Sprawdź się
Zaznacz czynniki powodujące zjawisko strefowości klimatycznej na Ziemi.
- dopływ energii promieniowania słonecznego
- występowanie ciepłych i zimnych prądów morskich
- odległość od mórz i oceanów
- usytuowanie pasm górskich
- kulistość Ziemi
- wysokość nad poziomem morza
- rozmieszczenie wielkich struktur geologicznych
Mapa przedstawia granice stref klimatycznych na świecie. Podpisz nazwy stref. Zaznacz rejony występowania klimatów skrajnie suchych (kolorem czerwonym) i skrajnie wilgotnych (kolorem niebieskim).
Nazwy stref klimatycznych:
I – ....................
II – ......................
III – ............................
IV – ......................
V – ..............................
Na podstawie charakterystyki strefy klimatycznej wskaż jej nazwę.
W strefie tej występuje gorące i suche lato oraz mroźna i wietrzna zima. Średnia temperatura najzimniejszego miesiąca wynosi od 0°C do -20°C, najcieplejszego od 20°C do 25°C. Roczna amplituda temperatury powietrza przekracza 30°C. Roczna suma opadów wynosi 140–550 mm, przy czym większość z nich pojawia się w 2–3 miesiącach letnich. W pozostałej część roku występuje susza atmosferyczna.
- umiarkowany chłodny morski
- umiarkowany chłodny kontynentalny
- umiarkowany ciepły morski
- umiarkowany ciepły kontynentalny
Wskaż prawidłową sekwencję stref klimatycznych wzdłuż południka 10°E z północy na południe (do równika):
- polarny – subpolarny – umiarkowany chłodny kontynentalny – umiarkowany ciepły wilgotny – podzwrotnikowy suchy – zwrotnikowy wilgotny – podrównikowy wilgotny – podrównikowy suchy – równikowy wilgotny
- polarny – subpolarny – umiarkowany chłodny pośredni – umiarkowany ciepły przejściowy – podzwrotnikowy wilgotny – zwrotnikowy suchy – podrównikowy suchy – podrównikowy wilgotny – równikowy wilgotny
- polarny – subpolarny – umiarkowany chłodny pośredni – umiarkowany chłodny kontynentalny – podzwrotnikowy wilgotny – zwrotnikowy wilgotny – podrównikowy suchy – podrównikowy wilgotny – równikowy wilgotny
Oceń, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Wraz z ociepleniem klimatu może nastąpić przesuwanie się stref krajobrazowych na północ i południe od równika poza granice wyznaczone strefami oświetlenia Ziemi. | □ | □ |
| Strefowość klimatyczna obserwowana na powierzchni Ziemi występuje w całej atmosferze. | □ | □ |
| Strefowość klimatyczna jest uwarunkowana zmianami kąta padania promieni słonecznych na powierzchnię Ziemi. | □ | □ |
| Temperatura powietrza w danej strefie klimatycznej jest wprost proporcjonalna do wartości bilansu cieplnego charakterystycznego dla tej strefy. | □ | □ |
| Strefowość jest wyłącznie zjawiskiem klimatycznym. | □ | □ |
| W Azji występują wszystkie strefy klimatyczne. | □ | □ |
Porównaj układ stref klimatycznych na obszarze Ameryki Północnej i Eurazji. Określ różnice i uzasadnij je.
Zaznacz prawidłowe sformułowania w tekście.
Przyczyną występowania strefowości klimatycznej są czynniki {endogeniczne}/{#astronomiczne}, a przede wszystkim {#kulisty kształt}/{ukształtowanie powierzchni} Ziemi i jej położenie w stosunku do {#Słońca}/{innych planet} wpływające na zróżnicowanie kąta {nachylenia terenu}/{#padania promieni słonecznych}. To z kolei decyduje o zróżnicowanej dostawie energii. Kąt ten zmienia się w zależności od {#szerokości}/{długości} geograficznej. Dopływ energii promieniowania słonecznego nie rozkłada się równomiernie – największy jest w obszarze {okołobiegunowym}/{#międzyzwrotnikowym}, gdzie promienie słoneczne padają pod {#największym}/{najmniejszym} kątem, i stopniowo {rośnie}/{#maleje} ku {#biegunom}/{równikowi}, wykazując dodatkowo sezonowe zmiany. Obszary równikowe otrzymują więc wielokrotnie {mniej}/{#więcej} energii cieplnej niż obszary okołobiegunowe. W strefie {#równikowej}/{okołobiegunowej} występuje {ujemny}/{#dodatni} bilans cieplny, obszary te pochłaniają bowiem więcej energii niż tracą wskutek {wychłodzenia}/{#odbicia} i wypromieniowywania. Z kolei w pobliżu {równika}/{#biegunów} sytuacja jest odwrotna – bilans cieplny jest {#ujemny}/{dodatni}, ponieważ straty {wody}/{#ciepła} są tu {#większe}/{mniejsze} niż zatrzymywanie. Równowagę cieplną osiągają rejony {umiarkowane}/{#zwrotnikowe} i {#podzwrotnikowe}/{podrównikowe}.
a) strefę klimatyczną Możliwe odpowiedzi: 1. okołobiegunowa, 2. umiarkowana chłodna, 3. umiarkowana ciepła, 4. podzwrotnikowa, 5. zwrotnikowa, 6. równikowa
Tabela zawiera dane z wielolecia 2000–2019 charakteryzujące temperaturę powietrza i opady w pewnym miejscu na świecie. Przeanalizuj dane i określ:
a) strefę klimatyczną
- okołobiegunowa
- umiarkowana chłodna
- umiarkowana ciepła
- podzwrotnikowa
- zwrotnikowa
- równikowa
b) typ klimatu
- umiarkowanie chłodny kontynentalny
- umiarkowanie ciepły przejściowy
- zwrotnikowy wilgotny
- zwrotnikowy suchy
- podzwrotnikowy kontynentalny
- podzwrotnikowy wilgotny
W punktach zaznaczonych na mapie określ typ klimatu, wybierając jego nazwę z podanego zestawu, oraz dopasuj klimatogram.
Litery i cyfry odpowiadające typom klimatu i klimatogramom wpisz do tabeli.
| Nr | Typ klimatu | Klimatogram |
|---|---|---|
| 1 | ||
| 2 | ||
| 3 | ||
| 4 | ||
| 5 | ||
| 6 | ||
| 7 | ||
| 8 | ||
| 9 | ||
| 10 | ||
| 11 | ||
| 12 | ||
| 13 | ||
| 14 | ||
| 15 | ||
| 16 |
Typy klimatu do wyboru (dany typ klimatu może wystąpić kilkakrotnie, nie wszystkie musisz wykorzystać):
zwrotnikowy monsunowy
podrównikowy suchy
polarny
umiarkowany chłodny morski
równikowy wybitnie wilgotny
umiarkowany chłodny kontynentalny
umiarkowany chłodny przejściowy
zwrotnikowy wilgotny
podzwrotnikowy śródziemnomorski
umiarkowany ciepły kontynentalny
zwrotnikowy suchy
umiarkowany ciepły przejściowy
podzwrotnikowy monsunowy
podzwrotnikowy suchy
podrównikowy wilgotny
umiarkowany ciepły morski
