1
Pokaż ćwiczenia:
11
Ćwiczenie 1
Zapoznaj się z opisem grafiki, a następnie wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z opisem grafiki, a następnie wykonaj polecenie.
RiC2GdtWxjjNe
Rozłożenie populacji Romów w krajach UE na podstawie szacunków Rady Europy z 2007 r. Wielkość koła symbolizuje wielkość romskiej populacji w danym kraju, zaś intensywność gradientu wskazuje na stosunek populacji romskiej do rodzimej (im bardziej zielony kolor, tym większy procentowy udział Romów w ogólnej populacji danego kraju).
Źródło: Dbachmann, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1GsSy2RnQLSC
Zaznacz zdanie nieprawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Największa populacja Romów jest w Rumunii, ich rodzimym państwie., 2. Więcej Romów zamieszkuje południe niż północ Europy., 3. Populacja Romów w Polsce jest szacunkowo niewielka., 4. Romowie chętniej osiedlają się na Półwyspie Bałkańskim niż na Półwyspie Apenińskim.
R1O0FTwizWpyg1
Ćwiczenie 2
Uzupełnij tekst właściwymi fragmentami. Na obszarze współczesnej Europy wciąż dochodzi do łamania praw wielu mniejszości etnicznych. Największą zbrodnią w powojennej historii była masakra 1. bośniackich muzułmanów, 2. Basków, 3. Polaków, 4. Rosjan, 5. Romów, 6. Tatarów w Srebrenicy. Po aneksji Krymu przez Rosję 1. bośniackich muzułmanów, 2. Basków, 3. Polaków, 4. Rosjan, 5. Romów, 6. Tatarów pozbawia się własności ziemskiej, z kolei 1. bośniackich muzułmanów, 2. Basków, 3. Polaków, 4. Rosjan, 5. Romów, 6. Tatarów mieszkających w Estonii pozbawiono obywatelstwa. Największa niechęć i dyskryminacja w wielu krajach Unii Europejskiej dotyka jednak 1. bośniackich muzułmanów, 2. Basków, 3. Polaków, 4. Rosjan, 5. Romów, 6. Tatarów.
21
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z danymi na wykresie i wykonaj polecenie.

