Przypomnij sobie funkcje wsi. Zastanów się, jakie są zalety mieszkania na wsi w porównaniu z mieszkaniem w mieście.

Ludzie, którzy pracują w mieście, przenoszą się na wieś. Budują domy we wsiach położonych w pobliżu wielkich ośrodków miejskich i na obszarach atrakcyjnych krajobrazowo. Domy budowane są na dużych działkach (większych niż w miastach) i z reguły mają ogrody. Stają się one miejscem stałego lub czasowego zamieszkania zamożnej ludności miejskiej. W efekcie tradycyjne zagrody ustępują miejsca domom zamieszkiwanym na stałe lub domom wakacyjnym. Często ludzie mieszkają na wsi, gdzie mają przestrzeń, spokój i ciszę, a do pracy dojeżdżają do miasta – w mieście przebywają dłużej niż na wsi.

Przeanalizuj fotografię i zastanów się, na czym polega dostosowanie palafitu do warunków środowiska przyrodniczego. Zwróć uwagę na funkcję pali.

Palafit to budynek lub osada wzniesiona na platformach opartych na palach, budowany w celach obronnych na przybrzeżnych wodach mórz, jezior czy rzek. Palafity buduje się na terenach okresowo narażonych na zalanie, np. podczas obfitych opadów w porze deszczowej. Jest to sposób na dostosowanie się do wysokiego poziomu wody, w tym powodziowej i występującej po intensywnych deszczach monsunowych. Palafity powstają z wykorzystaniem miejscowych surowców budowlanych.

Zastanów się, jakie funkcje współcześnie zastępują na wsiach funkcję rolniczą.

Wsie mające charakter polifunkcyjny to wsie spełniające wiele funkcji, głównie pozarolniczych. Występują w pobliżu miast, w krajach rozwiniętych gospodarczo. Wielofunkcyjność wsi powoduje powstawanie wielu miejsc pracy, przyciąga ludzi z pobliskich ośrodków miejskich. Taka wieś staje się atrakcyjnym obszarem do zamieszkania, a czasami także do pracy. Możliwość rozwoju przedsiębiorczości mieszkańców przyczynia się do szybkiego rozwoju wsi.

Zastanów się, jak ludy zbieracko‑łowieckie wykorzystują środowisko przyrodnicze, tworząc swoje osady. Pomyśl o wykorzystywanych materiałach, warunkach terenowych, klimatycznych.

Ludy zbieracko‐łowieckie:

• wykorzystują do budowy domów naturalne warunki terenowe, m.in. jaskinie, drzewa;

• budują z lokalnych, naturalnych materiałów, np. w dorzeczu Amazonki powstają przewiewne chatki z liści palmy i lian, w strefach gorących i suchych lepi się domy z gliny lub wykuwa się je w skałach dla izolacji cieplnej, w strefach podbiegunowych budowane są igloo (w zimie wykorzystuje się śnieg jako „lokalny materiał budowlany”);

• dostosowują domy do miejscowych warunków, m.in. klimatycznych – np. domy na palach, kryte liśćmi palmowymi;

• ważna jest dla nich szybkość budowy takich domów, np. szałas można postawić w godzinę, szybko przenieść w inne miejsce.