Sprawdź się
Przyporządkuj wydarzenia do odpowiadających im dat.
początek wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, uchwalenie Konstytucji Stanów Zjednoczonych, podpisanie pokoju w Wersalu (Wielka Brytania uznaje niepodległość Stanów Zjednoczonych), tzw. bostońskie picie herbaty, uchwalenie Deklaracji niepodległości
| 1773 | |
| 1775 | |
| 1776 | |
| 1783 | |
| 1787 |
Przeczytaj fragment wstępu do Konstytucji Stanów Zjednoczonych i zaznacz kolorem czerwonym słowa odwołujące się do zasady suwerenności ludu.
słowa odnoszące się do zasady suwerenności ludu
My, naród Stanów Zjednoczonych, pragnąc udoskonalić Unię, ustanowić sprawiedliwość, zabezpieczyć spokój w kraju, zapewnić wspólną obronę, podnieść ogólny dobrobyt oraz utrzymać dla nas samych i naszego potomstwa dobrodziejstwa wolności, wprowadzamy i ustanawiamy dla Stanów Zjednoczonych Ameryki niniejszą konstytucję.
Przyporządkuj nazwy instytucji ustrojowych Stanów Zjednoczonych do odpowiedniego typu władzy według podziału Monteskiusza.
Izba Reprezentantów, Prezydent, Senat, Sąd Najwyższy
| Władza ustawodawcza | |
|---|---|
| Władza wykonawcza | |
| Władza sądownicza |
Zaznacz zdania prawdziwe.
- Prezydent Stanów Zjednoczonych może zostać odwołany z urzędu.
- Prezydent nie może stosować prawa łaski.
- Prezydent mianuje sędziów Sądu Najwyższego.
- Każdy stan, niezależnie od Kongresu, ma prawo zawierać traktaty i przystąpić do wojny prowadzonej poza terytorium Stanów Zjednoczonych.
- W myśl Konstytucji Stanów Zjednoczonych wszyscy obywatele powinni być równi wobec prawa.
- Projekt ustawy uzyskuje w USA moc prawną dopiero po zatwierdzeniu przez prezydenta.
Zapoznaj się z fragmentami Konstytucji Stanów Zjednoczonych i wykonaj polecenie.
Konstytucja Stanów Zjednoczonych AmerykiArtykuł I Konstytucji Stanów Zjednoczonych
§2. […] Nie można zostać członkiem Izby Reprezentantów, nie mając ukończonych lat dwudziestu pięciu, nie posiadając obywatelstwa Stanów Zjednoczonych od lat siedmiu i nie będąc w czasie wyborów mieszkańcem tego stanu, w którym się kandyduje.
§3. […] Nie można zostać senatorem, nie mając ukończonych trzydziestu lat, nie posiadając obywatelstwa Stanów Zjednoczonych od lat dziesięciu i nie będąc w czasie wyborów mieszkańcem tego stanu, w którym się kandyduje.
Artykuł II Konstytucji Stanów Zjednoczonych
§1. […] Nikt nie może zostać wybrany na urząd prezydenta, nie będąc obywatelem Stanów Zjednoczonych od urodzenia albo w czasie uchwalania niniejszej konstytucji. Wybrana na ten urząd może być tylko osoba, która ma ukończone trzydzieści pięć lat i zamieszkuje w Stanów Zjednoczonych od lat czternastu.
Źródło: Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, tłum. Andrzej Pułło, Warszawa 2002.
