Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RDLgc7VpRBL571
Ćwiczenie 1
Który z poniższych elementów wchodzi w skład szkieletu pionowego człowieka? Możliwe odpowiedzi: 1. kręgosłup, 2. kości ramion, 3. kości śródstopia, 4. kości udowe
R1H7j17DanJIs1
Ćwiczenie 2
Wskaż prawidłowe dokończenia zdania:

Kręgosłup ssaków jest ruchliwy w pionie i usztywniony w płaszczyźnie bocznej, co: Możliwe odpowiedzi: 1. stanowi przystosowanie do biegu., 2. wiąże się ze sposobem poruszania się ssaków wodnych innym niż u pozostałych wodnych kręgowców., 3. umożliwia wykonywanie skomplikowanych ruchów bocznych ciała., 4. utrudnia życie w środowisku lądowym.
R15mqxnyGDbo91
Ćwiczenie 3
Łączenie par. Zaznacz gromady zwierząt, u których występują podane cechy.. Nieruchome połączenie czaszki. Możliwe odpowiedzi: Ryby, Płazy, Gady, Ptaki, Ssaki. Ruchome połączenie czaszki. Możliwe odpowiedzi: Ryby, Płazy, Gady, Ptaki, Ssaki. Jeden kłykieć potyliczny. Możliwe odpowiedzi: Ryby, Płazy, Gady, Ptaki, Ssaki. Dwa kłykcie potyliczne. Możliwe odpowiedzi: Ryby, Płazy, Gady, Ptaki, Ssaki
R1JmmJHmlgxg92
Ćwiczenie 4
Dopasuj typy kręgów do gromad zwierząt, u których występują. ryby Możliwe odpowiedzi: 1. kręgi płaskie (platyceliczne), 2. kręgi przodowklęsłe (proceliczne), 3. kręgi tyłowklęsłe (opistocelicze), 4. kręgi siodełkowate (heteroceliczne), 5. kręgi dwuwklęsłe (amficeliczne) płazy ogoniaste Możliwe odpowiedzi: 1. kręgi płaskie (platyceliczne), 2. kręgi przodowklęsłe (proceliczne), 3. kręgi tyłowklęsłe (opistocelicze), 4. kręgi siodełkowate (heteroceliczne), 5. kręgi dwuwklęsłe (amficeliczne) gady Możliwe odpowiedzi: 1. kręgi płaskie (platyceliczne), 2. kręgi przodowklęsłe (proceliczne), 3. kręgi tyłowklęsłe (opistocelicze), 4. kręgi siodełkowate (heteroceliczne), 5. kręgi dwuwklęsłe (amficeliczne) ptaki Możliwe odpowiedzi: 1. kręgi płaskie (platyceliczne), 2. kręgi przodowklęsłe (proceliczne), 3. kręgi tyłowklęsłe (opistocelicze), 4. kręgi siodełkowate (heteroceliczne), 5. kręgi dwuwklęsłe (amficeliczne) ssaki Możliwe odpowiedzi: 1. kręgi płaskie (platyceliczne), 2. kręgi przodowklęsłe (proceliczne), 3. kręgi tyłowklęsłe (opistocelicze), 4. kręgi siodełkowate (heteroceliczne), 5. kręgi dwuwklęsłe (amficeliczne)
RCvAjjzbi8cBD2
Ćwiczenie 5
Wybierz odpowiedni element tekstu tak, aby utworzone zdania były prawdziwe. Trzon ma kształt walca/kuli/stożka. Łuki kręgowe wraz z trzonem tworzą otwór kręgowy. Leżące jeden na drugim otwory kręgów tworzą kanał kręgowy, w którym mieści się rdzeń kręgowy/czerwony szpik kostny/żółty szpik kostny. W miejscach, gdzie łuki odchodzą od trzonów, znajduje się otwór międzykręgowy, przez który przechodzą naczynia krwionośne/naczynia limfatyczne oraz nerwy odchodzące od rdzenia kręgowego. Od łuku kręgowego odchodzi 7/6/5 wyrostków.
RGRt1Db95o5232
Ćwiczenie 6
Łączenie par. . Stwierdzenie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Stwierdzenie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Stwierdzenie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Stwierdzenie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 7
RCqBZPZOQl2Bt
W toku ewolucji zwierząt pojawiło się ruchome połączenie czaszki i kręgosłupa. Określ, w której gromadzie zwierząt pojawiło się po raz pierwszy, a następnie wyjaśnij jego znaczenie. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zębiełki (Crocidurinae) to podrodzina ssaków z rodziny ryjówkowatych (Soricidae). Żywią się najczęściej owadami i ich larwami. Kopią nory w podłożu lub zajmują nory wykopane przez inne gatunki. Są aktywne cały rok, przeważnie w nocy.

Herosek zbrojny (Scutisorex somereni) to przedstawiciel zębiełek, zamieszkujący tereny Afryki Środkowej. Uwagę naukowców zwraca jego masywny kręgosłup z zazębiającymi się wyrostkami kostnymi, które wzmacniają odcinek lędźwiowy. Masa kręgosłupa osiąga ok. 4% masy ciała, podczas gdy u innych drobnych ssaków wynosi 0,5–1,6% masy ciała. Dzięki takiej budowie kręgosłup heroska jest wielokrotnie bardziej wytrzymały niż u jakiegokolwiek innego kręgowca – jest on w stanie przetrwać obciążenie nawet 70 kg, a przy tym jest przystosowany do skrętów ciała. Taka budowa może być przydatna w podnoszeniu ciężkich przedmiotów, takich jak kamienie i kłody, w celu uzyskania dostępu do skupisk bezkręgowców, np. dżdżownic, którymi żywią się heroski.

Indeks górny Opracowano na podstawie: Stanley W. T. i in. A new hero emerges: another exceptional mammalian spine and its potential adaptive significance; „Biology Letters” 2013; 9(5):20130486 oraz Zwijacz Kozica T. Ssaki owadożerne, „Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku Narodowego”, Zakopane 2009. Indeks górny koniec

R1TsgZOpDAvr3
Na schemacie z prawej strony przedstawiono budowę kręgosłupa heroska zbrojnego (Scutisorex somereni). Rysunek z lewej strony przedstawia budowę kręgosłupa innego ssaka należącego do podrodziny zębiełków (Crocidurinae).
Źródło: J.A. Allen, Herbet Lang, James Paul Chapin, Wikimedia Commons, domena publiczna.
RejuMGVtKQMT0
Zapoznaj się z tekstem oraz zamieszczoną grafiką a następnie wyjaśnij, w jaki sposób budowa kręgosłupa heroska zbrojnego (Scutisorex somereni) wyróźnia go spośród innych zębiełków. W odpowiedzi uwzględnij cechy anatomiczne oraz behawioralne tych zwierząt. (Uzupełnij).