1
Pokaż ćwiczenia:
R6TDPos1jRA5211
Ćwiczenie 1
Jak przebiegało życie Maryi? Czy potrafisz przytoczyć wydarzenia z jej życia w porządku chronologicznym?
1
Ćwiczenie 1
ReVYx5HAgkNXC
(Uzupełnij).
R3e3k47pD5ZKT1
Ćwiczenie 2
Połącz w pary fragmenty początkowej zwrotki Bogurodzicy z opisami wyjaśniającymi ich znaczenie. Bogurodzica dziewica Możliwe odpowiedzi: 1. Wybrana przez syna na matkę, 2. Wielbiona ze względu na to, że urodziła Syna Bożego, 3. Rodzicielka Boga i równocześnie dziewica Bogiem sławiena Możliwe odpowiedzi: 1. Wybrana przez syna na matkę, 2. Wielbiona ze względu na to, że urodziła Syna Bożego, 3. Rodzicielka Boga i równocześnie dziewica U Twego syna Gospodzina matko zwolena Możliwe odpowiedzi: 1. Wybrana przez syna na matkę, 2. Wielbiona ze względu na to, że urodziła Syna Bożego, 3. Rodzicielka Boga i równocześnie dziewica
RX7LLiS0tdOd611
Ćwiczenie 3
Pamiętając o tym, jakimi określeniami obdarzono Maryję w I zwrotce Bogurodzicy, wybierz odpowiednie argumenty potwierdzające, że została ona przedstawiona w pieśni jako postać niezwykła. Możliwe odpowiedzi: 1. Jest jednocześnie dziewicą i matką., 2. Wielbi się Ją, bo urodziła Syna Bożego., 3. Bóg wybrał Ją na matkę swego Syna., 4. Zna przyszłość., 5. Potrafi czynić cuda., 6. Podkreśla się Jej śmiertelność., 7. Podkreśla się, że jest Żydówką.
R19SJdO0jhSgH1
Ćwiczenie 4
Uzupełnij tekst odpowiednimi wyrazami bądź sformułowaniami. Bogurodzica to pieśń, w której 1. pierwsza, 2. Amen, 3. Kyrieleison, 4. dziewicą, 5. druga, 6. chrześcijanką, 7. osoby o nieokreślonych możliwościach, 8. pani, 9. kobietą, 10. śmiertelniczki, 11. osoby obojętnej na prośby, 12. zyszczy nam, 13. zwykłej kobiety, 14. orędowniczki, 15. Bogiem sławiena, 16. pierwsza i druga zwrotka poświęcona jest przede wszystkim Maryi. W pieśni podkreśla się, że Matka Jezusa pozostała 1. pierwsza, 2. Amen, 3. Kyrieleison, 4. dziewicą, 5. druga, 6. chrześcijanką, 7. osoby o nieokreślonych możliwościach, 8. pani, 9. kobietą, 10. śmiertelniczki, 11. osoby obojętnej na prośby, 12. zyszczy nam, 13. zwykłej kobiety, 14. orędowniczki, 15. Bogiem sławiena, 16. pierwsza i druga mimo urodzenia dziecka. Fakt, iż jest Matką Bożą, sprawia, że może u Syna uprosić dla ludzi Jego zmiłowanie (które opisano słowami w języku greckim1. pierwsza, 2. Amen, 3. Kyrieleison, 4. dziewicą, 5. druga, 6. chrześcijanką, 7. osoby o nieokreślonych możliwościach, 8. pani, 9. kobietą, 10. śmiertelniczki, 11. osoby obojętnej na prośby, 12. zyszczy nam, 13. zwykłej kobiety, 14. orędowniczki, 15. Bogiem sławiena, 16. pierwsza i druga). Daje to wizerunek Maryi jako 1. pierwsza, 2. Amen, 3. Kyrieleison, 4. dziewicą, 5. druga, 6. chrześcijanką, 7. osoby o nieokreślonych możliwościach, 8. pani, 9. kobietą, 10. śmiertelniczki, 11. osoby obojętnej na prośby, 12. zyszczy nam, 13. zwykłej kobiety, 14. orędowniczki, 15. Bogiem sławiena, 16. pierwsza i druga i wielkiej 1. pierwsza, 2. Amen, 3. Kyrieleison, 4. dziewicą, 5. druga, 6. chrześcijanką, 7. osoby o nieokreślonych możliwościach, 8. pani, 9. kobietą, 10. śmiertelniczki, 11. osoby obojętnej na prośby, 12. zyszczy nam, 13. zwykłej kobiety, 14. orędowniczki, 15. Bogiem sławiena, 16. pierwsza i druga.
