Sprawdź się
Pokaż ćwiczenia:
Ćwiczenie 1
Spośród wymienionych postaci dramatu zaznacz przedstawicieli inteligencji.
- Kasper
- Gospodarz
- Ksiądz
- Pan Młody
- Wernyhora
- Nos
- Czepiec
Ćwiczenie 2
Oceń prawdziwość zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. Nie wszyscy przedstawiciele inteligencji w Weselu odnoszą się z pogardą wobec chłopstwa. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Z dekadenckim nastawieniem inteligencji kontrastuje w Weselu pozytywna pronarodowa postawa chłopstwa. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Gospodarz jest typowym przykładem chłopomana. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Niektóre postaci dramatu próbują zamaskować niechęć do chłopstwa, stosując zwroty grzecznościowe. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Oceń prawdziwość zdań.
| Zdanie | Prawda | Fałsz |
| Nie wszyscy przedstawiciele inteligencji w Weselu odnoszą się z pogardą wobec chłopstwa. | □ | □ |
| Z dekadenckim nastawieniem inteligencji kontrastuje w Weselu pozytywna pronarodowa postawa chłopstwa. | □ | □ |
| Gospodarz jest typowym przykładem chłopomana. | □ | □ |
| Niektóre postaci dramatu próbują zamaskować niechęć do chłopstwa, stosując zwroty grzecznościowe. | □ | □ |
Ćwiczenie 3
Wymień przynajmniej cztery powody, dla których Radczyni i Klimina nie mogą porozumieć się w rozmowie.
Ćwiczenie 4
Zdefiniuj na podstawie Wesela termin „chłopomania”.
Ćwiczenie 5
Wymień w tabeli trzy nieprawdziwe obiegowe opinie na temat chłopstwa wypowiedziane w Weselu oraz trzy negatywne cechy tej grupy społecznej, które zostały przedstawione w dramacie.
Stereotypowe opinie (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). Rzeczywiste wady (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij).
| Stereotypowe opinie | Rzeczywiste wady |
|---|---|
Ćwiczenie 6
Opisz postawę Dziennikarza wobec chłopstwa.
Ćwiczenie 7
Uzupełnij tabelę informacjami, charakteryzującymi chłopstwo i inteligencję, wynikającymi z zamieszczonych cytatów. Pamiętaj, że nie wszystkie pola muszą być uzupełnione, gdyż cytaty mogą odnosić się tylko do jednej grupy społecznej.
Cytat
Chłopi
Inteligencja
[1] (Akt. I sc. 1)
CZEPIEC
(…)
DZIENNIKARZ
A to czytaj, kto ciekawy;
wiecie choć, gdzie Chiny leżą?
CZEPIEC
No, daleko, kajsi gdzieś daleko;
a panowie to nijak nie wiedzą,
że chłop chłopskim rozumem trafi,
choćby było i daleko.
[2] (Akt. I sc. 1)
CZEPIEC
A i my tu cytomy gazety
i syćko wiemy.
DZIENNIKARZ
A po co?
CZEPIEC
Sami się do światu garniemy.
DZIENNIKARZ
Ja myślę, że na waszej parafii
Świat dla was aż dosyć szeroki
[3] (Akt. I sc. 1)
DZIENNIKARZ
At tu wieś spokojna. –
Niech na całym świecie wojna,
Byle polska wieś zaciszna,
Byle polska wieś spokojna.
[4] (Akt. I sc. 1)
CZEPIEC
Pon się boją we wsi ruchu.
Pon nos obśmiwajom w duchu. —
A jak my, to my się rwiemy ino do jakiej bijacki.
Z takich, jak my, był Głowacki.
A, jak myślę, ze panowie
duza by juz mogli mieć,
ino oni nie chcom chcieć!
[5] (Akt I Scena IV)
RADCZYNI
Wyście sobie, a my sobie.
Każden sobie rzepkę skrobie
[6] (Akt I Scena XXIV)
GOSPODARZ
Dramatyczne, bardzo pięknie —
u nas wszystko dramatyczne,
w wielkiej skali, niebotyczne —
a jak taki heros jęknie, to po całej Polsce jęczy,
to po wszystkich borach szumi,
to po wszystkich górach brzęczy,
ale kto tam to zrozumi.
[7] (Akt I Scena XXV)
CZEPIEC
Ptok ptakowi nie jednaki,
człek człekowi nie dorówna,
dusa dusy zajrzy w oczy,
nie polezie orzeł w gówna —
pon jest taki, a ja taki;
jakby przyszło co do czego,
wisz pon, to my tu gotowi,
my som swoi, my som zdrowi.
[8] (Akt I Scena XXX)
GOSPODARZ
Wy a wy — co wy jesteście:
wy się wynudzicie w mieście,
to sie wam do wsi zachciało:
tam wam mało, tu wam mało,
a ot, co z nas pozostało:
lalki, szopka, podłe maski,
farbowany fałsz, obrazki;
niegdyś, gdzieś tam, tęgie pyski
Szlachcic i do szabli, i do miski;
kiedyś, gdzieś tam, tęgie dusze,
półwariackie animusze:
kogoś zbawiać, kogoś siekać;
dzisiaj nie ma na co czekać.
Nastrój? macie ot nastroje:
w pysk wam mówię litość moje
[9] (Akt I Scena XXX)
Gospodarz
Ha! temperamenta grają!
Temperament gra, zwycięża:
tylko im przystawić oręża,
zapalni jak sucha słoma;
tylko im zabłysnąć nożem,
a zapomną o imieniu Bożem —
taki rok czterdziesty szósty —
przecież to chłop polski także.
Ćwiczenie 8
Wzorując się na ćwiczeniu 7 dokonaj ogólnej charakterystyki chłopów i inteligencji. Swoje wnioski zapisz w tabeli, używając rzeczowników nazywających cechy, wyrażeń lub zwrotów.
Chłopi (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij).
Inteligencja (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij).
| Chłopi | Inteligencja |
|---|---|
Ćwiczenie 9
W rozprawce na 200 słów scharakteryzuj środowisko inteligencji przedstawione w Weselu.
Ćwiczenie 10
Zaproponuj listę pięciu postulatów, które mogłyby poprawić ukazane w Weselu relacje inteligencji z ludem.
Praca domowa
Pośród przedstawicieli inteligencji w Weselu Wyspiańskiego wskaż postać, która twoim zdaniem ma najlepsze relacje z chłopstwem. Uzasadnij swoją wypowiedź.