Przypomnij sobie wyznacznik liryki bezpośredniej, pośredniej, zwrotu do adresata oraz sposoby ich realizowania w tekstach literackich.

Pierwsza zwrotka – podmiot liryczny ujawnia się, mówi w pierwszej osobie liczby pojedynczej, używa zaimków osobowych (moim życiu, powiem, boję, me miłości, śmierci moje) – liryka bezpośrednia.
Kolejne zwrotki – podmiot liryczny opisuje i argumentuje swoje stanowisko w związku z wybranymi przez siebie wartościami, zmienia perspektywę mówienia – liryka pośrednia. Cały wiersz – podmiot liryczny zwraca się wprost do adresata wiersza (rozbudowana apostrofa) i udziela mu odpowiedzi na pytanie o najważniejsze wartości w życiu.
Refleksja poetycka dzięki temu zabiegowi dotyczy nie tylko osoby mówiącej w wierszu, ale również stanowi wykładnię uniwersalnego rozumowania o kondycji człowieka.

Fakt, że podmiot liryczny ujawnia się w wierszu, w niewielkim stopniu umożliwia czytelnikowi jego poznanie. Podmiot wydaje się nieszczęśliwy, samotny, zagubiony w kosmosie i prawach życia, poszukujący miłości (Śmierć chroni od miłości, a miłość od śmierci.) W melancholijnym klimacie snuje refleksje egzystencjalne, zrównuje śmierć i miłość. W kontekście całej twórczości Jana Lechonia można osobę mówiąca w tym wierszu utożsamiać z poetą.

Rozpoznaj symbolikę kolorystyki oczu i sposób ukazania wybranych przez poetę wartości. Odpowiedz na pytanie:
- Jakie mają one znaczenie dla człowieka?
- Co symbolizują?
- Jaki mają wpływ na emocje i samoświadomość każdego z nas?

Wybór dotyczy śmierci i miłości. Według poety mają one oczy. Są to oczy w konkretnych kolorach: czarne śmierci i modre, intensywnie niebieskie miłości). Poeta wyznaje, że boi się ich obu w jednakowy sposób. Sugeruje, że śmierć i miłość wypełniają wszechświat, mimo że (paradoksalnie) wzajemnie się wykluczają (funkcjonują w świecie chaosu i kontrastów).

Porównaj dosłowne i przenośne znaczenia sformułowań z wiersza. Odszukaj w nim metafory dotyczące czasu.

Rozbudowana metafora „na żarnach dni się miele”; „dno życia”. Znaczenie dosłowne Żarna to narzędzia, które służyły do ręcznego mielenia zboża przed wynalezieniem młynów i młynków. Ich używanie wymagało siły fizycznej i cierpliwości. Znaczenie przenośne Dni mielone na żarnach to spokojne, ale systematyczne przemijanie życia, upływ czasu. Podmiot liryczny uważa, że najistotniejszym sensem ludzkiego życia jest zrozumienie znaczenia śmierci i miłości. Podkreśla to również w puencie swojego tekstu.