Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
11
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1
R1UH9fWVYP09c
Wysłuchaj nagrań słówek w słowniczku i naucz się ich prawidłowej wymowy.
RWmeteZ5HfdzM
Wskaż Możliwe odpowiedzi: 1. Trójkolorowa flaga, 2. Kogut galijski, 3. Marsylianka, 4. Marianna
R1Hy0b2ZwqFKb11
Ćwiczenie 2
Wysłuchaj nagrań słówek w słowniczku i naucz się ich prawidłowej wymowy.
211
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z tekstami źródłowymi i wykonaj polecenie.

Tekst A

Projekt Condorceta przedstawiony Zgromadzeniu Narodowemu 20 i 21 IV 1792 r.

Dać każdemu człowiekowi rodzaju ludzkiego środki po temu, by mógł zaspokajać swe potrzeby, zapewnić sobie dobrobyt, znać i sprawować swe uprawnienia, rozumieć i pełnić swoje powinności; uczynić, by każdy mógł łatwo wydoskonalić swą pracę zawodową, by się uzdolnił do funkcji społecznych, do których ma prawo być powołanym, by w całej pełni rozwinął talenty, w jakie wyposażyła go natura; […] taki oto winien być pierwszy cel oświaty narodowej.

Condorcet Źródło: Projekt Condorceta przedstawiony Zgromadzeniu Narodowemu 20 i 21 IV 1792 r., [w:] Wybór tekstów źródłowych do historii wychowania, t. 1, oprac. J. Walczyna, S. Wołoszyn, Warszawa 1962.

Tekst B

Dekret z 27 brumaire’a roku III (17 listopada 1794) o szkołach podstawowych

Tytuł IV Edukacja i organizacja szkół podstawowych Art. 2 We wszystkich szkołach, uczniów nauczać się będzie:

  1. Czytać i pisać; wybór literatury przypomni im ich prawa i obowiązki;

  2. Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela oraz Konstytucji Republiki Francuskiej;

  3. Przekazywane będą podstawowe zasady moralności republikańskiej;

  4. Elementów języka francuskiego, zarówno mówionego, jak i pisanego;

  5. Podstawowe zasady działań matematycznych oraz dokonywania pomiarów;

  6. Elementy geografii i historii wolnych ludów;

  7. Zasady, podstawowe mechanizmy i najpraktyczniejsze wytwory natury.

Nauczane będą heroiczne czyny bohaterów oraz pieśni tryumfalne.

Dekret Źródło: Dekret z 27 brumaire’a roku III (17 listopada 1794) o szkołach podstawowych, dostępny w internecie: www.axl.cefan.ulaval.ca.
RQ67ZgLhjyRFC
Ustal, czy oświeceniowy postulat wyrażony w źródle A został wprowadzony w życie (źródło B). Postulat markiza de Condorceta: (Uzupełnij) Podstawowa funkcja szkoły według dekretu z 27 brumaire: (Uzupełnij) Wniosek: Czy Postulat markiza de Condorceta został zrealizowany? (Wybierz: Tak, Nie).
21
Ćwiczenie 4
R1qoufZAVXO7V
Wysłuchaj nagrania abstraktu i zastanów się, czego jeszcze chciałbyś się dowiedzieć w związku z tematem lekcji.
211
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z poniższymi tekstami źródłowymi i wykonaj polecenia.

Tekst A

Renaud Escande Fragment spisu treści, Czarna Księga Rewolucji Francuskiej

P. Chanu, Sekularyzacja dóbr kościelnych: znaczenie polityczne i skutki ekonomiczne............17 
J.-P. Brancourt, 14 lipca 1789 roku: spontaniczna premedytacja.............31 
G. de Diesbach, Masakra 10 sierpnia............69 
J.-Ch. Petitfils, Suwerenna rewolucja Ludwika XVI 1787‑1789............113 
J. Charles‑Roux, Męka i krzyż dziecka – króla Francji............199 
J. de Viguerre, Prześladowania religijne............257 
R. Secher, Wandea: wojna domowa, ludobójstwo, zagłada pamięci............273 
A. Gady, Wandalizm rewolucyjny............299 
J. Dumaine, Biblioteki a Rewolucja Francuska............313 
Ch. Martin, Rewolucyjny podział administracyjny, między utopią a technokracją............387 
M. Crapez, Dziedzictwo terroru w XIX wieku............449

spis treści Źródło: Renaud Escande, Fragment spisu treści, Czarna Księga Rewolucji Francuskiej, Dębogóra 2015.

Tekst B

Alexandre Gady Wandalizm rewolucyjny

Niemożliwością było zniszczyć całą Francję, wyczyścić ze wszystkich zabytków i dzieł sztuki. Było też jednak rzeczą nie do zaakceptowania dla nowych władców tego kraju, że dawny wystrój pozostanie nietknięty, by permanentnie przypominał minione czasy: lilie nadal rozsiewały woń monarchii, gotyckie dzwonnice wszędzie wyśpiewywały Bożą chwałę. Podjęto więc działania akcyjne, bez logiki, niekiedy przesadne, niekiedy nieudolne. W efekcie, po kilku latach pojawiła się istotna zmiana w pejzażu pomników miejskich, zamków i kościołów. Dla Francji to wielka katastrofa, dla rewolucji zaś – ogromny sukces. Spowodowała, że tamto przedtem zostało oddzielone od tego potem, których nie można już sprowadzić do wspólnego mianownika.

wandalizm Źródło: Alexandre Gady, Wandalizm rewolucyjny, [w:] Renaud Escande, Czarna księga rewolucji francuskiej, tłum. B. Biały, J. Gruszka, M. Jurek, K. Kubaszczyk, Dębogóra 2015, s. 301.
RtZ2nEqYPOLsv1
Jakimi argumentami posługują się przeciwnicy Rewolucji? (Uzupełnij) Co autor miał na myśli, pisząc “lilie nadal rozsiewały woń monarchii”? (Uzupełnij) Wskaż wyrażenia, które pozwalają określić stosunek autorów publikacji do rewolucji francuskiej. (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z fragmentem Rozważań o rewolucji we Francji, napisanych w 1790 r. przez Edmunda Burke’a, brytyjskiego polityka i publicystę, oraz ilustracją, a następnie wykonaj polecenie.

Źródło A

Edmund Burke Rozważania o rewolucji we Francji

Nauka o rządzeniu jest praktyczna i ma służyć praktycznym celom, wymaga doświadczenia, i to większego niż to, jakie w toku całego swego życia może zyskać nawet najmądrzejsza i najbardziej spostrzegawcza osoba; dlatego właśnie z najwyższą ostrożnością powinien postępować każdy, kto decyduje się na rozebranie budowli, która przez wieki w zadowalającym choćby stopniu służyła wspólnym celom społeczeństwa, lub chce ją zbudować od nowa […]. Nie przeczę, że pośród niezliczonych aktów gwałtu i szaleństwa uczyniono być może coś dobrego. […] A jednak branie za dobrą monetę tego, co uczynili jako uzurpatorzy, czy też tego, co usprawiedliwiałoby zbrodnie, dzięki którym tę władzę zdobyli, mogłoby być poczytane za dowód, że tych samych spraw nie sposób było załatwić bez wzniecania rewolucji. Choć z pewnością można było, bo prawo do przeprowadzenia niemal wszystkich dokonanych przez nich […] regulacji zostało albo złożone na mocy dobrowolnej decyzji króla w ręce Stanów [Generalnych], albo zostało zawarte w instrukcjach dla deputowanych. […] Ulepszenia Zgromadzenia Narodowego są powierzchowne, błędy – fundamentalne.

nauka Źródło: Edmund Burke, Rozważania o rewolucji we Francji, [w:] Jarosław Czubaty, Historia dla maturzysty. Nowożytność, Warszawa 2006, s. 208.

Źródło B

R4caX46DFtGCY
Kontrast: Brytyjska wolność i francuska wolność, 1793 r. Pod „brytyjską wolnością”: „religia, moralność, lojalność, posłuszeństwo wobec praw, niezależność, osobiste bezpieczeństwo, sprawiedliwość, dziedziczenie, ochrona własności prywatnej, przemysł, narodowa prosperity, szczęście”. Pod „francuską wolnością”: „ateizm, krzywoprzysięstwo, rebelia, zdrada, anarchia, morderstwo, równość, szaleństwo, okrucieństwo, niesprawiedliwość, oszustwo, niewdzięczność, bezczynność, głód, narodowa i prywatna ruina, nędza”. Na dole: „Która [wolność] jest lepsza?”.
Źródło: gallica.fr, domena publiczna.
R1KTK3LhzDWIj
Wskaż podobieństwa w wymowie obu źródeł oraz wytłumacz, w jaki sposób okoliczności powstania źródeł wpłynęły na ich przekaz. (Uzupełnij) Jaki był cel autora źródła B? (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z fragmentem wywiadu z Gaëlem Nofrim, historykiem i radnym Nicei, autorem książki Historia rewolucji we Francji, oraz fragmentem opracowania historycznego, a następnie wykonaj polecenia.

Źródło A

Fragment wywiadu z Gaêlem Nofrim

Francja nie wymyśliła rewolucji. […] warto przytoczyć przykład Anglii XVII wieku i zobaczymy wtedy, że nie mieliśmy monopolu na tego rodzaju fenomen w historii. Tymczasem jesteśmy z pewnością pierwszym narodem, który wplótł fenomen rewolucyjny w swoją powieść narodową. W przeciwieństwie do Anglii, która praktycznie go usunęła, Francja zrobiła z 1789 roku datę kluczową w swojej historii, często zresztą wyolbrzymiając jej znaczenie do tego stopnia, że niektórzy autorzy upatrują w rewolucji fundamentu nowoczesności. […] Ponieważ rok 1789 wpisuje się w długoletnią historię, historię fundacyjną [republiki], nie myli się ten, który pojmuje rewolucję w kategorii francuskiego dziedzictwa.

francja Źródło: Fragment wywiadu z Gaêlem Nofrim, dostępny w internecie: http://www.lefigaro.fr.

Źródło B

François Furet Prawdziwy koniec Rewolucji Francuskiej

Historyk Rewolucji Francuskiej musi się wykazać tytułami innymi aniżeli kompetencja. Musi się określić. Zanim przystąpi do pracy, musi powiedzieć, z jakich pozycji zabiera głos, co myśli, czego szuka; a to, co pisze o Rewolucji, ma znaczenie dla ukierunkowania jego pracy: chodzi o jego opinię, ową formę sądu, której nikt nie wymaga, gdy chodzi o Merowingów, ale która jest niezbędna, gdy chodzi o rok 1789 czy 1793. Jeśli ujawni tę opinię, wszystko staje się jasne: jest rojalistą, liberałem lub jakobinem.

historyk Źródło: François Furet, Prawdziwy koniec Rewolucji Francuskiej, tłum. B. Janicka, Warszawa 1994, s. 7.
RlAyzLjdjWM6i1
Dokończ zdanie: Historyk Rewolucji Francuskiej w odróżnieniu od badacza zajmującego się dynastią Merowingów "musi się określić" ponieważ: Możliwe odpowiedzi: 1. bada okres, który jest ważny dla tożsamości Francuzów, a temat ten często wraca w debacie publicznej, gdyż wiele osób upatruje w Rewolucji genezę współczesnego państwa francuskiego., 2. na temat władców z dynastii Merowingów dysponujemy zbyt małą liczbą źródeł historycznych, aby móc ich oceniać., 3. zwykle jest również politykiem.
Rcos4nXFhOIl81
Połącz oceny rewolucji charakterystyczne dla "rojalisty, liberała lub jakobina" z właściwymi opisami. Ocena rojalisty Możliwe odpowiedzi: 1. Uważa, że Rewolucja chociaż dzieli się na etapy, powinna być traktowana jako ciąg, w którym kolejne wydarzania działy się w następstwie poprzedzających je zdarzeń. W ten sposób usprawiedliwia Terror, który w jego oczach był bezpośrednim następstwem rządów burżuazji, która chciała zmonopolizować życie polityczne, wykluczając z niego lud. Broni Maksymiliana Robespierre'a., 2. Docenia osiągnięcia Rewolucji, jej wkład dla wykształcenia nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego. Przede wszystkim skupia się na sukcesach roku 1789: zwołaniu Stanów Generalnych, uchwaleniu Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela, pracach nad nową konstytucją. Potępia okres Terroru (1793-1794) i twierdzi, że kolejne etapy Rewolucji powinny być oceniane oddzielnie., 3. Potępia rewolucję w całości, nie dostrzega jej pozytywnych aspektów; jego argumenty odnoszą się do rewolucyjnej przemocy: krwawego terroru, niszczenia dóbr kościelnych i szlacheckich, ataku na wiarę chrześcijańską. Ocena liberała Możliwe odpowiedzi: 1. Uważa, że Rewolucja chociaż dzieli się na etapy, powinna być traktowana jako ciąg, w którym kolejne wydarzania działy się w następstwie poprzedzających je zdarzeń. W ten sposób usprawiedliwia Terror, który w jego oczach był bezpośrednim następstwem rządów burżuazji, która chciała zmonopolizować życie polityczne, wykluczając z niego lud. Broni Maksymiliana Robespierre'a., 2. Docenia osiągnięcia Rewolucji, jej wkład dla wykształcenia nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego. Przede wszystkim skupia się na sukcesach roku 1789: zwołaniu Stanów Generalnych, uchwaleniu Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela, pracach nad nową konstytucją. Potępia okres Terroru (1793-1794) i twierdzi, że kolejne etapy Rewolucji powinny być oceniane oddzielnie., 3. Potępia rewolucję w całości, nie dostrzega jej pozytywnych aspektów; jego argumenty odnoszą się do rewolucyjnej przemocy: krwawego terroru, niszczenia dóbr kościelnych i szlacheckich, ataku na wiarę chrześcijańską. Ocena jakobina Możliwe odpowiedzi: 1. Uważa, że Rewolucja chociaż dzieli się na etapy, powinna być traktowana jako ciąg, w którym kolejne wydarzania działy się w następstwie poprzedzających je zdarzeń. W ten sposób usprawiedliwia Terror, który w jego oczach był bezpośrednim następstwem rządów burżuazji, która chciała zmonopolizować życie polityczne, wykluczając z niego lud. Broni Maksymiliana Robespierre'a., 2. Docenia osiągnięcia Rewolucji, jej wkład dla wykształcenia nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego. Przede wszystkim skupia się na sukcesach roku 1789: zwołaniu Stanów Generalnych, uchwaleniu Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela, pracach nad nową konstytucją. Potępia okres Terroru (1793-1794) i twierdzi, że kolejne etapy Rewolucji powinny być oceniane oddzielnie., 3. Potępia rewolucję w całości, nie dostrzega jej pozytywnych aspektów; jego argumenty odnoszą się do rewolucyjnej przemocy: krwawego terroru, niszczenia dóbr kościelnych i szlacheckich, ataku na wiarę chrześcijańską.
RHADA3xjZZdyH1
Do której z powyższych kategorii na pewno nie można zaliczyć autora źródła A? (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 8

Czy rewolucję francuską należy oceniać przez pryzmat Deklaracji praw człowieka i obywatela czy rządów jakobinów? Na podstawie treści lekcji, wypowiedzi historyka z multimedium oraz wiedzy pozaźródłowej rozstrzygnij spór o dorobek Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Uzasadnij odpowiedź, odwołując się przynajmniej do dwóch materiałów ilustracyjnych z treści rozdziału.

RkltIs4SMRhRN
Twoja ocena (Uzupełnij).