Sprawdź się
Poniżej znajduje się kilka pojęć. Zastanów się, czy są one jasne i wyraźne oraz krótko uzasadnij swój wybór.
gałka do otwierania drzwi
integracja społeczna
powitanie
nieskończoność
Wrażenia zmysłowe, które nie pochodzą od zewnętrznego bodźca, a są jedynie wytworami naszego umysłu, nazywamy halucynacjami. Sceptyk powiedziałby, że nigdy nie możemy mieć pewności, czy nasze wyobrażenie świata nie jest tylko halucynacją. Jak do tego problemu mógłby podejść pragmatyk?
Zapoznaj się z poniższym fragmentem, którego autorem jest polski filozof Kazimierz Ajdukiewicz, a następnie odpowiedz na pytanie, jaka jest jego opinia o filozofii sceptyckiej.
Zagadnienia i kierunki filozofiiCzy jednakże rozumowanie sceptyków uzasadnia ich rozpaczliwą tezę? Gdybyśmy na to pytanie dali twierdzącą odpowiedź i, uznając rozumowanie sceptyków za poprawne, przyjęli ich tezę, uwikłalibyśmy się w sprzeczność. Z jednej bowiem strony, uznając tezę sceptyków twierdzilibyśmy, iż niczego nie można uzasadnić, z drugiej zaś strony, uznając, iż rozumowanie sceptyków uzasadnia ich tezę, przyjmowalibyśmy wbrew tezie sceptycznej, że przecież coś poprawnie można uzasadnić (mianowicie chociażby samą tezę sceptyków). Z tej trudności zdawali sobie sprawę sami sceptycy. Aby jej uniknąć, zaznaczali, iż swej tezy o niemożliwości uzasadnionego poznania nie głoszą stanowczo, lecz zwierzają się tylko, iż im się tak, jak właśnie mówią, wydaje, ale powstrzymują się od zdania, czy tak naprawdę jest, jak im się wydaje.
Źródło: Kazimierz Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, 2008, s. 26.
Przeczytaj twierdzenie Charlesa Peirce'a i spróbuj sformułować twierdzenie przeciwne, które mówiłoby, że do ustalenia znaczenia pewnej myśli nie wystarcza znajomość reguł.
Jak uczynić nasze myśli jasnymi?Aby całkowicie zrozumieć znaczenie jakiejś myśli, wystarczy ustalić, jakie reguły postępowania z niej wynikają, bowiem znaczenie czegokolwiek i wynikające z tego czegoś reguły postępowania to jedno i to samo.
Źródło: Jak uczynić nasze myśli jasnymi?, [w:] Ch. S. Peirce, Wybór pism semiotycznych, Warszawa 1997.
Jaka wizja filozofii bardziej do ciebie przemawia: filozofii kierującej się sceptycyzmem, poddającej w wątpliwość wszelkie ustalenia, czy filozofii kierującej się pragmatyzmem, ukazującej to, co oczywiste?