R8mTNZ3sns5Re1
Wykres kolumnowy podający dane w procentach. Wskaźnik zagrożenia ubóstwem (poniżej 60% mediany ekwiwalentnego dochodu po transferach socjalnych) Romów w porównaniu ze wskaźnikiem Eurostatu dla populacji ogólnej w 2014 r., według państwa członkowskiego UE (%)**. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • kraj: Bułgaria
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 86
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 22
  • 2. zestaw danych:
    • kraj: Czechy
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 58
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 10
  • 3. zestaw danych:
    • kraj: Grecja
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 96
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 22
  • 4. zestaw danych:
    • kraj: Hiszpania
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 98
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 22
  • 5. zestaw danych:
    • kraj: Chorwacja
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 93
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 19
  • 6. zestaw danych:
    • kraj: Węgry
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 75
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 15
  • 7. zestaw danych:
    • kraj: Portugalia*
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 0
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 0
  • 8. zestaw danych:
    • kraj: Rumunia
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 70
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 25
  • 9. zestaw danych:
    • kraj: Słowacja
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem Romów poniżej krajowego progu z 2014 r.: 87
    • wskaźnik zagrożenia ubóstwem populacji ogólnej w 2014 r. (EU-SILC): 13
* Nie dotyczy. Wartości dla Portugalii nie można było opublikować ze względu na dużą liczbę brakujących wartości (> 50%).
** Spośród wszystkich osób w romskich gospodarstwach domowych (n = 26 571); wyniki ważone. Na podstawie badania EU‑MIDIS II zagrożone ubóstwem są wszystkie osoby o ekwiwalentnym bieżącym miesięcznym dochodzie gospodarstwa domowego wynoszącym poniżej jednej dwunastej krajowego progu zagrożenia ubóstwem w 2014 r. (opublikowanego przez Eurostat). Ekwiwalentny dochód to całkowity dochód gospodarstwa domowego po opodatkowaniu i innych odliczeniach podzielony przez liczbę członków gospodarstwa domowego przeliczoną na ekwiwalentne osoby dorosłe za pomocą tzw. zmodyfikowanej skali ekwiwalentności OECD (1‑0,5‑0,3). Eurostat [ilc_li02] (dostęp: 14.09.2016).
Źródło: oprac. na podst.: European Union Agency For Fundamental Rights, Drugie Badanie Unii Europejskiej na temat mniejszości i dyskryminacji. Romowie – wybrane wyniki, 2018, dostępny w internecie: fra.europa.eu [dostęp 18.05.2020 r.].
RgIQeVvM1TMfs
Zaznacz kraj, w którym istnieje największa procentowa różnica zagrożenia ubóstwem między Romami a ogółem populacji. Możliwe odpowiedzi: 1. Hiszpania, 2. Węgry, 3. Czechy
R9t15LDhpi0Sk21
Ćwiczenie 4
Dopasuj fragmenty polsko-litewskiego traktatu o przyjaznych stosunkach do przykładów ich realizacji. „prawo do (…) dostępu do informacji w tym [polskim - dop. red.] języku, jej rozpowszechniania i wymiany oraz posiadania własnych środków masowego przekazu” Możliwe odpowiedzi: 1. msze w języku polskim w kościołach okręgu wileńskiego, 2. publikowanie „Kuriera Wileńskiego”, 3. działalność Związku Polaków na Litwie, 4. nauka historii Polski w publicznych szkołach, 5. brak pasującego przykładu „strony (…) będą uwzględniać historię i kulturę grup wymienionych w artykule 13 ustęp 2 w związku z nauczaniem historii i kultury w placówkach oświatowych” Możliwe odpowiedzi: 1. msze w języku polskim w kościołach okręgu wileńskiego, 2. publikowanie „Kuriera Wileńskiego”, 3. działalność Związku Polaków na Litwie, 4. nauka historii Polski w publicznych szkołach, 5. brak pasującego przykładu „prawo do (…) zgodnego z prawem krajowym zakładania i utrzymywania własnych instytucji, organizacji lub stowarzyszeń, w szczególności kulturalnych, religijnych i oświatowych” Możliwe odpowiedzi: 1. msze w języku polskim w kościołach okręgu wileńskiego, 2. publikowanie „Kuriera Wileńskiego”, 3. działalność Związku Polaków na Litwie, 4. nauka historii Polski w publicznych szkołach, 5. brak pasującego przykładu „prawo do (…) wyznawania i praktykowania swojej religii, w tym nabywania, posiadania i wykorzystywania materiałów religijnych oraz prowadzenia oświatowej działalności religijnej w języku mniejszości narodowej” Możliwe odpowiedzi: 1. msze w języku polskim w kościołach okręgu wileńskiego, 2. publikowanie „Kuriera Wileńskiego”, 3. działalność Związku Polaków na Litwie, 4. nauka historii Polski w publicznych szkołach, 5. brak pasującego przykładu „prawo do (…) uczestniczenia w życiu publicznym bezpośrednio lub za pośrednictwem swobodnie wybranych przedstawicieli na szczeblu władz państwowych i lokalnych oraz dopuszczenia do służby publicznej na równi z innymi obywatelami” Możliwe odpowiedzi: 1. msze w języku polskim w kościołach okręgu wileńskiego, 2. publikowanie „Kuriera Wileńskiego”, 3. działalność Związku Polaków na Litwie, 4. nauka historii Polski w publicznych szkołach, 5. brak pasującego przykładu
Źródło cytatów: Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy, sporządzony w Wilnie dnia 26 kwietnia 1994 r.; isap.sejm.gov.pl [dostęp: 29.09.2021 r.]
211
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z tabelą i wykonaj polecenie.

Częstość występowania dyskryminacji ze względu na pochodzenie romskie w ciągu ostatnich 12 miesięcy w różnych obszarach życia, według państwa członkowskiego UE (%)Indeks górny d

Państwo członkowskie UE

Podczas starań o pracęIndeks górny a

W pracyIndeks górny a

Edukacja (w odniesieniu do siebie lub jako rodzic)Indeks górny a

MieszkalnictwoIndeks górny a

Inne usługi sektora publicznego/prywatnegoIndeks górny a, c Indeks górny koniec

Opieka zdrowotnaIndeks górny a

OgółemIndeks górny b

Bułgaria

7

3

(4)

(3)

10

(3)

14

Czechy

28

6

9

25

17

8

32

Grecja

24

10

(10)

(1)

43

20

48

Hiszpania

13

5

7

14

30

7

35

Chorwacja

29

(9)

15

(29)

27

10

37

Węgry

13

4

9

(8)

15

4

21

Portugalia

47

11

(2)

(5)

38

5

47

Rumunia

10

6

4

(6)

17

12

21

Słowacja

22

5

7

(8)

23

11

30

Ogółem (9 państw członkowskich)

