach na płn. Od Kcyni, w m. Szamocinek (południowy Szamocin), gdzie Niemcy strzelali do naszej KD. Podczas zdobywania Rawicza w dniu 2. IX mieszkańcy Niemcy strzelali i rzucali granaty.
Źródło D
Zapoznaj się z treścią tekstu źródłowego i wykonaj polecenia zamieszczone poniżej.
Diariusz Tadeusza Skowrońskiego posła RP w Rio de Janeiro
Dobiega końca potworny dramat dziejowy, tragedia, jakiej świat dotychczas nie zaznał, rzeczywistość, której trudno spojrzeć w oczy. To, czego zawsze najwięcej obawialiśmy się, zostało zrealizowane. […] W tych warunkach walka z góry przesądzona, toczyć się będzie na dwa fronty. Pozostaje nam teraz tylko umrzeć z honorem.
Kronika kampanii wrześniowej 1939, oprac. A. K. Kunert, Z. Walkowski, Warszawa 2005, s. 79.
Zapoznaj się z treścią tekstu źródłowego i wykonaj polecenia zamieszczone poniżej.
Wszystko wydaje się możliwe w razie przegranej przez Niemcy wojny. Odebranie Pomorza, Gdańska, Poznańskiego, wcielonego obecnie do Rzeszy – nawet Prus Wschodnich, będzie możliwe, ale zwrot ziem polskich zabranych przez Rosję – to na ludzki rozum wygląda niepodobne. Zresztą, nie ulega kwestii, Rosja rozpocznie natychmiastową sowietyzację i rusyfikację naszych Kresów, tak aby wywołać w przyszłości nienawiść do Polski i wytworzyć więzy łączności ze Związkiem Sowieckim. Orientacja sowietofilska jest bodajże łatwiejsza do osiągnięcia niż kierunek proniemiecki w części okupowanej przez Niemcy, nie trzeba bowiem zapominać, że […] rzucą się w objęcia Sowietów […] poważny odłam komunizującej naszej inteligencji i sfer urzędniczych, nie mówiąc już o chłopach białoruskich, ciągle jeszcze Rosję wspominających. W okupowanej części przez Niemców będzie zapewne dość łatwo sformować frakcję germanofilską, opartą na egzaltowanych czynnikach antyangielskich, których nastroje wzrastają proporcjonalnie ze zniszczeniem przy obronie Warszawy i z bezczynnością i brakiem pomocy ze strony Wielkiej Brytanii. Możliwe jest również, że Niemcy wyzyskają moment antysemicki w Polsce.
Kronika kampanii wrześniowej 1939, oprac. A. K. Kunert, Z. Walkowski, Warszawa 2005, s. 79.
Zapoznaj się z ilustracją i wykonaj polecenia zamieszczone poniżej.
