1
Pokaż ćwiczenia:
Rw5OWIxbjWoI81
Ćwiczenie 1
Wskaż, która z religii jest religią nonteistyczną. Możliwe odpowiedzi: 1. chrześcijaństwo, 2. buddyzm, 3. hinduizm, 4. judaizm
RU9rId7ezxkVJ1
Ćwiczenie 2
Wskaż inne określenia Jahwe w judaizmie. Możliwe odpowiedzi: 1. Adonai, 2. Elohim, 3. Szaman, 4. Brahma
RNI9PnOb3m12b2
Ćwiczenie 3
Uzupełnij tekst. Najstarszą z największych religii monoteistycznych jest 1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy. Wyznawcy tej religii to przede wszystkim 1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy. Inna nazwa Pięcioksięgu Mojżesza w tej religii to 1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy.
W Indiach religią dominującą jest 1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy. Najważniejsze bóstwa tej religii to 1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy. Święte księgi to 1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy.
1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy jest religią nonteistyczną. Głównym symbolem tej religii jest 1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy symbolizujące szlachetną ośmiostopniową ścieżkę. Kraj, w którym przebywa najwięcej mieszkańców tej religii, to 1. Chiny, 2. hinduizm, 3. Wisznu, Brahma i Śiwa, 4. Geb i Nod, 5. taoizm, 6. Wedy, 7. zaratustrianizm, 8. pożerający swój ogon wąż, 9. koczownicze plemię z Sahary, 10. Tora, 11. Indie, 12. naród żydowski, 13. Asatru, Kali i Wisznu, 14. Buddyzm, 15. judaizm, 16. Koło Dharmy, 17. Eddy.
RKggILQRp64xE21
Ćwiczenie 4
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródła ilustracji: domdomegg, CC BY 4.0; domena publiczna; domena publiczna; domena publiczna; domena publiczna.
2
Ćwiczenie 4
RlB06Ll1TXWYr
Przyporządkuj symbole do odpowiadających im nazw religii. Półksiężyc z gwiazdą Możliwe odpowiedzi: 1. Buddyzm, 2. Chrześcijaństwo, 3. Hinduizm, 4. Islam, 5. Judaizm Ryba Możliwe odpowiedzi: 1. Buddyzm, 2. Chrześcijaństwo, 3. Hinduizm, 4. Islam, 5. Judaizm Sylaba Om Możliwe odpowiedzi: 1. Buddyzm, 2. Chrześcijaństwo, 3. Hinduizm, 4. Islam, 5. Judaizm Gwiazda Dawida Możliwe odpowiedzi: 1. Buddyzm, 2. Chrześcijaństwo, 3. Hinduizm, 4. Islam, 5. Judaizm Koło Dharmy Możliwe odpowiedzi: 1. Buddyzm, 2. Chrześcijaństwo, 3. Hinduizm, 4. Islam, 5. Judaizm
R15Z5aTWPlmT32
Ćwiczenie 5
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Religią dominującą w Europie jest chrześcijaństwo. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Sunnizm jest największym odłamem islamu. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Symbolem hinduizmu jest sylaba OM. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Początki judaizmu związane są z osobą Abrahama. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wisznu jest najważniejszym bóstwem buddyzmu. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 6

Przeczytaj uważnie tekst i wykonaj polecenia.

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenia.

1
ks. Waldemar Kulbat Kościół a reinkarnacja

Reinkarnacja to przekonanie, że duch człowieka wciela się po śmierci powtórnie oraz że ten proces może się wielokrotnie powtarzać. Truizmem staje się pogląd, że wiara w reinkarnację staje się coraz powszechniejszym elementem współczesnej kultury. Prawie 1/4 mieszkańców Europy wierzy w reinkarnację. Ideę reinkarnacji popularyzuje ogromna liczba książek, artykułów, audycji i wykładów. Nawet niektórzy chrześcijanie ulegają idei reinkarnacji, błędnie sądząc, że jest ona do pogodzenia z zasadami ich wiary. Rozpowszechnienie tych błędnych idei uzasadnia konieczność refleksji nad zagadnieniem wiary w reinkarnację i przyczynę jej popularności we współczesnym społeczeństwie.

