Zapoznaj się z artykułem Wyżej żyć już się nie da.

Obszary położone powyżej kilku tysięcy metrów cechują się mniejszą zawartością tlenu w powietrzu. Osoby nieprzystosowane do życia w takich okolicznościach odczuwają skutki tzw. choroby wysokogórskiej, objawiającej się dusznością, palpitacją serca i bólami głowy. Organizmy rdzennych mieszkańców terenów wysokogórskich w wyniku ewolucji przystosowały się do życia w tych warunkach. Posiadają większą ilość krwi oraz więcej czerwonych krwinek. Taka cecha fizjologiczna organizmów powoduje jednak obciążenie serca oraz nadciśnienie, co skutkuje krótszą średnią długością życia.

Zapoznaj się z animacją pokazującą zmiany zachodzące w środowisku przyrodniczym w okolicach Efezu oraz grafikę pokazującą zmiany dotyczące Miletu. Dodatkowe informacje znajdziesz w tekście Efez – miasto tętniące dawnym życiem.

RKCehegvPVBjS

Grafika interaktywna przedstawia zmiany zachodzące w rejonie Efezu. Pozkazane jest ukształtowanie terenu od 1000 roku przed naszą erą, przez rok 300 przed naszą erą, 1 rok naszej ery, 200 rok naszej ery, 700 rok naszej ery, 1304 rok naszej ery, aż do 1550 roku naszej ery. Na grafice obrazującej 1000 rok przed naszą erą widoczny jest niewielki obszar lądu w większości pokryty wyżynami i pustyniami. Wraz z upływem czasu Morze Egejskie cofa się, a pojawia się coraz większy, nizinny obszar lądu.

Ra6aRshlxoTd8

Mapa przedstawia zmiany w ukształtowaniu terenu zachodzące w dolinie Miletu. W okresie archaicznym woda wypełniała większość przestrzeni pomiędzy górą Mycale a górą Latmos. Wraz z upływem czasu Morze Egejskie cofało się, a ląd stawał się coraz większy, aż do stanu czasów nam współczesnych.

Starożytne miasta Efez oraz Milet położone były na wybrzeżu Morza Egejskiego. Efez założono nad rzeką Kaystros, uchodzącą do niewielkiej zatoki, a Milet u ujścia rzeki Meander do Zatoki Latmijskiej. Oba miasta odgrywały rolę ważnych portów i rozwijały się dzięki intensywnemu handlowi morskiemu. Były to ważne ośrodki naukowe antycznego świata. Dodatkowo w Efezie rozwinął się kult Artemidy, który przyciągał do miasta pielgrzymów. Kres obu miastom przyniosło zamulenie zatok na skutek akumulacji osadów przez rzeki. Odcięcie miast od dostępu do morza spowodowało utratę ich znaczenia jako ośrodków handlu.

Na podstawie map oraz załączonych zdjęć określ cechy położenia tego miasta. Oceń, które cechy tej lokalizacji mogły przyczynić się do rozwoju miasta, a które stanowiły dla niego problemy. Odszukaj informacje na temat zjawiska zwanego acqua alta, o jego skutkach możesz przeczytać tutaj.

RRASBtB1W8QIB

Zdjęcie przedstawia Wenecję z lotu ptaka. Składa się z szeregu budynków z czerwonymi dachami, pomiędzy którymi przebiegają kanały i mosty. W centrum miasta znajduje się szeroki kanał w kształcie litery S – Canal Grande.

RW5BiHgZvunfd

Zdjęcie przedstawia długi most łączący Wenecję ze stałym lądem.

R1W4QJxlmrWFH

Fotografia przestawia plac Świętego Marka w Wenecji podtopiony przez wodę. W tle znajduje się Bazylika Św. Marka. Na placu stoją krzesła zalane do pewnej wysokości wodą, w tle chodzą ludzie.

Wenecja została założona na bagnistych wyspach, położonych w Lagunie Weneckiej. Taka lokalizacja zapewniała mieszkańcom bezpieczeństwo oraz stanowiła czynnik sprzyjający rozwojowi handlu morskiego, który był podstawą zamożności miasta. Równocześnie jednak powodowała problemy i zagrożenia. Brak w przeszłości stałego połączenia z lądem powodował trudności w zaopatrzeniu mieszkańców np. w żywność. Ograniczona powierzchnia do zamieszkania była przyczyną dużego zagęszczenia domów i zabudowania niemal całej dostępnej powierzchni. W Wenecji brak jest praktycznie terenów zielonych, a domy ustawione są nad samą wodą. Powoduje to problemy z zawilgoceniem budynków, co przyczynia się do ich szybszego niszczenia. Średnia wysokość wysp nie przekracza 2‑3 m n.p.m. Głównym problemem tak w przeszłości, jak i współcześnie jest zagrożenie zalaniem przez fale morskie podczas sztormów oraz pływów. Zjawisko wysokiej fali pływowej nazywane jest acqua alta.