RJkp6nKKLFSxx2
Ćwiczenie 5
Kto jest osobą mówiącą w Lamencie? Wskaż wszystkich nadawców wypowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. Jezus, 2. krzyż, 3. Maryja, 4. wierni, 5. Anioł Gabriel, 6. Żydzi, 7. kobiety
ROHwT4d41xbZv2
Ćwiczenie 6
Do kogo w "Lamencie" zwraca się Matka Boża? Wskaż wszystkich adresatów jej wypowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. Jezus, 2. krzyż, 3. Maryja, 4. wierni, 5. Archanioł Gabriel, 6. Żydzi, 7. kobiety
31
Ćwiczenie 7

Który z adresatów wydaje ci się najważniejszy w tym tekście? Odpowiedź uzasadnij.

RBqSdohOTEMpZ
Najważniejszym adresatem w „Lamencie świętokrzyskim" jest... (Uzupełnij).
R19QzKdQ95EwY1
Ćwiczenie 8
Z którego z przywołanych poniżej fragmentów Lamentu wynika, że Jezus nie jest zwykłym człowiekiem skazanym na śmierć przez ukrzyżowanie? Możliwe odpowiedzi: 1. Jednegociem Syna miała, 2. Synku miły i wybrany, 3. A wszakom cię, Synku miły, w swem sercu nosiła, 4. Krew po tobie płynie, tęć bych ja utarła, 5. Ale nie lza dosiąc twego świętego ciała
R1TNbCUadm9113
Ćwiczenie 9
Wskaż w tekście wszystkie apostrofy skierowane do Jezusa, a następnie postaraj się określić, co zostało w nich szczególnie mocno uwypuklane. Posłuchajcie, bracia miła, Kcęć wam skorżyć krwawą głowę; Usłyszycie moj zamętek, Jen mi się zstał w Wielki Piątek. Pożałuj mię, stary, młody, Boć mi przyszły krwawe gody; Jednegociem Syna miała I tegociem ożalała. Zamęt ciężki dostał się mie, ubogiej żenie, Widzęć rozkrwawione me miłe narodzenie, Ciężka moja chwila, krwawa godzina, Widzęć niewiernego Żydowina, Iż on bije, męczy mego miłego Syna. {apostrofa do Jezusa}Synku miły i wybrany{/apostrofa do Jezusa}, Rozdziel z matką swoją rany! A wszakom cię, {apostrofa do Jezusa}Synku miły{/apostrofa do Jezusa}, w swem sercu nosiła, A takież tobie wiernie służyła, Przemow k matce, bych się ucieszyła, Bo już jidziesz ode mnie, {apostrofa do Jezusa}moja nadzieja miła{/apostrofa do Jezusa}. {apostrofa do Jezusa}Synku{/apostrofa do Jezusa}, bych cię nisko miała, Niecoć bych ci wspomagała; Twoja głowka krzywo wisa, tęć bych ja podparła, Krew po tobie płynie, tęć bych ja utarła, Picia wołasz, piciać bych ci dała, Ale nie lza dosiąc twego świętego ciała. O anjele Gabryjele, Gdzie jest ono twe wesele, Cożeś mi go obiecował tako barzo wiele, A rzekęcy: Panno, pełna jeś miłości, A ja pełna smutku i żałości, Sprochniało we mnie ciało i moje wszytki kości. Proścież Boga, wy miłe i żądne maciory, By wam nad dziatkami nie były takie to pozory, Jele ja nieboga ninie dziś zeźrzała Nad swym, nad miłym Synem krasnym, Iż on cirpi męki nie będąc w żadnej winie. Nie mam ani będę mieć jinego, Jedno ciebie, {apostrofa do Jezusa}Synu{/apostrofa do Jezusa}, na krzyżu rozbitego.