16

5

7

12

19

8

26

Indeks górny a Spośród wszystkich respondentów romskich zagrożonych dyskryminacją ze względu na pochodzenie romskie w ciągu ostatnich 12 miesięcy w określonym obszarze; wyniki ważone Indeks górny koniec
Indeks górny b Spośród wszystkich respondentów romskich zagrożonych dyskryminacją w co najmniej jednym obszarze życia codziennego, o który pytano w badaniu, w ciągu ostatnich 12 miesięcy (n = 7875); wyniki ważone Indeks górny koniec
Indeks górny c Pozostałe usługi publiczne/prywatne obejmują klub nocny, bar, restaurację, hotel, urzędy administracji publicznej lub infrastrukturę publiczną, transport publiczny i sklep Indeks górny koniec
Indeks górny d Wyniki oparte na małej liczbie odpowiedzi są statystycznie mniej wiarygodne. W związku z tym wyniki oparte na mniej niż 20–49 obserwacjach nieważonych w grupie ogółem lub oparte na komórkach o mniej niż 20 obserwacjach nieważonych są podane w nawiasach. Wyniki oparte na mniej niż 20 obserwacjach nieważonych w grupie ogółem nie zostały opublikowane Indeks górny koniec

Indeks górny Oprac. na podst: European Union Agency For Fundamental RightsDrugie badanie Unii Europejskiej na temat mniejszości i dyskryminacji. Romowie – wybrane wyniki, 2018, dostępny w internecie: fra.europa.eu [dostęp: 18.05.2020 r.]. Indeks górny koniec

R1QKIKZRBaZ1F
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj polecenie.

1
Zgromadzenie ONZ Deklaracja w sprawie praw osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych (Rezolucja 47/135)

Artykuł 2

1. Osoby należące do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych (…) mają prawo do korzystania ze swej własnej kultury, do wyznawania i praktykowania swej własnej religii oraz do używania swego własnego języka, publicznie i prywatnie, swobodnie i bez ingerencji lub jakiejkolwiek formy dyskryminacji.

2. Osoby należące do mniejszości mają prawo do zakładania i utrzymywania swych własnych stowarzyszeń.

3. Osoby należące do mniejszości mają prawo do skutecznego uczestnictwa – na szczeblu państwowym i gdzie to jest właściwe, na szczeblu regionalnym – w decyzjach dotyczących mniejszości, do których one należą, lub regionów, w których one mieszkają, w sposób dający się pogodzić z ustawodawstwem państwowym. (…)

5. Osoby należące do mniejszości mają prawo do nawiązywania i utrzymywania, bez jakiejkolwiek dyskryminacji, swobodnych i pokojowych kontaktów z innymi członkami ich grupy oraz z osobami należącymi do innych mniejszości, jak również kontaktów przez granice z obywatelami innych państw, z którymi są połączone więzami narodowymi lub etnicznymi, religijnymi i językowymi.

1 Źródło: Zgromadzenie ONZ, Deklaracja w sprawie praw osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych (Rezolucja 47/135), 10.12.1992 r., dostępny w internecie: libr.sej.gov.pl [dostęp 29.09.2021 r.].
R17TvaTvc0Jrd
Zaznacz fragmenty, które stanowią właściwe dokończenie zdania.
Zgodnie z przytoczonymi dokumentami Polacy mieszkający na Litwie mają prawo do… Możliwe odpowiedzi: 1. autonomii., 2. zakładania własnych stowarzyszeń., 3. swobodnego kontaktu z rodakami w Polsce., 4. używania publicznie języka polskiego., 5. kontaktu pisemnego z urzędami litewskimi w języku polskim.
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj polecenie.

1
Rada Unii Europejskiej Dyrektywa Rady nr 2000/43/WE z 29 czerwca 2000 roku w sprawie wdrożenia zasady równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne

Artykuł 2

2.
a) dyskryminacja bezpośrednia ma miejsce, gdy ze względu na pochodzenie rasowe lub etniczne osoba traktowana jest mniej przychylnie niż traktuje się, traktowano lub traktowano by inną osobę w podobnej sytuacji;
b) dyskryminacja pośrednia ma miejsce, gdy pozornie neutralny przepis, kryterium lub praktyka mogą doprowadzić do szczególnie niekorzystnej sytuacji dla osób danego pochodzenia rasowego lub etnicznego w stosunku do innych osób, chyba że taki przepis, kryterium lub praktyka są obiektywnie uzasadnione legalnym celem, a środki mające służyć osiągnięciu tego celu są odpowiednie i konieczne.

