awl/ jo/ ap/ Centrum Lewady: 2/3 Rosjan żałuje rozpadu ZSRS

Liczba Rosjan, którzy żałują rozpadu ZSRR, sięga 66 procent i jest to najwyższy poziom od dekady – podał niezależny ośrodek badania opinii publicznej Centrum Lewady. Eksperci ośrodka łączą wzrost nostalgii za ZSRS z podniesieniem w Rosji wieku emerytalnego. (…)

Na pytanie, z jakiego powodu żałują rozpadu ZSRR, Rosjanie najczęściej wskazują, że zakończył się wspólny system gospodarczy. Na tę okoliczność wskazuje 52 procent respondentów. Ponad jedna trzecia – 36 proc. – przyznaje, że rozpad ZSRR pozbawił ich poczucia przynależności do mocarstwa.

Jak zauważył w środę dziennik „Wiedomosti”, który opublikował wyniki sondażu, Rosjanie o wspólnej w latach ZSRR gospodarce wspominają najczęściej w okresach trudności ekonomicznych, a gdy gospodarka radzi sobie dobrze, częściej odwołują się do utraconego poczucia przynależności do mocarstwa.

Najczęściej żałują rozpadu ZSRR osoby w wieku powyżej 55 lat. Jednak z badania wynika, że takie nastroje w ciągu ostatnich dwóch lat rosną też wśród młodzieży w wieku 18–24 lat. Socjolodzy ostrzegają przed takimi nastrojami. (…)

Eksperci wskazują na rolę reformy emerytalnej wprowadzanej przez władze Rosji, we wzmocnieniu nostalgii za ZSRR. Jak ocenia Pipija, podniesienie wieku emerytalnego wyzwoliło te nastroje, które i tak są silne wśród starszych wiekiem Rosjan. Zdaniem Makarkina „z powodu reformy emerytalnej ludzie znów zaczęli idealizować kraj, w którym na emeryturę przechodziło się wcześniej, a za świadczenia można było jakoś przeżyć”. Zmiany emerytalne są dla Rosjan nie tylko szokiem samym w sobie, ale też są wskaźnikiem demontowania państwa socjalnego, z którym Rosjanom kojarzy się ZSRR – zauważył ekspert.

cytat5 Źródło: awl/ jo/ ap/, Centrum Lewady: 2/3 Rosjan żałuje rozpadu ZSRS, 19.12.2018 r., dostępny w internecie: dzieje.pl [dostęp 24.08.2020 r.].

Józef Tischner Spowiedź rewolucjonisty. Czytając „Fenomenologię ducha” Hegla

(…) jestem niewolnikiem, który został pozbawiony własności. Ja nie mam chleba, chleb jest w rękach pana. A pan mówi: dam ci chleb, ale najpierw zrób mi stół. I ja to robię. Stół nie jest mi potrzebny, jest potrzebny panu, ale ja mimo to robię stół ze względu na głód i chleb. Robiąc stół, hamuję pożądanie. Na tym polega praca. Między chwilą odczucia pożądania a chwilą jego zaspokojenia jest czas poświęceń. Poświęcam się dla czegoś i dla kogoś. Poza tym „czymś” i tym „kimś” kryje się jednak dobro – mniej lub bardziej – powszechnie zobowiązujące. I to jest najważniejsze. Właśnie to dobro, w imię którego dokonuje się hamowanie pożądań.

cytat6 Źródło: Józef Tischner, Spowiedź rewolucjonisty. Czytając „Fenomenologię ducha” Hegla, Kraków 1993, s. 50.

Rafał Woś Homo sovieticus po latach

Telewizja – wciąż kontrolowana przez ludzi Mazowieckiego – stoi dla Tischnera otworem, a ksiądz korzysta z zaproszenia. Występuje z ostrym publicystycznym komentarzem. Mówi: „Wybory są dla mnie przede wszystkim dniem pewnej prawdy. Oto w tym dniu ujawnił swą obecność między nami homo sovieticus – człowiek sowiecki. W ostatnią niedzielę pokazał swoją prawdziwą twarz”. Po czym znów daje opis: sovieticus to ten Polak, który kiedyś ustawił się przed straganem z obietnicami komunistów.

Popierał komunizm dopóty, dopóki na straganie był towar. A kiedy się skończył, podniósł bunt. Teraz stragan został wymieniony. Ale sovieticus wciąż się domaga. Tym razem od ludzi Solidarności, którzy stanęli za ladą. Ten bezwolny i interesowny sovieticus jest zakałą polskiej demokracji. Skłonny zaakceptować każdego proroka, który obieca mu pewną bezodpowiedzialność i pewien stopień konsumpcji. Może podpalić katedrę, byle sobie przy tym ogniu usmażyć jajecznicę.

cytat7 Źródło: Rafał Woś, Homo sovieticus po latach, 27.05.2019 r., dostępny w internecie: tygodnikpowszechny.pl [dostęp 24.08.2020 r.].