„Nerw błędny jest jednym z nerwów czaszkowych. Opuszcza czaszkę w okolicy jej podstawy, dając liczne odgałęzienia unerwiające okoliczne tkanki. Główna wiązka włókien nerwowych zstępuje poprzez szyję aż do klatki piersiowej, a dokładnie w okolice serca, gdzie zawija się wokół więzadła tętniczego i aorty, rozpoczynając powrotną drogę ku chrząstkom krtani, które są jej ostatecznym celem. W efekcie zamiast kilku – kilkunastu centymetrów mierzy ona kilkadziesiąt – u takiego ssaka jak człowiek, lub kilka metrów w przypadku żyrafy. Konstrukcja taka jest dziwna i powierzchownie nonsensowna z kilku powodów. Tak nieefektywny przebieg wiązki włókien nerwowych oznacza większy koszt energetyczny, zarówno w trakcie jego budowy (rozwoju), jak i funkcjonowania (metabolizmu), wydłuża niepotrzebnie drogę impulsu nerwowego i zwielokrotnia ryzyko uszkodzenia tego nerwu. Na tym kończy się możliwość wyjaśnienia przebiegu tego nerwu w oparciu o tradycyjną anatomię opisową. Sytuacja ulega zmianie, gdy do wyjaśnienia przebiegu nerwu błędnego podchodzi się z perspektywy ewolucyjnej. Ssaki, ptaki, gady i płazy są potomkami organizmów wodnych. Przodek współczesnych kręgowców lądowych wywodził się z grupy ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii), których współczesnymi przedstawicielami są ryby dwudyszne (Dipnoi) i trzonopłetwe (Coelacantha).

Anatomia ryb różni się znacznie od anatomii ssaków. W przypadku omawianej tu struktury, najważniejsze różnice są następujące:

• Brak szyi u ryb. Regionalizacja kręgosłupa na odcinek szyjny i tułowiowy była jedną z ewolucyjnych zdobyczy umożliwiających podbój lądu przez pierwsze płazy. Jedną z konsekwencji pojawienia się odcinka szyjnego było oddzielenie się obręczy barkowej od czaszki – w przypadku ryb obręcz barkowa kontaktuje się z czaszką za pośrednictwem kości zaskroniowej [...]; utrzymanie takiego połączenia skutkowałoby między innymi przenoszeniem drgań powstających podczas stawiania kończyny na ziemi (czyli przy każdym kroku) na czaszkę.

• Położenie serca i głównych naczyń krwionośnych. Serce u ryb leży relatywnie bliżej głowy niż u kręgowców lądowych. Znajduje się niemal pod mózgoczaszką, zaraz za skrzelami. Wzdłuż łuków skrzelowych (chrzęstne i kostne elementy stanowiące szkielet skrzeli) biegną natomiast naczynia krwionośne zwane łukami naczyniowymi, doprowadzające krew do skrzeli (system wymiany gazowej). W toku ewolucji ulegały one stopniowo redukcji, zanikając lub łącząc się w większe naczynia i dzieląc na dwa obiegi. Ostatnia para łuków przekształciła się w lewy i prawy łuk aorty (u ssaków zachował się jedynie lewy).

• Obecność/brak krtani. Krtań jest jednym z odcinków układu oddechowego zbudowanym z kilku chrząstek (nagłośni, chrząstki pierścieniowatej, chrząstki tarczowatej i parzystych chrząstek nalewkowatych) będących prawdopodobnie homologicznymi z brzusznymi fragmentami łuków skrzelowych. Nerw błędny, który unerwia między innymi te elementy łuków skrzelowych, dociera do nich najkrótszą drogą, opuszczając czaszkę i biegnąc mniej więcej w dół między sercem a skrzelami aż do brzusznych części szkieletu skrzeli, do których dociera od tyłu.”

Indeks górny Źródło: B. Borczyk, Dlaczego teoria ewolucji jest ważna, [w]: A. Krajna, L. Ryk, K. Sujak‑Lesz (red.), Problemy dydaktyki fizyki, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2011, s. 89‑115. Indeks górny koniec^{Źródło: B. Borczyk, Dlaczego teoria ewolucji jest ważna, [w]: A. Krajna, L. Ryk, K. Sujak‑Lesz (red.), Problemy dydaktyki fizyki, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2011, s. 89‑115.}