1 Źródło: ks. Waldemar Kulbat, Kościół a reinkarnacja, dostępny w internecie: archidiecezja.lodz.pl [dostęp 20.01.2020 r.].
RymSFSRy30I3j1
1. Wskaż, w których z wielkich religii reinkarnacja jest ważnym elementem wierzeń. (Uzupełnij) 2. Wyjaśnij, dlaczego Kościół katolicki jest przeciwny reinkarnacji. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Przeczytaj tekst i wykonaj polecenie.

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenia.

1
Adam Szostkiewicz, Agnieszka Mazurczyk (współpr.) Rozmowa z prof. Janem Woleńskim

Co takiego jest w Talmudzie, że kolejne pokolenia Żydów poświęcają mu tyle uwagi?

Definitywnej odpowiedzi nie ma. Ale w zarysie można to tak przedstawić. Na górze Synaj Bóg przekazał Mojżeszowi Torę, czyli pierwsze pięć ksiąg Biblii. Dla chrześcijan zawierają one dzieje narodu żydowskiego. Ale dla Żydów to jest także źródło prawa, dowód na to, co oni nazywają przymierzem z Bogiem. Torę zaczęto komentować. Te komentarze, nazywane także Torą ustną, to właśnie Talmud. Od wieków mają formę pisaną. Tora Mojżeszowa jest dla wierzących Żydów i chrześcijan księgą objawioną przez Boga. Żydzi nie uważają Talmudu za rezultat objawienia, aczkolwiek twierdzą, że powstał on pod wpływem natchnienia ze strony sił wyższych. Dlatego relacja między Torą a Talmudem jest bardzo szczególna. Z jednej strony zakłada się, że Talmud nie mówi niczego innego niż Tora, ale z drugiej – Talmud mówi wiele rzeczy, których nie mówi Tora. Możliwości interpretacyjne związane z Talmudem są praktycznie nieograniczone.

Więc co robią Żydzi, kiedy wybuchają między nimi spory o interpretację Tory? W chrześcijaństwie można je uciąć przez odwołanie się do autorytetu Kościoła, tradycji, papieża.

W świecie żydowskim sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana. Judaizm nie ma żadnego centralnego organu interpretacyjnego albo prawodawczego, w rodzaju papieża czy biskupa. W sprawach wykładni Tory i Talmudu autorytetem dla danej gminy żydowskiej jest jej rabin. I koniec. Jemu nikt niczego nie może nakazać. Stąd ciągłe nieporozumienia, dlaczego Żydzi czegoś nie robią, dlaczego im nikt nie nakaże, żeby zaprotestowali przeciwko czemuś albo przepraszali za coś, albo żałowali za coś. Tymczasem takie kompetencje ma tylko przywódca danej społeczności żydowskiej.

W Talmudzie to widać?

Swój wkład w Talmud ma każdy nurt judaizmu i dlatego jest to dzieło niesłychanie pluralistyczne. Sprawia ono wrażenie wielkiej otwartości i umiłowania dyskusji. Choć z drugiej strony mówi się, że wszelkie postanowienia w Talmudzie są jednoznaczne, a ten czy inny rabin może mieć rację, ale pod pewnymi warunkami. Sam jestem pochodzenia żydowskiego, pełnię funkcję wiceprzewodniczącego stowarzyszenia B’nai B’rith. Mam pozytywny stosunek do tradycji żydowskiej, nawet do tej religijnej. Kiedyś miałem doktorantkę z Paryża, która powiedziała mi, że jest ateistką żydowską. Ale co to znaczy? – zapytałem. Odpowiedziała: Ważne jest to, w jakiego Boga się nie wierzy. Coś w tym jest. Na tej zasadzie ja bym nie wierzył w Jehowę. W Talmudzie interesował mnie styl argumentacji. Przekonałem się, że ten sposób rozumienia prawa jest mi całkowicie obcy.

