Na podstawie tekstu źródłowego scharakteryzuj strukturę towarową polskiego eksportu po zmianach ustrojowych.

„Podobnie do większości krajów europejskich w polskim eksporcie dominują produkty z branży motoryzacyjnej. W przeciwieństwie jednak do krajów regionu przedsiębiorstwa w Polsce wyspecjalizowały się w produkcji i eksporcie części i akcesoriów samochodowych, a nie samochodów gotowych. O ile w 2001 roku wartość eksportu samochodów nieznacznie przewyższała eksport części, o tyle w 2020 roku zagraniczna sprzedaż części była o połowę większa od sprzedaży samochodów.

Obok motoryzacji wysoki udział w eksporcie towarów ogółem mają meble. Już zresztą w 2001 roku znajdowały się one w czołówce najważniejszych towarów eksportowych, odpowiadając za ok. 10% udziału w eksporcie tych towarów w UE ogółem (po Włoszech 27,6% i Niemczech 15,6%). Od 2009 roku jesteśmy nieprzerwanie europejskim liderem w eksporcie mebli do siedzenia z ponad 20% udziału w eksporcie ze wszystkich krajów UE. W latach 2001–2019 eksport polskich krzeseł i foteli wzrósł niemal czterokrotnie, a obecnie jest o blisko połowę większy od wartości eksportu z Niemiec, które po nas są drugim największym eksporterem tych towarów w UE. Polska jest także w ścisłej czołówce europejskich eksporterów innych rodzajów mebli: drugim największym eksporterem mebli lekarskich (m.in. stoły operacyjne, fotele dentystyczne) i trzecim największym eksporterem pozostałych kategorii mebli.

Wysoko na liście hitów znajduje się kilka produktów spożywczych. Przede wszystkim są to papierosy, które w biznesie są klasyfikowane jako część sektora produkcji żywności (jakkolwiek dziwnie to brzmi, uwzględnianie papierosów w kategorii „żywność” jest powszechną praktyką na rynku). Polska jest europejskim liderem eksportu papierosów, mamy ponad ⅓ udziału w eksporcie papierosów ogółem w całej UE. Powstaje pytanie, co się stanie, gdy polityki publiczne osiągną sukces w redukcji uzależnienia od papierosów? Hitem eksportowym jest także drób, którego obecnie jesteśmy największym eksporterem w UE. W okresie ostatnich dwóch dekad producenci drobiu w Polsce konsekwentnie zwiększali sprzedaż za granicę: w 2001 roku byliśmy dziewiątym eksporterem, mając zaledwie 2,5% udziału w europejskim eksporcie drobiu, ale już w 2010 roku awansowaliśmy na czwartą pozycję, kontrolując 11% rynku, a od 2019 roku jesteśmy liderem z 26% udziału. Dość wysoko na liście są również producenci wyrobów piekarniczych, wśród których ważną pozycją jest mrożone pieczywo, wyjeżdżające masowo z Polski do europejskich sieci handlowych. Kolejne miejsce na liście zajmują wyroby czekoladowe.

W latach 2001–2020 Polska odnotowała spektakularny wzrost eksportu artykułów budowlanych z tworzyw sztucznych (wzrost z 0,07 do 1,5 mld dolarów). W 2002 roku polscy producenci tych towarów nie byli nawet w pierwszej dziesiątce eksporterów w UE, ale już w 2006 roku awansowaliśmy na drugą pozycję z 10% udziału w całkowitym eksporcie tych artykułów w UE. W 2010 roku udział artykułów budowlanych z tworzyw sztucznych w unijnym eksporcie ogółem wzrósł do 15%, w 2016 do 20%, a w 2020 do 26%, dając nam pierwszą pozycję w UE (przed Niemcami).

Choć w skali wartości polskiego eksportu ogółem sprzęt AGD nie zajmuje wysokiej pozycji, jednak jest to obszar, w którym Polska jest europejskim liderem. W 2020 roku eksportowaliśmy najwięcej pralek w UE, wyprzedzając Niemcy i Włochy, które jeszcze dekadę temu były europejskimi czempionami.

Pomimo rosnącej liczby towarów przetworzonych na liście eksportowych hitów Polska wciąż jest kluczowym eksporterem wybranych surowców. Historycznie od początku stulecia jesteśmy największym eksporterem miedzi w UE”.

Indeks dolny Źródło: KUKE Grupa Polskiego Funduszu Rozwoju, SpotData, 30 lat polskiego eksportu. Hity eksportowe, kierunki ekspansji, szanse na przyszłość, SpotData, Warszawa 2021. Indeks dolny koniec_{Źródło: KUKE Grupa Polskiego Funduszu Rozwoju, SpotData, 30 lat polskiego eksportu. Hity eksportowe, kierunki ekspansji, szanse na przyszłość, SpotData, Warszawa 2021.}

Niemcy są głównym partnerem handlowym Polski. Na podstawie podanego tekstu źródłowego opisz w kilku zdaniach, co wpływa na sukces polskich eksporterów w handlu z naszym zachodnim sąsiadem.

„Według danych Destatis, niemieckiego urzędu statystycznego, w I kwartale 2021 roku Polska była trzecim pod względem wielkości importu partnerem handlowym Niemiec. Wartość importu z naszego kraju przekroczyła 16,621 mld euro w tym okresie. Na sukces polskich eksporterów w handlu z Niemcami składa się zespół czynników, z których główne to bliskość geograficzna, konkurencyjne koszty produkcji towarów oraz korzystny kurs walutowy. Przy okazji pandemii i wynikających z tego kłopotów z transportem towarów, a w ostatnich miesiącach kilkukrotnym wzrostem kosztów frachtu, sąsiedztwo obu krajów staje się bardzo istotne z punktu widzenia atrakcyjności Polski w łańcuchu dostaw dla niemieckiego przemysłu. Polscy producenci okazali się niezawodni w najtrudniejszym okresie, zastępując dostawców z dalej położonych regionów świata – powiedział PAP Tomasz Ślagórski, wiceprezes Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych. Jego zdaniem na poprawę wyników handlu z Niemcami wpłynął także brexit. Wielka Brytania opuściła Unią Europejską, co spowodowało zmianę w zasadach sprzedaży na Wyspy Brytyjskie i z importu stamtąd. Nie można wykluczyć, że część polskich eksporterów potrafiła zastąpić brytyjskich odbiorców kontrahentami za zachodnią granicą. Od początku roku warunki handlu z Wielką Brytanią są dużo trudniejsze, więc i polscy eksporterzy szukają zbytu dla swoich towarów w innych krajach, a też niemieckie firmy rozglądają się za innymi niż brytyjscy dostawcami, wskazał Tomasz Ślagórski”.

Indeks dolny Źródło: businessinsider.com.pl (dostęp 21.12.2021). Indeks dolny koniec_{Źródło: businessinsider.com.pl (dostęp 21.12.2021).}