Tekst do ćwiczeń

Wisława Szymborska Spis ludności

Na wzgórzu, gdzie stała Troja,
odkopano siedem miast.
Siedem miast. O sześć za dużo
jak na jedną epopeję.
Co z nimi zrobić, co zrobić.
Pękają heksametryheksametrheksametry.
afabularna cegła wyziera ze szczelin,
w ciszy filmu niemego obalone mury,
zwęglone belki, zerwane ogniwa,
dzbanki wypite do utraty dna,
amulety płodności, pestki sadów
i czaszki dotykalne jak jutrzejszy księżyc.

Przybywa nam dawności,
robi się w niej tłoczno,
rozpychają się w dziejach dzicy lokatorzy,
zastępy mięsa mieczowego,
reszki orła‑Hektora dorównujące mu męstwem,
tysiące i tysiące poszczególnych twarzy,
a każda pierwsza i ostatnia w czasie,
a w każdej dwoje niebywałych oczu.
Tak lekko było nic o tym nie wiedzieć,
tak rzewnie, tak przestronnie.

Co z nimi robić, co im dać?
Jakiś wiek mało zaludniony do tej pory?
Trochę uznania dla sztuki złotniczej?
Za późno przecież na sąd ostateczny.
My, trzy miliardy sędziów,
mamy swoje sprawy,
własne nieartykułowane rojowiska,
dworce, trybuny sportowe, pochody,
liczebne zagranice ulic, pięter, ścian.
Mijamy się na wieczność w domach towarowych
kupując nowy dzbanek.
Homer pracuje w biurze statystycznym.
Nikt nie wie, co robi w domu.

wisia Źródło: Wisława Szymborska, Spis ludności, [w:] tegoż, Wybór wierszy, Warszawa 1979, s. 108.
1
Pokaż ćwiczenia:
R3jRvyGXR7nsd1
Ćwiczenie 1
Zaznacz główny temat utworu Szymborskiej. Możliwe odpowiedzi: 1. Stosunek współczesnych do przeszłości., 2. Grecka mitologia., 3. Korzyści płynące z archeologii., 4. Niejasność historii.
11
Ćwiczenie 2
RLOsKTPwjmAwL
Tabela. Pierwsza kolumna: Cytaty z wiersza. Druga kolumna: Nazwa środka. 1. Pękają heksametry. Nazwa środka: (Uzupełnij). 2. Afabularna cegła wyziera ze szczelin. Nazwa środka: (Uzupełnij). 3. Pestki sadów. Nazwa środka: (Uzupełnij). 4. Czaszki dotykalne jak jutrzejszy księżyc. Nazwa środka: (Uzupełnij). 5. Co z nimi robić, co im dać? Nazwa środka: (Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 3

Wpisz w odpowiednie miejsca cytaty z wiersza, które dotyczą przeszłości i teraźniejszości.

R1XCSgXqsklYl
Przeszłość (Uzupełnij). Teraźniejszość (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4

Wyjaśnij, czemu służy przeciwstawienie sobie przeszłości i teraźniejszości.

R1XsQfLxiEHHl
(Uzupełnij).
Rwpu4b6KWvjWM21
Ćwiczenie 5
Oceń prawdziwość stwierdzeń odnoszących się do wiersza Spis ludności Wisławy Szymborskiej. Zaznacz w tabeli stwierdzenia prawdziwe i fałszywe. W wierszu został ukazany stosunek teraźniejszości do przeszłości. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Z wiersza wynika różnica między konsumpcyjnym a heroicznym stylem życia. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wiersz nie został szczególnie zorganizowany i tym samym przeciwstawiony prozie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W wierszu nawiązania do epopei Homera są związane z toposami. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
21
Ćwiczenie 6

Wyjaśnij, jaką funkcję pełni w kompozycji wiersza pytanie Co z nimi robić, co im dać?. Uzasadnij swoją odpowiedź.

R1XsQfLxiEHHl
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Wyjaśnij, w jaki sposób Wisława Szymborska nawiązuje w wierszu Spis ludności do mitu trojańskiego.

RCSp7vUiFYTZp
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Wyjaśnij, jak rozumiesz poniższe cytaty z wiersza w kontekście poruszanego w utworze tematu spuścizny antycznej.

mamy swoje sprawy, własne nieartykułowane rojowiska

mijamy się na wieczność w domach towarowych

Rfeo1ZdI721za
(Uzupełnij).
heksametr
heksametr

(gr. heks – sześć) – w wersyfikacji antycznej wers składający się z sześciu stóp (stopa – jednostka miary wierszowej), heksametr był przede wszystkim wierszem antycznego eposu, chętnie stosowanym przez poetów