Sprawdź się
Dokończ zdanie, wybierając właściwe odpowiedzi.
Zapoznaj się z poniższym fragmentem tekstu źródłowego, a następnie zaznacz literą P stwierdzenia prawdziwe, a literą F stwierdzenia fałszywe.
Odezwa wygłoszona przez Józefa Piłsudskiego do mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego.Kraj Wasz od stukilkudziesięciu lat nie zna swobody, uciskany przez wrogą przemoc rosyjską, niemiecką, bolszewicką [...]
Ten stan ciągłej niewoli dobrze mi znany osobiście, jako urodzonemu na tej nieszczęśliwej ziemi raz nareszcie musi być zniesiony [...]
Wojsko Polskie, które ze sobą przyprowadziłem dla wyrzucenia panowania gwałtu i przemocy, dla zniesienia rządów krajem wbrew woli ludności — wojsko to niesie Wam wszystkim wolność i swobodę.
Chcę dać Wam możność rozwiązania spraw wewnętrznych narodowościowych i wyznaniowych tak, jak sami sobie życzyć będziecie bez jakiegokolwiek gwałtu lub nacisku ze strony Polski.
Dlatego to, pomimo że na Waszej ziemi grzmią jeszcze działa i krew się leje — nie wprowadzam Zarządu Wojskowego lecz cywilny, do którego powoływać będę ludzi miejscowych, synów tej ziemi.
Zadaniem tego Zarządu Cywilnego będzie:
1) Ułatwienie ludności wypowiedzenia się co do swego losu i potrzeb przez swobodnie wybranych przedstawicieli. Wybory te odbędą się na podstawie równego, tajnego, powszechnego, bezpośredniego, bez różnicy płci głosowania.
2) Danie potrzebującym pomocy w żywności, poparcie pracy wytwórczej, zapewnienie ładu i spokoju.
3) Otoczenie opieką wszystkich nie czyniąc różnicy z powodu wyznania lub narodowości.
Na czele Zarządu postawiłem Jerzego Osmołowskiego, do którego bezpośrednio, lub do ludzi przez niego wyznaczonych zwracajcie się otwarcie i szczerze we wszelkiej potrzebie i sprawach, które Was bolą i obchodzą
Przeanalizuj poniższe źródła i wykonaj polecenia.
Źródło 1
RzeczpospolitaWilno w ręku polskim. Podczas gdy w Warszawie broniła się dogorywająca doktryna federalizmu przeciw zwycięskiej woli narodu połączenia wszystkich ziem polskich w obrębie żelaznych granic jednolitego państwa, dywizja generała Żeligowskiego przekroczyła Rubikon. Krok litewsko‑białoruskiej dywizji, który z punktu widzenia wojskowego każdy trzeźwy i rozsądny Polak uważać musi za objaw smutny i niepożądany, jest odruchem zdrowego instynktu narodowego, który w rozpaczliwym wysiłku buntu postanowił rozciąć ten węzeł gordyjski, jaki około sprawy Wilna i ziem wileńsko‑grodzieńskich naplątały dwa lata bałamutnej i szkodliwej polityki wschodniej.
Źródło 2
Rozstrzygnij, czyje postulaty prezentuje niniejsza mapa: Józefa PIłsudskiego czy Romana Dmowskiego. Swoją odpowiedź uzasadnij.
Zapoznaj się z karykaturą poniżej i wyjaśnij jej wymowę symboliczną.
Zapoznaj się z poniższym fragmentem artykułu zamieszczonego w „Rzeczpospolitej”, organie prasowym konserwatywnego Stronnictwa Chrześcijańsko‑Narodowego, a następnie wykonaj polecenia.
RzeczpospolitaWilno w ręku polskiem. Podczas gdy w Warszawie broniła się dogorywająca doktryna federalizmu przeciw zwycięskiej woli narodu połączenia wszystkich ziem polskich w obrębie żelaznych granic jednolitego państwa, dywizja generała Żeligowskiego przekroczyła Rubikon. Krok litewsko‑białoruskiej dywizji, który z punktu widzenia wojskowego każdy trzeźwy i rozsądny Polak uważać musi za objaw smutny i niepożądany, jest odruchem zdrowego instynktu narodowego, który w rozpaczliwym wysiłku buntu postanowił rozciąć ten węzeł gordyjski, jaki około sprawy Wilna i ziem wileńsko‑grodzieńskich naplątały dwa lata bałamutnej i szkodliwej polityki wschodnie.
Wyjaśnij wymowę propagandową poniższej ilustracji pt. Czym kończą się pańskie pomysły z czasów wojny polsko‑bolszewickiej, odnosząc się do jej elementów graficznych. W swojej odpowiedzi uwzględnij pochodzenie dzieła, jego przesłanie, a także cele jego powstania. Odpowiedź uzasadnij.
Zinterpretuj poniższe twierdzenie historyka Włodzimierza Borodzieja. Wyjaśnij, dlaczego za spopularyzowaniem tego określenia stała właśnie Narodowa Demokracja.
Pojęcie cudu nad Wisłą wykreowała endecja [czyli Narodowa Demokracja] jeszcze w sierpniu 1920 r., by umniejszyć decydującą rolę Piłsudskiego w zwycięstwie warszawskim (…)