2 Źródło: Adam Szostkiewicz, Agnieszka Mazurczyk (współpr.), Rozmowa z prof. Janem Woleńskim, 18.02.2011 r., dostępny w internecie: polityka.pl [dostęp 7.08.2020 r.].
RepRqPOOCU5fv1
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Talmud jest częścią Tory. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Interpretacja Tory i Talmudu leży jedynie w gestii rabinów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Talmud został spisany zaraz po objawieniu Mojżeszowi Tory. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Talmud zawiera szczegółowe wytyczne dotyczące życia i czynności wykonywanych przez Żydów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z materiałami źródłowymi i wykonaj polecenia.

Źródło I

1
Sławosz Grześkowiak Dżihad według Koranu – czyli jak zwalczać niewiernych

Czytelników Koranu w niemałe zakłopotanie wprawiać mogą sprzeczności występujące w tej świętej księdze islamu, szczególnie gdy dotyczą one drażliwej i ważnej dla nas kwestii dżihadu.

Tak zwany »dżihad serca« niech sobie pozostanie prywatną sprawą muzułmanów, natomiast »dżihad miecza« już nie, bo zgodnie z mahometańską tradycją trwa dopóty, dopóki istnieją na świecie niewierni, którzy nie chcą się podporządkować islamowi. Wedle źródeł koranicznych i sunnicznych Allah nakazał swojemu prorokowi wziąć udział w 70 zbrojnych atakach i bitwach, jednak liczba takich niebiańskich rozporządzeń dla przyszłych pokoleń muzułmanów nie została w piśmie rozłożona równomiernie.

(…) W sprawie dżihadu islamscy ulemowie dostrzegli, że jego pojęcie i zakres ulegały modyfikacjom wraz z przemianami wspólnoty muzułmańskiej czasów Mahometa. W przeobrażeniach tych zauważa się cztery wyraźne fazy.

1. Spokojna perswazja

Przeczytać o tym możemy w surze 16 (16:125–126): »Wzywaj ku drodze twego Pana z mądrością i pięknym napomnieniem! Rozmawiaj z nimi w najlepszy sposób! (…) Lecz jeśli jesteście cierpliwi, bądźcie nimi, bo to jest lepsze«. (…)

2. Odpieranie ataków

(…) W surze 22 znajdujemy zapis: »Wolno walczyć tym, którzy doznali krzywdy – Zaprawdę, Bóg jest wszechwładny, by im udzielić pomocy! I tym, którzy zostali wypędzeni bezprawnie ze swoich domostw, jedynie za to, iż powiedzieli: Pan nasz – to Bóg«.

(2:190–194): »Zwalczajcie na drodze Boga tych, którzy was zwalczają, lecz nie bądźcie najeźdźcami. Zaprawdę; Bóg nie miłuje najeźdźców. I zabijajcie ich, gdziekolwiek ich spotkacie, i wypędzajcie ich, skąd oni was wypędzili (…) Gdziekolwiek oni będą walczyć przeciw wam, zabijajcie ich! – taka jest odpłata niewiernym!«. (…)

3. Od obrony do ataku

(…) Sura 9:38,39: »O wy, którzy wierzycie! Dlaczegoż, kiedy wam mówią: Ruszajcie na drogę Boga! – tak ciążycie ku ziemi? Czy podoba wam się bardziej życie tego świata czy życie ostateczne? Przecież używanie życia tego świata w porównaniu z życiem ostatecznym jest mizerne! A jeśli nie wyruszycie, to ukarze was Bóg karą bolesną…«

Sura (9:5) »Kiedy miną święte miesiące, wtedy zabijajcie bałwochwalców, tam gdzie ich znajdziecie; chwytajcie ich, oblegajcie i przygotowujcie dla nich wszelkie zasadzki! Ale jeśli oni się nawrócą i będą odprawiać modlitwę, i dawać jałmużnę, to dajcie im wolną drogę«.

