Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

R5McNCLUiBGoI1

Ćwiczenie 1

Zaznacz, która z cząsteczek ma liczbę przestrzenną równą 2.

${CH}_{4}$
$O_{3}$
${CO}_{2}$
${BF}_{3}$

R3aiENPnFKcxg1

Ćwiczenie 2

Określ kształt cząsteczek, wybierając spośród podanych poniżej określeń.

tetraedryczny, kwadratowy, kątowy (zgięty), piramida trygonalna, oktaedr

${IF}_{7}$	${BeCl}_{2}$	${SO}_{3}$

RXWF6O6dF2YF31

Ćwiczenie 3

Zaznacz cząsteczki/jony o budowie tetraedrycznej.

{ ${PCl}_{5}$ }, {# ${CH}_{4}$ }, { ${NO}_{2}^{-}$ }, {# ${SO}_{4}^{2 -}$ }, { ${SO}_{2}$ }, { $O_{3}$ }, {# ${PO}_{4}^{3 -}$ }, { ${SF}_{6}$ }

Ćwiczenie 4

R1cGRChUmgQcp1

Źródło: dostępny w internecie: pl.wikipedia.org, domena publiczna.

R1WEkqOd6HgUU

Ćwiczenie 5

Oblicz liczbę przestrzenną cząsteczki ${PCl}_{5}$ , korzystając ze wzorów i objaśnień:

L p = n + m

n = \frac{1}{2} (V - C - O)

$m$ – liczba wiązań sigma utworzonych przez atom centralny, czyli liczba podstawników otaczających atom centralny; wiązanie wielokrotne traktujemy jako wiązanie pojedyncze;
$n$ – liczba wolnych par elektronowych na atomie centralnym;
$V$ – liczba elektronów walencyjnych atomu centralnego;
$C$ – wartość bezwzględna ładunku jonu;
$O$ – liczba elektronów konieczna do uzyskania korzystniejszej energetycznie konfiguracji elektronowej (konfiguracji elektronowej atomu helowca) przez wszystkie atomy.

R1XVJ1g83XZ5a

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym miejscu.

RtCQ3bG2tkF9j

L p = \frac{1}{2} [5 - 0 - 5] + 5 = 5

R9wFoS5pioesg2

Ćwiczenie 6

Uzupełnij tabelę dotyczącą jonu NO₃^-.

sp³d, sp, sp³, 2, 6

liczba elektronów walencyjnych atomu centralnego	wartość ładunku jonu	liczba elektronów konieczna do uzyskania korzystnej energetycznie konfiguracji elektronowej	liczba przestrzenna	hybrydyzacja

Ćwiczenie 7

Wybierz poprawne określenia dotyczące budowy cząsteczki $H_{2} O$ .

RCt01pNrHCyuh

Schemat przedstawiający układ przestrzenny cząsteczki wody. Atom tlenu, mający dwie pary elektronów, łączy się na dole po lewej i prawej stronie z dwoma atomami wodoru. — Wzór cząsteczki wody.
Źródło: dostępny w internecie: pl.wikipedia.org, domena publiczna.

R1USPHp8bYQNN

sp², tetraedryczna, cząsteczki, kątowy, 3, liniowa, prosty, jony, sp, atomy otaczające, 6, liniowy, 4, trójkątna, sp³, 2

Ze wzoru Lewisa wynika, że atom centralny otaczają tylko 2 ................................... Liczba wolnych par elektronowych na atomie centralnym wynosi .................................., stąd liczba przestrzenna wynosi ................................... Geometria wolnych par elektronowych i par elektronowych wiązań wokół atomu centralnego jest .................................. (hybrydyzacja .................................. ), a kształt cząsteczki ...................................

R1Qll9aILh1z32

Ćwiczenie 8

COCl₂ to cząsteczka typu XY₃n₀. COCl₂ ma geometrię trygonalną. Wskaż zdania prawdziwe.

Cząsteczka ma 3 atomy otaczające atom centralny X.
Liczba przestrzenna wynosi 2.
Cząsteczka ma dwie niezwiązane pary elektronów na atomie centralnym X.
Atomy otaczające potrzebują łącznie 4 elektronów do uzyskania korzystniejszej energetycznie konfiguracji elektronowej - konfiguracji elektronowej atomu helowca.
Hybrydyzacja atomu centralnego odpowiada typowi sp².

Ćwiczenie 9

Wykorzystując metodę VSEPR, spróbuj przewidzieć kształt cząsteczki $O_{3}$ . Przedstaw tok rozumowania.

ReLv2O7XtOPr4

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym miejscu.

RGvjl82uJVcjS

Krok1. Narysuj strukturę rezonansową cząsteczki.

Krok 2. Oblicz $L p$ .

Krok 3. Określ kształt cząsteczki na podstawie wartości $L p$ .

Krok 1. Rysujemy strukturę rezonansową cząsteczki, aby zobaczyć rozłożenie wolnych par elektronowych w cząsteczce.

RJB41SSjLumlX

Ilustracja przedstawia ozon. Wzór: trzy atomy tlenu - jeden jest u góry, dwa na dole po lewej i prawej stronie. Atom tlenu na górze ma plus i jedną parę elektronów, atom po lewej stronie ma dwie pary elektronów, atom po prawej stronie ma trzy pary, oznaczony jest minusem. Pomiędzy górnym atomem tlenu, a tym po lewej stronie jest wiązanie podwójne. Od wzoru strzałka w dwie strony do wzoru, który od opisanego różni się położeniem dwóch atomów tlenu an dole - są zamienione miejscami. Całość znajduje się w nawiasie kwadratowym. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Krok 2. Obliczamy $L p$ :

Atom centralny ma łącznie $6$ elektronów, ładunek cząsteczki wynosi $0$ , atomy otaczające potrzebują łącznie $4$ elektronów do uzyskania korzystniejszej energetycznie konfiguracji elektronowej – konfiguracji elektronowej atomu helowca.

L p = 2 + 1 = 3

Krok 3. Określamy kształt cząsteczki. Skoro $L p = 3$ , to hybrydyzacja atomu centralnego w cząsteczce $O_{3}$ jest $s p^{2}$ .

Geometria par elektronowych i wiązań wokół atomu centralnego (hybrydyzacja $s p^{2}$ ) jest trygonalna, a kształt cząsteczki kątowy (zgięty, litera $V$ ). Ze względu na silniejsze odpychanie się wolnej pary elektronowej z elektronami wiązań, niż par elektronowych wiązań między sobą, można oczekiwać, że kąty $E X$ – $Y$ będą nieco większe od $120 °$ , a kąty $Y$ – $X$ – $Y$ nieco mniejsze od $120 °$ .

Film samouczek

Dla nauczyciela