Sprawdź się
Wciel się w rolę obrońcy praw człowieka z czasów rządów Breżniewa. Sformułuj pięć zarzutów wobec jego władzy.
Wpisz pojęcia, których dotyczą zamieszczone w tabeli definicje.
| Definicja | Pojęcie |
|---|---|
| Przenośny, ręcznie odpalany, naprowadzany na podczerwień pocisk kierowany ziemia-powietrze, produkowany w USA i używany przez amerykańskie siły zbrojne. Światowy rozgłos pociski uzyskały w czasie interwencji ZSRS w Afganistanie, dokąd wyrzutnie te trafiły w ramach amerykańskiej operacji „Cyklon”. Po raz pierwszy afgańscy bojownicy użyli ich we wrześniu 1986 r. do zestrzelenia dwóch sowieckich śmigłowców Mi-24 w rejonie bazy lotniczej w Dżalalabadzie. Akcja odbyła się pod nadzorem agentów CIA. | |
| Różnorodne zbrojne grupy opozycyjne, odwołujące się do radykalnego islamu, które od lat 70. XX w. zwalczały świeckie i reformatorskie rządy, wspierane przez ZSRS w Afganistanie. | |
| Ciężki śmigłowiec bojowy opracowany w Związku Sowieckim używany przez Sowietów podczas wojny w Afganistanie. | |
| Określenie obywateli Związku Sowieckiego niezgadzających się z polityką władz i jawnie ją krytykujących, m.in. w związku z łamaniem praw człowieka. Do najbardziej znanych dysydentów należeli m.in. Aleksander Sołżenicyn, Andriej Sacharow, Władimir Bukowski, Wiktor Krasin. | |
| System obsadzania stanowisk kierowniczych w ZSRS i krajach bloku wschodniego oparty na rekomendacji partii komunistycznej. |
Wyobraź sobie, że jesteś zachodnim turystą, któremu w latach 70. XX w. udało się spędzić wakacje nad Morzem Czarnym w Jałcie. Opisz swoje wrażenia na pocztówce, którą wyślesz do rodziny. Wykorzystaj jako źródło informacji materiał ilustracyjny. Rozważ, czy fotografie oddają całą prawdę o życiu codziennym w ZSRS.
Życie w ZSRS pełne było paradoksów. Traktowały o nich liczne i popularne w całym Kraju Rad anegdoty. Czarny humor pomagał mieszkańcom sowieckiego imperium znosić uciążliwą codzienność, pełną trudności, lęku o przyszłość, niedostatku i braku perspektyw.
Poniżej znajdziesz tekst popularnej anegdoty z czasów rządów Leonida Breżniewa w ZSRS. Wybierz najtrafniejszą jej interpretację. Uzasadnij swój wybór.
Sowieckie paradoksy
1. Nie ma bezrobotnych, ale nikt nie pracuje.
2. Nikt nie pracuje, ale wydajność pracy wzrasta.
3. Wydajność wzrasta, ale w sklepach nic nie ma.
4. W sklepach nic nie ma, ale w domach jest wszystko.
5. W domach jest wszystko, ale nikt nie jest zadowolony.
6. Nikt nie jest zadowolony, ale wszyscy głosują za.
Źródło: Peter Oxley, Russia 1855–1991. From Tsars to Commissars, Oxford 2001, s. 280.
- Anegdota w humorystyczny sposób opisuje rozdźwięk pomiędzy ideałami komunizmu a rzeczywistością w ZSRS. Oficjalnie w kraju rządzonym wedle zasad „sprawiedliwości społecznej” panowały dobrobyt i demokracja, a kraj się rozwijał. Mieszkańcy ZSRS w rzeczywistości doświadczali jednak trudności w zaopatrzeniu, wyrażaniu własnych opinii oraz szeregu innych niedogodności w życiu codziennym.
- Anegdota potępia w humorystyczny sposób niechęć społeczeństwa sowieckiego do poprawy jakości pracy oraz krytykuje jego bierność. Skłonność do unikania trudu przez sowieckiego człowieka sprawia, że społeczeństwo, zamiast się bogacić, doświadcza niedostatku i niedoborów.
- Anegdota w krzywym zwierciadle odnosi się do działań Breżniewa, który wzmacniał nomenklaturę. Działacze komunistyczni, chociaż wykonywali lekką pracę lub zaniedbywali swoje obowiązki, obficie korzystali z dostępu do różnego rodzaju dóbr nieosiągalnych dla zwykłych mieszkańców ZSRS.
Dopasuj podpisy do odpowiadających im ilustracji.
Postaw się po raz kolejny w roli obrońcy praw człowieka w ZSRS. Przedstaw listę pięciu argumentów przeciwko sowieckiej interwencji w Afganistanie.
Przyjrzyj się fotografiom, które przedstawiają pomniki interwencji ZSRS w Afganistanie. Wymień pięć elementów symbolicznych, do których nawiązali twórcy pomników. Wskaż ilustracje, na których te elementy symboliczne są widoczne.
Ilustracja A
Ilustracja B
Ilustracja C
Ilustracja D
Ilustracja E
Ilustracja F
Wypisz czynniki, które przyczyniały się do stagnacji w różnych dziedzinach życia za rządów Breżniewa. Zaproponuj możliwe rozwiązania.
Czynniki:
Możliwe rozwiązania:
Czynniki:
Możliwe rozwiązania: