Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Ćwiczenie 1

RKfbnCJyZBy64

Ćwiczenie 2

Zaznacz poprawne odpowiedzi.

RfgWLSCdEzOoW

Z przedstawionych poniżej reakcji, wybierz tylko te, które są reakcjami utlenienia-redukcji.

${Na}_{2}_{} + {BaCl}_{2} \to {BaSO}_{4} + 2 NaCl$
$2 {SO}_{2} + O_{2} \to 2 {SO}_{3}$
$2 {AgNO}_{3} + 2 NaOH \to {Ag}_{2} + 2 {NaNO}_{3}$
$3 CuS + 8 {HNO}_{3} \to Cu {({NO}_{3})}_{2} + 2 NO + 3 S + 4 H_{2} O$

Ćwiczenie 3

Na sprawdzianie uczeń miał za zadanie dobrać współczynniki stechiometryczne metodą bilansu elektronowo‑jonowego następującej reakcji:

Cu + {HNO}_{3} \to Cu ({NO}_{3})_{2} + NO + H_{2} O

W swojej pracy umieścił następujące odpowiedzi:

\overset{0}{Cu} + 2 e^{-} \to \overset{II}{Cu} / \cdot 3

\overset{V}{N} \to \overset{II}{N} + 3 e^{-} / \cdot 2

3 Cu + 8 {HNO}_{3} \to 3 Cu {({NO}_{3})}_{2} + 2 NO + 4 H_{2} O

Wyjaśnij, dlaczego, pomimo poprawnie dobranych współczynników stechiometrycznych reakcji, uczeń nie otrzymał maks. liczby punktów.

R14Ztdj6UJwKV

Odpowiedź:

Ćwiczenie 4

Uzupełnij poniższy proces połówkowy. Określ, czy jest to proces utlenienia, czy redukcji, oraz podaj, ile elektronów bierze udział w tym procesie.

{ClO}_{4}^{-} \to {Cl}^{-}

R6FNZF4gu0WDK

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R16cf8DjM8frI

Po stronie prawej równania brakuje czterech atomów tlenu – dodaj cztery cząsteczki wody.
${ClO}_{4}^{-} \to {Cl}^{-} + 4 H_{2} O$
Po lewej stronie równania występuje deficyt wodoru – dodaj jony oksoniowe i ponownie dokonaj bilnasu cząsteczek wody.

8 {H_{3} O}^{+} + {ClO}_{4}^{-} \to {Cl}^{-} + 12 H_{2} O

Sprawdź ładunki po lewej i prawej stronie równania – po lewej stronie ładunek wynosi +7 a po prawej -1. Dodaj elektrony po stronie substratów, tak aby wyrównać ładunek do strony prawej.

8 H_{3} O^{+} + {ClO}_{4}^{-} + 8 e^{-} \to {Cl}^{-} + 12 H_{2} O

Sprawdź, czy ładunki i masy się zgadzają.
Przedstawiona reakcja jest reakcją redukcji, w której uczestniczy osiem elektronów.

211

Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z poniższym tekstem, a następnie rozwiąż zadanie.

Niektóre reakcje redoks nazywamy reakcjami dysproporcjonowania. Są to reakcje, w których ta sama drobina ulega utlenieniu, jak i redukcji. Tlenek azotu(IV) w środowisku zasadowym ulega reakcji dysproporcjonowania. W wyniku tej reakcji powstają jony azotanowe(V), jony azotanowe(III) oraz cząsteczka wody.

Indeks górny Na podstawie Kocjan R., Chemia analityczna, Podręcznik dla studentów Analiza jakościowa, Analiza ilościowa Klasyczna, Warszawa 2002. Indeks górny koniec

RpC5OiN4Vl2ga

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RtDTUXj2rJVLE

Krok 1. Zapisz schematy procesów utleniania i redukcji.

{NO}_{2} \to {NO}_{3}^{-}

{NO}_{2} \to {NO}_{2}^{-}

Krok 2. Uzgodnij liczbę atomów azotu po stronach schematów.

{NO}_{2} \to {NO}_{3}^{-}

{NO}_{2} \to {NO}_{2}^{-}

Krok 3. Uzgodnij liczbę atomów tlenu i wodoru. Pamiętaj, że reakcja zachodzi w środowisku zasadowym

{NO}_{2} + 2 {OH}^{-} \to {NO}_{3}^{-} + H_{2} O

{NO}_{2} \to {NO}_{2}^{-}

Krok 4. Zbilansuj ładunki procesów, dodając po odpowiednich stronach elektrony.

{NO}_{2} + 2 {OH}^{-} \to {NO}_{3}^{-} + e^{-} + H_{2} O

{NO}_{2} + e^{-} \to {NO}_{2}^{-}

Krok 5. Dodaj procesy połówkowe do siebie.

{NO}_{2} + 2 {OH}^{-} + {NO}_{2} + e^{-} \to {NO}_{3}^{-} + e^{-} + H_{2} O + {NO}_{2}^{-}

Krok 6. Zapisz sumaryczne równanie reakcji.