3
Ćwiczenie 9
RpdNXBOedbq5E
Posłuchajcie, bracia miła, Kcęć wam skorżyć krwawą głowę; Usłyszycie moj zamętek, Jen mi się zstał w Wielki Piątek. Pożałuj mię, stary, młody, Boć mi przyszły krwawe gody; Jednegociem Syna miała I tegociem ożalała. Zamęt ciężki dostał się mie, ubogiej żenie, Widzęć rozkrwawione me miłe narodzenie, Ciężka moja chwila, krwawa godzina, Widzęć niewiernego Żydowina, Iż on bije, męczy mego miłego Syna. {apostrofa do Jezusa} Synku miły i wybrany {/apostrofa do Jezusa} , Rozdziel z matką swoją rany! A wszakom cię, {apostrofa do Jezusa} Synku miły {/apostrofa do Jezusa} , w swem sercu nosiła, A takież tobie wiernie służyła, Przemow k matce, bych się ucieszyła, Bo już jidziesz ode mnie, {apostrofa do Jezusa} moja nadzieja miła {/apostrofa do Jezusa} . {apostrofa do Jezusa} Synku {/apostrofa do Jezusa} , bych cię nisko miała, Niecoć bych ci wspomagała; Twoja głowka krzywo wisa, tęć bych ja podparła, Krew po tobie płynie, tęć bych ja utarła, Picia wołasz, piciać bych ci dała, Ale nie lza dosiąc twego świętego ciała. O anjele Gabryjele, Gdzie jest ono twe wesele, Cożeś mi go obiecował tako barzo wiele, A rzekęcy: Panno, pełna jeś miłości, A ja pełna smutku i żałości, Sprochniało we mnie ciało i moje wszytki kości. Proścież Boga, wy miłe i żądne maciory, By wam nad dziatkami nie były takie to pozory, Jele ja nieboga ninie dziś zeźrzała Nad swym, nad miłym Synem krasnym, Iż on cirpi męki nie będąc w żadnej winie. Nie mam ani będę mieć jinego, Jedno ciebie, {apostrofa do Jezusa} Synu {/apostrofa do Jezusa} , na krzyżu rozbitego. (Uzupełnij).
REi1z15cOZv1k1
Ćwiczenie 10
Na podstawie dotychczasowych ustaleń wskaż, która z wymienionych relacji między Maryją a Jezusem została wyeksponowana w Lamencie. Możliwe odpowiedzi: 1. Bogini – Bóg, 2. orędowniczka – Bóg, 3. matka – syn, 4. Żydówka – Żyd, 5. obojętna obserwatorka – osoba skazana na śmierć
31
Ćwiczenie 11

Wybierz dowolną strofę Bogurodzicy lub Lamentu świętokrzyskiego i zapisz jej treść językiem współczesnym. Pamiętaj o zachowaniu wymowy utworu oraz stylu.

R4xHrv1lfsPJ0
(Uzupełnij).
Praca domowa
Zastanów się nad tym, w jakich trzech dziełach przedstawiony jest smutek i ból matki z powodu cierpienia jej dziecka. Ułóż krótką (3‑4 minutową) wypowiedź na temat: Współczesne Marie stojące pod krzyżem. Uniwersalny wymiar motywu Stabat Mater Dolorosa.
Zastanów się nad tym, w jakich trzech dziełach przedstawiony jest smutek i ból matki z powodu cierpienia jej dziecka. Ułóż krótką (3‑4 minutową) wypowiedź na temat: Współczesne Marie stojące pod krzyżem. Uniwersalny wymiar motywu Stabat Mater Dolorosa.