1
Pokaż ćwiczenia:
RZs2bgBIu9xTM1
Ćwiczenie 1
Wskaż państwa unitarne. Możliwe odpowiedzi: 1. Hiszpania, 2. Polska, 3. Portugalia, 4. Szwecja, 5. Kanada, 6. Norwegia, 7. Niemcy, 8. Stany Zjednoczone
R18vIp0OxD2Sw1
Ćwiczenie 1
Wybierz państwa unitarne. Możliwe odpowiedzi: 1. Hiszpania, 2. Polska, 3. Portugalia, 4. Szwecja, 5. Kanada, 6. Norwegia, 7. Niemcy, 8. Stany Zjednoczone
R1eDUYGniIo6r1
Ćwiczenie 2
Połącz w pary państwa i ich terytoria zależne. Dania Możliwe odpowiedzi: 1. Polinezja Francuska, Nowa Kaledonia, 2. brak pasujących nazw, 3. Svabald, Jan Mayen, 4. Gibraltar, Jersey, 5. Grenlandia, Wyspy Owcze Francja Możliwe odpowiedzi: 1. Polinezja Francuska, Nowa Kaledonia, 2. brak pasujących nazw, 3. Svabald, Jan Mayen, 4. Gibraltar, Jersey, 5. Grenlandia, Wyspy Owcze Wielka Brytania Możliwe odpowiedzi: 1. Polinezja Francuska, Nowa Kaledonia, 2. brak pasujących nazw, 3. Svabald, Jan Mayen, 4. Gibraltar, Jersey, 5. Grenlandia, Wyspy Owcze Norwegia Możliwe odpowiedzi: 1. Polinezja Francuska, Nowa Kaledonia, 2. brak pasujących nazw, 3. Svabald, Jan Mayen, 4. Gibraltar, Jersey, 5. Grenlandia, Wyspy Owcze Australia Możliwe odpowiedzi: 1. Polinezja Francuska, Nowa Kaledonia, 2. brak pasujących nazw, 3. Svabald, Jan Mayen, 4. Gibraltar, Jersey, 5. Grenlandia, Wyspy Owcze
21
Ćwiczenie 3
R1Adc2cgDvfEt
Zdefiniuj pojęcie autonomii politycznej. (Uzupełnij).
R1ORBLOOgcuNU2
Ćwiczenie 4
Zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Współcześnie państwa ze względu na ich ustrój terytorialny dzielimy na unitarne i złożone. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Rzeczpospolita Polska jest państwem federacyjnym. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Terytorium zależne to obszar znajdujący się w zależności politycznej od jakiegoś państwa. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Państwem scentralizowanym jest kraj, w którym do kompetencji organów centralnych należy tylko zakres spraw ogólnokrajowych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
311
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z mapą i wykonaj polecenie.

RWnH75DyaBCvR
Źródło: TUBS, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1QLr4yKAGvIm
Wskaż, jakie państwo do 1990 roku obejmowało terytorium Górskiego Karabachu. (Uzupełnij).
RfxoftPkyLmYp3
Odpowiedz na pytanie: jakie państwo do 1990 roku obejmowało terytorium Górskiego Karabachu? (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstem i – korzystając z wiedzy pozaźródłowej – wykonaj ćwiczenie.

1
Kosowo chce się uniezależnić energetycznie od Serbii. Podpisało umowę z Albanią

Kosowo podpisało w poniedziałek z Albanią umowę o współpracy w zakresie dostaw energii elektrycznej – poinformowała agencja Reuters. W ten sposób Kosowo chce się uniezależnić energetycznie od Serbii.

Umowa została podpisana przez kosowskiego operatora energetycznego Kostt i albańskiego – Ost. Zgodnie z poniedziałkowymi ustaleniami porozumienie wejdzie w życie w kwietniu 2020 roku.

Do tej pory prąd do Kosowa dostarczany był przez serbskiego operatora Ems, który na razie nie skomentował poniedziałkowej umowy. „To historyczne porozumienie dla Kosowa i Kostt, ponieważ do tej pory byliśmy częścią serbskiego Ems” – powiedział dyrektor wykonawczy Kostt Ilir Shala.

cyt1 Źródło: Kosowo chce się uniezależnić energetycznie od Serbii. Podpisało umowę z Albanią, dostępny w internecie: forsal.pl [dostęp 23.12.2020 r.].
R1PHHV8kTW8Rn
Wskaż przyczyny blokowania przez Serbię i Rosję przystąpienia Kosowa do ONZ. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.

1
Michał Buchta Autonomia dla Śląska?

(…) Czym właściwie jest Ruch Autonomii Śląska? Czym się zajmuje?

Ruch Autonomii Śląska jest stowarzyszeniem działającym na dwóch głównych płaszczyznach. Pierwsza to płaszczyzna polityczna. Promujemy określoną wizję relacji między regionem a władzami centralnymi, wyrażającą się w pojęciu autonomii. Domagamy się decentralizacji środków i kompetencji. Uważamy, że należy przywrócić instytucję Skarbu Śląskiego, do którego spływałyby podatki z obszaru naszego regionu, i ustanowić czytelny mechanizm rozliczeń między regionem a centralą. Postulujemy także nadanie uprawnień ustawodawczych regionalnemu parlamentowi. W naszym przekonaniu regionalna autonomia wynika z właściwie rozumianej zasady subsydiarności. Nie ma potrzeby, by o wewnętrznym ustroju regionu, organizacji oświaty, policji czy służby zdrowia na naszym terenie decydowano w Warszawie. Sytuację, w której rząd centralny rozstrzyga o przebiegu granicy między Bytomiem a Radzionkowem, a posłowie z Mazowsza czy Podlasia współdecydują o kształcie prawa górniczego, uważamy za absurdalną i szkodliwą tak dla regionu, jak dla państwa. Prowadząca do autonomii decentralizacja to dla nas pomysł na usprawnienie państwa i pobudzenie poczucia obywatelskiej odpowiedzialności. Swoją wizję staramy się propagować, biorąc udział w publicznej debacie, ale także startując w wyborach. W tym przypadku działamy zatem podobnie do partii politycznych.

Druga płaszczyzna naszego działania wiąże się ze wzmacnianiem wśród mieszkańców Górnego Śląska regionalnej tożsamości, opartej na poszanowaniu kulturowego, językowego i etnicznego bogactwa tej krainy. Staramy się przełamywać stereotypy ukute przez nacjonalistyczną historiografię i wynikające z nich postawy. Organizujemy konferencje naukowe i popularno‑naukowe, konkursy wiedzy o regionie czy dyskusje panelowe. Wraz ze stowarzyszeniem Młodzież Górnośląska (organizacją młodzieżową RAŚ) w roku 2005 zorganizowaliśmy po raz pierwszy Górnośląskie Dni Dziedzictwa. Realizujemy projekt „Dygitalizacja prasy górnośląskiej”, w ramach którego na nośniki elektroniczne przenoszone są archiwalne roczniki gazet. Mieliśmy udział w odzyskaniu kilku dzieł sztuki, zrabowanych z Górnego Śląska. Staramy się też uczulać opinię publiczną na problem dewastacji dziedzictwa ery przemysłowej. (…)

cyt3 Źródło: Michał Buchta, Autonomia dla Śląska?, dostępny w internecie: histmag.org [dostęp 23.12.2020 r.].
R1KmTmquWOIby
Przedstaw podstawowe założenia Ruchu Autonomii Śląska. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Przeanalizuj tekst i wykonaj polecenie.

1
W konflikcie w Donbasie zginęło już ponad 14 tys. osób

W wyniku konfliktu między siłami rządowymi a wspieranymi przez Rosję separatystami w Donbasie na wschodzie Ukrainy zginęło dotychczas ponad 14 tysięcy osób – poinformowało w poniedziałek ukraińskie MSZ.

„Od 2014 roku Ukraina kwalifikuje (…) działania Federacji Rosyjskiej na Krymie i w Donbasie jako akt agresji” – oświadczył resort spraw zagranicznych Ukrainy w 45. rocznicę przyjęcia rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, zawierającej definicję agresji. W oświadczeniu napisano, że w wyniku rosyjskiej agresji ucierpiało ogółem ponad 40 tysięcy ludzi, w tym ponad 14 tysięcy zginęło, a 1,5 miliona osób jest wewnętrznymi przesiedleńcami – wskazano w dokumencie.

„Zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości na tymczasowo okupowanych terytoriach Autonomicznej Republiki Krymu i w częściach obwodu donieckiego i ługańskiego noszą szeroki i systematyczny charakter i są następstwem międzynarodowego konfliktu zbrojnego, który Federacja Rosyjska rozpoczęła przeciwko Ukrainie 20 lutego 2014 roku” – oświadczyło ukraińskie MSZ.

Dokonana przez Rosję aneksja Krymu oraz konflikt zbrojny w Donbasie nastąpiły po zwycięstwie prozachodniej rewolucji godności w Kijowie, która doprowadziła do obalenia na początku 2014 roku ówczesnego prorosyjskiego prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowycza.

Po jego ucieczce do Rosji nowe władze Ukrainy ogłosiły kurs na zbliżenie z Unią Europejską i NATO. W lutym 2019 roku dążenia do członkostwa w tych organizacjach zostały wpisane do ukraińskiej konstytucji.

cyt4 Źródło: W konflikcie w Donbasie zginęło już ponad 14 tys. osób, dostępny w internecie: forsal.pl [dostęp 23.12.2019 r.].
RG809MqrCna5N
Wyjaśnij, w jaki sposób działania Federacji Rosyjskiej na Krymie klasyfikuje Ukraina. Odpowiedź uzasadnij. (Uzupełnij).