2 {NO}_{2} + 2 {OH}^{-} \to {NO}_{3}^{-} + {NO}_{2}^{-} + H_{2} O

Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z poniższym tekstem, a następnie rozwiąż zadanie.

Reakcje między drobinami, w których ten sam pierwiastek występuje na różnych stopniach utlenienia, w wyniku czego otrzymujemy jeden produkt o pośrednim stanie utlenienia, nazywamy reakcjami synproporcjonowania.

Podczas ogrzewania roztworu, zawierającego mieszaninę jonów amonowych oraz azotanowych(III), zachodzi reakcja, w której wydziela się bezbarwny gaz (główny składnik powietrza).

Indeks górny Na podstawie Kocjan R., Chemia analityczna, Podręcznik dla studentów Analiza jakościowa, Analiza ilościowa Klasyczna, Warszawa 2002. Indeks górny koniec

R1W8oSTcDm881

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R1KPolHmPBZ0C

Zapisz równania połówkowe:

2 {NH}_{4}^{+} + 8 H_{2} O \to N_{2} + 8 H_{3} O^{+} + 6 e^{-}

2 {NO}_{2}^{-} + 8 H_{3} O^{+} + 6 e^{-} \to N_{2} + 12 H_{2} O

Dodaj równania połówkowe stronami i usuń powtarzające się indywidua.

2 N {H_{4}}^{+} + 2 N {O_{2}}^{-} \to 2 N_{2} + 4 H_{2} O

Zwróć uwagę na współczynniki stechiometryczne reakcji – wynoszą odpowiednio 2, 2, 2 i 4. Możesz to równanie podzielić zatem przez 2.

Pamiętaj, że reakcja zachodzi w podwyższonej temperaturze.

W wyniku podzielenia równania reakcji przez 2, otrzymujemy następujące równanie:

N {H_{4}}^{+} + N {O_{2}}^{-} \overset{ogrzewanie}{\to} N_{2} + 2 H_{2} O

311

Ćwiczenie 7

Dobierz współczynniki stechiometryczne poniższej reakcji chemicznej, stosując bilans elektronowo‑jonowy.

K_{2} {Cr}_{2} O_{7} + {FeSO}_{4} + H_{2} {SO}_{4} \to {Cr}_{2} {({SO}_{4})}_{3} + {Fe}_{2} {({SO}_{4})}_{3} + K_{2} {SO}_{4} + H_{2} O

RtqOdmJn6rKuE

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RLCZiCE3mfuYN

Reakcji utlenienia‑redukcji ulegają jony ${Cr}_{2} O_{7}^{2 -}$ oraz jony ${Fe}^{2 +}$
Zapisz bilans elektronowo‑jonowy.

{Cr}_{2} {O_{7}}^{2 -} \to {Cr}^{3 +}

{Fe}^{2 +} \to {Fe}^{3 +}

Uzgodnij liczbę atomów chromu. W pierwszym równaniu po stronie lewej znajdują się dwa atomy chromu, a po prawej jeden kation chromu.

{Cr}_{2} {O_{7}}^{2 -} \to 2 {Cr}^{3 +}

W drugim równaniu liczby atomów zgadzają się.

W równaniu:

{Cr}_{2} {O_{7}}^{2 -} \to 2 {Cr}^{3 +}

brakuje siedmiu atomów tlenu po stronie prawej równania. Reakcja przeprowadzona jest w środowisku kwasowym, więc po lewej stronie równania należy dodać odpowiednią ilość jonów $H_{3} O^{+}$ tak, aby ich ilość równoważyła się z cząsteczkami wody.

{Cr}_{2} O_{7}^{2 -} + 14 H_{3} O^{+} \to 2 {Cr}^{3 +} + {21 H}_{2} O

W tym równaniu nic nie trzeba dodawać:

{Fe}^{2 +} ⇄ {Fe}^{3 +}

Zbilansuj ładunki po lewej i prawej stronie, dodając odpowiednią ilość elektronów.
${Cr}_{2} O_{7}^{2 -} + 14 H_{3} O^{+} \to 2 {Cr}^{3 +} + {21 H}_{2} O$

Po stronie lewej równania połówkowego ładunek wynosi +12 a po prawej +6. Należy zatem do strony lewej dodać 6 elektronów.

{Cr}_{2} O_{7}^{2 -} + 14 H_{3} O^{+} + 6 e^{-} \to 2 {Cr}^{3 +} + {21 H}_{2} O

W równaniu:

{Fe}^{2 +} \to {Fe}^{3 +}

Po stronie lewej mamy ładunek +2, a prawej +3. Należy więc po stronie prawej dodać elektron.

{Fe}^{2 +} \to {Fe}^{3 +} + e^{-}

W reakcji:

{Cr}_{2} O_{7}^{2 -} + 14 H_{3} O^{+} + 6 e^{-} \to 2 {Cr}^{3 +} + {21 H}_{2} O

bierze udział sześć elektronów, a w reakcji z udziałem jonów żelaza tylko jeden. Należy więc tę reakcję pomnożyć przez 6.