4. Ekspansjonistyczny dżihad

Sura 9:25: »Zwalczajcie tych, którzy nie wierzą w Boga i w Dzień Ostatni, którzy nie zakazują tego, co zakazał Bóg i Jego Posłaniec, i nie poddają się religii prawdy – spośród tych, którym została dana Księga (tzn. Żydów i chrześcijan), dopóki oni nie zapłacą daniny własną ręką i nie zostaną upokorzeni« (9:29).

(…) W jaki sposób jednak pojmować zapisane w tej księdze sprzeczności? Nauka islamska uznaje wspomnianą na wstępie zasadę abrogacji (2:106, 13:39, 16:103), czyli unieważniania wersetów wcześniej objawionych na rzecz późniejszych. Wszystkich muzułmanów obowiązuje więc dżihad czwartej fazy – poświęcenie własnego dobytku dla spraw Allaha oraz w razie potrzeby walka zbrojna przeciwko nam, niewiernym, do czasu aż prawo szariatu globalnie zapanuje nad światem.

3 Źródło: Sławosz Grześkowiak, Dżihad według Koranu – czyli jak zwalczać niewiernych, 29.06.2016 r., dostępny w internecie: euroislam.pl [dostęp 20.01.2020 r.].

Źródło II

1
Mariusz Maciak Koran i wezwanie do przemocy

Prawdziwy islam sprzeciwia się przemocy

Podobnego zdania jest papież Franciszek, który w adhortacji apostolskiej „Evangelii gaudium” napisał, że »prawdziwy islam i poprawna interpretacja Koranu sprzeciwiają się wszelkiej przemocy« (EG, 253). Dowodów na to jest wiele. Niech nam wystarczą powyższe wersety Koranu, które często padają ofiarą manipulacji. Islamski ekstremizm - mimo muzułmańskiej narracji stosowanej przez fanatyków religijnych - nie jest prawdziwym islamem.

Czy mordowanie prawosławnych w Konstantynopolu przez krzyżowców było czynem chrześcijańskim, choć uczynionym w imię katolicyzmu? Religia Mahometa nie jest jednak religią pacyfistyczną. W obliczu wroga wyznawcy mogą podjąć militarne kroki w celu likwidacji zagrożenia.

Wersety Koranu mówiące o wojnie są usprawiedliwione, bo dotyczą militarnych wrogów stojących u bram ówczesnej Medyny. Za czasów Mahometa niewiernymi, z którymi Prorok nakazuje walczyć, są najeźdźcy stojący na polu walki oraz ich militarni sojusznicy, a nie po prostu innowiercy i politeiści. Ci ostatni mogli służyć w wojsku, a Prorok kazał dobrze traktować pokojowo nastawionych Żydów i politeistów.

Przytoczmy historię Suhajla lub Safłana walczących w Hunajn w 630 r. po stronie Mahometa, choć muzułmanami nie byli, lub słynną wypowiedź Proroka: »Kto niesprawiedliwie wyrządzi zło Żydowi albo chrześcijaninowi, we mnie znajdzie wroga w dniu Sądu Ostatecznego«.

Niestety nie wszyscy muzułmanie, w tym rządzący, znają i stosują się do właściwej interpretacji Koranu. Wspomniane zbrodnicze akty terroru czynione przez ekstremistów są wynikiem negatywnych wzorców kulturowych, problemów psychospołecznych, fanatyzmu religijnego, agresywnych ideologii politycznych i zepsucia moralnego. Są jednak wśród muzułmanów ludzie dobrzy i szlachetni, których jest więcej niż ekstremistów, a których działania są siłą rzeczy bardziej nagłośnione.

Musimy odróżniać jednych od drugich. Do takiego pozytywnego podejścia, nienacechowanego uogólnieniami i wrogością, wzywa nas Ewangelia z przykazaniem miłości Boga i bliźniego, a także papieże: Jan Paweł II i Franciszek.

4 Źródło: Mariusz Maciak, Koran i wezwanie do przemocy, dostępny w internecie: deon.pl [dostęp 20.01.2020 r.].
R1Ybn5NzUNz0z1
1. Wyjaśnij, czym jest dżihad według Koranu. (Uzupełnij) 2. Porównaj interpretację dżihadu w obu tekstach. (Uzupełnij).