Sprawdź się
Dzieje Tristana i IzoldyGdy minęło chłopcu siedem lat, (…) RohałtRohałt powierzył Tristana roztropnemu nauczycielowi, dobremu koniuszemu imieniem Gornewal. Gornewal nauczył go w niewiele lat wszelakiej sztuki, która przygodziła się młodemu baronowi. Nauczył go władać lancą, mieczem, tarczą i łukiem, miotać kamienne pociski, brać jednym skokiem co najszersze rowy; nauczył nienawidzić wszelakiego kłamstwa i zdrady, wspomagać słabych, dotrzymywać słowa; nauczył rozmaitych melodii, gry na harfie i sztuki myśliwskiej. Kiedy chłopak dosiadał konia (…), rzekłbyś, iż koń jego i rynsztunek, i on tworzą wręcz jedno ciało i nigdy nie rozstają się z sobą. Widząc Tristana tak szlachetnym i pysznym, szerokim w barach, gibkim w biodrach, mocnym, wiernym i odważnym, wszyscy sławili Rohałta, iż ma takiego syna. (…)
Dzieje Tristana i IzoldyMorhołtMorhołt rzekł jeszcze:
‒ Który z was, panowie kornwalijscy, chce przyjąć wezwanie? Ofiaruję mu piękną bitwę. (…)
Milczeli wszyscy. (…)
Morhołt przemówił po raz trzeci:
‒ A więc, zacni panowie z Kornwalii, (…) nie sądziłem, iżby w tym kraju mieszkali sami niewolnicy.
Wówczas Tristan ukląkł u nóg króla i rzekł:
‒ Królu i panie, jeśli łaska twoja użyczyć mi zezwolenia, wydam mu bitwę.
Próżno król Marek chciał go odmówić. Być tak młodym rycerzem, na co zdało mu się męstwo? Ale Tristan dał zakład Morhołtowi, Morhołt zasię przyjął go.
W pomienionym dniu Tristan (...) przywdział pancerz i hełm z bajcowanej stali. Baronowie płakali z litości nad śmiałkiem i ze wstydu nad samymi sobą. (...). Tristan wsiadł sam do łodzi i pomknął ku Wyspie Świętego Samsona. (...) Tristan, uderzywszy o ląd, odepchnął nogą łódź na morze.
‒ WasaluWasalu, co czynisz? – rzekł Morhołt. – Dlaczego jak ja nie umocowałeś łodzi liną?
‒ Wasalu, po co? – odparł Tristan. – Jeden tylko z nas obu powróci żyjący: zali jedna barka nie wystarczy?
I obaj, zagrzewając walki zelżywymi słowy, zapuścili się w głąb wyspy.
Dzieje Tristana i IzoldyJednego dnia, przebiegając wielkie lasy, (...) zabłądzili przypadkiem do pustelni brata Ogryna. (...)
‒ Waleczny Tristanie – wykrzyknął – wiedz, jaką wielką przysięgę złożyli ludzie Kornwalii. Król kazał okrzyknąć wielkie wołanie po wszystkich parafiach: kto cię pochwyci, otrzyma sto sztuk złota jako zapłatę. (...) Kajaj się, Tristanie (...).
‒ Kajać się, ojcze Ogrynie? Z jakiej zbrodni? Ty, który nas sądzisz, zali wiesz, jaki napitek wypiliśmy na morzu? Tak, (...) wolałbym żebrać całe życie (...) i żyć ziołami i korzonkami z Izoldą, niż bez niej być królem pięknego królestwa.
‒ Panie Tristanie, niech Bóg cię wspomoże, zgubiłeś się bowiem i na tym świecie, i na tamtym. Kto zdradził pana, takiego powinno się rozerwać dwoma końmi, spalić na stosie; gdzie jego popiół padnie, tam trawa nie wyrasta i praca zostanie daremna; tam drzewo, zieleń umiera.
Dzieje Tristana i IzoldyAle dziśAle dziś (...) gotów jestem, miły królu, dać zakład i przeciw każdemu, kto zechce, podtrzymać bitwą, iż nigdy królowa nie żywiła dla mnie ani ja dla królowej miłości, która by ci była obrazą. Nakaż walkę; nie odtrącam żadnego przeciwnika (...). Ale jeśli odniosę tryumf i jeśli ci się podoba wziąć z powrotem Izoldę o jasnej twarzy, żaden z baronów nie będzie ci służył lepiej ode mnie (...).
Jaką ocenę zdrady wasala względem seniora prezentuje Ogryn w swojej wypowiedzi?
Jakimi cechami charakteru powinien charakteryzować się rycerz? Odpowiedź uzasadnij.
Które z nieodpowiednich zachowań rycerza wymienionych przez biskupa Fulberta z Chartres, a zacytowanych przez Marię Ossowską, były udziałem Tristana? Odpowiedz własnymi słowami.
Według Marii Ossowskiej jedną z cech rycerza jest nieustanne zabieganie o pierwszeństwo. Które zachowania Tristana potwierdzają słuszność tej opinii?
Które z cech pożądanych zgodnie z etosem rycerskim posiadał Tristan? Wymień je i do każdej dopasuj odpowiedni cytat.
Tristan zapewniał króla Marka:
Ale dziś (…) gotów jestem, miły królu, dać zakład i przeciw każdemu, kto zechce, podtrzymać bitwą, iż nigdy królowa nie żywiła dla mnie ani ja dla królowej miłości, która by ci była obrazą.
Wiadomo jednak, że miał romans z żoną swego władcy, a więc oszukał go.
Czy – mimo kłamstwa – Tristan zasługuje na miano rycerza? Napisz tekst liczący co najmniej 100 słów, w którym przedstawisz swoje stanowisko w tej sprawie.