{Fe}^{2 +} \to {Fe}^{3 +} + e^{-} / \cdot 6

Dodaj otrzymane równania połówkowe do siebie.
${Cr}_{2} O_{7}^{2 -} + 14 H_{3} O^{+} + 6 e^{-} \to 2 {Cr}^{3 +} + {21 H}_{2} O$

6 {Fe}^{2 +} \to 6 {Fe}^{3 +} + 6 e^{-}

{Cr}_{2} O_{7}^{2 -} + 14 H_{3} O^{+} + 6 e^{-} + 6 {Fe}^{2 +} \to 2 {Cr}^{3 +} + {21 H}_{2} O + 6 {Fe}^{3 +} + 6 e^{-}

Skróć równanie przez elementy, które pojawią się po lewej i prawej stronie równania.

{Cr}_{2} O_{7}^{2 -} + 14 H_{3} O^{+} + 6 {Fe}^{2 +} \to 2 {Cr}^{3 +} + {21 H}_{2} O + 6 {Fe}^{3 +}

Zbilansuj równanie reakcji:

K_{2} {Cr}_{2} O_{7} + {FeSO}_{4} + H_{2} {SO}_{4} \to {Cr}_{2} {({SO}_{4})}_{3} + {Fe}_{2} {({SO}_{4})}_{3} + K_{2} {SO}_{4} + H_{2} O

Zwróć uwagę, że w równaniu połówkowym

{Cr}_{2} O_{7}^{2 -} + 14 H_{3} O^{+} + 6 e^{-} \to 2 {Cr}^{3 +} + {21 H}_{2} O

i sumarycznym ilość atomów chromu się zgadza. Z kolei w równaniu sumarycznym mamy kwas siarkowy(VI), którego jedna cząsteczka może dostarczyć do roztworu dwa jony $H_{3} O^{+}$ . Dlatego uzgadniając równanie sumaryczne, należy liczbę jonów $H_{3} O^{+}$ podzielić przez 2. Podobna sytuacja występuje w przypadku atomów żelaza, gdzie po stronie prawej otrzymana sól żelaza posiada aż dwa atomy tego pierwiastka.

Uzgodnione równanie reakcji:

K_{2} {Cr}_{2} O_{7} + 6 {FeSO}_{4} + 7 H_{2} {SO}_{4} \to {Cr}_{2} ({SO}_{4})_{3} + 3 {Fe}_{2} ({SO}_{4})_{3} + K_{2} {SO}_{4} + 7 H_{2} O

Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z poniższym tekstem, a następnie rozwiąż zadanie.

Manganian(VII) potasu ${KMnO}_{4}$ jest związkiem, którego roztwór ma zabarwienie różowofioletowe. Ma silne działanie utleniające. Podczas reakcji chemicznych, prowadzonych w roztworach słabo zasadowych, wytrąca się on w postaci trudno rozpuszczalnego tlenku, z kolei w roztworach silnie zasadowych tworzy się sól manganu ${MnO}_{4}^{2 -}$ na VI stopniu utlenienia o zabarwieniu zielonym, a w roztworach kwasowych następuje odbarwienie roztworu.

Indeks górny A. Bielański Podstawy chemii nieorganicznej tom 2 Warszawa 2009 r. Indeks górny koniec

Wykonano następujące doświadczenie: do probówki, w której znajdował się wodny roztwór ${KMnO}_{4}$ , dodano roztwór $NaOH$ oraz roztwór $K_{2} {SO}_{3}$ . Po zmieszaniu substratów, roztwór zmienił barwę. Nie zaobserwowano wytracenia się osadu.

Narysuj schemat doświadczenia, zapisz obserwacje oraz dobierz współczynniki reakcji chemicznej, korzystając z metody bilansu elektronowo‑jonowego.

RnaccPfecOoZA

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Rw5rXqHExjORw

Schemat:

RD4FukfxT9ISu

Na ilustracji znajduje się probówka, w której jest fioletowa ciecz, zawartość podpisana: roztwór nadmanganianu(VII) potasu, nad probówką znajduje się strzałka skierowana do wnętrza probówki, obok znajduje się zapis: roztwór K 2 S O 3 , roztwór NaOH. Obok probówki znajduje się strzałka skierowana w prawo, gdzie znajduje się kolejna probówka z zieloną zawartością. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Obserwacje: Roztwór zmienił barwę na zieloną.

Równania połówkowe:

{MnO}_{4}^{-} + e^{-} \to {MnO}_{4}^{2 -} / \cdot 2

{SO}_{3}^{2 -} + 2 {OH}^{-} \to {SO}_{4}^{2 -} + 2 e^{-} + H_{2} O

Sumaryczne równanie połówkowe:

2 {MnO}_{4}^{-} + {SO}_{3}^{2 -} + 2 {OH}^{-} \to 2 {MnO}_{4}^{2 -} + {SO}_{4}^{2 -} + H_{2} O

Sumaryczne równanie reakcji:

2 {KMnO}_{4} + K_{2} {SO}_{3} + 2 NaOH \to 2 KNa {MnO}_{4} + K_{2} {SO}_{4} + H_{2} O

Film samouczek

Dla nauczyciela