2 Źródło: Rada Unii Europejskiej, Dyrektywa Rady nr 2000/43/WE z 29 czerwca 2000 roku w sprawie wdrożenia zasady równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne, dostępny w internecie: orka.sejm.gov.pl [dostęp 29.09.2021 r.].
R1FJnYJibhMKD
Zdecyduj, które z opisanych działań mają charakter dyskryminacji bezpośredniej, a które pośredniej. ograniczenie liczby mszy świętych na Wileńszczyźnie w języku polskim i wprowadzenie do liturgii, wbrew woli wiernych, języka litewskiego. Możliwe odpowiedzi: Dyskryminacja bezpośrednia, Dyskryminacja pośrednia. brak informacji w języku mniejszości o tym, jak działają instytucje medyczne. Możliwe odpowiedzi: Dyskryminacja bezpośrednia, Dyskryminacja pośrednia. przestawienie kolejności imion i nazwisk na recepcie, co skutkuje brakiem możliwości otrzymania dofinansowanego leku. Możliwe odpowiedzi: Dyskryminacja bezpośrednia, Dyskryminacja pośrednia. brak przygotowania (językowego, merytorycznego, kulturowego itp.) urzędów i pracowników do świadczenia usług cudzoziemcom i przedstawicielom mniejszości etnicznych oraz niewystarczająca liczba pracowników zatrudnionych specjalnie w tym celu. Możliwe odpowiedzi: Dyskryminacja bezpośrednia, Dyskryminacja pośrednia. utrata własności/ziemi przez Tatarów krymskich nieposiadających obywatelstwa. Możliwe odpowiedzi: Dyskryminacja bezpośrednia, Dyskryminacja pośrednia
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.

1
Mariusz Marszewski, Tadeusz A. Olszański Przystosować się, by przetrwać: Tatarzy Krymscy siedem lat po aneksji Krymu

Wszystko wskazuje na to, że Rosja nie chce prowokować masowego sprzeciwu Tatarów Krymskich wobec nowych władz i zależy jej na tym, by na Krymie nie powstał ośrodek antyrosyjskiego islamu. W tym celu Moskwa zdecydowała się spełnić wybrane oczekiwania części Tatarów. Krymskotatarski zyskał status jednego z trzech języków urzędowych. Nie miało to dużego znaczenia praktycznego, ale istotne – symboliczne. W 2015 r. rozpoczęto blokowaną budowę meczetu piątkowego w Symferopolu (jej ukończenie zaplanowano na 2022 r.). Wzniesiono 47 nowych meczetów, a kolejnych 20 właśnie powstaje. Na potrzeby Tatarów Krymskich wydzielono kilka tysięcy działek budowlanych.
(…)
Zachowano szkolnictwo krymskotatarskie – w roku szkolnym 2017/2018 edukację w tym języku pobierało 5,3 tys. uczniów w odrębnych szkołach i klasach, a naukę języka – dalsze 19 tys. Stanowi to jedną trzecią wszystkich niepełnoletnich Tatarów Krymskich i jest to więcej niż przed aneksją – w roku szkolnym 2013/2014 po krymskotatarsku uczyło się (a nie tylko pobierało naukę tego języka) 4,7 tys. uczniów. Zarazem jednak do szkół i klas krymskotatarskich wprowadza się przedmioty wykładane po rosyjsku i wywiera się presję na przenoszenie starszych uczniów do klas rosyjskojęzycznych. (…)
Zgodnie z regułą funkcjonującą w całej Rosji, jaką jest podporządkowanie aktywności obywateli państwu, zostały one skierowane przeciwko różnorakim formom niezależnego życia społecznego Tatarów Krymskich. Wymierzono je więc nie tylko w ich liderów, lecz także w głosicieli nurtów islamu odbieranych przez władze rosyjskie jako radykalne, a jednocześnie uważanych za negatywnie do nich nastawione. Do stosowanych metod należały zarówno porwania niewygodnych osób, których zmaltretowane zwłoki znajdowano wiele dni później (bądź nie znajdowano ich w ogóle), jak i rewizje, kończące się zatrzymaniami i aresztowaniami. Celem nadrzędnym tych działań było nie tyle zastraszenie bezpośrednio szykanowanych, ile całej krymskotatarskiej wspólnoty. Jednocześnie władze lokalne prowadzą politykę dotkliwych i skutecznych biurokratycznych szykan i utrudnień wobec aktywnych społecznie jej członków.

osw Źródło: Mariusz Marszewski, Tadeusz A. Olszański, Przystosować się, by przetrwać: Tatarzy Krymscy siedem lat po aneksji Krymu, 20.04.2021 r., dostępny w internecie: osw.waw.pl [dostęp 18.11.2021 r.].
Rg1m3E5q19Tcx
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).