Sprawdź się
Utwory do ćwiczeń 1–2
HaikuOddaj wierzbie
Całą nienawiść, całe pożądanie
Twego serca.Źródło: Czesław Miłosz, [w:] tegoż, Haiku.
HaikuKoniec podróży –
Ciągle żyję tu – tu,
Tego jesiennego wieczora.Źródło: Czesław Miłosz, [w:] tegoż, Haiku.
HaikuJakże chciałbym zobaczyć
Między kwiatami o świcie
Twarz Boga.Źródło: Czesław Miłosz, [w:] tegoż, Haiku.
Zapoznaj się z haiku japońskiego poety Basho, twórcy gatunku. Udowodnij, że mają one charakter filozoficzny.
Czesław Miłosz, we Wprowadzeniu do zbioru Haiku, pisze:
HaikuZ każdego haiku da się odgadnąć całą sytuację piszącego. […] Nagle ukazuje się człowiek w danej chwili i miejscu, nie musi opowiadać o sobie, ale właśnie pewna bezosobowość, zaczerpnięta z japońskich wzorów, ukazuje go całego w jednym błysku, jak w świetle fleszu.
Źródło: Czesław Miłosz, Haiku, Kraków 1992, s. 17.
Wybierz jedno z trzech zamieszczonych powyżej haiku i wyobraź sobie, kim jest człowiek, który je stworzył. Umieść informacje o nim na mapie myśli.
- Nazwa kategorii: Autor haiku
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii
- Elementy należące do kategorii Autor haiku
- Elementy należące do kategorii
- Elementy należące do kategorii
-
Autor haiku
Określ prawdziwość poniższych stwierdzeń.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Ryszard Krynicki debiutował zbiorem opowiadań. | □ | □ |
| Ryszard Krynicki jest przedstawicielem Nowej Fali. | □ | □ |
| Ryszard Krynicki w latach siedemdziesiątych XX w. miał pełną swobodę publikowania swoich utworów. | □ | □ |
| Poezja Ryszarda Krynickiego ewoluowała od pokory i wyciszenia do buntu i krzyku. | □ | □ |
Spośród poniższych polskich twórców wybierz tych, którzy byli przedstawicielami Nowej Fali.
- Wisława Szymborska
- Jarosław Iwaszkiewicz
- Ryszard Krynicki
- Jan Lechoń
- Adam Zagajewski
- Antoni Słonimski
- Marcin Świetlicki
- Stanisław Barańczak
- Ewa Lipska
Które z wymienionych cech są charakterystyczne dla gatunku haiku?
- utwór 17-zgłoskowy o podziale na trzy wersy 5-7-5-zgłoskowe
- brak środków stylistycznych
- rymy okalające aba
- częste odwołania do świata przyrody
- wydarzenia dziejące się „tu i teraz”
- wrażenie ulotności
- charakter dydaktyczny
- powiązanie z malarstwem
- krótka, skondensowana forma
Wiersz do ćwiczeń 4–6
IssaDanusi i Adamowi
IssaIssa, o którym niedawno czytałem,
że choć cierpiał niedostatek i biedę
to szczęśliwie dożył starości,
mówi w jednym ze swoich
nieprzetłumaczalnych wierszy:
„Pnij się ślimaczku,
na górę Fudżi
ale powoli”. Powoli.Nie śpieszcie się słowa i serca.
Źródło: Ryszard Krynicki, Issa, [w:] tegoż, Wiersze wybrane, Kraków 2015, s. 151.
Po zapoznaniu się z utworem Issa określ, jaką funkcję ma zacytowany w nim wiersz haiku.
Dlaczego Ryszard Krynicki używa słowa „nieprzetłumaczalny”, skoro podaje brzmienie cytowanego utworu w języku polskim? Wyjaśnij, jak rozumiesz to określenie.
Nazwij środek stylistyczny obecny w ostatnim wersie utworu. Określ jego funkcję.