Zaznacz odpowiednią komórkę tabeli, w zależności od tego, czy dana osoba mogła kandydować do Izby Reprezentantów lub Senatu w 1788 r. i na urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych na przełomie lat 1788 i 1789.
| Izba Reprezentantów | Senat | Prezydent | |
| Bostończyk od urodzenia. W wieku 18 lat zaciągnął się do Armii Kontynentalnej; walczył pod Yorktown. Po wojnie wrócił do Massachusetts i przejął rodzinny biznes. | □ | □ | □ |
| Czarnoskóry niewolnik pracujący na plantacji bawełny w stanie Georgia. | □ | □ | □ |
| Przybył do Ameryki w wieku 35 lat, aby wziąć udział w wojnie po stronie kolonistów. Kilka miesięcy później został ciężko ranny pod Saratogą. Za swoje męstwo awansował w armii i otrzymał amerykańskie obywatelstwo. Po wojnie nie wrócił do Europy; osiadł w Nowym Jorku i zajął się handlem. | □ | □ | □ |
| 28-letni Francuz, który przypłynął do Ameryki zaraz po ogłoszeniu konstytucji. Zanim zyskał status szanowanego drukarza z New Jersey, do połowy lat 90. XVIII w. pracował w jednym z gospodarstw rolnych w okolicach Portland w zamian za nocleg i wyżywienie. | □ | □ | □ |
| Urodził się w Wilmington, w Karolinie Północnej. Gdy wybuchła wojna o niepodległość kolonii, miał 25 lat. Początkowo był rojalistą, ale z czasem przeszedł na stronę „rebeliantów”. Po wojnie został nauczycielem. | □ | □ | □ |
| Od urodzenia mieszkanka Filadelfii. W momencie uchwalenia Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych była 24-letnią wdową i prowadziła aktywne życie towarzyskie, przyjmując w swoim domu miejscowe elity, w tym reprezentantów Kongresu. | □ | □ | □ |
Zapoznaj się z fragmentami konstytucji Stanów Zjednoczonych i wykonaj polecenie.
Konstytucja Stanów Zjednoczonych AmerykiArtykuł I Konstytucji Stanów Zjednoczonych
§2. W skład Izby Reprezentantów wchodzą członkowie wybierani co dwa lata przez ludność poszczególnych stanów […].
Mandaty i bezpośrednie podatki przypadające na poszczególne stany, które przystąpiły do Unii, ustala się odpowiednio do liczby mieszkańców; oblicza się ją, dodając do ogólnej liczby osób wolnych, łącznie z osobami zobowiązanymi do służby przez czas określony w latach, ale z wyłączeniem nieopodatkowanych Indian, trzy piąte ogółu pozostałych osób. […]
Artykuł II Konstytucji Stanów Zjednoczonych
§1. […] [Prezydent] urząd swój pełni przez okres lat czterech, a wybierany jest wraz z obieranym na ten sam okres wiceprezydentem w następujący sposób. Każdy stan wyznacza w trybie określonym przez swoje ciało ustawodawcze odpowiednią liczbę elektorów. […] Elektorzy zbierają się w swoich stanach i głosują za pomocą kartek na dwie osoby, z których przynajmniej jedna nie powinna być mieszkańcem tego stanu, co oni. Następnie sporządzają listę wymieniającą wszystkie osoby, na które głosowano, oraz liczbę głosów oddanych na każdą z nich, po czym podpisują i poświadczają listę oraz przesyłają pod pieczęcią do siedziby naczelnych władz Stanów Zjednoczonych na ręce prezydenta Senatu. Prezydent Senatu otwiera wszystkie poświadczone listy w obecności Senatu i Izby Reprezentantów, po czym następuje obliczenie głosów. Osoba, na którą padło najwięcej głosów, zostaje prezydentem, jeżeli uzyskała głosy bezwzględnej większości wyznaczonych elektorów.
Źródło: Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, tłum. Andrzej Pułło, Warszawa 2002.
Zapoznaj się z tabelą i wykonaj polecenia.
Konstytucja Stanów Zjednoczonych powierzyła władzę sądowniczą niezależnym organom, na czele których ustanowiła Sąd Najwyższy. Głównym zadaniem SN było czuwanie nad zgodnością działań prezydenta i Kongresu z Konstytucją. Podlegały mu także sądy rejonowe. Na podstawie powyższej tabeli, można ustalić: Możliwe odpowiedzi: 1. imiona i nazwiska sędziów SN do końca lat 20. XIX w., 2. tożsamość prezesów SN., 3. lata życia sędziów SN., 4. poglądy poszczególnych sędziów SN., 5. kompetencje SN., 6. wykształcenie sędziów SN., 7. prawdopodobną narodowość przodków sędziów SN., 8. stan posiadania każdego z wymienionych sędziów SN., 9. liczbę sędziów SN mianowanych przez poszczególnych prezydentów., 10. czy po zakończeniu kadencji danego prezydenta, mógł on kontaktować się z mianowanym przez siebie sędzią.
Wybierz możliwe dokończenia ostatniego zdania.
Konstytucja Stanów Zjednoczonych powierzyła władzę sądowniczą niezależnym organom, na czele których ustanowiła Sąd Najwyższy. Głównym zadaniem SN było czuwanie nad zgodnością działań prezydenta i Kongresu z konstytucją. Podlegały mu także sądy rejonowe. Na podstawie powyższej tabeli można ustalić…
- imiona i nazwiska sędziów SN do końca lat 20. XIX w.
- tożsamość prezesów SN.
- lata życia sędziów SN.
- poglądy poszczególnych sędziów SN.
- kompetencje SN.
- wykształcenie sędziów SN.
- prawdopodobną narodowość przodków sędziów SN.
- stan posiadania każdego z wymienionych sędziów SN.
- liczbę sędziów SN mianowanych przez poszczególnych prezydentów.
- czy po zakończeniu kadencji danego prezydenta mógł on kontaktować się z mianowanym przez siebie sędzią.
Ustal informacje na podstawie danych zawartych w tabeli.
Najdłużej urzędujący sędzia SN: ..........................
Najkrócej urzędujący sędzia SN: ..........................
Średni wiek sędziów w momencie, kiedy zostali członkami SN: ............
Powód zakończenia urzędowania większości sędziów SN: ................
Płeć sędziów SN: ........................
Lp. | Sędzia (lata życia) | Okres urzędowania | Prezydent mianujący (okres urzędowania) | |
od | do | |||
1 | James Wilson (14 IX 1742 - 21 VIII 1798) | 5 X 1789 | 21 VIII 1798 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
2 | John Jay (12 XII 1745 - 17 V 1829) | 19 X 1789 | 29 VI 1795 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
3 | William Cushing (1 III 1732 - 13 IX 1810) | 2 II 1790 | 13 IX 1810 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
4 | John Blair (1732 - 31 VIII 1800) | 2 II 1790 | 25 X 1795 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
5 | John Rutledge (18 IX 1739 - 21 VI 1800) | 15 II 1790 | 5 III 1791 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
6 | James Iredell (5 X 1751 - 20 X 1799) | 12 V 1790 | 20 X 1799 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
7 | Thomas Johnson (4 IX 1732 - 26 X 1819) | 6 IV 1792 | 16 I 1793 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
8 | William Paterson (24 XII 1745 - 9 IX 1806) | 11 III 1793 | 9 IX 1806 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
9 | John Rutledge (18 IX 1739 - 21 VI 1800) | 12 VIII 1795 | 15 XII 1795 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
10 | Samuel Chase (17 IV 1741 - 19 VI 1811) | 4 II 1796 | 19 VI 1811 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
11 | Oliver Ellsworth (29 IV 1745 - 26 XI 1807) | 8 III 1796 | 15 XIII 1800 | Jerzy Waszyngton (1789‑1797) |
12 | Bushrod Washington (5 VI 1762 - 26 XI 1829) | 4 II 1799 | 26 XI 1829 | John Adams (1797‑1801) |
13 | Alfred Moore (21 V 1755 - 15 X 1810) | 21 IV 1800 | 26 I 1804 | John Adams (1797‑1801) |
14 | John Marshall (24 IX 1755 - 6 VII 1835) | 4 II 1801 | 6 VII 1835 | John Adams (1797‑1801) |
15 | William Johnson (27 XII 1771 - 4 IV 1834) | 7 V 1804 | 4 IV 1834 | Thomas Jefferson (1801 - 1809) |
16 | Henry B. Livingston (25 XI 1757 - 18 III 1823) | 20 I 1807 | 18 III 1823 | Thomas Jefferson (1801 - 1809) |
17 | Thomas Todd (23 I 1765 - 7 II 1826) | 4 V 1807 | 7 II 1826 | Thomas Jefferson (1801 - 1809) |
18 | Gabriel Duvall (6 XII 1752 - 6 III 1844) | 23 XI 1811 | 14 I 1835 | James Madison (1809‑1817) |
19 | Joseph Story (18 IX 1779 - 10 IX 1845) | 3 II 1812 | 10 IX 1845 | James Madison (1809‑1817) |
20 | Smith Thompson (17 I 1768 - 18 XII 1843) | 1 IX 1823 | 18 XII 1843 | James Monroe (1817‑1825) |
Zapoznaj się z treścią poprawek do konstytucji i wykonaj polecenie.
Konstytucja Stanów Zjednoczonych AmerykiPoprawka I
Żadna ustawa Kongresu nie może wprowadzić religii ani zabronić swobodnego praktykowania jej, ograniczać wolności słowa lub prasy ani prawa ludu do spokojnych zgromadzeń lub do składania naczelnym władzom petycji o naprawienie krzywd.
Poprawka II
Nie wolno ograniczać praw ludu do posiadania i noszenia broni, gdyż bezpieczeństwo wolnego stanu wymaga dobrze wyszkolonej milicji.
Poprawka III
Zakwaterować żołnierza w domu można w czasie pokoju tylko za zgodą właściciela, a w czasie wojny tylko w trybie określonym ustawą.
Poprawka IV
Prawa ludu do nietykalności osobistej, mieszkania, dokumentów i mienia nie wolno naruszać przez bezzasadne rewizje i zatrzymanie; nakaz w tym przedmiocie można wystawić tylko wówczas, gdy zachodzi wiarygodna przyczyna potwierdzona przysięgą lub zastępującym ją oświadczeniem. Miejsce podlegające rewizji oraz osoby i rzeczy podlegające zatrzymaniu powinny być w nakazie szczegółowo określone.
Poprawka VI
Przy ściganiu przestępstw przysługuje oskarżonemu prawo do szybkiego i publicznego procesu przed bezstronnym sądem przysięgłych tego stanu i okręgu, w którym przestępstwo zostało popełnione; określenie tego okręgu musi wynikać z wydanej uprzednio ustawy. […]
Poprawka VIII
Nie wolno żądać nadmiernych kaucji ani wymierzać nadmiernych grzywien albo stosować kar okrutnych lub wymyślnych.
Źródło: Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, tłum. Andrzej Pułło, Warszawa 2002.
Twórcy Konstytucji Stanów Zjednoczonych przewidzieli możliwość jej uzupełniania w przyszłości za pomocą poprawek, które muszą być przyjęte przez 2/3 członków obu izb Kongresu i ratyfikowane przez 3/4 wszystkich stanów. W 1791 r. Kongres wprowadził 10 takich poprawek, nazywanych Kartą praw (Bill of Rights). Zapoznaj się z częścią z nich i wpisz numery poprawek obok gwarantowanych przez nie wolności obywatelskich.
| Wolności | Numer poprawki |
|---|---|
| Wolność wyznania | |
| Zakaz stosowania tortur | |
| Prawo do sprawiedliwego procesu | |
| Wolność słowa i druku | |
| Nietykalność osobista i ochrona własności prywatnej | |
| Prawo do posiadania broni | |
| Prawo do zgromadzeń |